Litvanya Haziran Ayaklanması
| Litvanya Haziran Ayaklanması | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| İkinci Dünya Savaşı, Doğu Cephesi, Barbarossa Harekâtı | |||||||
 Ayaklanmada üç Litvanyalı adam Stalin resmini yırtıyor | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Sovyetler Birliği |
 Litvanya | ||||||
| Güçler | |||||||
| 137,605-158,775 | 20.000–30.000 | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| 5.000 | 600 | ||||||
Haziran Ayaklanması, 1941 yılının Haziran ayı sonlarında, ilk Sovyet ve Nazi işgalleri arasındaki Litvanya tarihinin kısa bir dönemiydi.
Bir yıl önce, 15 Haziran 1940'ta Kızıl Ordu, Litvanya'yı işgal etti ve kendisini eleştirenleri susturan ve direnişi siyasi baskı ve devlet terörüyle bastıran, sevilmeyen [1] Litvanya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ni kurdu. Nazi Almanyası 22 Haziran 1941'de Sovyetler Birliği'ne saldırdığında Litvanya Aktivist Cephesi 1940 sonlarından beri hazırlandığı Haziran ayaklanmasını başlattı ve kısa ömürlü Geçici Hükümeti kurdu. [2] Litvanyalı isyancılar, Wehrmacht gelmeden önce Kaunas ve Vilnius'u kurtardılar ve bir hafta içinde tüm Litvanya toprakları işgalci Kızıl Ordu'dan kurtuldu.
Alman Ordusu, anti-komünist Litvanyalılar tarafından, Almanya'nın Litvanya'nın bağımsızlığını yeniden yaratmaya yardımcı olacağına dair yaygın umutlar nedeniyle baskıcı Sovyet yönetiminden kurtarıcılar olarak karşılandı. [2] Pek çok Litvanyalı için Slovak Cumhuriyeti'ne benzer bir özerk statü bile Sovyet işgaliyle karşılaştırıldığında çekiciydi. [3] Bu, Litvanya kurumlarını sürekli olarak kendi kurumlarıyla değiştiren ve 17 Temmuz 1941'de Reichskommissariat Ostland'ı kuran Alman işgalciler tarafından kabul edilmedi. Gerçek bir güçten yoksun kalan Geçici Hükümet, 5 Ağustos'ta kendisini dağıttı. Bağımsızlıklarına engel olmasından dolayı hızla hayal kırıklığına uğradılar ve daha sonraki Nazi karşıtı direnişleri, Sovyet zaferine yardım etmemek ve gelecekteki Sovyet işgaline direnmek için Litvanya askeri gücünü kurtarmak amacıyla şiddet içermeyen direniş örgütledirler. [3] Sovyet güçlerine karşı ayaklanmayı başlatan Litvanya Aktivist Cephesi(LAF) daha sonra Litvanya'daki yahudi soykırımında da kullanılacaktı.[4]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (Rusça). runivers.ru. 13 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2012.
- ^ a b Brandišauskas 2018.
- ^ a b Jazavita 2018.
- ^ Greenbaum, Masha (1995). The Jews of Lithuania: A History of a Remarkable Community 1316–1945. 9th. Israel: Gefen Books. s. 307. ISBN 965-229-132-3.
