Lor
Lor, yumuşak kıvamlı peynir altı suyunun pıhtılaştırılması ile elde edilen bir mandıra ürünüdür. Kısa ömürlüdür. Tuzlu veya tuzsuz olarak üretilebilir.[1] En makbülü kaşar yapımı sırasında ortaya çıkan peynir altı suyundan elde edilenidir. Çünkü kaşar yapımı sırasında haşlama sırasında peynir altı suyuna bir miktar süt yağı da geçer. Çeşitli yemeklerde, kahvaltıda ve tatlılarda kullanılır.[2]
Etimoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]Türkçeye, Farsçadaki Lür kelimesinden geçmiştir. Arapçada da Farsçada olduğu gibi Lür denmektedir. Ermenicede ise Türkçedeki gibi Lor denmektedir. Anadolu'da farklı yörelerde farklı söylenişleri de bulunmaktadır: Şor (Kars), Nor (Antalya, Niğde), Ekşimik (Trakya), Minci (Doğu Karadeniz).
Yapımı
[değiştir | kaynağı değiştir]Peynirden kalan peynir altı suyu 90 dereceye kadar kazanda ısıtılır.[3] Bu işlem sırasında pıhtı oluşmaya başlar. Daha sonra bu pıhtı bezden torbaların içine konularak süzülür .Elde edilen lorun taze kullanımı dışında özellikle Erzurum-Bayburt yöresinde inek sütünden yapılan civil peynir ile birlikte tuzlanmış karışımı küp, teneke kutu, gibi kaplara konularak, kabın ağzı hava almayacak şekilde özellikle kül üzerine ters şekilde kapatılır. Birkaç hafta sonra kap açılıp karışım tüketilmeye başlanır. Karışımda bu süreçte oluşan küflenme lorun kendine özgü göğermiş (kerti) lora dönüşmüş halidir. Erzurum ve Bayburt yöresinde lor, özellikle bu haliyle tüketilir.[4]
Kullanım
[değiştir | kaynağı değiştir]Lor ürünleri bölgeye göre değişir ve süzme peynir, lor peyniri (hem bakteri hem de bazen peynir mayası ile yapılır), çiftçi peyniri, pot peyniri, queso blanco, brunost, mizithra, manouri ve paneer üreriminde kullanılır.[5]
Çeşitleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Trakya Loru
- Marmara Loru
- Ayvalık Sepet Loru
- Ayvalık Kirlihanım Peyniri
- Antalya Lor Peyniri
- Artvin-Yusufeli Kurtlu Lor
- Kars Lor (şor) Peyniri
- Kopanisti (Ege)
- Bayburt, Erzurum Göğermiş (Kerti) Lor
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "milk product". 25 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2020.
- ^ "Distribuci n l cteos". 27 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2020.
- ^ https://www.researchgate.net/publication/275247069_Sanitary_Evaluation_of_Curd_Dairy_Products [yalın URL]
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2020.
| Peynir çeşitleri |  | |
|---|---|---|
| Hayvan pendirleri | ||
| Ülkelere göre | ||
| Organizasyon | ||
| Listeler | ||