Lori, Çıldır
Lori (Gürcüce: ლორი), tarihsel Cavaheti bölgesinde, günümüzde Ardahan ilinin Çıldır ilçesinde ortadan kalkmış bir köydür. Yerleşim alanı bugünkü Kayabeyi köyünün sınırları içinde yer alır. Ardahan ilinin merkez ilçesine bağlı Yokuşdibi köyünün eski adı da Lori'dir.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Lori köyünün bulunduğu Cavaheti, orta çağda Gürcistan’ı oluşturan bölgelerden biriydi. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü 1578 yılında Gürcülerden ele geçirmiştir. Köyün kilisesi olan Lori Kilisesi bu dönemden kalmış olmalıdır.[1]
Lori köyü, 1595 tarihli ve Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı Osmanlı mufassal defterine göre, Gürcistan Vilayeti içinde Çıldır livasının Kurd Kalası nahiyesine bağlıydı. Bu sırada köy tamamen boşalmıştı. Söz konusu tahrir defterinde Lori'nin Guguba köyünün yakınında olduğu belirtilmiştir.[2]
Lori köyünün sonraki kayıtlarda geçmiyor olması, bu yerleşim yerinin bir daha meskun hale gelmediğini göstermektedir. Nitekim M. Fahrettin Kırzıoğlu 1948 tarihli gezi notlarında "Loru" şeklinde yazdığı yer adından bir tepe olarak söz etmiştir. Sivri bir tepe olan "Loru Tepesi"nin, Kura Irmağı'nın sol yakasında, kuzey tarafta ve Cocorta köyünün yanında bulunduğunu belirtmiştir.[3]
Lori köyünün kilisesi olan Lori Kilisesi, yakın döneme kadar ayrı bir köy olan Okoşeti’nin 1,7 kilometre güneyinde bulunuyordu. Bu köyden geriye sadece bu kilisesinin kalıntıları kalmıştır.[1]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b 2014 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2014 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2015, s. 137. 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-0-7362-5
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1947-1958, 3 cilt, III. Cilt (1958), s. 430". 15 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2024.
- ^ "M. Fahrettin Kırzıoğlu, "Çıldır Köyleri Seyahat Notları-II", Bizim Ahıska" (PDF). 7 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 31 Ekim 2024.