Theodora Hatun
| Theodora Hatun | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Doğum | y. 1332 Bizans İmparatorluğu | ||||
| Ölüm | 1381 sonrası Konstantinopolis, Bizans İmparatorluğu | ||||
| Eş(ler)i | Orhan Gazi | ||||
| Çocuk(lar)ı | Şehzade Halil | ||||
| |||||
| Hanedan | Paleologos Hanedanı
(doğum ile) Osmanlı Hanedanı (evlilik ile) | ||||
| Babası | VI. İoannis | ||||
| Annesi | İrini Asanina | ||||
| Dini | Ortodoksluk | ||||
Theodora Hatun[1] ya da Theodora Kantakuzini (Yunanca: Θεοδώρα Καντακουζηνή; 1381 sonrası ölmüştür), Bizans prensesi, İmparator VI. İoannis ile Cermen asıllı Kraliçe İrini Asanina'nın üç kızından biridir Osmanlı Sultanı Orhan Gazi'nin dördüncü ve son eşidir.[2]
Kimliği
[değiştir | kaynağı değiştir]İmparator VI. İoannis'in eşi Cermen asıllı kraliçe İrini Asanina'dan olan üç kızından biridir.[3] Tarihçi Nikiforos Grigoras bir bölümde yanlışlıkla onu "Maria" olarak adlandırır.[2]
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Ocak 1346'da, Babasının yükselen Osmanlı Beyliği ile müttefikliğini sağlamlaştırmak ve devam eden Bizans iç savaşında Osmanlıların İmparatoriçe-naip Savoylu Anna'ya yardım göndermelerinin önüne geçmek için, Osmanlı hükümdarı Orhan Gazi ile nişanlandırıldı.[4] Evlilik aynı yılın yazında gerçekleşti. Ebeveynleri ve kız kardeşleri, Orhan'ın sarayının ileri gelenleri ile bir atlı muhafız alayının da dahil olduğu temsilcilerinin 30 gemilik bir filo ile vardıkları Selymbria'ya kadar ona eşlik ettiler. Selymbria'da tören gerçekleşti ve Orhan'ın temsilcileri onu alıp düğünün gerçekleşeceği Marmara Denizi'nin karşısında Bithynia'da bulunan Osmanlı topraklarına kadar ona eşlik ettiler.[5]
Düğünden sonra Orhan Gazi kendi otağına döndü. Bizans İmparatoru ise kızı Theodora, Orhan Bey'in diğer oğulları ile akrabalarını yanlarına alarak, imparatoriçeyi, diğer kızlarını ve prensesleri ziyaret etmeleri için hep birlikte Bizans'a götürdü. İstanbul'da Üç gün kaldıktan sonra imparatorun kendilerine hediye ettiği kıymetli eşyalarla birlikte Bitinya olarak adlandırılan Bursa ve civarına doğru yola koyuldular.[6]
Theodora, evlendikten sonra Hristiyan kaldı ve Osmanlı idaresinde yaşayan Hristiyanları aktif olarak destekledi.[2][7] 1347 yılında sadece küçük bir çocukken fidye için Ceneviz korsanları tarafından kaçırılacak olan oğlu Şehzade Halil'i doğurdu. Bizans İmparatoru V. İoannis'in kurtarılmasında tesiri olmuştur. Daha sonra Halil, V. İoannis Paleologos ile Theodora'nın kız kardeşi Eleni Kantakuzini çiftinin kızı ile evlenmiştir. Şubat 1347'de Babasının iç savaştaki galibiyeti sonrası Konstantinopolis'te geçirdiği üç günlük misafirlik,[8] dışında Orhan'ın öldüğü 1362 yılına kadar hep Osmanlı sarayında kalmıştır. Orhan'ın ölümünden sonra, sarayda kızkardeşi İmparatoriçe Eleni ile yaşayacağı Konstantinopolis'e döndüğü aşikardır.[2][9] IV. Andronikos'un 1379–81 yılları arasındaki kısa hükümdarlığı sırasında Galata'da hapsedildiği onun hakkında bilinen son kayıttır.[2]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Necdet Sakaoğlu, Bu Mülkün Kadın Sultanları, 4. baskı, s. 44
- ^ a b c d e PLP, 10940. <Καντακουζηνὴ> Θεοδώρα.
- ^ Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. ss. 44-45. ISBN 978-9-753-29623-6. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2016..
- ^ Nicol 1996, ss. 76-77.
- ^ Nicol 1996, ss. 77-78.
- ^ Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. ss. 45-46. ISBN 978-9-753-29623-6. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2016..
- ^ Nicol 1996, s. 78.
- ^ Nicol 1996, s. 89.
- ^ Nicol 1996, ss. 146, 179.
Bibliyografya
[değiştir | kaynağı değiştir]- Nicol, Donald MacGillivray (1996). The Reluctant Emperor: A Biography of John Cantacuzene, Byzantine Emperor and Monk, c. 1295–1383. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-52201-4.
- Trapp, Erich; Walther, Rainer; Beyer, Hans-Veit; Sturm-Schnabl, Katja (1981). Prosopographisches Lexikon der Palaiologenzeit (Almanca). 5. Viyana: Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften.