Mâlikîlik - Vikipedi

Mâlikilik
Kurucu
Mâlikî mezhebi (turkuaz)
Mâlik bin Enes
Önemli nüfusa sahip bölgeler
• Berberiler	^[1]
Mısır	^[2]
Libya	^[3]
Cezayir	^[4]^[5]
Tunus	^[6]
Fas	^[7]
Moritanya	^[8]
Sudan	^[9]
Mali	^[10]
Dinler
İslam
Kutsal kitaplar
Kur'an-ı Kerim

Fıkıh
Makale serilerinden

Kavramlar Şeriat • Ehl-i Re'y • İçtihad • Fetva
Fıkhî mezhepler Sünnîler'in Dört fıkhî mezhebi: • Hanefî (İmâm-ı Â’zam Ebû Hanîfe) • Malikî (Mâlik bin Enes) • Şafi (Şafii) • Hanbelî (Ahmed bin Hanbel) Diğer Sünnilik fıkıh mezhepleri: • Zâhirî (Davud el İsbehani ve İbn Hazm) • Selefî (Takiy’ûd-Dîn İbn-i Teymiyye) Vahhâbîler (İbn-i Abd’ûl-Vahhâb) Şiîliğin İmamiye fıkhından Üç mezhep: • Zeyd’îyye (Zeyd bin Ali bin Zeynelâbidîn) • İsmâ‘îl’îyye/Yedicilik (Nizârî ve Mustâ‘lî) • İsnâ‘aşer’îyye/İmamet (İsnâaşeriyye öğretisi) (Câferî ve Alevî) Bâtınîlik: • Dûrz’îyye • Nusayr’îyye • Ahmed’îyye Hariciler: • İbadiyye
Kaynaklar Aslî deliller Kur'an Sünnet İcma Kıyas Fer'î deliller Mesâlih-i mürsele İstihsân İstishâb Zerâyi Örf, Âdet ve Teâmül Sahâbî kavli Geçmiş Şeriatlar
Dinî Vazifeler Emr Farz Vâcip Sünnet Müstehap Mübah Nehy Mekruh Müfsid Haram
İktîsat Zekât Cizye Sadaka Vakıf Beyt-ül mal Ribâ Murabaha Tekâfül Sukuk
Sıfatlar Halife Ulema Müftü Kadı Fakih Muhaddis Molla İmam Şeyh Mevlana Ayetullah
Siyaset İslami liderlik Hilâfet İmamet Vakıf Beyt-ül mal Velâyet-i Fakih Biat Zimmi
Siyâsî mezhepler İslâm'da Siyâsî ekôller • Şîʿa-i Muhlîsîn: Sünnîler ve Zeydîler • Sünnilik (Sünnilik) • Hanefîlik • Malikîlik • Şafiîlik • Zâhîrîler • İmâm Dâvud-u Zâhîrî • Ebû Muhammed İbn Hazm • Hanbelîlik • Selefilik • Takiy’ûd-Dîn İbn-i Teymiyye • Ghulat Selef’îyyûn • Vahhabilik • Zeydîlik • Betr’îyye/Sâlih’îyye • Cerîr’îyye/Süleyman’îyye • Yemen Zeydiliki • Kâsım’îyye • Hadâv’îyye • Muhteria • Mutarrif’îyye • Alavîler • Hasan el-Utruş • Kâsım’îyye • Ghulat Zeydilik • Cârûd’îyye • Nâim’îyye • Ya'kûb’îyye • Haricîlik • Ezarikâ • Sufr’îyye • Necedât • Acrâd’îyye • İbâz’îyye • Ghulat Hariciler • Yezîd’îyye • Meymûn’îyye • Galiyye • Sebe’îyye (ʿAbd Allâh İbn-i Sebe) • Hattâbiyye (Ebû’l-Hattâb el-Esedî) • Bezîg’îyye • Hattâbiyye • Keysân’îyye • Muhtar es-Sekafi/Keysân’îyyet-ûl-Hullas • Hâşim’îyye • Harb’îyye • Muâv’îyye/Cennâh’îyye • Hâris’îyye • Beyân’îyye • Ravendiyye • Rizamiyye • Ebû Müslim Horasânî • Sinbâd • Berkûk’îyye • Havâl’îyye • Muhammira • El-Mukanna • Hurremiyye • Babekiyye • Babekiyye • Kızılbaş • Kûl’îyye • İshâk et-Türk’îyye • Riyâh’îyye • Kerbiyye • Bâtınîlik (İbn-i Meymûn) • Hallâc’îyye • Hulûl’îyye • Alevîler (Tasavvufî-Bâtınîlik) • Hulmân’îyye • Karmatîlik • Ebû Saʿid’îyye • Cennâb’îyye • Ghulat Ezoterizmyye (Bâtınîlik) • Hâkim’îyye (Dürzîlik) • Sabbah’îyye (Alamut Kalesi) • Şîʿa: İsmâ‘îl’îyye ve İsnâ‘aşer’îyye • İmamiye (Şiilik öğretisi)-i Seb’îyye (İsmaililik)/Yedicilik • Yediciler (Yediciler) • Mustâ‘lîler (Mustali fıkhı) • Mecîd’îyye/Hâfız’îyye • Tâyyîb’îyye (Tayyib Ebu'l-Kasım) • Davudî İsmailîlik • Süleymanî İsmaililik • Alavî Buhra • Kutbî Buhra • Nizârîler (Nizâr’îyye) • İmâmiye-i İsnâ‘aşer’îyye/İmamet (İsnâaşeriyye öğretisi) • Câferîlik • Ahbâr’îyye • Usûl’îyye • Alevilik • Ghulat İmamet • Mûgır’îyye • Mansûr’îyye • Azâkıra • Albâ’îyeyye (Ulyâ’îyye) • Zemm’îyye • Ayn’îyye • Mim’îyye • Sîn’îyye • Muhammise • Şûray’îyye • Gurâb’îyye • Zübâb’îyye • Nusayrilik • Şemânîlik’den İslam’e bağlananlar • Babailik • Vefâ’îyye • Kızılbaş • Çepniler • Tahtacılar • Baba Rasûl (İlyâs’îyye) • Sarı Saltık Baba (Saltuk’îyye) • Behlül Baba • Aybek Baba • İshâk Baba (İshâk’îyye) • Burak Baba (Burak’îyyûn) • Lokman Baba (Yesevilik) • Haydar Baba (Haydarîlik) • Hacı Bektâş (Bektaşilik) • Balım Sultan (Dedebabalık) • Demir Baba (Âli’îyye) • Harabâti Baba (Harabât’îyye) • İslam’ten çıkan Dinler • Haşhaşiler • Ali İlâhîlik • Nusayrîlik • Dürzîlik • Hurûfîlik (Hurûfilik) • Nûktâvîlik (Noktacılık) • Dîn-i İlâhî • Şeyhîlik (Ahisâ’îyye) • Babilik (Ali Muhammed Şirazi) • Ezelî Bâbîler (Subh Ezel) • Bahâîlik (Bahâ’ûl-Lâh) • Ahmedîlik • İslam dışı dinler • Zerdüştlük • Zurvanizm • Mazdekçilik • Mani dini • Budizm • Sâbiîlik • Nebatiler • Luviler • Hitit mitolojisi • Yezdânizm • Yâresânîlik • Êzîdîlik • Işıkçılık Kaynak: Mustafa Öz, Mezhepler Tarihi ve Terimleri Sözlüğü, Ensar Yayıncılık, İstanbul, 2011.
g t d

