Arapzade Mehmed Arif Efendi

Arapzade Mehmed Arif Efendi
Osmanlı Şeyhülislamı
Görev süresi 21 Temmuz 1808 - 15 Ağustos 1808
Yerine geldiği	Şerifzade Ataullah Mehmed Efendi
Yerine gelen	Salihzade Ahmed Esad Efendi
Kişisel bilgiler
Doğum	1740
Ölüm	14 Mayıs 1826
Mesleği	Din alimi
Dini	İslam

Arapzade Mehmed Arif Efendi (d. 1740 - ö. 14 Mayıs 1826), Osmanlı şeyhülislamı.

1740 yılında doğmuştur. Şeyhülislâm Arapzade Ataullah Efendi'nin oğludur. Şerifzade Ataullah Mehmed Efendi'nin yerine 21 Temmuz 1808'de şeyhülislâm olmuştur. Yirmi beş gün gibi çok kısa süren şeyhülislâmlık dönemi oldukça buhranlı geçmiştir. Bu sırada İstanbul'a gelen Alemdar Mustafa Paşa, III. Selim'i tekrar tahta çıkarmaya teşebbüs ederek Çelebi Mustafa Paşa'dan zorla sadâret mührünü almıştır. Diğer taraftan IV. Mustafa'yı tahttan indirmek için saraya baskı yapmaya başlayan Alemdar Mustafa Paşa, Arif Efendi'ye de padişaha bu hususu bildirme görevini vermiştir. Ancak şeyhülislâm böyle bir görevi üstlenmekte tereddüt gösterince Alemdar Mustafa Paşa'nın hakaretine uğramıştır. Durumu bildirmek üzere padişahın huzuruna çıktığı zaman da iki yüzlülük ve Alemdar Mustafa Paşa taraftarlığı ile suçlanmıştır. Her iki taraftan görmüş olduğu hakaret üzerine büyük bir şaşkınlığa düşen Arif Efendi, padişahın tepkisini Alemdar Mustafa Paşa'ya bildirmiştir. Bunun üzerine Alemdar Mustafa Paşa saraya yaptığı baskında III. Selim'in cesedi ile karşılaşmış, gelişen olaylar sonunda IV. Mustafa'yı tahttan indirerek yerine II. Mahmud'u 28 Temmuz 1808'de tahta çıkarmıştır. Saltanat değişikliğinden sonra 15 Ağustos 1808'de Arif Efendi de azledilmiştir. 14 Mayıs 1826'da İstanbul'da ölen Arif Efendi, Çarşıkapı'da babası ve diğer bazı yakınlarının bulunduğu Sinan Paşa Medresesi hazîresine defnedilmiştir.^[1]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]

^ İpşirli, Mehmet (1991). "ARAPZÂDE MEHMED ÂRİF EFENDİ". TDV İslâm Ansiklopedisi. 3. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı. s. 331. 11 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2021.

g t d Osmanlı şeyhülislamları
15. yüzyıl	Molla Fenari Fahreddin-i Acemi Molla Hüsrev Molla Gürânî Molla Abdülkerim Efendi Alâeddin Arabî Efendi Efdalzade Hamîdüddin Efendi
16. yüzyıl	Zenbilli Ali Efendi Kemalpaşazade Ahmet Şemsettin Efendi (İbn-i Kemal) Sadullah Sadi Efendi Çivizade Muhiddin Mehmed Efendi Abdülkadir Hamidî Çelebi Fenarîzade Muhyiddin Çelebi Ebussuud Efendi Çivizade Damadı Hamid Efendi Kadızade Ahmed Şemseddin Efendi Malûlzade Mehmed Efendi Çivizade Hacı Mehmed Efendi Abdülkadir Şeyhî Efendi Bostanzade Mehmed Efendi Bayramzade Zekeriya Efendi Hoca Sâdeddin Efendi Sunullah Efendi
17. yüzyıl	Hocazade Mehmed Efendi Ebülmeyamin Mustafa Efendi Hocazade Esad Efendi Zekeriyazade Yahya Efendi Ahîzâde Hüseyin Efendi Ebusaid Mehmed Efendi Muîd Ahmed Efendi Hacı Abdürrahim Efendi Bahâî Mehmed Efendi Karaçelebizade Abdülaziz Efendi Hüsamzade Abdurrahman Efendi Memikzade Mustafa Efendi Hocazade Mesud Efendi Hanefi Mehmed Efendi Balizade Mustafa Efendi Bolevî Mustafa Efendi Esiri Mehmet Efendi Sunizade Seyit Mehmet Emin Efendi Minkarizade Yahya Efendi Çatalcalı Ali Efendi Ankaravi Mehmed Emin Efendi Debbağzade Mehmed Efendi Feyzullah Efendi Ebusaidzade Feyzullah Efendi Sadreddinzade Sadık Mehmed Efendi İmam Mehmed Efendi
18. yüzyıl	Paşmakçızade Ali Efendi Yekçeşm Hüseyin Efendi Ebezade Abdullah Efendi Mehmed Ataullah Efendi İmam Mahmud Efendi Mirza Mustafa Efendi Menteşzade Abdürrahman Efendi Ebu İshak İsmail Efendi Yenişehirli Abdullah Efendi Mirzazade Şeyh Mehmed Efendi Paşmakçızade Abdullah Efendi Damadzade Ahmed Efendi Ebuishakzade İshak Efendi Dürri Mehmed Efendi Feyzullahefendizade Mustafa Efendi Pirizade Mehmed Sahib Efendi Hayatizade Mehmed Emin Efendi Seyit Mehmet Zeynelabidin Efendi Ebuishakzade Mehmed Esad Efendi Halilefendizade Mehmed Said Efendi Seyyid Murtaza Efendi Abdullah Vassaf Efendi Damadzade Feyzullah Efendi Dürrizade Mustafa Efendi Mehmed Salih Efendi Çelebizade İsmail Asım Efendi Veliyyüddin Efendi Ebubekirzade Ahmed Efendi Pirizade Osman Sahib Efendi Mirzazade Mehmed Said Efendi Seyyid Mehmed Şerif Efendi İvazpaşazade İbrahim Beyefendi Salihzade Mehmet Emin Efendi Vassafzade Mehmed Esad Efendi Mehmed Şerif Efendi Seyit İbrahim Efendi Dürrizade Mehmed Ataullah Efendi Arapzade Ataullah Efendi Dürrizade Mehmed Arif Efendi Müftizade Ahmet Efendi Mekkî Mehmet Efendi Seyit Mehmet Kamil Efendi Hamidizade Mustafa Efendi Yahyâ Tevfik Efendi Mustafa Aşir Efendi
19. yüzyıl	Sâmânizade Ömer Hulusi Efendi Salihzade Ahmed Esad Efendi Şerifzade Ataullah Mehmed Efendi Arapzade Mehmed Arif Efendi Dürrizade Abdullah Efendi Mehmed Zeynelabidin Efendi Mekkizade Mustafa Asım Efendi Çerkes Halil Efendi Yasincizade Abdülvehhab Efendi Ahmed Reşid Efendi Kadızade Mehmed Tahir Efendi Arif Hikmet Bey Meşrepzade Mehmed Arif Efendi Mehmed Sadeddin Efendi Atıfzade Hüsameddin Efendi Mehmed Refik Efendi Hasan Fehmi Efendi Ahmed Muhtar Molla Bey Efendi Turşucuzade Ahmed Muhtar Efendi Hasan Hayrullah Efendi Hasan Fehmi Efendi Hasan Hayrullah Efendi Kara Halil Efendi Uryanizade Ahmed Esad Efendi Bodrumlu Ömer Lütfi Efendi Cemaleddin Efendi
20. yüzyıl	Mehmed Ziyâeddin Efendi Mehmed Sahib Efendi Çelebizade Hüseyin Hüsnü Efendi Musa Kazım Efendi Abdurrahman Nesib Efendi Mehmed Esad Efendi Ürgüplü Mustafa Hayri Efendi Ömer Hulusi Efendi Haydarizade İbrahim Efendi Mustafa Sabri Efendi Dürrizade Abdullah Beyefendi Mehmed Nuri Efendi