Ravendiyye - Vikipedi


Makale serilerinden

Bugünkü fıkhî mezhepler Sünnilik'in Dört fıkhî mezhebi: • Hanefî (İmâm-ı Â’zam Ebû Hanîfe) • Malikî (Mâlik bin Enes) • Şafi (Şafii) • Hanbelî (Ahmed bin Hanbel) Diğer Sünnî fıkıh mezhepleri: • Zâhirî (Davud el İsbehani ve İbn Hazm) • Selefî (Takiy’ûd-Dîn İbn-i Teymiyye) • Vahhâbîler (İbn-i Abd’ûl-Vahhâb) Şiîliğin İmamiye (Şiilik öğretisi) fıkhından Üç mezhep: • Zeyd’îyye (Zeyd bin Ali bin Zeynelâbidîn) • İsmâ‘îl’îyye/Yedicilik (Nizârî ve Mustâ‘lî) • İsnâ‘aşer’îyye/İmamet (İsnâaşeriyye öğretisi) (Câferî ve Alevilik) Bâtınîler: • Dûrz’îyye • Nusayr’îyye • Ahmed’îyye Haricîler: • İbadiyye
İ'tikadî mezhepler İslâm'da İ'tikadî mezhepler • Asarî (Eserler) • Selef’îyye (Hanbelîler) • Şeyh’ûl-İslâm İbn-i Teymiyye • Ghulat Selef’îyye • Vahhabilik • Ehl-i Hadis • Cebriyye • Cebriye-i Hâlisa • Cebriye-i Mutavassita • Eş'ârîyye • Bâkıllân’îyye • Gazzâl’îyye • Bâtınî-Eş'ârîlik • Sünnilik Tarikat • Mâtürîdîyye • Kaderiyye • Cuhen’îyye (Irak Kolu) • Dımeşk’îyye (Şam Kolu) • Mutezile • Vâsıl’îyye • Huzeyl’îyye • Nazzâm’îyye • Hâitı’îyye • Bişr’îyye • Mâ’mer’îyye • Muzdâr’îyye • Sumâm’îyye • Hişâm’îyye • Câhiz’ıyye • Hayât’ıyye • Cûbbâ’îyye • Befşem’îyye • Ghulat Mutezile • Hâbit’îyye • Hımâr’îyye • Bâtınî-Mutezile • Müteşeyyî’ Tarikat • Mürcie • Sünnilik Mürcie • Bid'atçı Mürcie • Kerrâm’îyye • Müşebbihe (Antropoteizm) • Hulmân’îyye • Mücessime (Hulûl) • Ebû Müslim Horasânî • Sinbâd • El-Mukanna • Babekiyye • Hattâbiyye • Bezîg’îyye • Hattâbiyye • Muammer’îyye • Umeyr’îyye • Mufaddal’îyye • Muhammise • Cevâlik’îyye • Rum Abdalları • Bâtınîlik (Meymûn el-Kaddâh)/Yedicilik • Karmat’îyye (Hamdân Kârmat) (Yediciler) • Türkistan Aleviliği (Nâsır Hüsrev) • Tasavvufî-Bâtınîlik (Meymûn el-Kaddâh) • Alevilik • Alevilik Tarikat • İbâh’îyyûn • Nusayrilik (Nusayriler) • Dürzîlik (Hâkim bi-EmrʿAllâh) • Haşhaşiler (Hasan Sabbah) • Babailik (Baba İlyâs Horasanî) • Kızılbaş • Hurûfîlik (Fadl’Allah Yezdânî) • Bektaşilik (Balım Sultan) Kaynak: Muhammed Ebû Zehra, İslâm’da Siyâsî ve İ’tikadî Mezhepler Tarihi, Ethem Ruhi Fığlalı ve Osman Eskicioğlu Tercümesi, Yağmur, İstanbul, 1970.
Siyâsî mezhepler İslâm'da Siyâsî ekôller • Şîʿa-i Muhlîsîn: Sünnîler ve Zeydîler • Şîʿa-i Ulâ (Sünnilik) • Hanefîlik • Malikîlik • Şafiîlik • Zâhîrîler • Davud el İsbehani • İbn Hazm • Hanbelîlik • Selef-i Salihin • İbn Teymiye • Ghulat Selef’îyyûn • Vahhabilik • Zeydîlik • Betr’îyye/Sâlih’îyye • Cerîr’îyye/Süleyman’îyye • Yemen Zeydiliki • Kâsım’îyye • Hadâv’îyye • Muhteria • Mutarrif’îyye • Alavîler • Hasan el-Utruş • Kâsım’îyye • Ghulat Zeydilik • Cârûd’îyye • Nâim’îyye • Ya'kûb’îyye • Hariciler • Ezarikâ • Sufr’îyye • Necedât • Acrâd’îyye • İbâz’îyye • Ghulat Hariciler • Yezîdiyye • Meymuniye • Galiyye • Sebe’îyye (Abdullah bin Sebe) • Hattâbiyye (Ebû’l-Hattâb el-Esedî) • Bezîg’îyye • Hattâbiyye • Keysân’îyye • Muhtar es-Sekafi/Keysân’îyyet-ûl-Hullas • Hâşim’îyye • Harb’îyye • Muâv’îyye/Cennâh’îyye • Hâris’îyye • Beyân’îyye • Ravendiyye • Rizamiyye • Ebû Müslim Horasânî • Sinbâd • Berkûk’îyye • Havâl’îyye • Muhammira • El-Mukanna • Hurremiyye • Babekiyye • Babek Hürremi • Kızılbaş • Kûl’îyye • İshâk et-Türk’îyye • Riyâh’îyye • Kerbiyye • Bâtınîlik (Meymûn el-Kaddâh) • Hallâc’îyye • Hulûl’îyye • Alevîler (Tasavvufî-Bâtınîlik) • Hulmân’îyye • Karmatîlik • Ebû Saʿid’îyye • Cennâb’îyye • Ghulat Ezoterizmyye (Bâtınîlik) • Hâkim’îyye (Dürzîlik) • Haşhaşiler (Alamut Kalesi) • İmamiye (Şiilik öğretisi): İsmaililik ve İsnâaşeriyye • İmamiye (Şiilik öğretisi)-i Seb’îyye (İsmaililik)/Yedicilik • Yediciler (Yediciler) • Mustâ‘lîler (Mustali fıkhı) • Mecîd’îyye/Hâfız’îyye • Tâyyîb’îyye (Tayyib Ebu'l-Kasım) • Davudî İsmailîlik • Süleymanî İsmaililik • Alavî Buhra • Kutbî Buhra • Nizârîler (Nizâr’îyye) • İmâmiye-i İsnâ‘aşer’îyye/İmamet (İsnâaşeriyye öğretisi) • Caferilik • Ahbâr’îyye • Usûl’îyye • Alevilik • Ghulat İmamet • Mûgır’îyye • Mansûr’îyye • Azâkıra • Albâ’îyeyye (Ulyâ’îyye) • Zemm’îyye • Ayn’îyye • Mim’îyye • Sîn’îyye • Muhammise • Şûray’îyye • Gurâb’îyye • Zübâb’îyye • Nusayrilik • Şemânîlik’den İslam’e bağlananlar • Babailik • Vefâ’îyye • Kızılbaş • Çepniler • Tahtacılar • Baba Rasûl (İlyâs’îyye) • Sarı Saltık Baba (Saltuk’îyye) • Behlül Baba • Aybek Baba • İshâk Baba (İshâk’îyye) • Burak Baba (Burak’îyyûn) • Lokman Baba (Yesevilik) • Haydar Baba (Haydarîlik) • Hacı Bektâş (Bektaşilik) • Balım Sultan (Dedebabalık) • Demir Baba (Âli’îyye) • Harabâti Baba (Harabât’îyye) • İslâmiyet’ten çıkan Dinler • Haşhaşiler • Ali-İlahilik • Nusayrilik • Dürzîlik • Hurûfilik (Hurûfilik) • Nûktâvîlik (Noktacılık) • Dîn-i İlâhî • Şeyhîlik (Ahisâ’îyye) • Babilik (Ali Muhammed Şirazi) • Ezelî Bâbîler (Subh Ezel) • Bahâîlik (Bahâ’ûl-Lâh) • Ahmedîlik • İslam dışı dinler • Zerdüştlük • Zurvanizm • Mazdekçilik • Mani dini • Budizm • Sâbiîlik • Nebatiler • Luviler • Hitit mitolojisi • Yezdânizm • Ehl-i Hak • Yezîdîler • Işıkçılık Kaynak: Mustafa Öz, Mezhepler Tarihi ve Terimleri Sözlüğü, Ensar Yayıncılık, İstanbul, 2011.
