Meşrepzâde Mehmed Ârif Efendi
Meşrepzâde Mehmed Ârif Efendi | |
|---|---|
| Doğum | 1791 İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 1858 İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
| Meslek | Âlim, müderris, kadı, eğitimci, Osmanlı Devleti şeyhülislamı. |
Meşrepzâde Mehmed Ârif Efendi (d. 1791 – ö. 1858), Osmanlı ilim ve devlet adamıdır.
Tanzimat döneminin ünlü şeyhülislamlarından birisidir. Tanzimat reformlarını benimsemiş bir devlet adamıdır.
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]1791'de dünyaya geldi. Babası, Trabzonlu[1] Müderris Şatırzâde Emin Efendi'dir.[2]
Medrese öğreniminden sonra müderrislik ve kadılık yaptı. Fıkıh ilminde uzmandı. 1818'de Selanik kadisi, 1826'da Mekke kadisi ve fetva emini, 1846'da Anadolu kazaskeri, 1848 sonlarinda Meclis'i Vala mufettisi.' Haziran 1851'de Rumeli kadısı oldu. Devrin önemli bilim adamlarını bir araya getiren Encümen-i Daniş'e üye olarak görevlendirildi.[3]
21 Mart 1854 - 16 Aralık 1858 tarihleri arasında şeyhülislamlık yaptı. Tanzimat reformlarını benimseyen Meşrebzâde'nin şeyhülislamlık döneminde kadılıktan naibliğe geçiş dönemi başlamış ve “Muallimhanei Nüvvab” adlı 3 yıllık bir okul kurulmuştur[4]
16 Aralık 1858'de İstanbul'da vefat etmiştir ve mezarı sur dışında Mustafa Paşa Tekkesi yanındadır.
Değerlendirilmesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Sicill-i Osmani onu şöyle değerlendirir:[3]
Fakih, âlim ve fazıldı.
Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Trabzonlu Müellifler ve Eserleri" (PDF). isamveri.org. 2023. 26 Mart 2025 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2025.
- ^ "Cahit Bilim, İlk Türk Bilmi Akademisi Encümen-i Daniş, Haccettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, Sayı:2 1985" (PDF). 23 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2011.
- ^ a b Mehmed Süreyya (haz. Nuri Akbayar) (1996), Sicill-i Osmani, İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları ISBN 975-333-0383 C.III say.275 sicilliosmani01sruoft
- ^ "Yasemin Beyazıt, Tanzimat Devri Şeyhülislâmlarığindan Meşrebzâde Arif Efendi ve Kadılık Kurumundaki İstihdam Sorunu, Ahmet Yesevi Üniversitesi Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:54, Yaz 2010" (PDF). 6 Kasım 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2011.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Mehmed Süreyya (haz. Nuri Akbayar) (1996), Sicill-i Osmani, İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları ISBN 975-333-0383 C.III say.275 [1]
- İpşirli, Mehmet (1999) "Mehmet Arif Efendi (Meşrebzade)", Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, C.2 s.107-108, ISBN 975-08-0073-7
- Meşihat-i Celiye-i İslamiyye Heyeti,
- Osmanlıca: (1334/1916) Ìlmiyye Salnamesi, Ìstanbul:Matbaa-i Amire s.591-592
- Yeni Türkçe}: (Haz. Seyit Ali Kahraman, Ahmed Nezih Galitekin, Cevdet Dadaş) (----) İlmiyye Salnamesi, İstanbul:İşaret Yayınları, ISBN 975-350-064-5
| Önce gelen: Arif Hikmet Bey |
Osmanlı Şeyhülislamı 21 Mart 1854 - 16 Aralık 1858 |
Sonra gelen: Mehmed Sadeddin Efendi |
