Tallinn Taarruzu
| Tallinn Taarruzu | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| II. Dünya Savaşı Doğu Cephesi | ||||||||
 Sovyet birlikleri Tallinn şehrine giriyor, 1944 | ||||||||
| ||||||||
| Taraflar | ||||||||
|
20. Waffen-SS Grenadiye Tümeni Yardımcı polis, sınır muhafızları ve milisler |
 Sovyetler Birliği |
 Estonya'nın bağımsızlığı yanlıları | ||||||
| Komutanlar ve liderler | ||||||||
 Ferdinand Schörner |
Leonid Govorov |
Johan Pitka | ||||||
| Güçler | ||||||||
|
50.000 asker | 195.000 asker | 2.000 asker | ||||||
Tallinn taarruzu, Kızıl Ordu'nun 2. Şok ve 8. orduları ile Baltık Filosu tarafından, 17-26 Eylül 1944'te, II. Dünya Savaşı'nın Doğu Cephesinde, Estonya ana karasındaki Alman Ordusu Müfrezesi Narwa ve Estonya birliklerine karşı gerçekleştirilen stratejik bir saldırıdır. Alman karşılığı, Aster Operasyonu kod adlı bir geri çekilme ile Estonya topraklarının terk edilmesiydi.
Sovyet saldırısı, Sovyet 2. Şok Ordusu'nun, Tartu yakınlarındaki Emajõgi Nehri boyunca II. Ordu Kolordusu'nun savunmasını delmesiyle başladı. Savunmacılar, Ordu Müfrezesi Narwa'nın Estonya anakarasından düzenli bir şekilde tahliye edilmesine yetecek kadar Sovyet ilerlemesini yavaşlatmayı başardılar.[1] 18 Eylül'de Estonya'nın anayasal hükûmeti Tallinn'deki hükûmet binalarını Almanlardan ele geçirdi ve şehir 22 Eylül'e kadar Alman kuvvetleri tarafından terk edildi. Leningrad Cephesi başkenti ele geçirdi ve 26 Eylül 1944'e kadar Estonya anakarasının geri kalanını ele geçirdi.
Almanya'nın tahliyesi düzenli bir şekilde gerçekleştirildi. Kuzey Ordu Grubu'nun planları meyvesini vermişti ve hem Sovyetler hem de Oberkommando der Wehrmacht (Alman Yüksek Komutanlığı) tahliyenin hızından şaşırmış ve etkilenmişti.[1] 8. Ordu, amfibi bir saldırı olan Moonsund Çıkarma Operasyonu'nda geri kalan Batı Estonya adalarını almaya devam etti.[2] Genel olarak Baltık saldırısı, Alman kuvvetlerinin Estonya, Litvanya ve Letonya'nın büyük bir bölümünden atılmasıyla sonuçlandı.
Estonya'da Sovyet yönetimi zorla yeniden kuruldu ve bunu çoğunlukla 1944-1950'de gerçekleştirilen sovyetleştirme izledi. Tarımın zorla kolektifleştirilmesi 1947'de başladı ve Mart 1949'da Estonyalıların kitlesel sınır dışı edilmesinin ardından tamamlandı. Tüm özel çiftliklere el konuldu ve çiftçiler kolektif çiftliklere katılmaya zorlandı. Kitlesel tehcirlere gerilla savaşı yapan Orman kardeşleri grubu ile karşılık verildi. Harekete toplam 30.000 kişi katıldı veya destek verdi, 2.000 kişi öldürüldü. Gerilla kuvvetleriyle savaşan Sovyet tarafından da yüzlerce kişi öldü. Her iki taraftan da ölenler arasında masum siviller de vardı. Orman kardeşlerinin silahlı direnişinin yanı sıra, bir dizi yeraltı milliyetçi okul çocuğu grubu da aktifti. Üyelerinin çoğu uzun süreli hapis cezalarına çarptırıldı. Cezalandırma eylemleri Joseph Stalin'in 1953'teki ölümünden sonra hızla azaldı. 1956'dan 1958'e kadar sınır dışı edilenlerin ve siyasi mahkûmların büyük bir kısmının Estonya'ya dönmesine izin verildi. İşgal dönemi boyunca 1980'lerin sonlarına kadar siyasi tutuklamalar ve çok sayıda insanlığa karşı suç işlendi. Sonuçta Estonya toplumunu Sovyet sistemine entegre etme girişimi başarısız oldu. Silahlı direnişin yenilgiye uğratılmasına rağmen halk Sovyet karşıtı kaldı. Bu, Estonyalıların 1980'lerin sonlarında yeni bir direniş hareketi örgütlemelerine, 1991'de bağımsızlıklarını yeniden kazanmalarına ve ardından hızla modern bir toplum geliştirmelerine yardımcı oldu.[3]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Sean M. Mcateer (2008). 500 Days: The War in Eastern Europe, 1944–1945. Pittsburgh, Pennsylvania: Red Lead Press. s. 273. ISBN 9781434961594.
- ^ Toomas Hiio (2006). Combat in Estonia in 1944. In: Toomas Hiio, Meelis Maripuu, Indrek Paavle (Eds.). Estonia 1940–1945: Reports of the Estonian International Commission for the Investigation of Crimes Against Humanity. Tallinn. ss. 1035-1094.Şablon:Page range too broad
- ^ "Phase III: The Soviet Occupation of Estonia from 1944". In: Estonia since 1944: Reports of the Estonian International Commission for the Investigation of Crimes Against Humanity, pp. vii–xxvi. Tallinn, 2009
