Rahim ağzı
Rahim ağzı (Latince: cervix uteri; rahim boynu) veya serviks, kadın üreme sisteminde bulunan rahmin alt bölümüne verilen ad. Genellikle silindir şeklinde ve 2–3 cm uzunluğundaki serviks hamilelik ile birlikte şekil ve boyut değiştirebilir. Dar ve merkezinde bulunan servikal kanal rahim ağzının içinden geçerek vajinayı rahim boşluğuna bağlar. Serviksin rahime açılan kısmına internal os, vajinaya açılan kısmına ise eksternal os denir. Rahim boynuzları, rahim ve fallop tüplerinin birleştiği noktalardır. Serviksin supravajinal kısmı önden fibröz doku ile mesaneden ayrılır. Rahim ağzı anatomik açıdan yaklaşık 2,000 yıldır, Hipokrat'ın yaşadığı zamanlardan beri bilinmektedir.
HPV ile enfekte olmuş rahim ağzı epitel hücreleri, rahim ağzı kanserine yol açabilmektedir. Kondom kullanmak, cinsel birliktelikten kaçınmak ve HPV aşısı yaptırmak HPV'ye ve dolayısıyla bu kansere karşı koruma sağlamaktadır.[1] Özellikle 21. yüzyılın başında geliştirilen HPV aşısı, bu virüsün kanser yapıcı türlerinin yol açtığı enfeksiyon riskini azaltmaktadır.[1]
Servikal mukus
[değiştir | kaynağı değiştir]
Endoserviks bölgesinde bulunan çeşitli bezler günde yaklaşık 20–60 mg kadar rahim ağzı salgısı (servikal mukus) üretirler. Ancak üretim yumurtlama döneminde 600 miligrama kadar çıkabilir. Musin adı verilen büyük proteinler içerdiğinden ötürü yapışkan ve ağdalı bir dokusu vardır ve ortalama olarak, âdet döngüsünün belirli evrelerinde değişmek üzere, %93 oranında su içerir. Yapısında kalsiyum, sodyum ve potasyum gibi elektrolitler, glükoz, amino asitler ve proteinler gibi organik moleküller, çinko, bakır, demir ve selenyum gibi eser elementler, yağ asitleri ve amilaz gibi enzimler bulunur.[2]
Östrojen ve progesteron seviyeleri mukusun yapısını etkileyen en önemli faktörlerden biridir. Doğurgan olunmayan dönemde spermlerin rahme girmesini engellemek için daha asidik olan mukus, doğurgan dönemlerde spermlerin yaşayabileceği bir ortam sunar.[3] Servikal mukusun gözlemlenmesi ve vulvada yarattığı hise dikkat edilmesi gibi doğurganlık tahmini yöntemlerini kullanan bir kadın yumurtlamadan önceki ve sonraki zamanı anlayabilmektedir.[4]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "Human Papillomavirus (HPV) Vaccines". National Cancer Institute. Bethesda, MD. 29 Aralık 2011. 14 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2014.
- ^ Sharif, Khaldoun; Olufowobi, Olufemi (2006). "The structure chemistry and physics of human cervical mucus". Jordan, Joseph; Singer, Albert; Jones, Howard; Shafi, Mahmood (Ed.). The Cervix (2.2sayfalar=157-68 bas.). Malden, MA: Blackwell Publishing. ISBN 978-1-4051-3137-7.
- ^ Westinore, Ann; Evelyn, Billings (1998). The Billings Method: Controlling Fertility Without Drugs or Devices. Toronto, ON: Life Cycle Books. s. 37. ISBN 0-919225-17-9.
- ^ James B. Brown (2005). "Physiology of Ovulation". Ovarian Activity and Fertility and the Billings Ovulation Method. Ovulation Method Research and Reference Centre of Australia. 24 Aralık 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2019.