Mâlikîlik veya Mâlikî mezhebi (Arapça: اَلْمَذْهَبُ الْمَالِكِي veya الْمَالِكِيَّة), İslâm dininin Ehl-i Sünnet (fıkıh) mezheplerinden biri.^[11] Mâlikîlerin itikatta (inançta) mezhepleri ise Eş'arilik'tir. İsmini asıl adı Mâlik bin Enes olan kurucusu Mâlik b. Enes'ten (712-795) alır. Mâlikîlik mezhebi, Fas, Cezayir, Tunus, Sudan gibi bazı Afrika ülkelerinde yaygın olmakla birlikte, daha çok Berberîlerin yaşadığı Kuzey Afrika bölgesinde görülür. Ehl-i Sünnet içerisinde Hanefîlik ve Şâfiîlik'ten sonra en fazla takipçisi bulunan mezheptir.

İmam Mâlik'in kendi usulüne göre şer'i delillerden çıkardığı hükümlere ve gösterdiği yola Mâlikî Mezhebi denir. Ehl-i Sünnet itikadında olan Müslümanlardan amellerini, yani ibadet ve işlerini bu mezhebin hükümlerine uyarak yapanlara Mâlikî denir. Mâlikî Mezhebi, hayatını Medine'de geçirmiş olan Mâlik b. Enes'in görüşleri çerçevesinde ortaya çıkmış fıkhî bir yorumdur. Ehl-i Sünnet'e bağlı dört büyük fıkıh mezhebinden birisidir. Mâlikî Mezhebi İmam Mâlik'in ictihadlarına dayanır. Zaman içerisinde İmam-ı Mâlik'in talebeleri de onun rivayet ettikleri hadisleri ve görüşleri toplayarak benimsemiş ve sistemleşmiştir. Talebeleri de karşılaştıkları meselelerde onun metoduna uygun şekilde fetva verdiler. Böylece Mâlikî Mezhebi ortaya çıktı.

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]

^ https://www.sabah.com.tr/sozluk/tarih/berberler-kimlerdir 15 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ^{[yalın URL]}
^ "Mısır". 28 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2023.
^ "Libya". 1 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2023.
^ "Maliki Mezhebi nedir?". 21 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2023.
^ "Ülke profili: Cezayir". 21 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2023.
^ "Tunus". 2 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2023.
^ "Fas Müslüman mı? Fas'ın dini nedir?". 21 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2023.
^ "Ülke profili: Moritanya". 21 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2023.
^ "Mezheplerin hangisi hangi ülkede daha yaygındır?". 21 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2023.
^ "Mali". 9 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2023.
^ "Sorularla İslamiyet". 28 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2016.

İslam ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.