II. Antiohos

II. Antiohos Theos
II. Antiohos Theos
Seleukos İmparatorluğu'nun Basili
	II. Antiohos tetradrahmisi
Hüküm süresi	MÖ 261–246
Önce gelen	I. Antiohos
Sonra gelen	II. Seleukos
Doğum	MÖ 286
Ölüm	MÖ 246
Eş(ler)i	Laodiki, Berenice
Çocuk(lar)ı	Laodiki ile evliliğinden: ; II. Seleukos; Antiohos İeraks; Apama; Stratonice of Cappadocia; Laodiki; Berenice ile evliliğinden: ; Antiohos
Hanedan	Seleukos hanedanı
Babası	I. Antiohos
Annesi	Stratonice
Dini	Çoktanrıcılık

II. Antiohos Theos (d. MÖ 286; ö. MÖ 246) MÖ 261'den MÖ 246'ya kadar Seleukos İmparatorluğu'nun kralıydı.

Babası I. Antiohos Soter, annesi ise Antigonos Hanedanı'ndan I. Demetrios Poliorketes'in kızı Suriyeli Stratonice'dir. MÖ 261 yılında babasının ölümüyle Seleukos tahtına geçti. Tahta geçtiğinde imparatorluğu oldukça karışık bir durumdaydı. Batı Anadolu'da Selevkos hakimiyeti oldukça zayıflamış ve Mısır merkezli Ptolemaios Krallığı ile bazı şehir devletleri bu coğrafyada etkin konuma gelmişti.

MÖ 260 yılından itibaren Ptolemaios-Seleukos arasında tartışmaya sebep olan Suriye topraklarındaki hakimiyet iddiası nedeniyle 2. Suriye Savaşı başladı. MÖ 259 yılına gelindiğinde, II. Ptolemaios tarafından Milet'e Ptolemaios Krallığı'nın temsilcisi olarak gönderilen Lisimahos'un oğlu Ptolemy Epigonos ile buranın zalimliğiyle ün yapmış tiranı Miletli Timarchus, II. Ptolemaios'a karşı isyan başlatmıştı. Bundan faydalanan II. Antiokhos da, Ptolemaioslar'ın Ege'deki etkinliğinden rahatsız olan Antigonos Hanedanı'ndan II. Antigonus ile yaptığı anlaşma çerçevesinde Batı Anadolu'ya düzenlediği seferde Miletli Timarchus'u öldürmüştür. Özgürlüğüne kavuşan Miletlilerde zalim Timarchus'tan kurtulmanın mutluluğuyla ona Tanrı anlamına gelen Theos unvanını vermişlerdir. Antiokhos tarafından Milet ve Efes denetim altına alınırken, Kilikya ve Pamfilya'daki Ptolemaios kuvvetleri de geri çekilmek zorunda kaldı. Ancak savaşın Seleukoslar'ı yıpratarak imparatorluk otoritesini bozması nedeniyle MÖ 253 yılına gelindiğinde Ptolemaios-Selevkos arasında barış yapılmıştır. Antlaşma uyarınca Antiokhos, karısı Laodice'yi terk ederek II. Ptolemaios'un kızı Berenice ile evlenmiş, ondan olacak çocuklarında tahtının varisi olmasını kabul etmiştir.^[1]

Antiohos, Mısır hanedanı Ptolemaios ile mücadele yaparken doğudaki topraklarındaki satraplık adı verilen eyaletleri yöneten ve satrap adı verilen valilerin krallık otoritesini yok saymaya başladığı görülmektedir. Baktriya Eyaletinin satrapı Diodotos MÖ 256/255 yılından itibaren bağımsız hareket etmeye başlayarak Grek-Baktriya Krallığı'nın temellerini atmıştır. Kapadokya yöneticisi Kapadokyalı III. Ariarathes MÖ 250 yılından itibaren bağımsız hareket ederek adına para bastırırken, Parthia Eyaletinin satrapı olan Andragoras'da MÖ 247'den itibaren eyaleti yarı bağımsız bir şekilde yönetmeye başlamıştır.

II. Ptolemaios'un MÖ 246 yılında ölmesinden sonra karısı Berenice ile ondan olan küçük yaştaki prensi Antiokhos'u Antakya'da terk ederek Efes'te yaşayan eski karısı Laodice'ye geri döndü. MÖ Temmuz 246'da da bazılarına göre Laodice tarafından zehirlenmesi neticesinde öldü. Ancak onun ani ölümü Seleukoslarda karmaşık durum yaratmıştır. Laodice, Antiokhos'un ölmeden önce oğlu II. Seleukos'u varis ilan ettiğini iddia ederek onun Efes'te tahta geçmesini sağladı. Ancak Antakya'da bulunan Ptolemaios Hanedanından Berenice ise küçük yaştaki oğlunun krallığını savunmakta olup bu amaçla erkek kardeşi III. Ptolemaios'u çağırsa da 246 yılının yaz sonuna doğru Laodice tarafından organize edildiği düşünülen zehirleme sonucunda öldürülmüştür. Bu durum kardeşinin ölümünün intikamını isteyen III. Ptolemaios'un saldırıya geçmesine ve böylelikle 3. Suriye Savaşı'nın başlamasına sebep olmuştur.

