Ahmed Zewail
Ahmed Hassan Zewail | |
|---|---|
 2009'da Zewail | |
| Doğum | 26 Şubat 1946 Demenhur, Mısır |
| Ölüm | 2 Ağustos 2016 (70 yaşında)[1] Pasadena, Kaliforniya, Amerika Birleşik Devletleri |
| Milliyet | Mısır, Amerika Birleşik Devletleri |
| Mezun olduğu okul(lar) | İskenderiye Üniversitesi, Pennsylvania Üniversitesi |
| Ödüller |  Nobel Kimya Ödülü (1999)Franklin Madalyası (1998) Wolf Ödülü (1993) Priestley Madalyası (2011) |
| Kariyeri | |
| Dalı | Kimya, fizik |
| Çalıştığı kurumlar | Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü |
| Doktora öğrencileri | Martin Gruebele |
Ahmed Hassan Zewail (Arapça: أحمد حسن زويل; 26 Şubat 1946, Demenhur - 2 Ağustos 2016, Pasadena) Mısırlı-Amerikalı bilim insanı. 1999 yılında femtokimya üzerine çalışmaları için Nobel Kimya Ödülü'nü kazanmıştır. Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü'nde fizik ve kimya profesörüdür.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]26 Şubat 1946 tarihinde Mısır'daki Demenhur şehrinde doğan Ahmed Zewail, Desouk şehrinde büyüdü. Lisans ve yüksek lisans eğitimini İskenderiye Üniversitesi'nde tamamladı. Bunun ardından, doktorasını yapmak üzere ABD'ye taşındı. Pennsylvania Üniversitesi'nde, danışmanlığını Robin Hochstrasser'in yaptığı doktorasını tamamladı. Doktora sonrası fellowship'ini, danışmanlığını Charles B. Harris'in yaptığı Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley'de tamamladı.[2]
Berkeley Üniversitesi'nda doktora sonrası çalışmasından sonra, 1976'da Caltech'te çalışması için teklif aldı. 1982'de ABD vatandaşı oldu. Zewail'in çalışmaları femtokimyanın öncülerindendir.
Zewail'in diğer uluslararası ödülleri arasında, Wolf Foundation tarafından verilen Kimya dalında Wolf Ödülü (1993), Tolman Medal (1997), Robert A. Welch Award (1997) ve American Chemical Society tarafından verilen Priestley Medal (2011) bulunmaktadır.[3] 1999'da Mısır'ın en yüksek devlet nişanı olan Grand Collar of the Nile'e nail görüldü.
Mayıs 2003'te İsveç'teki Lund Üniversitesi tarafından fahri doktora unvanına ve İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi'nin üyeliğine nail görüldü. 2006 yılında Cambridge Üniversitesi fahri bilim doktoru (doctor of science) unvanı verildi. Mayıs 2008'de, Complutense University of Madrid'ten fahri doktoraya nail görüldü. Şubat 2009'da University of Jordan tarafından kendisine, sanat ve bilim dalında fahri doktora verildi.[4]
Zewail, evli ve dört çocukludur.
Ölümü
[değiştir | kaynağı değiştir]2 Ağustos 2016'da Amerika Birleşik Devletleri'nin Kaliforniya eyaletinin Pasadena şehrinde solunum yetmezliği nedeniyle 70 yaşında öldü. Mısır'ın başkenti Kahire'de düzenlenen askerî cenaze töreni sonrasında aile kabristanına defnedildi.[1][5]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "Nobel ödüllü Mısırlı bilim insanı Ahmed Zuveyl'in vefatı". NTV.com.tr. Anadolu Ajansı. 7 Ağustos 2016. 8 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2016.
- ^ Zewail, Ahmed. "Autobiography". Nobelprize.org. 17 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2011.
- ^ "Zewail Wins 2011 Priestley Medal", Chemical & Engineering News, p 5, June 21, 2010.
- ^ Kheetan, Thameen (26 Şubat 2009). "Egyptian Nobel laureate calls for 'scientific renaissance' in Arab world". Jordan Times. 16 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2009.
- ^ "Egyptian Nobel Laureate Ahmed Zewail passes away". Al Jazeera. 3 Ağustos 2016. 6 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2016.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Zewail'in orijinal editörlerinden biri olduğu Analitik Kimya Ansiklopedisi16 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Ahmad Zewail'ın Caltech websitesindeki sayfası
- Zewail Nobel Ödülü konuşması 7 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Zewail hakkında bir makale14 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- 1946 doğumlular
- Mısır doğumlular
- 2016'da ölenler
- Mısırlı kimyagerler
- Arap kimyagerler
- Amerikalı fiziksel kimyacılar
- Amerikalı Nobel Ödülü sahipleri
- Amerikalı Müslümanlar
- Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Mısırlı göçmenler
- Amerika Birleşik Devletleri vatandaşlığına kabul edilenler
- Pensilvanya Üniversitesinde öğrenim görenler
- Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü öğretim üyeleri
- Ulusal Bilimler Akademisi üyeleri
- Fransız Bilimler Akademisi üyeleri
- İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi üyeleri
- Çin Bilimler Akademisi'nin yabancı üyeleri
- Rusya Bilimler Akademisi'nin yabancı üyeleri
- Guggenheim Fellows
- Nobel Kimya Ödülü sahipleri
- Fiziksel kimya
- Solunum yetmezliğinden ölenler
- Wolf Kimya Ödülü sahipleri
- Mısırlı Nobel Ödülü sahipleri
- Arap Nobel Ödülü sahipleri
- Arap fizikçiler
- Mısırlı fizikçiler
- Royal Society'nin yabancı üyeleri
- Papalık Bilimler Akademisi üyeleri