Nikotin
Nikotin (C10H14N2), patlıcangiller (Solanaceae) bitki familyasında bulunan güçlü bir uyarıcı ve alkaloid. İnsanlar için yüksek dozlarda zehirlidir. Dopamin salınımını artırır ve çok güçlü bir bağımlılık yapıcı etkiye sahiptir.
Etimolojisi
[değiştir | kaynağı değiştir]Fransız diplomat olan Jean Nicot Portekiz büyükelçiliği yaptığı 1559 ile 1561 yılları arasında tütün (Nicotiana tabacum) tohumlarını Fransa'ya yollayarak adını tütünde bulunan aktif maddelerden biri olan nikotine verilmesini sağladı.
Sigaradaki nikotin
[değiştir | kaynağı değiştir]Tütün bitkilerinin yapraklarından elde edilir. Sigara şeklinde tüttürülerek veya ince kıyılmış tütünü emerek nikotin kullanılır.
Sağlık üzerindeki etkileri
[değiştir | kaynağı değiştir]Nikotinin MSS (merkezî sinir sistemi) ve çevresel sinir sisteminde eşit derecede uyarıcı ve depresan etkileri bulunmaktadır. Nikotin alındıktan sonra öfori, uyanıklık, hafıza ve dikkatin artması ve sıkıntıdan kurtulma gibi etkiler oluşur. Ama aynı zamanda nikotinin kendisi de gerginlik yaratmaktadır. Nikotinin etkilerine karşı tolerans gelişir ve ilk sigara kullanırken oluşan etkiler oluşmaz.
Amerikan Kalp Derneği'ne göre nikotin bağımlılığı tarihsel olarak kırılması en zor bağımlılıklardan biri olup, nikotin bağımlılığını belirleyen farmakolojik ve davranışsal özellikler, eroin ve kokain bağımlılığını belirleyen özelliklere benzerdir.
Sigaraya bağlı yan etkiler
[değiştir | kaynağı değiştir]Nikotinin yakılması, genelde üst solunum yollarında kanserojen etki, çok fazla alımında ise ko-kanserojen etki (bozunmuş hücre, kanserli doku) görülür, damarları büzme etkisinden dolayı ise kalp dolaşım sisteminde problemler oluşturur. Yüksek tansiyon, kalp krizi riskinin 20 kat artması, kalp durması, koroner arter hastalığı; hamilelikte kullanımda erken doğum, düşük doğum ağırlığı, düşük oluşturduğu bilinmektedir.
Böcek ilacı olarak kullanımı
[değiştir | kaynağı değiştir]Nikotin tarih boyunca böcek ilacı olarak da kullanılmıştır. 2. Dünya Savaşından sonra dünya çapında 2.500 tondan fazla nikotin böcek ilacı (tütün endüstrisinin atıkları) kullanılmış, fakat 1980'lerde nikotin böcek ilacı kullanımı 200 ton altına düşmüştür. Bunun nedeni memelilere daha az zararlı ve daha ucuz olan başka böcek ilaçlarının bulunmasıdır.[1]
Hâlen ABD'de organik tarımda nikotinin tütün tozu şeklinde bile kullanılması yasaktır.[2]
Tuzları
[değiştir | kaynağı değiştir]Nikotin tuzları, nikotin ve asitten oluşan tuzlardır.[3][4][5] Doğal olarak tütün yapraklarında bulunurlar. Farklı asitler kullanılabilir, bu da amonyum şekli ile eşleşen farklı konjuge bazların oluşumuna yol açar.
Nikotin tuzları üzerine yapılan araştırmalar sınırlıdır.
Nikotin bazı ve benzoik asit veya levulinik asit gibi zayıf bir asit, nikotin tuzu oluşturmak için kullanılır.[6] Kamu alımına sunulan 23 nikotin tuzu örneğinde, nikotin tuzlarının oluşumunda en yaygın kullanılan üç asit, laktik asit, benzoik asit ve levulinik asittir. Benzoik asit, nikotin tuzu elde etmek için en çok kullanılan asittir. Nikotin pirüvat, başka bir nikotin tuzu şeklidir.[7] Nikotinin püskürtülmesi için pirüvik asit ile kimyasal bir reaksiyon kullanılır.
Nikotin tuzlarının, nikotinin tüketiciye ulaşma hızını ve seviyesini artırdığı düşünülmektedir. Elektronik sigara kullanımı sırasında nikotin tuzlarının vücuda giriş hızı, geleneksel sigaralardan alınan nikotin hızına yakındır.[8][9] Geleneksel sigaralar yüksek nikotin içeriğine sahiptir, ancak birçok kişi için tütün ve kâğıt dumanının tadı istenmeyen olabilir.[10] Ancak, kapsül modifikasyonları, sigara içmenin olumsuz sonuçları olmadan yüksek nikotin seviyeleri sağlayabilir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ István Ujváry (1999). "Nicotine and Other Insecticidal Alkaloids". Izuru Yamamoto; John Casida. Nicotinoid Insecticides and the Nicotinic Acetylcholine Receptor. Tokyo: Springer-Verlag. s. 29–69.
- ^ US Code of Federal Regulations. 7 CFR 205.602 - Nonsynthetic substances prohibited for use in organic crop production 14 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ "What is nicotine salt?". theoremchem.com. 20 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2024.
- ^ "Nicotine Salts Vs. Freebase Nicotine". tobaccoasia.com. 28 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2024.
- ^ "The Dangers of Juuling". center4research.org. 20 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2024.
- ^ "NicSalt Shots vs. NicShots – Nicotine Salt Shot And Freebase Nicotine Shot Comparison". chemnovatic.com. 11 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2024.
- ^ "New smoking cessation therapy proves promising". eurekalert.org. 11 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2024.
- ^ "Pod-Mod vs. Conventional E-cigarettes: Nicotine Chemistry, pH and Health Effects" (PDF). escholarship.org. 9 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Ağustos 2024.
- ^ "The Benefits Of Using Nicotine Salts In Your Vape". disposablevapeonline.com. 20 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2024.
- ^ "How Big Tobacco made cigarettes more addictive". truthinitiative.org. 1 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2024.
