Arthur Harden
Arthur Harden | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 12 Ekim 1865 Manchester, İngiltere |
| Ölüm | 17 Haziran 1940 (74 yaşında) Bourne End, Buckinghamshire, İngiltere |
| Milliyet | Birleşik Krallık |
| Mezun olduğu okul(lar) | Manchester Üniversitesi master, Erlangen Üniversitesi phd |
| Ödüller |  Nobel Kimya Ödülü (1929) |
| Kariyeri | |
| Dalı | Biyokimya |
| Doktora danışmanı | Otto Fischer |
Sir Arthur Harden (d. 12 Ekim 1865, Manchester – ö. 17 Haziran 1940, Buckinghamshire) İngiliz biyokimyacı. 1929 yılında, Hans von Euler-Chelpin ile birlikte, "şekerin fermantasyonu ve fermantatif enzimler üzerine araştırmaları için" Nobel Kimya Ödülü'ne nail görülmüştür.
Albert Tyas Harden ve Eliza Macalister çiftinin oğlu olarak 1865'te Manchester'da doğdu. Staffordshire'daki Tettenhall Koleji'ni bitirdi ve 1882 yılında Manchester Üniversitesi'nde Owens College'e girip bu okuldan 1885 yılında mezun oldu.
1886 yılında, kimya dalında Dalton Bursu'nu (Dalton Scholarship) kazandı ve bir yıl Erlangen Üniversitesi'nde Otto Fischer ile birlikte çalıştı. Manchester Üniversitesi'ne dönüp okutman ve asistan olarak çalıştı, 1897'ye kadar bu görevde çalıştıktan sonra yeni kurulan -sonraki yıllarda Lister Enstitüsü adını alacak olan- Britanya Koruyucu Hekimlik Enstitüsü'nde (British Institute of Preventive Medicine) kimyager olarak atandı. 1907 yılında Biyokimya Bölümü Başkanlığına getirildi ve bu görevi emekliye ayrıldığı 1930 yılına kadar sürdürdü. 1930'da emekliye ayrılsa da, emekliliğinden sonra da Enstitü'de bilimsel çalışmalarını sürdürdü.
Manchester Üniversitesi'nde, karbondioksit ile klor karışımına ışığın etkisini araştırdı. Britanya Koruyucu Hekimlik Enstitüsü'ne girdiğinde, bakteri ile alkolik fermantasyonun kimyasal etkileri gibi biyolojik olayların araştırılmasında kendi yöntemlerini uyguladı. Glikozun yıkım ürünleri ve maya hücresinin kimyası üzerine araştırmalar yaptı ve antiskorbütik ve antinöretik vitaminler üzerine bir dizi makale yazdı.
Harden 1926'da şövalye oldu ve birçok onursal doktora aldı. Royal Society'nin üyesi olan Harden, 1935 yılında Davy Madalyası'na (Davy Medal) nail görüldü.
Çocuğu bulunmayan Harden'ın eşi 1928 yılında, Harden ise 17 Haziran 1940 tarihinde öldü.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Hopkins, Frederick Gowland (Kasım 1942). "Arthur Harden. 1865-1940". Obituary Notices of Fellows of the Royal Society. 4 (11). ss. 2-14. doi:10.1098/rsbm.1942.0001.
- Manchester, Keith L. (Mart 2000). "Biochemistry comes of age: a century of endeavour". Endeavour. 24 (1). ss. 22-7. doi:10.1016/S0160-9327(99)01224-7. PMID 10824440.
- Manchester, Keith L. (Şubat 2000). "Arthur Harden: an unwitting pioneer of metabolic control analysis". Trends in Biochemical Sciences. 25 (2). ss. 89-92. doi:10.1016/S0968-0004(99)01528-5. PMID 10664590.