Gelecek dünya
| Hristiyan eskatolojisi |
|---|
| Hristiyanlık |
Gelecek dünya, gelecek çağ, yeryüzünde cennet ve Tanrı'nın Krallığı, mevcut dünyanın veya mevcut çağın kusurlu veya lanetli olduğuna ve gelecekte daha iyi bir dünya, çağ veya cennet ile değiştirileceğine olan inancı yansıtan eskatolojik ifadelerdir.
Kavram, cennet veya ahiret kavramlarıyla ilişkilidir, ancak onlardan farklıdır; çünkü cennet, genellikle dünyanın üstünde görülen başka bir yer veya varoluş halidir ve ahiret, bireyin ölümünden sonra devam eden varoluşudur.
Aşağıdaki bölümde, çeşitli dini metinlerin yazım tarihlerine göre dinler, en eskiden en yeniye doğru kronolojik olarak incelenmektedir. Ancak antik dinlerin kronolojisi kesin olarak bilinmemektedir. Daha sonraki tarihler, daha önceki tarihlerden daha kesindir.
Zerdüşt eskatolojisi
[değiştir | kaynağı değiştir]Zerdüşt eskatolojisinde, gelecek dünya, saoshyant'ın canlıların ölmeden önceki bedenlerinde dirilişini gerçekleştireceği frashokereti'dir. Bunu son yargılama izler. Yazatalar, Airyaman ve Atar, tepelerdeki ve dağlardaki metali eritecek ve erimiş metal daha sonra bir nehir gibi yeryüzüne akacaktır. Tüm insanlık -hem yaşayanlar hem de dirilen ölüler- bu nehirden geçmek zorunda kalacak, ancak doğrular (ashavan) için ılık süt nehri gibi görünecek, kötüler ise yakılacaktır. Nehir daha sonra cehenneme akacak ve orada Ehrimen'i ve evrendeki kötülüğün son kalıntılarını yok edecektir. Saoshyant, bazı yorumlara göre ilk olarak M.Ö. 625 ve 225 civarında yazılan Yaştlar'da bir kurtarıcı olarak anılmıştır.[1]
Yahudi eskatolojisi
[değiştir | kaynağı değiştir]
HaOlam haBa (İbranice: העולם הבא, çev. 'Gelecek dünya') Yahudi eskatolojisinde ölümden sonraki yaşamın önemli bir parçasıdır ve Aden Bahçesi'ni (Cennet Bahçesi), Hinnom vadisi'ni ve Şeol'u da kapsar.[2]
Talmud'a göre, Nuh'un Yedi Yasası'na göre yaşayan herhangi bir Yahudi olmayan kişi "doğru bir Yahudi olmayan" olarak kabul edilir ve doğru kişilerin nihai ödülü olan gelecek dünyada bir yere sahip olma güvencesi alır.[3][4]
Bu konuyla ilgili çok sayıda Aggada materyali mevcuttur. Bunların çoğu, Louis Ginzberg'in Cennet ve "yüce" Gan Eden gibi ezoterik ve mistik kabalistik kavramları tartıştığı Yahudilerin Efsaneleri adlı eserinde popüler bir biçimde toplanmıştır.[5]
Hıristiyan eskatolojisi
[değiştir | kaynağı değiştir]Hristiyanlıkta, bu ifade İznik İnanç Bildirgesi'nde (güncel Ekümenik versiyon) bulunur: "Ölülerin dirilişini ve gelecek dünyanın yaşamını bekliyoruz."[6] Ayrıca Yeni Ahit'in Kral James Versiyonu'nda Matta 12:32, Markos 10:30, Luka 18:30, İbranilere Mektup 2:5, İbranilere Mektup 6:5'te de bulunur. Diğer ilgili ifadeler arasında, genellikle daha yeni çevirilerde bulunan "gelecek çağ", Tanrı'nın Krallığı, Mesih Çağı, Milenyum Çağı, Altın Çağ, Yeni Dünya ve Yeni Kudüs ve zamanların dolgunluğunun ve muhtemelen sonsuz yaşamın düzenlenmesi yer alır.
Hindu eskatolojisi
[değiştir | kaynağı değiştir]
Hindu eskatolojisinde içinde bulunduğumuz çağ, bir gerileme dönemi olan Kali Yuga'dır. Kalki, tüm kötülükleri temizleyerek Satya Yuga'nın altın çağını başlatacak.
Çeşitli hesaplama yöntemlerinden kaynaklandığı iddia edilen bir dizi tarih öngörülmüştür.[7] Örneğin Potuluru Veerabrahmendra, 400 yıl önce Divya Maha Kala Gnana veya Zamanın İlahi Bilgisi adlı eserinde Kalki'nin, Ay, Güneş, Venüs ve Jüpiter aynı burca girdiğinde geleceğini yazmıştır. Bu nadir görülen bir olay değildir ve en son 2012 başlarında, herhangi bir olay yaşanmadan gerçekleşmiştir.[8] Kalki'nin varış zamanı astrologlar tarafından tutarlı bir şekilde ileri sürülmemiştir.[7]
Mahabharata'nın mevcut en eski nüshaları M.S. 200 yılına aittir ve Kalki'den bahseden ilk metindir, ancak nihai hali muhtemelen M.S. 400 civarında yazılmıştır. Kalki, M.Ö. 400 ile M.S. 1000 yılları arasında tartışmalı bir yazım tarihine sahip olan Vishnu Purana'da da geçmektedir.
İslami eskatoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]Hem Sünni İslam hem de Şii On İki İmam inancı, Kıyamet Günü'nden önce Mehdi ve İsa'nın ortaya çıkacağını ve Sahte Mesih'i (El-Mesih ed-Deccal) yeneceğini savunur. Mehdi'nin yönetimi, ölümüne kadar yetmiş yıl sürecek olan yeryüzü cenneti olacaktır; ancak diğer rivayetler 7, 19 veya 309 yıl olduğunu belirtir.[9]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Avesta - Livius". www.livius.org. 22 Temmuz 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2025.
- ^ "Jewish Afterlife Beliefs". www.simpletoremember.com (İngilizce). 16 Haziran 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2025.
- ^ "Mishneh Torah, Kings and Wars 8:10". www.sefaria.org. 14 Ağustos 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2025.
- ^ Encyclopedia Talmudit (Hebrew edition, Israel, 5741/1981, entry Ben Noah, end of article); note the variant reading of Maimonides and the references in the footnote
- ^ Archive, Internet Sacred Text. "Chapter I: The Creation of the World | Sacred Texts Archive". Internet Sacred Text Archive (İngilizce). 18 Ağustos 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2025.
- ^ "Mu88 chichao - Trang chủ chính thức Mu88.com | Link vào 2025". mu88 (Vietnamca). 22 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2025.
- ^ a b Chandra, Suresh (Aug 15, 2012). Encyclopaedia of Hindu Gods and Goddesses. Kindle Edition.
- ^ "Hindu Prophecies : The Kalki Purana". ww-iii.tripod.com. 19 Nisan 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2025.
- ^ "How long will the Imam of Time, Imam Mahdi (AS), will this world rule after he reappears?". پایگاه اطلاع رسانی استاد حسین انصاریان (Farsça). 5 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2025.