XIII. Gregorius

Papa

XIII. Gregorius
Papa; XIII. Gregorius
Roma Piskoposu
	Bartolomeo Passarotti tarafında çizilmiş Gregorius'un portresi; (y. 1586, Friedenstein Palace, Gotha)
Papalık başlangıcı	13 Mayıs 1572
Papalık bitişi	10 Nisan 1585
Önce gelen	V. Pius
Sonra gelen	V. Sixtus
Önceki görevler	Vieste episkoposu (1558–1560); İspanya'ya papanın elçisi (1565);
Nişanlar
Papazlığa atanma	31 Temmuz 1558; Girolamo Maccabei tarafından
Takdis	6 Ağustos 1558; Girolamo Maccabei tarafından
Kardinal yapan	12 Mart 1565; IV. Pius tarafından
Kişisel bilgiler
Doğum	Ugo Boncompagni; 7 Ocak 1502; Bologna, Papalık Devletleri
Ölüm	10 Nisan 1585; Roma, Papalık Devletleri
Alma mater	Bologna Üniversitesi
Slogan	Aperuit et clausit; ("Açık ve kapalı")
İmza
Arma
	Adı Gregorius olan diğer papalar

Papa XIII. Gregorius, (İtalyanca: Gregorio XIII; İngilizce: Gregory XIII; Fransızca: Grégoire XIII), (d. 7 Ocak 1502; Bologna, Papalık Devletleri – ö. 10 Nisan 1585 Roma), Ugo Boncompagni adıyla doğdu, 13 Mayıs 1572 - 10 Nisan 1585 döneminde Katolik Kilisesi'nin 226. Papası.

XIII. Gregorius'nin döneminden Jülyen takvimi yeniden düzenlenmiş ve bu sebeple günümüzde kullanılan Gregoryen takvimi adını bu Papa'dan almıştır.

Erken dönem biyografisi

Gençliği

Ugo Boncompagni, 7 Ocak 1502 tarihinde Bologna şehrinde doğdu ve Hukuk okuyarak bu bölümden 1530 yılında mezun oldu. Bir süre Hukuk dersleri vermiş olup, dikkat çekici öğrencileri arasında Alessandro Farnese, Reginald Pole ve Carlo Borromeo sayılabilir.

Papalık öncesi kariyeri

36 yaşındayken, Papa III. Paulus tarafından Roma'ya çağrıldı ve ilerleyen yıllarda Papa IV. Paulus ve Papa IV. Pius'un hizmetinde oldukça önemli görevlerde bulundu.

Papa tarafından Toledo Kardinalini soruşturmak için gönderildiği İspanya'da Legate olarak Kral II. Felipe'in hizmetinde bulundu. Papalığı sırasında, dış politikasında çok önemli bir yere sahip olacak olan İspanya Kralı ile bu sırada oldukça güçlü bağlar kurdu.

Papa seçilmesi

Kardinal Ugo Boncompagni, Papa V. Pius'un (1566–1572) ölümü üzerine toplanan, Papalık Kardinaller Meclisi tarafından Papa seçildi ve Papalık adı olarak XIII. Gregorius'ü seçti. 24 saatten az süren ve bilinen en kısa Kardinaller Meclisi toplantılarından biri olan bu seçimin üzerinde İspanya Kralı'nın etkisi, pek çok tarihçi tarafından dile getirilmiştir. Görünüşe göre Kardinal Ugo Boncompagni, bu dönem için Katolik Kilisesinin ihtiyacı olan en doğru kişiydi. Bazı öncüllerinden farklı olarak XIII. Gregorius, hatasız bir özel hayata ve pek çok kişi için örnek olabilecek sade bir yaşam tarzına sahipti. İlave olarak her zaman olmasa da, sahip olduğu yönetim kabiliyeti ile karşısına çıkabilecek sorunlara çabuk ve kesin çözümler üretebilecek bir kişiliğe sahipti.

Gregoryen Takvim

XIII. Gregory'nin en bilinen reformu Cizvit papazı ve aynı zamanda bir astronom olan Christopher Clavius'un yardımıyla Gregoryen takvimi ortaya çıkarmış olmasıdır. Bu reformun nedeni Jülyen takvimi ile güneş takvimi arasında var olan yıllık 11 dakika farkın Papa'nın yaşadığı döneme kadar 10 günlük bir sapmaya neden olmuş olmasıdır. Kuzey Yarımkürede yaklaşık olarak 21 Mart tarihinde gerçekleşmesi gereken İlkbahar Ekinoksu bu sapmadan dolayı 10 Mart tarihinde gerçekleşmiş bu da Paskalya yortusunu, doğru tarihte kutlamak isteyen Papalığı bu reformu gerçekleştirmek durumunda bırakmıştır.

