Halka etek
Halka etek ya da malakof, eteğin çemberlerle genişletilmesiyle daha kabarık bir biçimde tasarlandığı çeşitli dönemler rastlanılan bir kadın giysisidir. İngiliz Tudor Hanedanı Dönemi'nde halka eteklere fartingeyl adı verilmiştir.
Ortada: Farthingale, 1600'ler. Küfeli etekler, 1750-80.
Halka etek, kişinin bacaklarıyla uzun eteğinin arasındaki mesafeyi artırmak amacıyla mütevazı ölçekli bir mekanizma olarak ortaya çıkmıştır. Eteğin temel amacı, birçok aktivite esnasında eteğin açılmasını önlemek ve sıcak iklimlerde serinlemeyi sağlamaktır. Küçük halkalıların, bahçede çalışan çiftçiler tarafından ortaya çıkarıldığı düşünülmektedir. Buna bağlı olarak, halkalar zamanla bir moda ürünü hâline gelmiş ve ihtişamı yansıtmak amacıyla halkaların boyutu gittikçe büyümüştür.[1]
Halka etek, iç etekli kullanılan bir tarzdır. Bu eteklerin barındırdığı jüpon, 20. yüzyılın ortalarına kadar sepetçi söğüdü, sertleştirilmiş ip, balina kemiği ve çelik gibi materyallerle kalıba sokulmuştur. 20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren halkalılar daha çok naylon kullanılarak imal edilmiştir.[2][3]
Halka etekler çeşitli dönemlerde muhtelif adlarla anılmıştır:
- Farthingale (İspanyolca verdugado) (16. yüzyıl)
- Paniyer (küfe) veya yan halkalı (18. yüzyıl)
- Krinolin veya krinolet (19. yüzyılın ikinci yarısı)
Bugün için hafif çember etekler, genellikle naylondan üretilen jüponlarla imal edilmekte ve uzun etekli gelinliklerin altında giyilmektedir. Bu tarza bazen gotik moda içerisinde rastlanabilmektedir. Yeniden oluşturulan halkalı etekler, yaşayan tarih tutkunlarının (Amerikan İç Savaşı'nı hobi olarak canlandıranlar vb.) tasarladığı kostümlerin hâlâ en tipik parçalarından biridir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]Bibliyografya
[değiştir | kaynağı değiştir]- Arnold, Janet: Patterns of Fashion: the cut and construction of clothes for men and women 1560-1620, Macmillan 1985. Revised edition 1986. ISBN 0-89676-083-9
- Arnold, Janet: Patterns of Fashion 1 (cut and construction of women's clothing, 1660-1860), Wace 1964, Macmillan 1972. Revised metric edition, Drama Books 1977. ISBN 0-89676-026-X.
- Arnold, Janet:Patterns of Fashion 2: Englishwomen's Dresses and Their Construction C.1860-1940, Wace 1966, Macmillan 1972. Revised metric edition, Drama Books 1977. ISBN 0-89676-027-8
- Arnold, Janet: Queen Elizabeth's Wardrobe Unlock'd, W S Maney and Son Ltd, Leeds 1988. ISBN 0-901286-20-6