Kaymak
Kaymak, sütün yağını yoğunlaştırarak elde edilen bir krema ürünüdür. Sütü hafif ateşte çalkalayarak veya belli bir soğuklukta bırakarak elde edilen koyu ve yağlı özdür.
Süt önce bir tencerede karıştırılıp, savrularak pişirilir. Sonra ince kenarlı bir tepsiyle çok hafif ateş üzerine bırakılır. Bir süre sonra üstü örtülerek 5-6 saat bekletilir. Kaymak bağlayınca ateşten alınır. Türkiye'de bu ürün en çok Afyonkarahisar ve çevresinde üretilir.
Yörelere göre çeşitleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Afyon Kaymağı
[değiştir | kaynağı değiştir]Afyon Kaymağı Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.[1][2]
Bolu Manda Kaymağı
[değiştir | kaynağı değiştir]Bolu Manda Kaymağı, Bolu ilinde yetiştirilen mandalardan elde edilen manda sütünün bölgeye özgü üretim metodu ile yağının yoğunlaştırılmasıyla üretilen bir süt ürünüdür.
Topraklarının büyük bir bölümü ormanlarla kaplı olan Bolu'nun yüzey şekillerinde dağlar, platolar ve ovalar önemli yer tutar. Bolu ili yağış zenginliği ve yeryüzü şekillerinde eğimin fazlalığı nedeniyle irili ufaklı göller ve sulak alanlar açısından zengindir. Manda, suyu ve sulak alanları seven bir hayvandır. Bu açıdan Bolu ili; iklimi ve yeryüzü şekilleri ile manda yetiştiriciliği açısından verimli alanlara sahiptir.
Bolu'da mandalar, kış döneminde az miktarlarda suni yem, yılın geri kalanında genellikle pamuk küspesi, ot, saman, yulaf, mısır kırmaları, buğday kepeği ve yağlı tohum küspeleri ile beslenir. Beslenme şekli doğrudan manda sütü bileşimini olumlu olarak etkiler.
Bolu Manda Kaymağı, genellikle kahvaltılık olarak veya tatlılarda kullanılır.
Bolu Manda Kaymağı Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.[3][4]
İspir Kaymağı
[değiştir | kaynağı değiştir]İspir Kaymağının İspir'deki tarihsel geçmişi konusunda erişilen en eski kaynak, 1642 tarihli Avarız Defteridir. Osmanlı tarih yazarlarından Kâtip Çelebi, İspir'de üretilen kaymağın küçük fıçılara bir kat kaymak bir kat bal konularak basıldığından, böylelikle lezzetli bir ürün elde edilirken bozulmasının da engellendiğinden bahsetmektedir.
İspir Kaymağı; İspir'de yetişen ineklerin sütünden elde edilen, gözenekli süngerimsi yapıda ve bal peteği görünümünde, dış kısmı sarımsı beyaz renkte, orta sertlikte ve kuru nitelikteki kaymaktır. İspir Kaymağı üretiminde sütü kullanılan inekler, yaz aylarında İspir'deki doğal otlaklarda kış aylarında ise bu otlaklardan elde edilerek kurutulan otlarla beslenir. Bu sayede tüm yıl boyunca İspir Kaymağı üretiminin yapılması mümkün olur.
İspir Kaymağı Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.[5][6]
Kaymaklı Kuru Kaymağı
[değiştir | kaynağı değiştir]İnek sütü kullanılarak üretilir. Kaymaklı Kuru Kaymağı 21.04.2022 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.[7]
Başyayla Karın Kaymağı
[değiştir | kaynağı değiştir]Başyayla Karın Kaymağı karın olarak da adlandırılan işkembeye kaymağın basılmasıyla üretilmektedir. Başyayla Karın Kaymağı 07.02.2023 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.[8]
Balıkesir Manda Kaymağı
[değiştir | kaynağı değiştir]Balıkesir Manda Kaymağı 28.07.2023 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.[9]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
|
Commons'ta dosyalar |
 | Yiyecek ya da içecek ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ https://www.ci.gov.tr/cografi-isaretler/detay/37936[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 27 Ocak 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2021.
- ^ https://www.ci.gov.tr/cografi-isaretler/detay/302[ölü/kırık bağlantı]
- ^ https://www.ci.gov.tr/Files/GeographicalSigns/482bbad0-ac24-4c31-81be-976a974363db.pdf[ölü/kırık bağlantı]
- ^ https://www.ci.gov.tr/cografi-isaretler/detay/38276[ölü/kırık bağlantı]
- ^ https://www.ci.gov.tr/Files/GeographicalSigns/ee3ea569-8d30-40f0-ae03-64b06841f3fd.pdf[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "Kaymaklı Kuru Kaymağı". Türk Patent ve Marka Kurumu. 15 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi15 Mayıs 2022.
- ^ "Başyayla Karın Kaymağı". Türk Patent ve Marka Kurumu. 21 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi21 Ağustos 2023.
- ^ "Balıkesir Manda Kaymağı". Türk Patent ve Marka Kurumu. 21 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi21 Ağustos 2023.
