Aaron Ciechanover

Aaron Ciechanover
Doğum	1 Ekim 1947 Hayfa, İsrail
Milliyet	İsrail
Ödüller	Nobel Kimya Ödülü (2004)
Kariyeri
Dalı	Kimya, Biyokimya
Çalıştığı kurumlar	İsrail Teknoloji Ensitütüsü, Technion

Aaron Ciechanover, (1 Ekim 1947, İsrail) İsrailli biyolog, kimyager ve 2004 Nobel Kimya Ödülü'nün sahibi.

Hayatı

Aaron Ciechanover, 1947 yılında İsrail'in Hayfa şehrinde doğmuştur. Babası hukukçu ve annesi de öğretmendi. Ciechanover'in anlattığına göre evi kitaplarla doluydu. Çocuk yaşlarda biyoloji ile uğraşmaya başlayan Ciechanover daha sonra bir kurutulmuş çiçek koleksiyonu kurdu. Biyolojide daha farklı deneyler de yaptı. Daha sonra bir mikroskop sahibi oldu ve ozmoz deneyleri yaptı. Daha sonra türlü bitkilerin hücrelerini inceledi. Ancak 11 yaşındayken annesi, 17 yaşındayken de babası öldü. Bundan sonra ise Hayfa şehrinde teyzesiyle, tatilleri de Tel Aviv şehrindeki abisi ile geçirdi. Birkaç yıl sonra lise eğitimini tamamladı.

Üniversite yılları

Ciechanover, Kudüs İbrani Üniversitesi Tıp Fakültesi'ne başladı. Ancak 4 yıl sonra, hastaları tedavi etmeye başlayınca yanlış seçim yaptığını düşündü. Çünkü biyokimya ile ilgileniyordu ve bu dalda bir meslek sahibi olmak istiyordu. Bu nedenle hem tıp ile çalışırken, hem de biyokimya bölümüne başladı. Birkaç yıl sonra biyokimya bölümünde yüksek lisansı da başarıyla bitirdi. Böylece hem biyolog hem de tıpçı oldu. Askere gidince orada doktor olmak zorunda kaldı. Askerliği bitince de doktorluktan vazgeçti ve biyokimya dalında bir bilim insanı olmaya karar verdi. İsrail Teknoloji Enstitüsü, Technion'a kayıt oldu. Orada yeniden öğrenim gördü. Bu kısa öğrenimden sonra da 2004 Nobel Kimya Ödülünü paylaşacağı Avram Hershko ile doktora çalışmalarına başladı. Bu sırada Menucha adlı bir doktorla evlendi ve Tzachi adlı oğlu dünyaya geldi.

ABD'deki çalışmaları ve İsrail'e dönüş

Doktora çalışmaları bittikten sonra Ciechanover, Cambridge Üniversitesi'ne gitti. Üniversitenin biyoloji bölümünde Profesör Harvey Lodish ile çalışmalara başladı. Çalışmalar bitti ve Ciechanover artık "Profesör" unvanını da almış oldu. Amerika Birleşik Devletlerinde kendisine gelen tüm iş tekliflerini reddetti ve ülkesi olan İsrail'e geri döndü. Bundan sonra ise Avram Hershko ve ABD'deki Prof. Irwin Rose ile Ubikuitin Mekanizması üzerine çalıştılar ve başarıya ulaştılar. Ancak bilimsel çevrede bu buluşun kabul görmesi 10 yıl buldu. Hücresel proteinler hakkında çalışmalara Avram Hershko ile başladılar. Bu çalışmaları daha da ilerlettiler ve protein yıkımı üzerine çalışmaya başladılar. Yakılan protein ve sentezlenen enerji sonrasında, protein artıklarını hücrenin ne yaptığını öğrenmek amacıyla çalıştılar. Bunda bazı hastalıklara yeni umut olacak buluşlar yaptılar ve artıkları atan bir mekanizma da keşfedince 2004 yılında Nobel Kimya Ödülü'nü Avram Hershko ile paylaştı. Şimdi ise Ciechanover, öğrencilere ders veriyor ve bir akademisyen grubunun üyesi.

Ödülleri

• 2000 - Albert Lasker Tıp Araştırma Ödülü
• 2003 - İsrail Biyoloji Ödülü
• 2004 - Nobel Kimya Ödülü

Kaynakça

• TÜBİTAK, Bilim ve Teknik dergisi, Haziran 2010, sayı 511, s.72-74
• İngilizce maddesi 14 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.