Cyril Ramaphosa
| Cyril Ramaphosa | |
|---|---|
.jpg)
| |
| Ramaphosa, 2025 | |
| 5. Güney Afrika Devlet Başkanı | |
| Görevde | |
| Makama geliş 15 Şubat 2018 | |
| Yerine geldiği | Jacob Zuma |
| Afrika Birliği Başkanı | |
| Görev süresi 10 Şubat 2020 - 6 Şubat 2021 | |
| Yerine geldiği | Abdülfettah es-Sisi |
| Yerine gelen | Félix Tshisekedi |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 17 Kasım 1952 Soweto, Güney Afrika |
| Partisi | Afrika Ulusal Kongresi |
| Evlilik(ler) | Tshepo Motsepe |
Matamela Cyril Ramaphosa (d. 17 Kasım 1952, Soweto), 2018'den beri Güney Afrika Cumhurbaşkanı olarak görev yapan Güney Afrikalı siyasetçi ve iş insanıdır. Eski bir apartheid karşıtı aktivist ve sendika lideri olan Ramaphosa, aynı zamanda Afrika Ulusal Kongresi'nin başkanıdır.
Ramaphosa, Güney Afrika'nın en büyük ve en güçlü sendikası olan Madenciler Ulusal Sendikası'nın genel sekreteri olarak ulusal çapta tanınmaya başladı.[1] 1991'de Afrika Ulusal Kongresi başkanı Nelson Mandela'nın altında genel sekreter seçildi ve apartheid'in sona ermesini sağlayan müzakerelerde baş müzakereci oldu.[2][3] 1994'teki ülkenin ilk tam demokratik seçimlerinin ardından Anayasa Meclisi başkanı olarak seçildi ve bazı gözlemciler, Mandela'nın tercih ettiği halefinin Ramaphosa olduğunu inanıyordu.[4] Ancak Ramaphosa, 1996'da siyasetten çekildi ve McDonald's Güney Afrika'nın sahibi, MTN'nin yönetim kurulu başkanı, Lonmin'in yönetim kurulu üyesi ve Shanduka Grubu'nun kurucusu olarak tanınan bir iş insanı olarak tanındı.
Ramaphosa, Aralık 2012'de Afrika Ulusal Kongresi'nin 53. Ulusal Konferansı'nda siyasete geri döndü ve 2014 ile 2018 yılları arasında Başkan Jacob Zuma'nın altında Güney Afrika'nın başkan yardımcısı olarak görev yaptı. Aynı zamanda Ulusal Planlama Komitesi'nin başkanlığını da üstlendi. 18 Aralık 2017'de partinin 54. Ulusal Konferansı'nda Afrika Ulusal Kongresi başkanı seçildi. İki ay sonra, Zuma'nın 14 Şubat 2018'de istifa etmesinin ardından, Ulusal Meclis tarafından Güney Afrika Cumhurbaşkanı seçildi. 2019 genel seçimlerindeki zaferinin ardından, Mayıs 2019'da cumhurbaşkanı olarak ilk tam dönemine başladı. Cumhurbaşkanlığı döneminde, 2020 ile 2021 yılları arasında Afrika Birliği başkanlığını üstlendi[5] ve Güney Afrika'nın COVID-19 pandemisine karşı müdahalesine öncülük etti.
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]Ramaphosa, Ağustos 1982'de Güney Afrika'nın en büyük ve en güçlü sendikası olan Ulusal Madenciler Sendikası'nı kurdu ve Aralık ayında sendikanın ilk genel sekreteri olarak ulusal üne kavuştu. Temmuz 1991'de Afrika Ulusal Kongresi (ANC) Genel Sekreteri seçildi.[6] 1991 ile 1997 yılları arasında genel sekreterlik görevini yürüttüğü Afrika Ulusal Kongresi'nde 18 Aralık 2012 tarihinde genel başkan yardımcılığı görevine getirilen Ramaphosa, bu görevi 18 Aralık 2017 tarihine kadar yürütmüştür. 18 Aralık 2017 tarihinde genel başkanlığa aday olan Ramaphosa, oyların çoğunluğunu elde ederek Afrika Ulusal Kongresi'nin yeni genel başkanı olmuştur. Bu görevinin haricinde 26 Mayıs 2014 tarihinde devlet başkan yardımcılığı görevini de üstlenen Ramaphosa,[7] dönemin devlet başkanı Jacob Zuma'nun yolsuzluk iddiaları nedeniyle görevinden istifa etmesi ile 14 Şubat 2018 tarihinde geçici olarak devlet başkanlığı makamına gelmiş,[8] bir günlük geçici görevin ardından 15 Şubat 2018 tarihinde resmî olarak ülkesinin yeni devlet başkanı olarak yemin ederek makamın sahibi olmuştur.[9] 10 Şubat 2020 tarihinde Afrika Birliği Başkanı seçilmiştir.
Tartışmalı konular
[değiştir | kaynağı değiştir]Marikana katliamı döneminde dönemin ANC önde gelen isimlerinden, sendikacı ve aynı zamanda Lonmin yönetim kurulu üyesi olan Cyril Ramaphosa'nın işçilerin talepleriyle ilgilenmemiş olması dikkat çekicidir. Ramaphosa 15 Şubat 2018 tarihinden bu yana Güney Afrika Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı görevindedir.
Onurlar ve ödüller
[değiştir | kaynağı değiştir]Ramaphosa, Güney Afrika Ulusal Madenciler Birliği genel sekreteri olduğu dönemde sendika üyeleri ile birlikte insan hakları ve onuru için verdikleri mücadeleden dolayı 1987 yılında Olof Palme Ödülü'ne layık görüldü.[10] 2009 yılında Amerikan Başarı Akademisi tarafından kendisine Altın Tabak Ödülü verildi.[11]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Saul, John S. (2014). South Africa – the present as history : from Mrs. Ples to Mandela & Marikana. Woodbridge, Suffolk. ISBN 9781847010926. OCLC 872681428.
- ^ "Ramaphosa has what it takes to fix South Africa's ailing ANC. But ..." TimesLIVE. 12 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2017.
- ^ tinashe (30 Haziran 2011). "Negotiations and the transition". South African History Online. 12 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2017.
- ^ Munusamy, Ranjeni (20 Aralık 2012). "Cyril Ramaphosa: the return of Nelson Mandela's chosen one". The Guardian. 21 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2016.
- ^ Ateba, Simon (10 Şubat 2020). "South African President Cyril Ramaphosa elected African Union Chairperson as continent vows to "silence the guns," boost trade and close gender gap". Today News Africa. 16 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2020.
- ^ "Cyril Matamela Ramaphosa". 19 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2024.
- ^ "Zuma'dan sürpriz kabine". 17 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2018.
- ^ "Ramaphosa, Zuma'nın istifasının ardından geçici devlet başkanı oldu". 8 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2018.
- ^ "Afrika Ulusal Konseyi yolsuzluk nedeniyle Zuma'nın istifasını istedi". 16 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2018.
- ^ "Pristagare". 19 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2024.
- ^ "Golden Plate Awardees". 15 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2024.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Ramaphosa biyografi - South African History Online19 Şubat 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
  | Bir Güney Afrikalının biyografisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Bir siyasetçi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
G20 liderleri | |
|---|---|
* = vekaleten veya geçici olarak görev yapanlar |
Güney Afrika Devlet Başkanları (Liste) | ||
|---|---|---|
| Güney Afrika Birliği | .svg){kind=small} .svg){kind=small} | |
| Cumhuriyet (törensel) | ||
| Cumhuriyet (yürütme) | ||
* Geçici Cumhurbaşkanı | ||