Clavius ve Johannes Kepler tarafından doğrulanan bu sapma Clavius'un tavsiyesi sonucu Jülyen takvimine 10 günlük bir ilave yapılmasıyla düzeltildi. Papa XIII. Gregorius'ün onayı ile 4 Ekim 1582'den hemen sonra 15 Ekim 1582 tarihi geldi. Papa tarafından yayınlanan Inter gravissimas ile 24 Şubat 1582 günü bu değişiklik halka duyurulmuştur. Böylece 15 Ekim 1582 tarihinden itibaren M.Ö. 45 yılından beri kullanımda olan Jülyen takvimi yerine, günümüzde modern dünyanın neredeyse tamamı tarafından kullanılan Gregoryen takvimi getirilmiştir.

Bu değişiklik arazi sahiplerinin maaşlarından ve kiralarından kesinti yapmak için kendilerini aldattığını düşünen halk arasından sert bir muhalefetle karşılaşmıştır. Ancak İspanya, Portekiz, Polonya ve İtalya gibi Katolik ülkeler bu değişikliği hemen kabul etmişlerdir. Fransa, bazı Hollanda Cumhuriyetleri ve Almanya ve İsviçre'de bulunan bazı Katolik eyaletlerde bu değişikliği bir ya da iki yıl içerisinde kabul etmiş, onlara 1587 yılında Macaristan da katılmıştır.

Her halükarda bu takvim bir yüzyıl geçmeden Avrupa'nın çoğu ülkesinde kabul görmüştür. Danimarka, Hollanda Cumhuriyeti'nin geri kalan devletleri, Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu'nun Protestan ülkeleri ve İsviçre bu takvim reformunu, 1700-1701 yılları arasında kabul etmişlerdir. Bu tarihten itibaren takvime yeni geçen ülkeler 11 günlük ekleme yapmışlardır. Büyük Britanya ve onun Amerikan kolonileri 2 Eylül 1752 gününden 14 Eylül 1752 gününe geçmişler onları son Protestan ülke olan İsveç, 1 Mart 1753 tarihinde takip etmiştir.

Gregoryen takviminin Doğu Hristiyanları arasında kabulü birkaç yüzyıl sonra gerçekleşmiştir. Örneğin Rusya'da 1917'de, Yunanistan'da ise 1923'te kabul edilmiştir.^{[kaynak belirtilmeli]}

Notlar ve kaynaklar

Initial text from the 9th edition (1880) of an unnamed encyclopedia.
Catholic Encyclopedia: Pope Gregory XIII4 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Pope Gregory XIII ile ilgili ortam dosyaları mevcuttur.

"Papalık Kütüphanesi" websitesi: Gregory XIII, (İngilizce), 16 Aralık 2008 tarihinde erişildi.
Gregory XIII Anıtı13 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., (İngilizce), 16 Aralık 2008 tarihinde erişildi.

Katolik Kilisesi unvanları
Önce gelen: V. Pius	Papa 13 Mayıs 1572 - 10 Nisan 1585	Sonra gelen: V. Sixtus

