Minhâc-ı Sirâc Cûzcânî

Minhâc-ı Sirâc Cûzcânî
Minhâc-ı Sirâc Cûzcânî
ابو عمرو منهاج الدين عثمان بن سراج الدين محمد جوزجاني
Doğum	1193; Firuzkuh, Gurlular
Ölüm	1266’dan sonra; Delhi Sultanlığı
Milliyet	Fars
Meslek	Tarihçi, Din alimi, Kadı
Dönem	Gurlular; Memlûk Hanedanı
Önemli eser(ler)	Tabakât-ı Nâsırî

Ebû Amr Minhâcüddîn Osmân b. Sirâciddîn Muhammed el-Cûzcânî (Farsça: ابو عمرو منهاج الدين عثمان بن سراج الدين محمد جوزجاني), daha çok Minhâc-ı Sirâc Cûzcânî adıyla bilinen, 1193 yılında Gur bölgesinde Firuzkuh'ta doğan^[1] 13. yüzyıl Farslı Din alimi, Kadı ve tarihçiydi.^[2]

Cûzcânî 1226'da Uçç'a göç etti.^[3] Buradaki yönetici kendisini Hindistan'da kurulmuş en eski medreselerinden biri olan Multan'daki Medrese-i Fîrûzî'nin başına tayin etti. 1228'de Delhi Memlük Sultanı Şemseddin İltutmuş Cûzcânî'yi Delhi'deki yargı sitemin (Kādılkudât) ve dini müesseselerin başına getirdi. Sultanın Baş tarihçisi oldu.^[4] Delhi Sultanlığı dışında Gurlu hanedanı hakkında da yazdı.^[5] İltutmuş'un oğlu Sultan Nâsırüddin I. Mahmud Şah (1246-1266) döneminde adına yaptırılmış olan Delhi'deki Medrese-i Nâsıriyye'nin başına getirildi. Sultan Mahmud Şah için Tabakât-ı Nâsırî'yi (1260) yazdı.^[6] Cûzcânî Sultan Gıyaseddin Balaban'ın hükümdarlığı sırasında (1266-1287) öldü ve büyük bir ihtimalle Delhi'de defnedildi.^[7]

Ayrıca bakınız

Hindistan tarihi ile ilgili Müslüman kronikleri

Referans listesi

^ Bosworth 2000.
^ James P. Delgado, Khubilai Khan's Lost Fleet: In Search of a Legendary Armada, (University of California Press, 2008), p.38.
^ C.E. Bosworth, The Later Ghaznavids, (Columbia University Press, 1977), 112.
^ Shafique N. Virani, The Ismailis in the Middle Ages: A History of Survival, A Search for Salvation, (Oxford University Press, 2007), 23;"Minhaj-i-Siraj Juzjani, the foremost historian of the Delhi Sultanate, wrote his "Nasirid Generations"(Tabaqat-i Nasiri)...."
^ "SURIS OF GHOR AND THE SHINASP FAMILY". Abdülhay Habîbî. alamahabibi.com. 19 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2012. Minhaj Siraj Juzjani, historian of the Ghorid court, speaks of other celebrated and powerful personalities of the Suris who were the ancestors of the kings of Ghor.
^ Indian Historical Writing c.600-c.1400, Duad Ali, The Oxford History of Historical Writing: Volume 2: 400-1400, (Oxford University Press, 2012), 94.
^ "A. S. Bazmee Ansari CÛZCÂNÎ, Minhâc-ı Sirâc, İslam Ansiklopedisi". 1 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2023.

Kaynakça

Bosworth, Clifford Edmund (1982–2021). "Menhāj-e Serāj". Yarshater, Ehsan (Ed.). Encyclopædia Iranica (İngilizce). Londra ve New York: Routledge & Kegan Paul.

