Vassâf
Abdallah ibn Faḍlallah Sharaf al-Din Shīrāzī (Farsça: عبدالله ابن فضلالله شرفالدین شیرازی; fl. 1265–1328), Wassaf veya Vassâf olarak da bilinir, İlhanlıların Fars tarihçisidir. Waṣṣāf, bazen Waṣṣāf al-Ḥaḍrat veya Vassaf-e Hazrat olarak uzatılır (Farsça: وصّافِ حضرت), "saray övgücüsü" anlamına gelen bir unvandır.[1][2]
Şiraz doğumlu olan Vassâf, Gazan ve Olcaytu dönemlerinde Fars'ta vergi idarecisiydi.[3] Tarihî eseri Tārīkḣ-i Wasṣṣāf'ın, aynı zamanda Tajziyat al-Emṣār wa-tazjiyat al-A'ṣār (Şehirlerin Dağıtımı ve Çağların İlerlemesi) olarak da bilinen eserinin yazarıdır.
Tarih-i Vassâf
[değiştir | kaynağı değiştir]Moğol İmparatorluğu'nun 1257'de sona eren yükselişini anlatan tarihi, Tajziyat al-emṣār wa-tazjiyat al-a'ṣār (Şehirlerin tahsisi ve çağların ilerlemesi),[4] aynı zamanda Tārīkḣ-i Wasṣṣāf[5] olarak da bilinir ve Cüveynî'nin Târîh-i Cihângüşâ[6][7] adlı eserinin devamı olarak tasarlanmıştır.
Tārīkḣ-i Wasṣṣāf bir giriş ve beş ciltten oluşuyordu.[6] Sadece ilk cilt (ilk kısım) Joseph von Hammer-Purgstall tarafından düzenlenmiş ve çevrilmiş olup 1855'te yayınlanmıştır.[6][8]
Vassâf'ın süslü nesir tarzı, modern okuyucular tarafından kolayca takip edilememektedir ve Taḥrīr-i Tārīkḣ-i Wasṣṣāf (1346/1967) adlı kısaltılmış bir versiyonu, ʿAbd al-Muḥammad Āyatī tarafından düzenlenmiştir.[8]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Huart, Cl., "Waṣṣāf 27 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.", in: Encyclopaedia of Islam, First Edition (1913-1936), Edited by M. Th. Houtsma, T.W. Arnold, R. Basset, R. Hartmann.
- ^ Blair, Sheila S. (1986). "The Mongol Capital of Sulṭāniyya, "The Imperial"". Iran. 24: 139-151. doi:10.2307/4299771. JSTOR 4299771. JSTOR 4299771
- ^ A.K.S. Lambton, "Mongol Fiscal Administration in Persia" Studia Islamica, no. 64 (1987): p. 80.
- ^ Feldherr, Andrew et al., (2012), The Oxford History of Historical Writing: Volume 2: 400-1400, p. 269
- ^ Āyatī 2013, s. 149.
- ^ a b c Āyatī (2013), s. 150.
- ^ Jackson, Peter (2003). The Delhi Sultanate: A Political and Military History. Cambridge University Press. s. 49. ISBN 0521543290.
- ^ a b Blair (1986), p. 148 (note 5 to p. 139).
