Tren istasyonu

Tren istasyonu, trenlerin yolcu veya yük alıp bırakmak için düzenli olarak durdukları demiryolu tesisidir. Genellikle en az bir platform ve bilet satışı ile bekleme odalarının olduğu bir istasyon binasına sahiptir. Daha büyük tren istasyonları gar olarak adlandırılır.

Tren istasyonları hemzemin, yer altında veya yerden yüksekte olabilir. Mevcut olması durumunda kesişen tren hatları ile otobüs, metro ya da tramvay gibi diğer ulaşım hatlarına aktarma yapılabilir.

Tarihçe

Dünyadaki bilinen ilk tren istasyonu, Swansea, Galler'de 1807'de hizmete giren The Mount Tren İstasyonu'dur.^[1]^[2]

İstasyon türleri

Gar (Merkezî istasyon) : Bir şehirde birden fazla tren istasyonunun bulunmasına rağmen merkez istasyon diğerlerinden büyüklük farkı gösterir. Bunun yanında peron sayısı genelde daha fazladır ve şehirdeki diğer istasyonların aksine aktarmalı yolculuk daha kolaydır ve böylece "Aktarma İstasyonu" olarak da adlandırılabilir.
Bölgesel istasyon: Şehir semtlerinde veya küçük şehirlerde bulunan ve sadece banliyö veya her istasyonda duran trenlerin ama hızlı veya yüksek hızlı trenlerin durmadığı istasyonlar, örneğin "Durak".
Aktarma istasyonu: Yolcu ve eşyaların bir trenden başka bir trene veya bir vagondan başka bir vagona aktarılmasını yapan istasyonlara denir. Aktarma yapılırken yolcu ve eşyaların gidecekleri yönlere dikkat edilmelidir. Aktarma istasyonlarında doğrudan tren teşkili yapılmaz.
Kavşak istasyonu: Değişik yönlerden gelen demir yollarının bir noktada birleştiği istasyonlara denir (Eskişehir Garı, Afyonkarahisar gibi).
Banliyö istasyonu: Şehir içi yolcu taşımasını kolaylaştırmak amacıyla ve kısa aralıklarla kurulmuş ve sadece banliyö trenlerine hizmet veren istasyonlara denir (Kartal, Gazi ve Şirinyer gibi).
Durak: Sadece yolcu taşımalarında yolculara hizmet veren tesislerin bulunduğu yerlere denir.
Terminus: İstasyon yollarının sonlandığı veya başladığı yerlerdeki istasyonlara (son istasyon) denir. Bu raylara köryol adı verilir ve raylar tampon tesisatı veya beton duvar ile son bulur. Böylelikle trenler istasyona girdikleri yönden çıkmaları gerekir. (Haydarpaşa Garı, Frankfurt Merkez Garı, Paris Kuzey Garı vb) .
Sınır istasyonu: Bir ülkeden diğer bir ülkeye demir yolu bağlantısının sağlandığı istasyonlara denir. Örneğin; Kapıkule-Kapitan Andreevo (Bulgaristan), Uzunköprü-Pithiu (Yunanistan).
Triyaj garı (Dağıtım İstasyonu): Değişik istasyonlardan gelen eşya yüklü vagonların, gidecekleri yönlerin saptandığı ve bu şekilde tren oluşturularak gönderildiği istasyonlara denir. Triyaj istasyonları özellikle kavşak noktalarda bulunur (Eskişehir, Afyon, Kayseri vb.).

Resimler

İstanbul Sirkeci Garı'ndan bir görüntü
Chicago Union Garı'ndan bir görüntü - 1943
Köln Merkez Garı
Amsterdam Garı ve önündeki Smits Koffiehuis
Çiftehan Tren İstasyonu

Ayrıca bakınız

Kaynakça

^ Hughes, Stephen (1990), The Archaeology of an Early Railway System: The Brecon Forest Tramroads, Royal CoFmmission on Ancient and Historical Monuments in Wales, s. 333, ISBN 978-1871184051, 30 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi9 Şubat 2014
^ "Mumbles Railway". bbc.co.uk. 25 Mart 2007. 22 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2015.

Wikimedia Commons'ta Tren istasyonu ile ilgili ortam dosyaları mevcuttur.

[Hughes-1] Hughes, Stephen (1990), The Archaeology of an Early Railway System: The Brecon Forest Tramroads, Royal CoFmmission on Ancient and Historical Monuments in Wales, s. 333, ISBN 978-1871184051, 30 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi9 Şubat 2014

[BBC_Wales_news-2] "Mumbles Railway". bbc.co.uk. 25 Mart 2007. 22 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2015.

