Tiftik
 | Bu madde tümüyle ya da çoğunluğuyla tek kaynağa dayanıyor. (Haziran 2020) |
Tiftik veya moher (İngilizce: mohair); Ankara keçisinin uzun, parlak ve yumuşak kıllarından elde edilen doğal elyaf türü. Hafiftir, kumaş ve örgü yünü olarak kullanılır. Batılı dillerdeki karşılığı Arapçada seçilmiş, beğenilmiş anlamına gelen muhayyer kelimesinden türetilmiştir ve son kısmı İngilizce hair (kıl) sözcüğüne benzetilmiştir.[1]
Fiziksel ve kimyasal yapısı
[değiştir | kaynağı değiştir]Yünde olduğu gibi kütikül, korteks ve medüla tabakalarından oluşmaktadır. Kütikül tabakasındaki örtü hücreleri yünde olduğu gibi kalkık pullar şeklinde değildir. Mikroskop altında pullar görülmez. Bu özellik tiftiğin yünden çok daha parlak olmasını sağlar. Bu yapısından dolayı yün kadar çekmez ve keçeleşmez. Korteks hücreleri yüne nazaran daha fazladır. Elyafta kıvrım sayısı azdır. İnce lifler daha kısa, kaba lifler ise daha uzundur. Normal olarak crossbred yünlerin kalınlığındadır. Renkleri beyazdan açık krem rengine kadar değişir.
Tıpkı yünde olduğu gibi hayvandan ileri gelen yağ, ter tuzları vb. kirlilikler içerir. Kimyasal yapısı, yün gibi keratin yapısındadır. Ancak kimyasal reaktiflere karşı direnci yünden daha azdır. Bu yüzden elyafın işlenmesi ve kumaşın terbiyesi işlemlerinde daha dikkatli olmak gerekir.
Kamgarn ve ştayhgarn olarak işlenebilir. %30 oranında yüne karıştırılabilir. Döşemelik kumaşlar, elbiselik kumaşlar, triko şeklinde dokumalar, battaniyeler yapılabilir. Son yıllarda akrilik elyafla da karıştırılmaktadır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "mohair." Oxford Dictionary of English 2e, Oxford University Press, 2003.
