Stratokrasi
| Siyaset serisinin bir parçası |
| Hükûmet biçimleri |
|---|
|
Hükûmet biçimleri listesi Yönetim biçimlerine göre ülkeler listesi |
Stratokrasi (στρατός, stratos, "ordu" ve κράτος, kratos, "hakimiyet", "güç") askerlerin liderlik konumunda olduğu bir yönetim şeklidir.[1] Askeri diktatörlük ya da cunta'dan farklı olarak, bir stratokraside askeri yönetim hukuka dayanmaktadır, geleneksel ve hukuki olarak ordu ve devlet birdir ve hükûmet, bunun için görevlendirilen subaylar ve diğer askeri liderlerden oluşur. Askerlik görevini yapmış vatandaşlar da seçme ve seçilme hakkında sahip olabilir. Ordunun siyasi gücü anayasa, kanunlar ve toplum tarafından desteklenir. Bu nedenle, bir stratokrasi çoğu zaman bir meritokrasidir. Stratoksiler, otokratik bir doğada olmak zorunda değildir.
Önemli örnekler
[değiştir | kaynağı değiştir]Modern
[değiştir | kaynağı değiştir]En yakın modern örnek, Myanmar'daki sistemdir. 2010 yılında kabul edilen anayasa ile ordunun yönetimdeki gücü yasallaştırılmış, ayrıca yasama organının dörtte biri orduya ayrılmıştır.[2]
Tarihteki stratokrasiler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Dinyeper, Don, Terek ve Ural nehir havzalarındaki seyrek nüfuslu bölgelerde yaşamış olan Kazaklar, stratokratik yönetimli bir Doğu Slav halkı idi.[3] Kazaklar, Rusya ve Ukrayna'nın tarihsel ve kültürel gelişmelerinde önemli rol oynamışlardır.[4]
- Klasik dönemin çoğunda Spartalılar, Yunanistan'ın baskın şehir devleti idiler. Spartalılar küçük yaştan itibaren savaş için eğitilirlerdi ve korkusuz savaşçılar olarak ün salmışlardı.[5]
Kurgusal Stratokrasiler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Star Trek evrenindeki Kardasya Birliği, meritokratik özellikli bir stratokrasidir.
- Robert A. Heinlein'ın Yıldız Gemisi Askerleri adlı eserinde, Terran Federasyonu, bir dünya savaşı sonrasında ortaya çıkan hükûmet boşluğunda Aberdeen kentinde yaşayan gaziler tarafından kurulmuştur. Federasyonda, sadece federal hizmetini tamamlamış vatandaşların oy hakkı vardır. Bu Federal hizmet askeri olmak zorunda olmasa da çoğu zaman askeridir. Devlet için kendi canını feda edebileceklerin yönetme hakkına sahip olduğuna inanılır. Federasyon, temsili demokrasi ile yönetilse de yasal olarak yöneticiler, aktif ya da eski askerlerden oluşur.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Bouvier, John; Gleason, Daniel A. (1999).
- ^ Myanmar'ın onayladığı yeni anayasa 26 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
- ^ R.P. Magocsi, A History of Ukraine, pp. 179–181
- ^ Lev Tolstoy
- ^ Harley, T. Rutherford.