[1]

[2]

g t d Toplu ulaşım
Özel ulaşım · İnsan gücüyle ulaşım · At arabaları
Toplu taşıma hizmeti	Dolmuş Otobüs sürücü liste Metrobüs Charabanc Kılavuzlu otobüs Şehirlerarası otobüs servisi Ekspres otobüs Şehirlerarası otobüs Marşrutka Üstü açık otobüs Pesero Işıklı otobüs Demiryolu değiştirme otobüsü Taksiyi/Taksiyi paylaş Servis otobüsü Şehir otobüsü Troleybüs
Demiryolu ulaşımı	Yolcu demiryolu terminolojisi sözlük Havaalanı demiryolu bağlantısı Teleferik Banliyö treni Şehirlerarası rota Yükseltilmiş demiryolu Füniküler Ağır ray Nostaljik demiryolu Nostaljik tramvay Yüksek hızlı demiryolu Yüksek standartlı demiryolu At arabası Şehirlerarası demiryolu Interurban Hafif raylı sistem Maglev Treni Orta kapasiteli raylı sistem Monoray Dar hat açıklığı İnsan taşıma sistemi Platform ekran kapıları Raybüs Metro/Hızlı Toplu Taşıma Lastik tekerlekli metro Bölgesel tren Sokak treni Asma demiryolu Tramvay Tramvay-tren
Kiralık araçlar	Otomatik çekçek taksisi Boda boda Kombine otobüs Döngü Çekcek Talebe duyarlı taşıma Mikrotransit Paratransit Dolar minibüsü Dolmuş Gondol Hackney arabası Jeepney Limuzin Motosiklet taksisi Marşrutka Dadı minibüsü Kişisel hızlı ulaşım Pesero Işıklı otobüs Çekilmiş çekçek Taksi paylaşımı Songthaew Taksi Tuk-Tuk
Su araçları	Deniz otobüsü Deniz taksisi Hava yastıklı tekne Okyanus gemisi Transatlantik Vapur Yük gemisi Kablolu feribot Feribot Vaporetto
Yolculuk paylaşımı	Araba jokeyi Esnek araç paylaşımı Gerçek zamanlı araç paylaşımı Slugging Vanpool
Kablo	Hava tramvayı Kablolu feribot Kablolu demiryolu Asansör Füniküler Gondol lifti iki kablolu üç kablolu Eğimli asansör
Bina ulaşımı	Asansör Yürüyen merdiven Yürüyen bant Eğimli asansör
Diğer ulaşım araçları	Havayolu Yolcu uçağı Araç paylaşımı Bisiklet paylaşımı Scooter paylaşımı Asansör Yürüyen merdiven Atlı araç Hyperloop Eğimli asansör Hareketli geçit Kişisel taşıyıcı Robotaksi Shweeb Eğimli araba Traktör treni Basınçsız tren At arabası Atlı tramvay Çarabanc Çekçek Fayton Posta arabası Telesiyej Teleferik
Konumlar	Havaalanı Otobüs ampulü Otobüs garajı Otobüs şeridi Otobüs sehpası Otobüs durağı Otobüs katılımı (otobüs bölmesi) Kuru havuz Feribot terminali Hangar Havan Değişim istasyonu Kassel kaldırımı Layover Metro istasyonu Park and ride Liman Taksi durağı Gar Tren istasyonu Tramvay durağı Transit alışveriş merkezi Taşıma merkezi
Biletleme	Otomatik ücret toplama Otobüs reklamı Taşıma kontratı Ölü kilometre Çıkış ücreti Ücretten kaçınma Ücret sınırı Ücret kaçırma Farebox kurtarma oranı Ücretsiz toplu taşıma Ücretsiz seyahat kartı Entegre biletleme Manuel ücret toplama Para treni Ücretli alan Ceza ücreti Ödeme belgesi İndirimli ücret programı Akıllı kartlar (CIPURSE, Calypso) Bilet makinesi Transfer Transit geçişi
Yönlendirme	Şehirlerarası rota Ağ uzunluğu Gelir dışı yol Radyal rota Ulaşım ağı
Tesisler	Kayıtlı bagaj Birinci sınıf Yataklı vagon Ayakta duran yolcu Seyahat sınıfları
Planlama	Veri yolu gruplama Saat kadranı planlama Gece (baykuş) servisi Toplu taşıma tarifesi Kısa dönüş
Politika	Havaalanı güvenliği Sokakların tamamlanması Yeşil aktarım hiyerarşisi Demiryolu sübvansiyonları Güvenlik Sokak hiyerarşisi Transit bölgesi Transit polisi Transit odaklı geliştirme (TOD) Ulaşım yetkilisi Ulaşım talep yönetimi Ulaşım planlaması
Teknoloji ve tabelalar	Varış işareti Yolcu bilgilendirme sistemi Peron ayırıcı kapılar Platform ekranı Tarife
Diğer konular	Biniş Otobüs hızlı transit kayması Ezilme yükü Varış işareti Bekleme süresi Selam ve sürüş Kara ulaşımı Taşımanın ana hatları Yolcu yük faktörü Kamu yararı Durdurma iste Hizmet Sürdürülebilir ulaşım Zamanlama noktası Toplu taşıma haritası Ulaştırma ekonomisi Mikromobilite Lojistik Gitgel Yarı paletli araç Yaya geçidi Ulaşım planlaması Trafik kazası Süpersonik taşıma Yol türleri Trafik işaretleri Yürüme