İmamî mezhepler • İmamet • Ghulât (Kökenciler) • Bazighîlik • Dhammîlik • Ghurabîlik • Hürremîlik (Muhammira) • Keysanilik (Keysanilik) • Berberîcilik • Haşimîlik • Karibîlik / Kuraybîlik • Sarrajcılık • Nusayrilik (Nusayrilik) • Haydariyye • Şemsiyye / Şimaliyye • Kameriyye / Kilaziyye • Gaybiyye • Ya’furîlik • Zeydilik (Zeydilik) • Dukeynîlik • Halefîlik • Heşebîlik / Sûrhabîlik • Jarûdîlik • Alavîler • Banu Ukheydhirîler • Büveyhoğulları • Cüstaniler • El-Mezîdiler • Hasnaviler • *İdrîsîler* • Hammudi Hanedanı • Kakuyiler • Yemen İmamları/Kralları • Süleymanîlik • Butrîlik / Tâbîrilik • Salihîlik • Vâsîtîlik • İsmaililik (Yedicilik) • Fâtımî Devleti • *Dürzîlik* • *Mustalilik* • Hafızilik • Tayyib Ebu'l-Kasım • Alavî Buhra • Davudî Bohralar • Hebtiahs Bohra • Etbe-i-Melek Bohra • İleri Davudî Bohra • Kutbî Bohra • Süleymanî Bohra • Sünnî Bohralar • Caferî Bohra • Patanî Bohra • Vohra Patel • *Nizarîlik* • Ağa Hanlar • I. Ağa Han Cemâati • II. Ağa Han Cemâati • III. Ağa Han Cemâati • IV. Ağa Han Cemâati • Elemût Devleti • Ensarîler • Haşhaşiler • Hasan Sabbah Haşhaşiler • Böszörmény • Fâtımî Devleti Himayeleri • Banu Kanz • Hamdânîler • Kelbîler • Mirdasiler • Sülâihiler • Yediciler • *Karmatîlik* • Jabrîler • Banu Ukaylîler • Uyunîler • Usfurîler • Jarvanîler • Caferilik (İmamet (İsnâaşeriyye öğretisi)) • Ahbârilik • Afşar Hanedanı • Gence Hanlığı • *İlhanlılar* • Celayir Sultanlığı • Hurûfilik • Nûktâvîlik • Çobanoğulları • Serbedâriler • İnyuiler • Karabağ Hanlığı • Karakoyunlular • *Safevîlik* • Kızılbaş • Alevilik • Bektaşilik • Ahilik • Dedebabalık • Aliciler • Harabatîlik • Celâlîlik • Kalenderilik • Haydarîlik • Nimetullahîlik • Nurbahşîlik • Rufâilik • Galibi Tarikatı • Vefâîlik • Babailik • Barak Babacılık • Çınarcılık (Işık Alevîliği) • Yâresânizm (Yezdânizm'in Galiyye ve Kürt Aleviliği ile etkileşimi) • Safevî Devleti • Şeki Hanlığı • Şirvan Hanlığı • Zend Hanedanı • Şeyhilik • *Kaçar Hanedanı* • Babiliklik (Ali Muhammed Şirazi) • Bahâîliklik (Mirza Hüseyin Ali) • Usûlîlik • Kaçar Hanedanı • Pehlevi Hanedanı • İran • Sınıflandırılamayanlar • Eftahîlik / Fethîlik • Muhammedîlik • Tavûssîlik • Vâkıfîlik
g t d

Râvend'îyye; Abbâsî Ailesi'nin reisi ve Keysân’îyye imâmı sıfatıyla Muhammed bin Ali'nin dâ’îleri listesinde yer alan "'Abd Allâh el-Râvendî"^[1] tarafından oluşturulan ve Ghulat-i Şîʿa’dan olan bu fırka zaman içerisinde Horasan'da fa'aliyet gösteren tüm Abbâsî taraftarı ve Emevî aleyhtarı Keysân’îyye fırkalarını bünyesinde barındırır bir hâle gelmişti. Râvend’îyye'nin İmâmet i'tikadına göre Allâh’û-Celle-Celâle’hû kendi ruhunu önce peygambere, peygamberden sonra da sırasıyla önce peygamberin amcası Abbas bin Abdülmuttalib'e sonra onun oğlu Abdullah bin Abbas'a intikâl ettirdikten sonra, Abbâsî Ailesi fertlerinden olan Ali, Muhammed, İbrahim, Ebû’l Abbâs "es-Seffah" ve Ebû Câfer "el-Mansûr"'nin bedenlerine hulûl ederek onlar aracılığıyla yeryüzünde tecelli etmiştir.^[2] Daha sonraları ise "Râvend’îyye" mensuplarının Hâlife El-Mansûr'a uluhîyyet isnâd etmeğe başlamaları üzerine Mansûr tarafından aleyhlerinde şiddetli bir tâkibât başlatılarak mezhebin taraftarları ağır cezalara çarptırılınca, "Râvendîler" önce onun imâmlığını reddetmişler, sonra da imâmeti gasbetmekle ithâm ederek kendisine sûikâst tertip etmişler ama Hâlife El-Mansûr bu sûikâstten sağ olarak kurtulmuştu.^[3]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Katalanca-Vikipedi maddesinde, bu şahsın adının "El-Kâsım ibn-i Râvendî" ya da "Ebû’l-Abbâs el-Râvendî" olmasının da muhtemel olabileceğine dair not düşülmüş.
^ TDV, Diyanet İslâm Ansiklopedisi, Cilt 25, Sahife 363, 2002.
^ Mustafa Öz, Mezhepler Tarihi ve Terimleri Sözlüğü, Ensar Yayıncılık, İstanbul, 2011. (Keysân’îyye (Muhtâr’îyye/Keysân’îyyet-ûl-Hullas, Hâşim’îyye (Harb’îyye, Muâv’îyye/Cennâh’îyye (Hâris’îyye), Beyân’îyye), Râvend’îyye (Rizâm’îyye (Ebu Müslim’îyye (Sinbâz’îyye, Berkûk’îyye, Havâl’îyye), Muhammira (Mukannaʿîyye, Hûrremdîn’îyye (Bâbek’îyye, Mazyâr’îyye, Kızılbaşlar), Kûl’îyye), İshâk et-Türk’îyye), Riyâh’îyye), Kerb’îyye) Mezhepleriyle alâkalı maddeler).