Hermes Trismegistus

Hermes Trismegistus (Grekçe: Ἑρμῆς ὁ Τρισμέγιστος "Üç kere büyük Hermes", Yunanca: Hermes Trismegistos, Latince: Mercurius ter Maximus), Antik Mısır metinleri üzerinde çalışan araştırmacılara göre, hem bir tanrının, yaşamış bir bilgenin hem de bir rahip sınıfının adıdır. Hermetizm fikrinin temel taşı olan Hermetika'yı yazmıştır.

Kökeni ve kimliği

Hermes Trismegistus, Yunan Tanrısı Hermes ve Antik Mısır Tanrısı Thoth ile özdeşleşiyor olabilir. Thoth Antik Mısır ilahı, Osiris'in habercisidir. Habercilik, aydınlatıcılık, rehberlik ve aracılık fonksiyonları olan bir ilahtır.

Thoth, hem ölülerin ruhlarının yargılanmasını kaydeden, onların günahlarını hakikat karşısında tartan vicdan sesinin hem de insanlara bilgelik yolunun tebliğ edilmesinin, sezginin kişileştirilmiş biçimi olan ilahtır. Bu bağlamda ilah Thoth insanda vicdan ve sezgi tarzında beliren kelamı simgeler.
Ayrıca, ruhlara ölüm sonrasında da rehberlik eder; kimi başarılı ruhları onları eğitip yükseltecek Osiris'e getirir, başarısız ruhları ise amenti'nin (amentet, öte-alem) geri düzeyli ortamlarında arınma işlemi geçirmelerinden sonra yeni bir doğuma (reenkarnasyon) sevkeder.

Eski Yunan geleneğindeki ilah Hermes'in yine Tanrıların Habercisi konumuyla ve bazı fonksiyonları neticesinde Antik Mısır Tanrısı Thot'a benzemesi, Yunan tradisyonuna bu tanrının Mısır tradisyonundan geçmiş olduğu görüşünü desteklemektedir. Ayrıca Yunan tradisyonundaki Hermes Büyük köpek Takımyıldızı ile ilişkilendirilir ki, Mısır tradisyonunda da Thoth bazen şahin başı yerine köpek başı ile temsil edilir.

Bilge Hermes-Thoth (Metinler ve varsayımlar)

Eski metinlere göre Hermes-Thoth aynı zamanda Antik Mısır'da yaşamış bilgedir. Mükemmel bilim adamı olarak da görülen Hermes-Thoth simyacılıkta önemli rol oynamıştır. Hermes-Thoth kimilerine göre bir inisiye, kimilerine göre bir peygamberdi. Antik Yunanca metinlerde bilge Hermes-Thoth'dan majinin, simyanın, astronominin, tıbbın ve bilgeliğin kurucusu olarak söz edilir. Bu metinlerde ondan “üç kere büyük Hermes” anlamında “Hermes Trismegistus” olarak söz edilir. Diğer Hermes'lerden ayırt edilmek üzere, bu bilge çoğu zaman Hermes Trismegistus adıyla yazılır. Mısırlılar ise, aynı zamanda hem kral, hem büyük rahip, hem de din kurucu olması nedeniyle, üç defa büyük anlamına gelen "Trimagistus" sıfatını layık gördüler.^[1] James Churchward’a göre, o, Mu ve Atlantis dönemindeki tek tanrılı dini MÖ 16000 yıllarında Mısır’a getirmiş Atlantisli bir bilgedir. Murry Hope gibi kimi araştırmacılar bu yitik kıtalardaki tek tanrılı dinin Sirius kültürü yani Sirius kökenli bir öğreti olduğunu ileri sürerler. Kimilerine göre de bu Hermes, Antik Mısır'da thoth, Hristiyanlarda Enoch, Yahudilerde Hanoch, Zerdüşlükde Huşeng, Antik Yunanda Hermes ve İslamiyette İdris olarak söz edilmektedir.^{[kaynak belirtilmeli]}

Hermes kayıt rahipleri

Hermes adı kimi araştırmacıların görüşlerine göre, Antik Mısır’da kayıtlardan sorumlu olan rahiplere verilen bir unvan olarak da kullanılmış olmalıdır. Bu araştırmacılar, Antik Mısır tarihini yazan Mısırlı Manetho’nun “Sothis” (Sirius yıldızının Mısırca'daki adı) adlı eserinden yapılmış bir alıntıda, Manetho'nun "ilk ‘hermes’ olan atamız Thot" diye söze başlamasının bu görüşü desteklediğini ileri sürerler. Churchward Mısır'da yazının üç evre geçirmiş olduğunu ve Atlantis’in batışına kadarki ilk evrede, Mısır’daki Hermeslerin, yazılarını Atlantis’in kutsal dilini kullanarak yazmış olduklarını ileri sürer.

İslam Geleneğinde Hermes Trismegistus

İslam geleneğinde Hermes Trismegistus, Peygamber İdris ile bağdaşlaştırılır. Hermes Trismegistus'un yazmış olduğu Zümrüt Tabletin bilinen en eski çevirisini Câbir bin Hayyan yazmıştır. Seyyid Ahmed Amiruddin, Eski Katolik ve İslamî geleneklerin Hermes Trismegistus'a Keops Piramidi'nin mimarı olarak andığını söyler. Der ki, "Hermes Trismegistus Meryem Suresi'nin 56-57'nci ayetinde "Kitapta İdrîs’i de okuyarak an. Hakikaten o, pek doğru bir insandı ve bir peygamberdi.^[2] Onu üstün bir konuma getirdik.^[2]" der. Arap soy bilimcilere göre, Muhammed Hermes Trismegistus'un doğrudan torunu olduğunu söyler. "İdris'e gelince... Bir soybilimciye göre Muhammed'in soybilim zincirinde. İbn İshak, Kalemle ilk yazan kişinin kendisi olduğunu söylüyor. Onunla Adem'in hayatı arasında 380 yıllık bir süre vardı. Akademisyenlerin çoğu, bunun hakkında ilk konuşanın kendisi olduğunu iddia ediyor ve ona Üç Büyük Hermes, Hermes Trismegistus diyorlar."^[3]

Yeni Çağ Uyanışı

Üç İnisiyeler tarafından yazılan Kybalion kitabı Hermetik ilkeleri tanımlar ve açıklamaya çalışır.

Ayrıca bakınız

Notlar

^ GENER, Cihangir; EZOTERİK-BATINİ DOKTRİNLER TARİHİ, syf:73, 2004, PİRAMİT YAYINLARI
^ ^a ^b "Meryem Suresi 56-57. Ayet Tefsiri - Diyanet İşleri BaşKanlığı". kuran.diyanet.gov.tr. 10 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2021.
^ "Prophets in the Quran: an introduction to the Quran and Muslim exegesis". Choice Reviews Online. 40 (06): 40-3355-40-3355. 1 Şubat 2003. doi:10.5860/choice.40-3355. ISSN 0009-4978.

Kaynakça

Engin Emir, Hermes, Ege Meta Yayınları, ISBN 9789758519552
Eduard Shure, Büyük İnisiyeler, Ruh ve Madde Yayınları, ISBN 9786056544088
Alparslan Salt & Cem Çobanlı, Dharma Ansiklopedi, Dharma Yayınları, ISBN 9789757800712

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Hermes Trismegistus ile ilgili ortam dosyaları mevcuttur.

"Hermetizim: Zamanın Maddi ve Manevi Üniveristesi". 9 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi.
"Hermesçilik Hakkında Bazı Değerlendirmeler". 5 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi.
"Hermetizmin ayrıntılı tarihçesi". 14 Ekim 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[1] GENER, Cihangir; EZOTERİK-BATINİ DOKTRİNLER TARİHİ, syf:73, 2004, PİRAMİT YAYINLARI

[diyanet-2] "Meryem Suresi 56-57. Ayet Tefsiri - Diyanet İşleri BaşKanlığı". kuran.diyanet.gov.tr. 10 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2021.

[3] "Prophets in the Quran: an introduction to the Quran and Muslim exegesis". Choice Reviews Online. 40 (06): 40-3355-40-3355. 1 Şubat 2003. doi:10.5860/choice.40-3355. ISSN 0009-4978.

[1]

[2]

[3]