Daha fazla bilgi için

Rasikh, Jawan Shir (2020). "The many lives of a medieval Muslim scholar: An introduction to the life and times of Minhaj Siraj al-Din Juzjani, 1193–1260 CE". Afghanistan. 3 (2). ss. 111-134. doi:10.3366/afg.2020.0053.
"A. S. Bazmee Ansari CÛZCÂNÎ, Minhâc-ı Sirâc, İslam Ansiklopedisi". 1 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2023.

Dış bağlantılar

Vikisöz'de Minhâc-ı Sirâc Cûzcânî ile ilgili sözleri bulabilirsiniz.

Tabaqat-i-Nasiri 21 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Banglapedia 22 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.'da.
Tabaqat-i Nasiri 17 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Iranica online 21 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.'da.

[FOOTNOTEBosworth2000-1] Bosworth 2000.

[2] James P. Delgado, Khubilai Khan's Lost Fleet: In Search of a Legendary Armada, (University of California Press, 2008), p.38.

[3] C.E. Bosworth, The Later Ghaznavids, (Columbia University Press, 1977), 112.

[4] Shafique N. Virani, The Ismailis in the Middle Ages: A History of Survival, A Search for Salvation, (Oxford University Press, 2007), 23;"Minhaj-i-Siraj Juzjani, the foremost historian of the Delhi Sultanate, wrote his "Nasirid Generations"(Tabaqat-i Nasiri)...."

[Habibi-5] "SURIS OF GHOR AND THE SHINASP FAMILY". Abdülhay Habîbî. alamahabibi.com. 19 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2012. Minhaj Siraj Juzjani, historian of the Ghorid court, speaks of other celebrated and powerful personalities of the Suris who were the ancestors of the kings of Ghor.

[6] Indian Historical Writing c.600-c.1400, Duad Ali, The Oxford History of Historical Writing: Volume 2: 400-1400, (Oxford University Press, 2012), 94.

[7] "A. S. Bazmee Ansari CÛZCÂNÎ, Minhâc-ı Sirâc, İslam Ansiklopedisi". 1 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2023.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

g t d Horasan bilginleri
Bilim insanları	Ahmed bin Sehl el-Belhî Nesevî Ali Kuşçu Birûni Câbir bin Hayyan Ebu Ma'şer el-Belhi Ebu'l-Vefâ el-Bûzcânî El-Bircendi Fergânî Hârizmî Hazinî Hucendî İbn-i Sina Nasîrüddin Tûsî Ömer Hayyam Siczi Şerafeddin el-Tusî
Filozoflar	Ebu Hasan el-Amiri Farabî Gazzâlî Hacı Bektaş-ı Veli İbn-i Sina Kuşeyrî Nâsır-ı Hüsrev Sicistanî Şehristanî
İslam alimleri	Abdullah bin Mübarek Ali el-Kârî Begavî Beyhakî Cüveynî Ebu Cafer Tusî Ebû Dâvûd Ebu Hanife Fahreddin er-Râzî Gazzâlî Hâce Abdullah Herevî Hâkim en-Nişaburî Kâşifî Kuşeyrî Mâtürîdî Muhammed el-Buhârî Mukâtil bin Süleyman Müslim bin Haccâc Nesefî Nesâî Teftâzânî Tirmizî Zemahşerî
Şairler ve sanatçılar	Bihzâd Dakiki Ebu Said-i Ebu’l-Hayr Enverî Esedî Tusî Ferîdüddin Attâr Firdevsî Mevlânâ Molla Câmî Nâsır-ı Hüsrev Rudekî Senaî
Tarihçiler ve Siyaset bilimcileri	Alâeddin Atâ Melik Cüveynî Ali Şîr Nevaî Belamî Ebû Müslim Horasânî Ebu Said Gerdizî Ebul Fazl Beyhakî Gevher Şad Begüm Halid bin Bermek İbn Hurdâzbih Minhâc-ı Sirâc Cûzcânî Muhammed Ufî Nizâmülmülk