Nonsteroid antiinflamatuar ilaç

Nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar
Nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar
İlaç sınıfı
	Yaygın bir NSAID olan 200 mg tablet şeklinde jenerik ibuprofen
Sınıf tanımlayıcıları
Diğer adlar	Siklooksijenaz inhibitörü, Siklooksijenaz enzim inhibitörü, Steroid olmayan antiinflamatuar ajanlar/analjezikler (NSAIAs), Steroid olmayan antiinflamatuar ilaçlar (NSAIMs)
Kullanım	Ağrı, ateş, iltihap, antithrombosis
ATC kodu	M01A
Etki mekanizması	Enzim inhibitörü
Biyolojik hedef	COX-1 and COX-2
Hukuki durum
	Vikiveri

Non-steroidal antiinflamatuar ilaçlar ya da steroid dışı yangı önleyici ilaçlar, kısaca NSAİİ'ler, analjezik, antipiretik ve antiinflamatuar (ağrı, ateş ve inflamasyonu azaltıcı) ilaçlardır. "Non-steroidal" terimi bu ilaçları benzer etkileri olan (çok daha geniş etki alanları vardır) steroidlerden ayırmak için kullanılır.^[2] NSAİİ'ler narkotik değildirler. NSAİİ'ler bazen NSAİA (sondaki A-Analjezik kısaltması) olarak da adlandırılırlar. Bu grubun en çok bilinen üyeleri aspirin ve ibuprofendir. Parasetamol (asetaminofen) çok az anti-inflamatuar etki gösterdiği için NSAİİ'ler içerisinde kabul edilmezler.

1829'un başlarında, salisilik asitin izolasyonuyla birlikte NSAİİ'ler ağrının (düşük dozlarda) ve inflamasyonun (yüksek dozlarda) ilaçla tedavisinin önemli bir kısmını oluşturmaya başladı. NSAİİ'lerin popüler olmasında opioidlere göre çok az bağımlılık potansiyeli taşıması ve sedasyon veya solunum depresyonu yapmaması büyük rol oynadı. Buna rağmen NSAİİ'lerin de kendine özel problemleri vardı. İbuprofen ve aspirinin de dahil olduğu bazı NSAİİ'ler, görece güvenli olarak değerlendirildi ve tüm dünyada reçetesiz olarak satılmaya başlandı.

Etki mekanizmaları

Çoğu NSAİİ'lersiklooksijenaz enzimini non-selektif olarak inhibe ederek etkirler. Siklooksijenaz-1 (COX-1) ve siklooksijenaz-2 (COX-2) izoenzimlerinin her ikisini de inhibe ederler. Siklooksijenaz araşidonik asitten tromboksan ve prostaglandin yapımında enzim görevi görür. Prostaglandinler inflamasyon oluşum sürecinde diğer görevli maddelerle birlikte iletim molekülü olarak rol oynar. Bu etki mekanizması John Vane tarafından ortaya çıkarıldı ve bilim insanı bu şekilde Nobel Ödülü sahibi oldu.

Örnekler

NSAİİ'ler kimyasal yapılarına göre geniş bir şekilde sınıflandırılırlar. Aynı grup içindeki NSAİİ'ler benzer özellik ve tolerabilite gösterirler. Aynı dozda kullanıldıklarında NSAİİ'lerin klinik verimlilikleri arasında çok ufak farklar vardır. Bazı çok bilinen örnekler aşağıda verilmiştir.

Parasetamol (asetaminofen), siklooksijenaz'ı inhibe etme etkisine bağlı olarak bazen NSAİİ'ler ile birlikte aynı grupta gösterilebilir. Ancak Parasetamol, gerçekten önemli bir antiinflamatuar etki göstermediği için gerçekten bir NSAİİ değildir.

Salisilatlar

Arilalkanoik asitler

Diklofenak (FDA tarafından güvenlik uyarısı.,[1]8 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Aseklofenak
Asemetazin
Bromfenak
Etodolak
İndometazin
Ketorolak
Nabumeton
Sulindak
Tolmetin

2-Arilpropiyonik asitler (profenler)

N-Arilantranilik asitler (fenamik asitler)

Pirazolidin türevleri

Oksikamlar

COX-2 İnhibitörleri

Selekoksib (FDA uyarısı 3/2005 28 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.)
Etorikoksib
Lumirakoksib
Parekoksib
Rofekoksib (geri çekme 2004 28 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.)
Valdekoksib (geri çekme 2005 28 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.)

Sülfonanilidler

Nimesulid

Diğerleri

Likofelon
Omega-3 yağ asitleri

Kullanım alanları

NSAİİ'ler genellikler ağrı ve inflamasyonun olduğu yerdeki akut ve kronik durumun tedavisinde endikedir. Kolorektal kanserin önlenmesi ve kanser ile kardiyovasküler hastalık gibi diğer durumların tedavisindeki önleme potansiyelleri ile ilgili çalışmalar ise sürmektedir.

NSAİİ'ler genellikle şu durumlarda semptomatik rahatlama için endikedirler: (Rossi, 2006)

Romatoid artrit
Osteoartrit
İnflamatuar artropatiler (örneğin: spondilit, psöriyatik artrit, Reiter's sendromu)
Akut gut
Dismenore
Metaztatik kemik ağrısı
Başağrısı ve migren
Ameliyat sonrası ağrı
İltihaplanma ve doku zedelenmesi yüzünden oluşan hafiften orta dereceye kadar ağrılar
Ateş
Böbrek sancısı

Aspirin, COX-1 i geri dönüşümsüz olarak inhibe edebilen tek NSAİİ olarak aynı zamanda platelet agregasyonu inhibisyonu içinde endikedir.Bu endikasyon arteriyel trombozun kontrol edilmesi ve ters kardiyovasküler etkilerin oluşumunun engellenmesi için gerekli bir etkidir.

2001 yılında, NSAİİ'ler Birleşik Devletlerde yıllık satışıyla 70,000,000 reçete ve 30 milyar raf arkası satış dozuna ulaşmıştır. (Green, 2001). NSAİİ'lerin yeni yeni ortaya çıkan endikasyonları ve bu yöndeki çalışmalar sonucu da bu rakamların gelecekte daha da artacağı tahmin edilmektedir.

Farmakokinetiği

Çoğu NSAİİ'ler zayıf asidiktirler ve pKa'ları 3-5 aralığındadır. Mide ve bağırsak mukozasından iyi emilirler. Plazma proteinlerine çok yüksek oranda bağlanırlar (tipik olarak >95%). Genellikle albümine bağlanarak taşınırlar böylece dağılım hacimleri yaklaşık olarak plazma hacmine çok yakın değerdedir. Çoğu NSAİİ'ler karaciğerde oksidasyon ve konjugasyon ile inaktif metabolitlerine metabolize olurlar ve tipik olarak idrarla atılırlar. Hastalık durumlarında metabolizma anormalleşebilir ve normal dozda dahi vücutta birikim oluşabilir.

İbuprofen ve diklofenak kısa yarı ömre sahiptir (2-3 saat). Bazı NSAİİ'ler (tipik olarak oksikamlar) çok uzun yarı ömre sahiptirler (örneğin 20-60 saat).

Yan etkileri

NSAİİ'lerin yaygın kullanımı bu görece güvenli olan ilaçların yan etkilerinin yaygınlaşarak artmasına yol açmıştır. Bu grubun ajanlarında görülen iki ana yan etki grubu; gastrointestinal ve renal yan etkilerdir. Bu etkiler doza bağımlıdır ve birçok vakada ülserin nüksetmesi riski, üst gastrointestinal sistemde kanama ve ölüm bildirildiğinden bu ilaçların kullanımı bir parça da olsa sınırlanabilmiştir.

Kombinasyon riskleri

NSAİİ'ler COX-2 inhibitörleri ile kombine halde kullanılmazlar. [2]

Kardiyovasküler risk

Yakın zamanda yapılan bir analize göre plaseboyla karşılaştırıldığında yeni COX-2 antagonistleri ile geleneksel yüksek dozlu antiinflamatuarların miyokard enfarktüsü riskini %80 oranında artırdığı saptanmıştır. (Kearney et al, BMJ 2006;332:1302-1308).

