Canlı

Canlı ya da organizma, biyoloji ve ekolojide, yaşam fonksiyonlarını sürdürebilen, çevresine mümkün olduğunca uyum sağlayarak varlığını devam ettiren, basit yapı moleküllerinden ya da karmaşık organ sistemlerinden oluşan varlıkları tanımlamak için kullanılan bir kavramdır.

Canlılar; çevreye uyum sağlama, üreme ve kalıtım gibi ortak özelliklere sahip doğal varlıklar olup, yaşamın temel ögeleridir.

Etimoloji

Canlı sözcüğü, Farsçadan Türkçeye geçmiş olan^[1] "can" kelimesinden türemiştir. "Can", yaşam anlamına gelir. Bu nedenle "canlı", yaşamı olan, yaşayan anlamında kullanılır.^[1] Organizma ise Yunanca kökenli olup araç veya düzenek anlamındaki ὄργανον (organon) sözcüğünden türetilmiştir.

Canlıların sınıflandırılması

Evrende çok sayıda canlı bulunduğundan, bunların her birini tek tek incelemek mümkün değildir. Bu nedenle canlılar, belirli özelliklerine göre sınıflandırılır. Canlıların ortak ya da farklı özelliklerine göre yapılan bu gruplandırmaya taksonomi (sınıflandırma) ya da biyosistematik adı verilir. Bu sınıflandırmayı inceleyen bilim dalına ise sistematik (taksonomi) denir.

Canlılar temel olarak altı âlemde sınıflandırılır:

Monera âlemi
Arkeler âlemi
Protista âlemi
Fungi âlemi
Bitkiler âlemi
Hayvanlar âlemi

Canlıların ortak özellikleri

Canlıların ortak bazı temel özellikleri şunlardır:

Her canlıda bu özelliklerin tümü ya da bir kısmı gözlemlenebilir.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

^ ^a ^b TDK Güncel Türkçe Sözlük

Dış bağlantılar

BBC News 10 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Yaşam Ağacı 21 Ağustos 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[tdk-1] TDK Güncel Türkçe Sözlük

[1]