Sakvelahevi
 | Bu maddenin konusunun kayda değerlik yönergelerini (kişiler, kitaplar, organizasyonlar ve şirketler, okullar, müzik, akademisyenler, web içeriği, filmler, tiyatro oyunları, TV programları) sağlayıp sağlamadığı belirsizdir.
Bağımsız ve güvenilir kaynaklar kullanarak maddeyi geliştirebilir ve kayda değer olduğunu ispat edebilirsiniz. Maddenin kayda değerliği kanıtlanamazsa Vikipedi'nin silme politikası gereğince hızlı silinmesi veya kayda değerliği tartışmalı ise silinmeye aday gösterilmesi yerinde olacaktır. Kaynak ara: "Sakvelahevi" – haber · gazete · kitap · akademik · JSTOR Bu madde Haziran 2025 tarihinden bu yana işaretli olarak durmaktadır. |
Sakvelahevi (Gürcüce: საკველახევი), tarihî Cavaheti bölgesinde, günümüzde Ardahan ilinin Çıldır ilçesine bağlı Kayabeyi (Çaisi) köyünün sınırları içinde ortadan kalkmış bir köydür.[1]
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Gürcü Türkolog Sergi Cikia Sakvelahevi (საკველახევი) adını, Rusça haritada Sakvelahevi (Саквелахеви) şeklinde geçmesine dayandırmıştır. Köyün adı 1595 tarihli Osmanlı mufassal defterinde ise, Sakelahev (ساكلەخو) olarak geçer.[1]
Sakvelahevi köyünün bulunduğu tarihî Cavaheti bölgesi, bir kısmı hariç bugün de Gürcistan sınırları içindedir. Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü 1578 yılında ele geçirmiştir.
Sakvelahevi köyü, 1595 tarihli ve Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı Osmanlı tahrir defterinde Sakelahev (ساكلەخو) şeklinde geçer. Bu sırada köy, Gürcistan Vilayeti içinde, Çıldır livasının Kurd Kala (Mgeltsihe) nahiyesine bağlıydı. Bu tarihte köy harabeye dönmüş bulunuyordu. Defterde boş olarak kaydedilmiş olan köyün Cocorta’nın yakında bulunduğu belirtilmiş, 3.000 akçe de vergi öngörülmüştü.[1][2]
Sakvelahevi köyünün Çıldır Eyaleti’nin 1694-1732 dönemini kapsayan Osmanlı cebe defterinde yer almamış olması, bu yerleşimin yeniden meskun hale gelmediğini göstermektedir.[3] Nitekim 1595 tarihli Osmanlı mufassal defterinini yayımlayan Sergi Cikia, 19. yüzyılda Rusça haritada "K. Sakvelahevi" (К[репостъ] Саквелахеви) adıyla sadece kale kalıntılarının gösterilmiş olduğunu yazmıştır. Söz konusu haritada kale Cocorta ile Uğuz köyleri arasında yer alıyordu.[1]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი: გამოკვლევა: წიგნი III), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1947-1958, 3 cilt, III. Cilt (1958), s. 430". 27 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2025.
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი : თარგმანი : წიგნი II), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; II. cilt (1941), s. 293". 17 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2025.
- ^ "Defter-i Caba-i Eyalet-i Çıldır 1694-1732 (ჩილდირის ვილაიეთის ჯაბა დავთარი : 1694-1732 წწ.), (Yayıma hazırlayan) Tsisana Abuladze, Tiflis, 1979". 30 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2025.