Antiohos, Laodikya kentini karısı adına kurmuştur.^[2]

Kaynakça

^ Yıldırım, N., Temizkan, M. (2017), “Seleukoslar Döneminde Yaşanan Suriye Savaşları Üzerine Bir İnceleme”, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt:14, Sayı:39, s.117-131. URL: http://dergipark.gov.tr/download/article-file/355087^{[ölü/kırık bağlantı]}. Erişim: 2018-12-29
^ Karahan, Ü.Ö. (2017), “Hellenistik Ve Roma Döneminde Batı Anadolu’daki Yahudi Yerleşmeleri Ve Hakları”, Tarihin Peşinde Uluslararası Tarih Ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, Sayı:18, s.399-416. URL: http://www.tarihinpesinde.com/dergimiz/sayi18/M18_19.pdf 11 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Erişim: 2018-12-29

Resmî unvanlar
II. Antiohos Selefkî Hanedanı Doğumu: MÖ 286 Ölümü: MÖ 246
Önce gelen I. Antiohos	Selefkî kralı (Suriye kralı) MÖ 261–MÖ 246	Sonra gelen II. Seleukos

[II._Antiohos2-1] Yıldırım, N., Temizkan, M. (2017), “Seleukoslar Döneminde Yaşanan Suriye Savaşları Üzerine Bir İnceleme”, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt:14, Sayı:39, s.117-131. URL: http://dergipark.gov.tr/download/article-file/355087^{[ölü/kırık bağlantı]}. Erişim: 2018-12-29

[II._Antiohos4-2] Karahan, Ü.Ö. (2017), “Hellenistik Ve Roma Döneminde Batı Anadolu’daki Yahudi Yerleşmeleri Ve Hakları”, Tarihin Peşinde Uluslararası Tarih Ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, Sayı:18, s.399-416. URL: http://www.tarihinpesinde.com/dergimiz/sayi18/M18_19.pdf 11 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Erişim: 2018-12-29

[1]

[2]

g t d Helenistik hükümdarlar
Argead Hanedanı	II. Filip İskender (III. Aleksandros) III. Filip IV. Aleksandros
Antipatros Hanedanı	Kassandros IV. Filip V. Aleksandros I. Antipatros
Antigonos Hanedanı	I. Antigonos Monoftalmos I. Dimitrios Poliorkitis II. Antigonos Gonatas II. Dimitrios Aetolikus III. Antigonos Doson V. Filippos Perseus
Ptolemaios Hanedanı	I. Ptolemaios II. Ptolemaios Ptolemaios Keraunos Meleager III. Ptolemaios IV. Ptolemaios V. Ptolemaios I. Kleopatra (Naip) VI. Ptolemaios II. Kleopatra VII. Ptolemaios VIII. Ptolemaios III. Kleopatra IX. Ptolemaios X. Ptolemaios III. Berenike XI. Ptolemaios XII. Ptolemaios V. Kleopatra IV. Berenike XIII. Ptolemaios XIV. Ptolemaios VII. Kleopatra XV. Ptolemaios
Seleukos Hanedanı	I. Seleukos I. Antiohos II. Antiohos II. Seleukos III. Seleukos III. Antiohos IV. Seleukos IV. Antiohos (Naip: Lysias) V. Antiohos I. Dimitrios I. Aleksandros II. Dimitrios VI. Antiohos Diodotus Trifon VII. Antiohos II. Dimitrios II. Aleksandros Kleopatra Thea V. Seleukos VIII. Antiohos IX. Antiohos VI. Seleukos X. Antiohos III. Dimitrios XI. Antiohos I. Filippos XII. Antiohos VII. Seleukos XIII. Antiohos II. Filippos
Lisimahos	Lisimahos
Attalos Hanedanı	Filetairos I. Eumenis I. Attalos II. Eumenis II. Attalos III. Attalos III. Eumenis
Greko-Baktriya Hanedanı	I. Diodotus II. Diodotus I. Euthydemus I. Dimitrios II. Euthydemus I. Antimachus Pantaleon Agathocles I. Dimitrios I. Eucratides Plato II. Eucratides I. Heliocles
Hint-Grek Krallığı	I. Dimitrios I. Antimahus Pantaleon Agathokles I. Apollodotus II. Demetrius II. Antimahus I. Menander I. Zoilos Agathokleia Lisias I. Strato Antialkidas II. Heliokles Poliksenios III. Demetrios Filoksenios Diomedes Amintas Epander Theofilos Peukolaos Thraso Nikivas II. Menander Artemidoros Hermaeus Archebios Telefos II. Apollodotus Hippostratos Dionisios II. Zoilos Apollofanes II. Strato
Bitinya kralları	I. Zipoitis I. Nikomidis II. Zipoitis Etazeta (taht naibi) Ziaelas I. Prusias II. Prusias II. Nikomidis III. Nikomidis IV. Nikomidis
Pontus kralları	I. Mithridatis Ariobarzanis II. Mithridatis III. Mithridatis ve Laodiki I. Farnakis IV. Mithridatis V. Mithridatis VI. Mithridatis II. Farnakis Dareios I. Polemon Pitodorida II. Polemon
Kommagene kralları	Ptolemaios II. Sames I. Mithridatis I. Antiohos II. Mithridatis II. Antiohos III. Mithridatis III. Antiohos IV. Antiohos
Kapadokya kralları	I. Ariarathis II. Ariarathis II. Ariamnes III. Ariarathis IV. Ariarathis V. Ariarathis Orophernes VI. Ariarathis VII. Ariarathis VIII. Ariarathis IX. Ariarathis I. Ariobarzanes II. Ariobarzanes III. Ariobarzanes X. Ariarathis Arhelaos
Bosporos kralları	I. Mithridates Farnakes Asandros ve Dynamis II. Mithridates Asandros ve Dynamis Scribonius'un Dynamis'le ortak yönetim teşebbüsü Dynamis ve Polemon Polemon ve Pythodorida Aspurgus III. Mithridates ve Gipaipyreos III. Mithridates I. Kotis
Epir kralları	Admetus Tharrhypas Alcetas I Neoptolemus I Arybbas I. Aleksandros Aeacides Neoptolemus II Alcetas II I. Pirus II. Aleksandros Olympias II (regent) II. Pirus Ptolemy III. Pirus Deidamia