Gastrointestinal ADRs

NSAİİ kullanımı ile görülen başlıca advers etkiler gastrointestinal sistemde direkt ve indirekt irritasyondur. Asidik moleküller direkt olarak gastrik mukozayı tahriş eder ve COX-1'in inhibisyonu koruyucu prostoglandinlerin seviyesini düşürür. Başlıca gastrointestinal advers etkiler şunlardır: (Rossi, 2006)

Ülserayon riski tedavinin süresi ve yüksek dozda ilaç kullanımı ile artar. Bu risk ilaçtan ilaca değişir. İndometazin, ketoprofen ve piroksikam en fazla gastrik advers etkiler gösterirken düşük dozda olmak üzere ibuprofen ve diklofenak da bu etki daha az görülür. (Rossi, 2006)

Aspirin gibi bazı NSAİİ'lerin gastrointestinal yan etkileri azaltan enterik kaplı formülasyonları piyasaya sürülmüştür.

Kaynakça

Özel

^ ^a ^b Lipfert, Peter; Seitz, Ruediger; Arndt, Joachim O. (1987). "Studies of Local Anesthetic Action on Natural Spike Activity in the Aortic Nerve of Cats". Anesthesiology. Ovid Technologies (Wolters Kluwer Health). 66 (2): 210-213. doi:10.1097/00000542-198702000-00016. ISSN 0003-3022. PMID 3813081. Non-steroidal anti-inflammatory drugs (NSAIDs) are the competitive inhibitors of cyclooxygenase (COX), the enzyme which mediates the bioconversion of arachidonic acid to inflammatory prostaglandins (PGs).
^ Buer, JK: «Origins and impact of the term 'NSAID'» 10 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Inflammopharmacology, vol. 22, no 5, 2014, p. 263-7. (PMID 25064056 21 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., DOI 10.1007/s10787-014-0211-2).

Genel

Bombardier C, Laine L, Reicin A, Shapiro D, Burgos-Vargas R, Davis B, et al. Romatoid artritli hastalarda rofekoksib ve naproksenin gastrointestinal toksisite üzerine etkisinin karşılaştırılması 15 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. N Engl J Med 2000;343(21):1520-8. PMID 11087881
Buer, JK: «Origins and impact of the term 'NSAID'»10 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Inflammopharmacology, vol. 22, no 5, 2014, p. 263-7. (PMID 2506405621 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., DOI 10.1007/s10787-014-0211-2).
Cervera R, Balasch J. The management of pregnant patients with antiphospholipid syndrome. Lupus 2004;13(9):683-7. PMID 15485103
Chandrasekharan NV, Dai H, Roos KL, Evanson NK, Tomsik J, Elton TS, Simmons DL. COX-3, a cyclooxygenase-1 variant inhibited by acetaminophen and other analgesic/antipyretic drugs: cloning, structure, and expression. Proc Natl Acad Sci U S A 2002;99:13926-31. PMID 12242329
Graham GG, Scott KF, Day RO. Tolerability of paracetamol. Drug Saf 2005;28(3):227-40. PMID 15733027
Green GA. Understanding NSAIDS: from aspirin to COX-2. Clin Cornerstone 2002;3:50-59. PMID 11464731
Moore DE. Drug-induced cutaneous photosensitivity. Drug Safety 2002;25:345-72. PMID 12020173
Ostensen ME, Skomsvoll JF. Anti-inflammatory pharmacotherapy during pregnancy. Expert Opin Pharmacother 2004;5(3):571-80. PMID 15013926
Rossi S, editor. Australian Medicines Handbook 2006. Adelaide: Australian Medicines Handbook; 2006. ISBN 0-9757919-2-3 (Avustralya ilaç el kitabı) (İngilizce)
Thomas MC. Diuretics, ACE inhibitors and NSAIDs – the triple whammy. Med J Aust 2000;172:184-185. PMID 10772593
Wilkes JM, Clark LE, Herrera JL. Acetaminophen overdose in pregnancy. South Med J 2005;98(11):1118-22. PMID 16351032 (Gebelikte parasetamolün fazla dozda kullanımı.) (İngilizce)
http://www.fda.gov/Safety/MedWatch/SafetyInformation/SafetyAlertsforHumanMedicalProducts/ucm193047.htm8 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Dış bağlantılar

