Pratt & Whitney J58
| J58 | |
|---|---|
| |
| ABD'nin Oregon eyaletindeki Evergreen Aviation & Space Museum'da sergilenen bir Pratt & Whitney J58 | |
| Tür | Turbojet |
| Ulusal köken |  ABD
|
| Üretici | Pratt & Whitney |
| İlk çalıştırma | 1958 |
| Ana kullanıcılar | Lockheed A-12 Lockheed SR-71 |
Pratt & Whitney J58 (şirket adı JT11D-20), Lockheed A-12,YF-12 ve SR-71 uçaklarını çalıştıran bir Amerikan jet motoruydu . Arttırılmış itme sağlayan güçlü bir turbojetti.
Uzun yıllar boyunca CIA ve USAF için görev gereksinimlerini karşılayan motor performansı, daha sonraları daha yüksek uçak sürtünmesi ile başa çıkmak için daha fazla itme gerektiren NASA deneysel çalışmaları (uçağın tepesinde harici yük taşıma) için biraz geliştirildi.[1]
Geliştirilmesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Kökenleri
[değiştir | kaynağı değiştir]J58, şirket adı JT11, başlangıçta ABD Donanması'na J58 Donanması adı ile önerildi. Ayrıca çeşitli Donanma ve Hava Kuvvetleri uçakları için önerildi, örneğin Convair F-106, Kuzey Amerika F-108, Convair B-58 Hustler, Vought XF8U-3 Crusader III ve Kuzey Amerika A3J Vigilante . Bu uygulamaların hiçbiri takip edilmemiştir.
J58, Martin P6M jet uçan botunun planlanan versiyonuna[2] güç sağlamak adına ilk olarak ABD Donanması[3] için geliştirildi.[4] P6M, Allison J71-A-4 motorlarını kullanarak çalıştırılmaya başlandı ve ardından J58, geliştirme sorunları nedeniyle hazır olmadığından ABD Donanması Pratt & Whitney J75'i kullanmaya başladı. Bu uçağın yapımının iptali üzerine, Convair Kingfish ve Lockheed A-12, YF-12A ve SR-71 için J58 seçildi.
Çeşitleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- JT11-1
- 26.000 lbs ile önerilen sürüm. art yakıcıyla itme; Mach 3 çizgi yeteneği.[5] JT11-5A
- 32.800 lbs'lik önerilen sürüm. art yakıcıyla itme; Mach 3+ yeteneği.
- JT11-7
- 32.800 lbs'lik önerilen sürüm. art yakıcıyla itme; Mach 4 yeteneği.
- JT11D-20
- (J58-P-4) SR-71 için üretim versiyonu.
- J58-P-2
- ABD Donanması için teklif edildi, 1959 ortalarında iptal edildi.[5]
Kullanımları
[değiştir | kaynağı değiştir]Özellikler (JT11D-20)
[değiştir | kaynağı değiştir]
Genel özellikler
[değiştir | kaynağı değiştir]Bileşenler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Kompresör: 9 bölümlü, eksen akışlı
- Yakıcılar: Halka şeklindeki bir yanma muhafazasında kanüllü 8 brülör kutusu
- Türbin: İki bölümlü, eksen akışlı
- Benzin tipi: JP-7, JP-4 ya da JP-5
- Yağ sistemi: Yağ soğutuculu benzin soğutmalı basınçlı döner püskürtme sistemi
Performans
[değiştir | kaynağı değiştir]- Maksimum itiş: Sıfır rüzgar hızında, deniz seviyesinde normal bir günde, kurulmuş halde; ıslakken 113.43 kN, kuruyken 80.07 kN . Kurulmamışsa ıslakken 151.24 kN, kuruyken 111.21 kN[6]
- Genel basınç oranı: 8.8[7] (kalkışta)
- Bypass oranı: Mach 2'ye kadar sıfırken, Mach 3'ün üzerinde 0,25 artarak yükselir.
- Hava akışı: 8.200 kg/min (kalkış)
- Özel yakıt tüketimi: 1.9 lb/(lbf⋅h) ya da 54 g/(kN⋅s)
- İtme-ağırlık oranı: 5.23[8]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Flight Testing the Linear Aerospike SR-71 Experiment (LASRE)" (PDF). NASA. Eylül 1998. 8 Ekim 2006 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2020.
- ^ "A Look at the Pratt & Whitney J-58JT11D-20". Atomic Toasters. 2012. 24 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Factsheets: Pratt & Whitney J58 TurboJet". National Museum of the Air Force. 3 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Martin P6M Seamaster". The Aviation History On-Line Museum. 12 Nisan 1997. 19 Ocak 1998 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2020.
- ^ a b The Engines of Pratt & Whitney: A Technical History. Reston, Virginia: American Institute of Aeronautics and Astronautics. 2010. ss. 321-333. ISBN 9781-60086-711-8.
- ^ SR-71 Flight Manual 1989, p. 1-7.
- ^ SR-71 Flight Manual 1989, p. 1-4.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Kasım 2020.
Konuyla ilgili yayınlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- SR-71 Flight Manual. Issue E, Change 2. US: Department of Defense. 31 Temmuz 1989. s. 1-58. 20 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2020 – SR-71 Online vasıtasıyla.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Pratt & Whitney J58
- EngineHistory.org P&W J58 resimleri
- SR-71 Online - J58 Motor Fotoğrafları 21 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- YouTube'da "The Mighty J58 – The SR-71's Secret Powerhouse"