g t d Katolik Kilisesi Papaları
Papalar listesi Papa adları Antipapa Seçilmiş-papa Ülkelere göre papalar
1–4. yüzyıl Kostantin Dönemi (312–337) dahil olmak üzere Roma İmparatorluğu Dönemi (–493)	Petrus Linus Anacletus I. Clemens Evaristus I. Alexander I. Sixtus Telesphorus Hyginus I. Pius Anicetus Soterius Eleuterus I. Victor Zephyrinus I. Callixtus I. Urbanus Pontianus Anterus Fabianus Cornelius I. Lucius I. Stephanus II. Sixtus Dionysius I. Felix Eutychianus Caius Marcellinus I. Marcellus Eusebius Miltiades I. Silvester Markus I. Julius Liberius I. Damasus Siricius I. Anastasius
5–8. yüzyıl Ostrogot Papalığı (493–537) Bizans Papalığı (537–752) Frank Papalığı (756–857)	I. Innocentius Zosimus I. Bonifacius I. Caelestinus III. Sixtus I. Leo Hilarius Simplicius III. Felix I. Gelasius II. Anastasius Symmachus Hormisdas I. Ioannes IV. Felix II. Bonifacius II. Ioannes I. Agapetus Silverius Vigilius I. Pelagius III. Ioannes I. Benedictus II. Pelagius I. Gregorius Sabinianus III. Bonifacius IV. Bonifacius I. Adeodatus V. Bonifacius I. Honorius Severinus IV. Ioannes I. Theodorus I. Martinus I. Eugenius Vitalianus II. Adeodatus Domnus Agatho II. Leo II. Benedictus V. Ioannes Konon I. Sergius VI. Ioannes VII. Ioannes Sisinnius Constantinus II. Gregorius III. Gregorius Zacharias II. Stephanus I. Paulus III. Stephanus I. Hadrianus III. Leo
9–12. yüzyıl Saeculum obscurum (904–964) Crescentii Dönemi (974–1012) Toskana Papalığı (1012–1044/1048) İmparatorluk Dönemi (1048–1257)	IV. Stephanus I. Paschalis II. Eugenius Valentinus IV. Gregorius II. Sergius IV. Leo III. Benedictus I. Nicolaus II. Hadrianus VIII. Ioannes I. Marinus III. Hadrianus V. Stephanus Formosus VI. Bonifacius VI. Stephanus Romanus II. Theodorus IX. Ioannes IV. Benedictus V. Leo III. Sergius III. Anastasius Landus X. Ioannes VI. Leo VII. Stephanus XI. Ioannes VII. Leo VIII. Stephanus II. Marinus II. Agapetus XII. Ioannes V. Benedictus VIII. Leo XIII. Ioannes VI. Benedictus VII. Benedictus XIV. Ioannes XV. Ioannes V. Gregorius II. Silvester XVII. Ioannes XVIII. Ioannes IV. Sergius VIII. Benedictus XIX. Ioannes IX. Benedictus III. Silvester VI. Gregorius II. Clemens II. Damasus IX. Leo II. Victor IX. Stephanus II. Nicolaus II. Alexander VII. Gregorius III. Victor II. Urbanus II. Paschalis II. Gelasius II. Callixtus II. Honorius II. Innocentius II. Caelestinus II. Lucius III. Eugenius IV. Anastasius IV. Hadrianus III. Alexander III. Lucius III. Urbanus VIII. Gregorius III. Clemens III. Caelestinus III. Innocentius
13–16. yüzyıl Viterbo (1257–1281) Orvieto (1262–1297) Perugia (1228–1304) Avignon Papalığı (1309–1378) Batı Bölünmesi (1378–1417) Rönesans Papalığı (1417–1534) Reform Dönemi (1534–1585) Barok Dönem (1585–1689)	III. Honorius IX. Gregorius IV. Caelestinus IV. Innocentius IV. Alexander IV. Urbanus IV. Clemens X. Gregorius V. Innocentius V. Hadrianus XXI. Ioannes III. Nicolaus IV. Martinus IV. Honorius IV. Nicolaus V. Caelestinus VIII. Bonifacius XI. Benedictus V. Clemens XXII. Ioannes XII. Benedictus VI. Clemens VI. Innocentius V. Urbanus XI. Gregorius VI. Urbanus IX. Bonifacius VII. Innocentius XII. Gregorius V. Martinus IV. Eugenius V. Nicolaus III. Callixtus II. Pius II. Paulus IV. Sixtus VIII. Innocentius VI. Alexander III. Pius II. Julius X. Leo VI. Hadrianus VII. Clemens III. Paulus III. Julius II. Marcellus IV. Paulus IV. Pius V. Pius XIII. Gregorius V. Sixtus VII. Urbanus XIV. Gregorius IX. Innocentius VIII. Clemens
17–21. yüzyıl Aydınlanma Çağı (y. 1640–1740) Devrim Dönemi (1775–1848) Roma Sorunu (1870–1929) Vatikan (1929–günümüz)	XI. Leo V. Paulus XV. Gregorius VIII. Urbanus X. Innocentius VII. Alexander IX. Clemens X. Clemens XI. Innocentius VIII. Alexander XII. Innocentius XI. Clemens XIII. Innocentius XIII. Benedictus XII. Clemens XIV. Benedictus XIII. Clemens XIV. Clemens VI. Pius VII. Pius XII. Leo VIII. Pius XVI. Gregorius IX. Pius XIII. Leo X. Pius XV. Benedictus XI. Pius XII. Pius XXIII. Ioannes VI. Paulus I. Ioannes Paulus II. Ioannes Paulus XVI. Benedictus Franciscus XIV. Leo