Salyangoz eti
Salyangoz eti, Afrika, Güneydoğu Asya ve Batı Avrupa gibi birçok bölgede tüketilen bir et türüdür.[1] Salyangozların yiyecek olarak tüketilmesi eski çağlara kadar uzanır. Dünya çapında birçok mutfağın salyangoz tüketimine dair geleneksel uygulamaları bulunmaktadır. Bazı ülke mutfaklarında ise dini, kültürel veya hijyenik nedenlerle yenmesi tercih edilmez.[2][3] Modern çağda salyangozlar helisikültür olarak bilinen endüstri çiftliklerinde yetiştirilmektedir. En bilinen gastronomik örnek, Fransız mutfağındaki escargot yemeğidir. Escargot, Fransızca "salyangoz" anlamına gelmektedir.[4]
Besin değerleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Salyangoz etinin kalorisi düşüktür. Protein oranı %10 ile %19 arasında değişmektedir. Besin değerleri salyangozun türüne göre değişebilir.[5] Salyangozlar inorganik besinler açısından zengindir. %82 oranın su, magnezyum ve demir gibi mineraller (başlıca kalsiyum, forfor, potasyum ve sodyum) ayrıca yüksek oranda niasin (B3 vitamini) içerir.[6] Yüz gram salyangoz eti, kadınların günlük alınması gereken protein miktarının %55'ine, erkeklerde ise %41'ine denk gelmektedir.[7] Salyangoz eti iyi bir selenyum kaynağıdır. Önerilen günlük selenyum ihtiyacının %50'sine (kadınlarda) ve %30'una (erkeklerde) kadarını sağlar.[5] Aynı zamanda salyangoz eti, lizin, lösin, arginin ve triptofan gibi yüksek miktarda temel amino asit içerir.[8]
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Araştırmacılar, insanların salyangoz tüketmeye ne zaman başladıklarını kesin olarak belirleyememiştir, ancak arkeolojik keşiflerde avcılığın icadından daha önceki aşamalara işaret etmektedir. Yunanistan'ın Argolida bölgesindeki Franhti Mağarası'nda MÖ 10.700 yılına ait birçok kırık salyangoz kabuğu bulunmuştur. Fernández Armesto'nun 2004 yılında yazmış olduğu Historia de Gastronomia'da salyangozların yetiştirmesinin oldukça kolay olduğu belirtilmektedir.[9] Romalılar tarafından seçkin bir lezzet olarak tanımlanır ve seçkin sınıf tarafından tüketilirdi. Quintus Fulvius Lippinus, antik kaynaklarda salyangoz yetiştiriciliğinin bilinen ilk uygulayıcısıdır. İtalya'nın Tarquinia kentinde “cochlearia” adı verilen özel çiftliklerde farklı salyangoz türlerini besleyip büyüten Lippinus, bu yönüyle Roma dünyasında helikültürün öncüsü kabul edilir.[10]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Nontasan, Supap; Nammatra, Rachanee; Wangkahart, Eakapol (1 Haziran 2023). "Nutritional profile of the land snail Cyclophorus saturnus, a rich-in-nutrients food item from Thailand". Heliyon. 9 (6): e17020. doi:10.1016/j.heliyon.2023.e17020. ISSN 2405-8440.
- ^ Meyer-Rochow, Victor Benno (29 Haziran 2009). "Food taboos: their origins and purposes". Journal of Ethnobiology and Ethnomedicine. 5: 18. doi:10.1186/1746-4269-5-18. ISSN 1746-4269. PMC 2711054
. PMID 19563636.
- ^ "Constraint Surrounding the Consumption of Snail Meat: A Bane to Food Insecurity in South East Zone of Nigeria" (PDF). Department of Veterinary Medicine, University of Nigeria. Erişim tarihi: 10 Aralık 2025.
- ^ "Escargot | Description, Snail Types, Dangers, & Serving and Cooking Methods | Britannica". Encyclopedia Britannica (İngilizce). Erişim tarihi: 10 Aralık 2025.
- ^ a b "Valor nutricional de caracoles" [nutritional value of snails]. Touchstone Snails, Helicicultura Comercial (İspanyolca). 27 Haziran 2017. Erişim tarihi: 4 Şubat 2022.
- ^ Gupta, Akash; Khanal, Prabhat (1 Aralık 2024). "The potential of snails as a source of food and feed". Journal of Agriculture and Food Research. 18: 101330. doi:10.1016/j.jafr.2024.101330. ISSN 2666-1543.
- ^ Fundación Española de la Nutrición (2019). "Caracol de tierra" [Land snail] (PDF). Crustáceos y Moluscos (İspanyolca). Ministerio de Agricultura, Pesca y Alimentación: 527-5284 Şubat 2022.
- ^ Samuel Ayofemi Olalekan Adeyeye, Olusola Timothy Bolaji; Titilope Adebusola Abegunde; Taofeek Olawale Adesina. "Processing and utilization of snail meat in alleviating protein malnutrition in Africa: a review". Nutrition & Food Science. Erişim tarihi: 24 Şubat 2020.
- ^ Fernández-Armesto 2004.
- ^ Hammad Ur Rehman Bajwa, Muhammad Kasib Khan, Nauman Iftikhar,Muhammad Uzair Asghar (2020). "Heliciculture; a Brief Study of Snail Farming & Reuirements". Erişim tarihi: 10 Aralık 2025.