ABD Milli Tıp Kütüphanesi: MedlinePlus® İlaç Bilgisi: Anti-inflamatuar İlaçlar, Nonsteroidal (Sistemik) 19 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[Lipfert_Seitz_Arndt_1987_pp._210–213-1] Lipfert, Peter; Seitz, Ruediger; Arndt, Joachim O. (1987). "Studies of Local Anesthetic Action on Natural Spike Activity in the Aortic Nerve of Cats". Anesthesiology. Ovid Technologies (Wolters Kluwer Health). 66 (2): 210-213. doi:10.1097/00000542-198702000-00016. ISSN 0003-3022. PMID 3813081. Non-steroidal anti-inflammatory drugs (NSAIDs) are the competitive inhibitors of cyclooxygenase (COX), the enzyme which mediates the bioconversion of arachidonic acid to inflammatory prostaglandins (PGs).

[buer2014-2] Buer, JK: «Origins and impact of the term 'NSAID'» 10 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Inflammopharmacology, vol. 22, no 5, 2014, p. 263-7. (PMID 25064056 21 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., DOI 10.1007/s10787-014-0211-2).

[1]

[2]

g t d Anatomik Terapötik Kimyasal Sınıflandırma Sistemine dayalı olarak - Büyük ilaç grupları
Gastrointestinal kanal / metabolizma (A)	Mide asidi Antiasitler H₂ antagonistleri Proton pompa inhibitörleri Antiemetikler Laksatifler Antidiyare ilaçları / Antipropulsifler Anti-obezite ilaçları Antidiyabetikler Vitaminler Mineraller
Kan ve kan yapıcı organlar (B)	Antitrombotikler Antiplateletler Antikoagülanlar Trombolitikler) Antihemorajikler Plateletler Koagülantlar Antifibrinolitikler
Kardiyovasküler sistem (C)	Kardiyak tedavisi / Antianjinallar Kardiyak glikozitler Antiaritmikler Kardiyak uyarıcılar Antihipertansifler Diüretikler Vazodilatörler Beta blokörler Kalsiyum kanal blokörleri Renin-anjiotensin sistemi ACE inhibitörleri Anjiotensin II reseptör antagonistleri Renin inhibitörleri Antihiperlipidemikler Statinler Fibratlar Safra asidi sekestranları
Deri (D)	Kremler Sikatrizanlar Antipruritikler Antipsoriatikler İlaçlı pansumanlar
Genitoüriner sistem (G)	Hormonal kontrasepsiyon Doğurganlık maddeleri Seçici östrojen reseptör modülatörleri Cinsiyet hormonları
Endokrin sistem (H)	Hipotalamik-hipofiz hormonları Kortikosteroidler Glukokortikoidler Mineralokortikoidler Cinsiyet hormonları Tiroid hormonları / Antitiroid ajanları
Enfeksiyonlar ve enfestasyonlar (J, P, QI)	Antimikrobiyaller: Antibakteriyeller (Antimikobakteriyeller) Antifungallar Antivirallar Antiparaziterler Antiprotozoallar Antihelmintikler Ektoparazitisitler İntravenöz immünoglobulin Aşılar
Malign hastalıklar (L01-L02)	Antikanser ajanları Antimetabolitler Alkilleme İğ zehirleri Antineoplastik Topoizomeraz inhibitörleri
Bağışıklık hastalıkları (L03-L04)	İmmünomodülatörler İmmünostimülanlar İmmünosupresanlar
Kaslar, kemikler ve eklemler (M)	Anabolik steroidler Antiinflamatuarlar Nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar Antiromatizmallar Kortikosteroidler Kas gevşeticiler Bisfosfonatlar
Beyin ve sinir sistemi (N)	Ağrı kesiciler Anestezikler Genel Lokal Anorektikler Anti-DEHB ajanları Bağımlılık önleyiciler Antikonvülzanlar Antidemans ajanları Antidepresanlar Antimigren ajanları Antiparkinson ajanları Psikoaktifler Antipsikotikler Anksiyolitikler Afrodizyaklar Depresanlar Entaktojenler Entojenler Öforantlar Halüsinojenler Psikedelikler Dissosiyatifler Deliryantlar Hipnotikler / Sakinleştiriciler Duygudurum dengeleyicileri Nöroprotektifler Nootropikler Nörotoksinler İştah uyarıcılar Serenikler Uyarıcılar Öjeroikler
Solunum sistemi (R)	Dekonjestanlar Bronkodilatörler Öksürük ilaçları H₁ antagonistleri
Duyu organları (S)	Oftalmolojikler Otolojikler
Diğer ATC (V)	Panzehirler Kontrast madde Radyofarmasötikler Pansuman Senoterapötikler
İlaçlar Farmakolojik sınıflandırma sistemleri ATC kodları

g t d Nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar (NSAİİ) (asıl M01A ve M02A, ayrıca N02BA)
Pirazolonlar / ve pirozilodinler	Aminofenazon Ampiron Azapropazon Klofezon Difenamizol Famprofazon Feprazon Kebuzon Metamizol Mofebutazon Morazon Nifenazon Oksifenbutazon Fenazon Fenilbutazon Propifenazon Sülfinpirazon Suksibuzon^‡
Salisilatlar	Aspirin (asetisalisilik asit)^# Aloksiprin Benorilat Karbasalat kalsiyum Diflunisal Dipirosetil Etenzamid Guaketisal Magnezyum salisilat Metil salisilat Salsalat Salisin Salisilamid Sodyum salisilat
Asetik asit türevleri ve ilgili maddeler	Aseklofenak Asemetasin Alklofenak Amfenak Bendazak Bromfenak Bufeksamak Bumadizon Diklofenak Difenpiramid Etodolak Felbinak Fenklozik asit Fentiazak İndometazin İndometazin farnesil Ketorolak Lonazolak Mofezolak Oksametazin Proglumetazin Sulindak Tolmetin Zomepirak^†
Oksikamlar	Ampiroksikam Droksikam İzoksikam Lornoksikam Meloksikam Piroksikam Tenoksikam
Propiyonik asit türevleri (profenler)	Alminoprofen Benoksaprofen^† Karprofen^‡ Deksibuprofen Deksketoprofen Fenbufen Fenoprofen Flunoksaprofen Flurbiprofen İbuprofen^# İbuproksam İndoprofen^† Ketoprofen Loksoprofen Miroprofen Naproksen Oksaprozin Pelubiprofen Piketoprofen Pirprofen Suprofen Tarenflurbil Tepoksalin^‡ Tiaprofenic asid Vedaprofen^‡ Zaltoprofen COX inhibe edici nitrik oksit vericisi: Naprokskinod
n-arilantranilik asitler (fenamatlar)	Azapropazon Kloniksin Etofenamat Floktafenin Flufenamik asit Fluniksin Flutiazin Glafenin^† Meklofenamik asit Mefenamik asit Morniflumat Niflumik asit Tolfenamik asit
COX-2 inhibitörleri (koksibler)	Aprikoksib Selekoksib (+tramadol) Cimikoksib^‡ Derakoksib^‡ Etorikoksib Firokoksib^‡ Lumirakoksib^† Mavakoksib^‡ Parekoksib Robenakoksib^‡ Rofekoksib^† Valdekoksib^†
Diğer	Aminopropiyonitril Benzidamin Kondroitin sülfat Diaserein Fluprokuazon Glukozamin Glikozaminoglikan Hiperforin Nabumeton Nimesulid Oksaseprol Prokuazon Süperoksit dismutaz / orgotein Tenidap
NSAİİ kombinasyonları	İbuprofen/famotidin İbuprofen/hidrokodon İbuprofen/oksikodon İbuprofen/parasetamol Bupivakain/meloksikam Naproksen/difenhidramin Naproksen/esomeprazol
altı çizili belirli bir grubun ilk geliştirilen sınıfının ilk bileşiğini gösterir; ^#DSÖ Temel İlaçları; ^†geri çekilen ilaçlar; ^‡veteriner kullanımı.
kategori görseller