Aeroflot'un 6551 sefer sayılı uçuşu
 Soldan sağa: Radyo operatörü Dmitri Markin, yardımcı pilot Yuri Filin, Kaptan Viktor Loginov, uçuş mühendisi Valentin Perşin ve seyrüseferci Viktor Filatov; 1972 yılında Bina Havalimanı'nda çekilmiş fotoğrafları | |
| Özet | |
|---|---|
| Tarih | 11 Mayıs 1973 |
| Olay türü | Kontrol kaybı |
| Bölge | Semey, Kazakistan SSC, SSCB'nin 84 km güneyi |
| Koordinatlar | 49°35′30″K 80°23′0″D / 49.59167°K 80.38333°D |
| Hava taşıtı | |
| Kalkış | Bine Havalimanı, Bakü, Azerbaycan SSC |
| Duraklama | Taşkent Uluslararası Havalimanı, Taşkent, Kazakistan SSC |
| Destinasyon | Severny Havalimanı, Novosibirsk, Rusya SFSC |
| Yolcu sayısı | 55 |
| Mürettebat | 8 |
| Ölü sayısı | 63 |
| Kurtulanlar | 0 |
| Hava taşıtı modeli | İlyuşin İl-18B |
| İşletmeci | Aeroflot |
| Sefer sayısı | 6551 |
| Kuyruk numarası | СССР-75687 |
Aeroflot'un 6551 sefer sayılı uçuşu, 11 Mayıs 1973'te Bakü Havalimanı'ndan duraklama noktası olan Taşkent Havalimanı üzerinden Novosibirsk Severny Havalimanı'na yapılan bir tarifeli uçuş sırasında düşerek uçaktaki 63 kişinin ölmesiyle sonuçlanan bir Aeroflot uçuşudur.[1]
Uçak
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaza yapan uçak, Azerbaycan Sivil Hava Filosu İdaresi Aeroflot filosuna ait bir İlyuşin İl-18B CCCP-75687 idi (fabrika numarası 189001202, seri numarası 012-02). 30 Haziran 1959'da Znamya Truda Uçak Fabrikası'nda üretilen uçağın kaza yaptığında 21.663 uçuş saatine sahipti ve 11.787 iniş yapmıştı. Uçağın başlangıçta kabin düzeni 80 yolcu alabilecek şekilde tasarlanmıştı ancak daha sonra kapasiteyi dokuz yolcu daha arttıracak şekilde düzenlenmiştir.[2]
Mürettebat
[değiştir | kaynağı değiştir]Uçakta sekiz mürettebat üyesi vardı. Kokpit ekibi şunlardan oluşuyordu:[3]
- Kaptan pilot Viktor Sergeyeviç Loginov
- Yardımcı pilot Yuri Aleksandroviç Filin
- Uçuş mühendisi Valentin Nikolayeviç Perşin
- Seyrüseferci Viktor Mikhayloviç Filatov
- Radyo operatörü Dmitri Korneyeviç Markin
Uçuş ve kaza
[değiştir | kaynağı değiştir]Uçak 10 Mayıs'ta 23.25'te (MSK) Taşkent Havalimanı'ndan üçü çocuk 63 kişiyle havalandı. Uçak kalktıktan sonra ~25.500 fit (7.800 m) irtifadayken, saat 00.56'da (MSK) Almatı Havalimanı bölge hava trafik kontrolörü mürettebata ~29.500 ft (9.000 m) irtifaya yükselmesi ve uçuş başını 43°ye çevirmesi talimatını verdi; mürettebat talimatı aldığını kontrolöre teyit etti ve talimatlara göre yükselmeye başladı. Saat 01.12'de mürettebat Ayaguz Havalimanı kontrolörü ile temasa geçti. Birkaç dakika sonra, 01.22'de Semey'e varmak üzere olduklarını bildirmek için Ayaguz kontrolörüyle tekrar iletişime geçti. Semey kontrolörüyle iletişime geçtikten sonra 360° sola dönüş yaparak irtifalarını 7.800 metreye düşürmeye başladılar. Semey kontrolörü, 01.52'de üstlerinden geçmiş olması nedeniyle uçakla iletişim kurmaya çalıştı ancak uçaktan cevap alamadı. O saatlerde 1.000-1.300 metre irtifada bulutlar mevcuttu, hafif rüzgar esiyordu ve hafif yağmur yağıyordu; görüş mesafesi ise yaklaşık 10 km idi.[4]
İl-18 otopilot ile uçarken, altı saniye içinde uçuş hızı 400'den 370 km/sa'e düştü. 17 saniye sonra, uçak saniyede 100 dereceden daha fazla sağa dönmeye başladı ve 700 km/sa hızla 5.000 m irtifada parçalanmaya başladı. İl-18'in maksimum güvenli hızının çok üstündeydi (675 km/sa). Yerel saatle 04.37'de, düşüşün başlamasından 38 saniye sonra; uçak ve havada kopan parçaları Semey'in 84 kilometre güneyindeki bozkır araziye düştü. Araştırmacılar enkaza ulaşabildi ve yanan kalıntılara yerel saatle 04.50'de vardılar. Acil durum ekipleri enkaza vardığında uçakta bulunan 63 kişinin hepsi kaza sonucunda ölmüştü.[4]
Sonuç
[değiştir | kaynağı değiştir]Araştırmacılar tarafından incelenen iki yerel askerî birlik, kaza anında havaya herhangi bir mermi atılmadığını veya uçakla çarpışabilecek herhangi bir hava kuvvetleri uçağı bulunmadığını bildirdi. Araştırmacılar, olası nedenlerden birinin acil bir alçalma sırasında irtifa dümeninin kontrolünü kaybedilmesi olduğunu tespit ettiler ancak bu, kesin olarak doğrulanamadı.[4]
Uçağın gövdesinde, arka bagaj bölmesinde iki yuvarlak delik bulundu ve araştırmacılar bunun bir topçu mermisinin hasarı olup olmadığını öğrenmek için parçayı analiz edilmesi için gönderdiler ancak analiz, bu hasarın kazanın kendisinden kaynaklandığı sonucuna vardı. Karakutuların kurtarılmasına ve enkazın çoğuna sahip olmalarına rağmen araştırmacılar kazanın kesin nedenini tespit edemedi.[4]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "ASN Aircraft accident Ilyushin 18B CCCP-75687 Semipalatinsk". aviation-safety.net. 28 Temmuz 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2017.
- ^ "Ильюшин Ил-18Б Бортовой №: CCCP-75687". Russianplanes.net. 2 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2013.
- ^ "Авиакатастрофа Ил-18Б близ Семипалатинска. 1973". avia.pro. 17 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2017.
- ^ a b c d "Катастрофа Ил-18Б Азербайджанского УГА близ Семипалатинска". www.airdisaster.ru. 22 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2017.