Point ayakkabısı
Point ayakkabısı, balerinlerin parmak ucuna yükselmesini sağlamak üzere tasarlanmış özel ayakkabıdır.
İlk defa 1832'de İtalyan balerin Maria Taglioni point ayakkabısı ile parmak ucunda dans ederek seyirci karşısına çıkmış ve o tarihten sonra point ayakkabısı bale sanatının ayrılmaz bir parçası olmuştur.
Point ayakkabılarını sadece balerinler giyer, baletler bale patikleri ile dans eder.[1]
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]18. yüzyıl sonunda Fransız dansçı Charles Didelot’un "uçma makinası" adını verdiği mekanizma ile sahnede dansçıların kayarcasına ya da uçarcasına görünmesini sağlaması, point ayakkabılarının gelişmesinde etkili olmuştur.[2] Görünmez tellerden oluşan uçan makina sayesinde dansçılar, seyircinin hayranlık duyduğu görüntüler sunmuştu. Dansçıların parmak ucuna konduklarında seyircilerden büyük alkış alması koreografları etkilemiş ve daha teknik beceriller gerektiren hareketler eklemiştir. Böylece 19. yüzyıl başında dans okullarında dansçılar zorlayıcı teknik hareketler çalışmaya başladı ve bu çalışmalar, tellerin desteği olmadan parmak ucunda dans etmek için zemin oluşturdu.
1815 -1820 yıllarında İngiltere ve Rusya'da dansçılar parmak ucunda dans denemelerinde bulundu. Point ayakkabısı ile parmak ucu üstünde seyirci karşısına çıkan ilk balerin, Maria Taglioni oldu. Taglioni, 1832'de "La Sylphides" balesinde parmak ucunda dans etti. Point ayakkabısı kullanılması bale eserlerinin sahnede daha şiirsel bir görsel efekt ile sunulmasını sağladı ve bu tarihten sonra point ayakkabıları balenin ayrılmaz bir parçası oldu.
Taglioni'nin kullandığı point ayakkabıları, üstü saten, altı deri, yumuşak, sadece en uç kısmı sert olan, ayakları destekleyen bir ayakkabıydı. Bu yumuşak ayakkabıları kullanan dansçılar, ayakkabıları bileğe sabitleyen kurdeleler ve ayakkabıların uç kısmını destekleyen kolalı kumaşlar kullanma ihtiyacı hissettiler.
Ayak ucunda dans etme tekniği ve point ayakkabıları Almanya, Danimarka, İngiltere, İtalya, Danimarka, Almanya, Rusya ve ABD'de yayıldı. İtalya'da çivi bulunmayanı, beyaz keçi derisinden astarlanmış point ayakkabıları üretildi. Rusya'da dansçılar ayak tabanına ve bileğe destek için tabana karton yerleştirme yoluna gitti. “Kuğunun Ölümü" performansını bu ayakkabılarla baştan sonra ayak ucunda gerçekleştiren Anna Pavlova, tabanı ve burun kısmında değişiklk yaparak ayakkabıyı geliştirdi. II. Dünya Savaşı sırasında point ayakkabısı temin etmekte yaşanan sıkıntı sonucu balerin Alexandra Danilova gomalak ile point ayakkabısını sertleştirme çözümünü geliştirdi.[2]
20. yüzyıl ortalarında point ayakkabıları daha sert üretilmeye başladı ve dansçılar yeri hissetmede, ayaklarını esnek biçimde kullanmakta güçlük çekti. Zamanla üretim teknolojisi gelişti, hafif ve farklı ayak çeşitlerine uygun, uzun süre kullanılabilen ayakkabılar üretilmeye başladı.[2]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Fowler, A. J. (27 Ekim 2022). "Ballet Slippers vs Pointe Shoes". Ballet Arizona (İngilizce). 21 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2024.
- ^ a b c Başol, Sevim (2017). "Klasik bale eğitiminde Pointe tekniği ve Pointe dersi öncesi için hazırlanmış egzersizler". Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü yüksek lisans teiz. 25 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi.