Zeki Müren
Zeki Müren | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 2 Ocak 1931[1] Bursa, Türkiye |
| Ölüm | 24 Eylül 1996 (65 yaşında) İzmir, Türkiye |
| Ölüm sebebi | Kalp krizi |
| Defin yeri | Emir Sultan Mezarlığı, Bursa |
| Diğer ad(lar)ı | Sanat Güneşi · Paşa |
| Eğitim | Boğaziçi Lisesi |
| Mezun olduğu okul(lar) | İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi |
| Müzikal kariyeri | |
| Tarzlar | Klasik Türk müziği |
| Meslekler | Şarkıcı · besteci · söz yazarı · oyuncu · şair |
| Çalgılar | Vokaller |
| Etkin yıllar | 1952-1996 |
| İmza | |
 | |
Zeki Müren (2 Ocak 1931, Bursa[a] - 24 Eylül 1996, İzmir), Türk şarkıcı, besteci, söz yazarı, oyuncu ve şair. "Sanat Güneşi"[2] ve "Paşa"[3] olarak anılan Müren, klasik Türk müziğinin en büyük isimlerinden biri olarak kabul edilir. Sanata olan katkılarından dolayı 1991'de "Devlet Sanatçısı" ünvanıyla[4] ödüllendirilmiştir. Türkiye'de verilmeye başlanan Altın Plak Ödülü'nün de ilk sahibi olan sanatçı, müzik yaşantısı boyunca altı yüzü aşkın plak ve kaset doldurmuş, üç yüzü aşkın şarkı bestelemiştir.[5]
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]Çocukluğu ve eğitimi
[değiştir | kaynağı değiştir]Bursa'nın Hisar semtinde, Ortapazar Caddesi'ndeki 30 numaralı ahşap evde[2] Kaya ve Hayriye Müren çiftinin tek çocuğu olarak dünyaya geldi.[2][6] Ailesi Üsküp'ten Bursa'ya göç etmişti. Babası kereste tüccarıydı.
İlkokulu Bursa Osmangazi İlkokulunda (sonradan Tophane İlkokulu ve Alkıncı İlkokulu) okudu. Henüz ilkokuldayken yeteneği öğretmenleri tarafından keşfedildi ve müzikli okul müsamerelerinde başrolleri oynamaya başladı. Hayatındaki ilk rolü, bu müsamerelerden birindeki çoban rolüdür.[7]
Ortaokulu yine Bursa'da, Tahtakale'deki 2. Ortaokulda tamamladı. Ortaokulu bitirdikten sonra babasına İstanbul'a gitme arzusunda olduğunu açıkladı ve onun da onayıyla İstanbul Boğaziçi Lisesine yazıldı. Bu okulu birincilikle bitirdi.[7] Olgunluk imtihanlarını pekiyi dereceyle verip İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisine (şimdiki Mimar Sinan Üniversitesi) girdi.[7] Yüksek Süsleme Bölümü Sabih Gözen Atölyesinden mezun oldu. Desen çalışmalarını öğrencilik yıllarından başlayarak pek çok kez sergiledi.
Müzik kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir].jpg)
Zeki Müren, Bursa'da tamburi İzzet Gerçeker'den aldığı solfej ve usul dersleriyle musiki bilgileri öğrenmeye başladı. 1949'da, Boğaziçi Lisesi'nde okurken sinema yönetmeni ve yazar Arşavir Alyanak'ın babası Agopos Efendi ile birbaşka hocası Udi Krikor'dan aldığı derslerle de musiki eğitimini sürdürdü. Daha sonra fasıl musikisini iyi bilen ve geniş bir repertuvarı olan Şerif İçli'den çeşitli eserleri seslendirdi; Refik Fersan'dan, Sadi Işılay'dan, Kadri Şençalar'dan faydalandı.
1950 yılında henüz üniversite öğrencisiyken TRT İstanbul Radyosunun açtığı ve 186 adayın katıldığı solist sınavını birincilikle kazandı.[7] 1 Ocak 1951'de, İstanbul Radyosunda canlı olarak yayımlanan bir programda ilk radyo konserini verdi ve bu konseri çok beğenildi. Bu konserde kendine eşlik eden saz ekibi Hakkı Derman, Şerif İçli, Şükrü Tunar, Refik Fersan ve Necdet Gezen'den oluşuyordu. Konserden sonra Hamiyet Yüceses stüdyoyu arayarak kendini tebrik etti. O yıllarda TRT Ankara Radyosu Anadolu'da en çok dinlenen radyo idi ve İstanbul Radyosu Anadolu'dan net olarak dinlenemiyordu. Aynı hafta klarnet sanatçısı Şükrü Tunar Müren'i Yeşilköy'deki kendine ait plak fabrikasına götürerek yine kendi eseri olan "Muhabbet Kuşu" şarkısını plağa doldurttu. Bu plak sayesinde Müren tüm Anadolu'da tanındı.[7]
Zeki Müren, bu başarılı ilk konserden ve plak çalışmasından sonra Türkiye radyolarında düzenli olarak eserler seslendirmeye başladı. Radyo programları on beş yıl sürdü, bunların çoğu canlı yayın programlarıydı. Müren bundan sonra kendini daha çok sahne ve plak çalışmalarına verdi. İlk sahne konserini 26 Mayıs 1955 tarihinde verdi. Genellikle kendi dizayn ettiği sahne kıyafetlerini giyiyordu. Saz heyetine tek tip kıyafet giydirmek ve T podyum kullanmak gibi çeşitli yenilikler getirdi.[7]
Maksim Gazinosu sahnelerinde aralıksız 11 yıl[8] Behiye Aksoy ile dönüşümlü olarak sahne aldı. 1976'da Londra'daki Royal Albert Hall'da konser vererek bu mekânda sahne alan ilk Türk sanatçı oldu.[9]
Zeki Müren 600'ü aşkın plak ve kaset doldurdu. Plağa okuduğu ilk şarkı Şükrü Tunar'ın "Bir Muhabbet Kuşu" güfteli şarkısıdır. Müren 1955'te "Manolyam" adlı şarkısıyla Türkiye'de ilk kez verilen Altın Plak Ödülü'nü[10] kazandı. 1991 yılında Devlet Sanatçısı seçildi.[11]
On yedi yaşındayken bestelediği "Zehretme hayatı bana cânânım" mısrasıyla başlayan acemkürdi şarkı bestelediği ilk şarkıdır. "Şimdi Uzaklardasın" (suzinâk), "Manolyam" (kürdilihicazkâr), "Bir Demet Yasemen", "Gözlerinin İçine Başka Hayal Girmesin" (nihavend) güfteli, "Elbet Bir Gün Buluşacağız" gibi şarkıları sık sık okunan, en sevilen şarkılarıdır. Zeki Müren bu şarkıları plaklara da okumuştur.
Müzik piyasası için en önemli kurumlar olan MESAM ve MSG'nin veritabanlarında kayıtlı toplam 180 eser'de "Besteci" veya "Besteci Söz Yazarı" olarak ismi geçmektedir.[12][13] 2008 yılında Aykut Işıklar kaleme aldığı yazısında, 70'li yıllarda Hürriyet binasına gelen Şükrü Tunar'ın oğlunun kendisini ziyaret ettiğini ve babası kendi bestelerini Zeki Müren'e sattığını belirtiğini kaleme almıştır.[14] 2024 yılında ise aynı konu "Dünya Güzellerim Masada" programında tekrar gündeme gelmiştir. Bülent Ersoy, Zeki Müren'e ait hiçbir bestenin olmadığını belirtmiştir.[15] Yine aynı programda Şükrü Tunar'ın Zeki Müren'in sahnesinde ölmesinden dolayı, Müren'i sorumlu tutmuştur.[16][17] Ersoy tarafından yine aynı programda sanatçının "Edirne'den öteye gitmediği" yani yurtdışında hiç konser veya ödülünün olmadığı iddiası ortaya atıldı.[18]
Sinema kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Zeki Müren 1953 yılında "Beklenen Şarkı" adlı filmde sinema oyunculuğuna başladı. Büyük bir ticarî başarı kazanan bu filmden sonra, şarkılarının çoğunu kendisinin bestelediği 18 filmde daha oynadı.[19] 1965'te de Arena Tiyatrosu'nca sahneye koyulan Çay ve Sempati adlı oyunda baş rolü oynadı[20]
Diğer uğraşları
[değiştir | kaynağı değiştir]
|
| |
Zeki Müren heykeli, Bodrum
|
Bodrum'daki Zeki Müren Sanat Müzesi'nde sergilenen giysilerinden birisi
|
Zeki Müren, başarılı yorumculuk ve oyunculuk kariyerlerinin yanı sıra yüksek eğitimini aldığı desen tasarımına da devam etti. Sahne kıyafetlerinin pek çoğunu kendi tasarladı. Resimle de uğraşan Müren öğrencilik yıllarından itibaren gerek desenlerini gerekse resimlerini pek çok ilde sergiledi.[21]
1965 yılında 100'e yakın şiirinin yer aldığı Bıldırcın Yağmuru adlı şiir kitabını çıkardı.[7] Bu kitabında yer alan şiirlerinden bazıları Pembe Yağmurlar, Bursa Sokağı, İkinci Sadık Dost, Çim Makası, Son Kavga, Bu Bestecikler Sana, Alınyazım, Kazancı Yokuşu ve Kendimi Arıyorum'dur.[22]
Özel hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]1950'lerin Türkiye'sinde alışılmış kalıpları zorlayan elbiseleri ve sahne davranışı ile halkın ilgisini sürekli olarak üstünde tutmayı başardı. Mesleğe başladığı ilk yıllarda daha sıradan kıyafetler ve saç stilleri taşımasına rağmen ileriki yıllarda imaj değişikliğine giderek farklı sahne kıyafetleri, saç modelleri ve makyajı ile sahnelerde yer aldı. Kendisi hiçbir zaman cinsel yönelimi ile ilgili bir açıklama yapmadı ve zaman zaman adı kadınlarla anıldı,[23] eşcinsel olduğu yönünde iddialarda da bulunuldu.[24]
Kurallı ve ağdalı Türkçe konuşmaya özen göstermesi ile bilinir. "Müziğin Paşası" olarak anılması, 1969'da Aspendos konserinden sonra ilk defa Antalya halkının kendi için kullanmasıyla başlamıştır. Kendisi, bu şekilde anılmaktan memnun olmakla birlikte neden uygun görüldüğünü bilmediğini açıklamıştır.[25] Askerliğini 1957-1958 yıllarında yedek subay olarak Ankara Piyade Okulu (6 ay), İstanbul Harbiye Temsil Bürosu (6 ay) ve Çankırı'da (3 ay) yaptı.[7] Zeki Müren'in Karagöz sanatçısı Hayali Saf Deri, Metin Özlen tarafından hazırlanan kuklası doğum yeri olan Bursa'da sahne aldı.[26] Zeki Müren'in doğum günü olan 6 Aralık tarihi, Türk sanat müziği sanatçısı Onur Akay'ın TRT Müzik ekranlarından yaptığı öneri ile 2012 yılından bu yana, Türk Sanat Müziği Günü olarak kutlanmaktadır.[27][28][29]
Rahatsızlığı ve ölümü
[değiştir | kaynağı değiştir]
Zeki Müren kalp rahatsızlığı ve şeker hastalığına bağlı kilo alması nedeniyle hayatının özellikle son 6 yılında sahne hayatından ve medyadan uzaklaştı. Bodrum'daki evinde inzivaya çekildi. Bu dönemi "kendini dinlemek" olarak tarif eder.[30] Ölümünden birkaç gün önce TRT 1'de ekrana çıkmış ve televizyon programı yapacağını duyurmuştu. 24 Eylül 1996 günü, saat 13.30'da Bodrum'daki evinden çıkarak İzmir'e geldi. Kültürpark içerisindeki TRT İzmir Televizyonunda Müren'in Konukları adlı programın ilk bölümünün çekimlerine başladı. Ajda Pekkan ve Muazzez Ersoy da programa konuk olarak katıldı. Çekimler sırasında TRT Genel Müdür Yardımcısı Altan Kınal, Müren'e sanatçının Ankara Radyosunda kullandığı ilk mikrofonu hediye etti. Hediye aldıktan sonra fenalaşan Müren kalp krizi geçirdi. Doktorların kalp masajı ve suni teneffüs yaptığı Müren, saat 21.59'da öldü.[31][32][33] Müren'in cenazesi 25 Eylül'de İzmir Büyükşehir Belediyesi Mezarlıklar Müdürlüğünün Yenişehir morgundan alınarak TRT İzmir Stüdyosu önünde katafalka kondu. Burada düzenlenen tören sonrasında cenaze özel uçakla Bursa'ya götürüldü ve Bursa Devlet Hastanesi morguna kaldırıldı.[34] 26 Eylül günü saat 18.00'da cenaze Devlet Tiyatroları Ahmet Vefik Paşa Sahnesi'nde katafalka kondu. 27 Eylül saat 11.00'da burada devlet töreni düzenlendi, daha sonra saat 12.30'da Bursa Ulu Camii'nde cenaze namazı kılındı.[35] Müren'in cenazesi 90 bin kişinin katıldığı törenle Emir Sultan Mezarlığı'nda babası Kaya Müren'in yanına defnedildi.[36][37]
Vasiyetinde tüm mal varlığını Türk Eğitim Vakfı ve Mehmetçik Vakfına bıraktı. TEV ve Mehmetçik Vakfı, 2002 yılında Bursa'da Zeki Müren Güzel Sanatlar Anadolu Lisesi'ni yaptırdı. TEV Bursa Şube Başkanı Mehmet Çalışkan 24 Eylül 2016 tarihinde yaptığı bir açıklamada vakfın Zeki Müren Burs Fonu'ndan 20 yılda 2.631 öğrencinin yararlandığını belirtti.[38] Ölümünden sonra akrabaları tarafından vasiyetnamenin iptali için dava açılmıştır. Fakat olumsuz sonuçlanmıştır.[39]
Ölümünün ardından sanatçının Bodrum'da son yıllarını yaşadığı evi Kültür Bakanlığı'yla yapılan protokol ile Zeki Müren Sanat Müzesi'ne dönüştürüldü ve 8 Haziran 2000 tarihinde ziyarete açıldı.[40]
Ocak 2024'te Tv8 kanalında, Aramızda Kalmasın programında Zeki Müren'in günde 26 ilaç kullanıldığı belirtildi. Zeki Müren'in ilaçlarını bilerek içmeyerek intihar ettiği iddiasında bulunuldu.[41] Sanatçı Bülent Ersoy, önce morga gidip kendiyle helalleştiğini ardından cenazesine katıldığını fakat aile dostları tarafından istenmediğini belirtmiştir.[18] Mart 2024'te Müren'in öldüğü yer olan İzmir Kültürpark'a büstü yerleştirildi.[42]
Diskografi
[değiştir | kaynağı değiştir]Stüdyo albümleri
[değiştir | kaynağı değiştir]
|
|
- Zeki Müren, yukarıda belirtilenler dışında, 1968-1974 yılları arasında Grafson Plak'tan kendi adıyla anılan 12 farklı albüm daha yayınlamıştır. Kariyeri sırasında seslendirdiği sanat müziği şarkılarından oluşan 1990-1997 yılları arasında Dünden Bugüne isimli 7 albümü yaşamı sırasında, vefatının ardından ise anısına Dünden Bugüne 8, 9, 10, 11 ve 12 isimli albümleri yayınlandı.
Filmografisi
[değiştir | kaynağı değiştir]Kazandığı ve aday gösterildiği ödüller
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıl | Aday / çalışma | Ödül | Sonuç |
|---|---|---|---|
| 1955 | "Altın Plak Ödülü" | MÜ-YAP Müzik Ödülleri | Kazandı |
| 1973 | "En İyi Erkek Solisti"[43] | 2. Altın Kelebek Ödülleri | Kazandı |
| 1975 | "En İyi Erkek Sanatçı"[44] | 3. Altın Kelebek Ödülleri | Kazandı |
| 1976 | "En İyi Erkek Sanatçı"[44] | 4. Altın Kelebek Ödülleri | Kazandı |
| 1977 | "En İyi Erkek Sanatçı"[44] | 5. Altın Kelebek Ödülleri | Kazandı |
| 1978 | "En İyi Erkek Sanatçı"[44] | 6. Altın Kelebek Ödülleri | Kazandı |
| 1979 | "En İyi Erkek Sanatçı"[44] | 7. Altın Kelebek Ödülleri | Kazandı |
| 1980 | "Yın En Sevilen Sanatçısı"[44] | 8. Altın Kelebek Ödülleri | Kazandı |
| 1981 | "Yın En Sevilen Sanatçısı"[44] | 9. Altın Kelebek Ödülleri | Kazandı |
| 1983 | "En İyi Erkek Sanatçı"[45] | 11. Altın Kelebek Ödülleri | Aday gösterildi |
| 1984 | "Yaşam Boyu Onur Ödülü"[44][46] | 12. Altın Kelebek Ödülleri | Kazandı |
| 1991 | "Türkiye Cumhuriyeti Devlet Sanatçısı Unvanı" | Devlet Sanatçısı | Kazandı |
| 1997 | "Yekta Okur Özel Ödülü" | Kral TV Video Müzik Ödülleri | Kazandı |
| 1996 | "Yaşam Boyu Onur Ödülü" | Türkiye Kanser Vakfı[47] | Kazandı |
| 1996 | "Onur Ödülü"[47] | Türkiye Organ Vakfı | Kazandı |
| 1996 | "Onur Ödülü" | Mehmetçik Vakfı[47] | Kazandı |
Popüler Kültürdeki Yeri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Arif V 216 adlı filmde Çağlar Çorumlu tarafından canlandırıldı.
- Zaman Makinesi 1973 adlı filmde Fehmi Dalsaldı tarafından canlandırıldı.
- Zeki Müren'in yeğeni Özlem Güner tarafından biyografisi Masal Tadına kitabında kaleme alındı.[48]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "Zeki Müren'in hayatındaki bilinmeyen ayrıntı". 13 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b c Sultan Uçar (15 Eylül 2013). "Gizli kasadaki Zeki Müren". HABERTÜRK. 1 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2013.
- ^ "Hangi Zeki Müren şarkısı duygularınızı en iyi ifade ediyor?". CNNTÜRK TV. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2013.
- ^ "Devlet sanatçılığına iptal". NTVMSNBC. 1 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2013.
- ^ Ismet Göksel Berber (26 Eylül 1996). "Zeki Müren Kimdir?". bilgiustam.com. 1 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2016.
"Eserleri hakkında". Türkiye Gazetesi. 26 Eylül 1996. ve İnternet
- ^ "Türk Sanat Müziği'nin Güneşi: Zeki Müren". 1 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2013.
- ^ a b c d e f g h "Batmayan Güneş Zeki Müren" belgeseli. Yapımcı: Kürşat Özkök. TRT. Yayımlanma tarihi: 10-12 Eylül 1996.
- ^ "Maksim Gazinosu sahnelerinde aralıksız 11 yıl Behiye Aksoy ile dönüşümlü olarak sahne almış olan TSM.mizin unutulmaz sanat güneşi kimdir?". Mynet. 4 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2013.
- ^ ARŞİV ODASI: Zeki Müren, 1976 - BBC TÜRKÇE. BBC Türkçe. YouTube. 1 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2015.
- ^ Emel Gülcan (24 Eylül 2014). "Sanat Güneşi Zeki Müren'in İlklerle Dolu Rengârenk Hayatı". ListeList.com. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2014.
- ^ "1991 Yılında Seçilen Devlet Sanatçıları". T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. 8 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2010.
- ^ "Eser Arama". mesam.org.tr. 26 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2024.
- ^ "MSG eser sorgulama". 26 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2024.
- ^ "Milliyet Gazetesi Aykut Işıkların Yazısı". 23 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2024.
- ^ "Bülent Ersoy'dan bir Zeki Müren açıklaması daha". Cumhuriyet. 18 Ocak 2024. 23 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2024.
- ^ Türkiye, Sputnik. "Bülent Ersoy, Zeki Müren hakkındaki iddiaları ile gündeme gelmişti, kuzeni açıkladı: 'Tuzak kurdu'". Sputnik Türkiye. 23 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2024.
- ^ "Zeki Müren'in kuzeninden Bülent Ersoy'a yanıt". Haber Gazete. 15 Ocak 2024. 15 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2024.
- ^ a b Dünya Güzellerim Masada (13 Ocak 2024), Bülent Ersoy ve Zeki Müren Arasında Neler Yaşandı?! | 9. BÖLÜM | DÜNYA GÜZELLERİM MASADA, 31 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi25 Mayıs 2025
- ^ "Zeki Müren filmleri". Dergi Bursa. 27 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2020.
- ^ "Hayat Bazen Tatlıdır (1962)" (İngilizce). IMDb.com. 27 Mayıs 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2020.
- ^ {{Web kaynağı|url=https://tarihdergi.com/alkislarla-aniyoruz/%7Cbaşlık=Alkışlarla[ölü/kırık bağlantı] anıyoruz - |erişimtarihi=Aralık 2014|dil=Türkçe|
- ^ "Eserleri hakkında" 29 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Türkiye Gazetesi. 26 Eylül 1996.
- ^ Zeki Müren'e Sarıyer'de "çakma aşk" 29 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Aykut Işıklar. Sariyerhaber.com. Erişim: 15 Nisan 2012
- ^ Sefa Kaplan (15 Ekim 2011). "Türkiye Zeki Müren'dir". Hürriyet. 7 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2012.
- ^ Yasemin Bozkurt röportajı, 1985 1 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Youtube.com. Erişim: 17 Ocak 2012.
- ^ "Makaleler" KaragözHacivat.com 27 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Erişim: 19 Ekim 2009
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2015.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2015.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2015.
- ^ "Türk Müziğinin Sanat Güneşi Zeki Müren". Haberler.com. 2 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2013.
- ^ "Sanat Güneşi söndü". Milliyet. 25 Eylül 1996. ss. 1, 16.
- ^ https://www.odatv.com/kultur-sanat/zeki-murenin-son-anlarinda-neler-oldu-64994
- ^ https://www.24saatgazetesi.com/trtnin-emektar-ismi-altan-kinal-anilarini-anlatti
- ^ "Sanat Güneşi'ne gözyaşı". Milliyet. 26 Eylül 1996. s. 17.
- ^ "Sanat Güneşi'ne devlet töreni". Milliyet. 27 Eylül 1996. s. 17.
- ^ "Şimdi uzaklardasın". Milliyet. 28 Eylül 1996. s. 28.
- ^ "Zeki Müren mezarı başında anıldı". Sabah. 24 Eylül 2014. 4 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2015.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". Cumhuriyet. 24 Eylül 2016. 3 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2016.
- ^ "Miras, TEV'le Mehmetçik'in". Hürriyet.com.tr. 27 Mayıs 1999. 23 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2025.
- ^ "Sanat Güneşi Şarkıları ile Anılacak". Haberler.com. 18 Eylül 2013. 27 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2013.
- ^ "Zeki Müren'in kuzeninden Bülent Ersoy'a yanıt". Haber Gazete. 15 Ocak 2024. 15 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2024.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2025.
- ^ "Altın Kelebek Milenyum". Hürriyet. 4 Kasım 1999. 1 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2013.
- ^ a b c d e f g h Ateş Yazalan (5 Aralık 2021). "'Altın Kelebek'in 47 yıllık hikâyesi". Hürriyet Kelebek. 9 Haziran 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2025.
- ^ "1982 Altın Kelebek En İyi Erkek ve Kadın Sanatçısı". KulturCemiyeti. 20 Ocak 2024.
- ^ "Altın Kelebek Onur Ödülü Zeki Müren'in!". Muzikhabercisi.com. 5 Şubat 1983. 9 Haziran 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2025.
- ^ a b c "Zeki Müren Aldığı Önemli Ödüllerinden Bazılarını İzleyicilerle Paylaşıyor". TRT Müzik. 24 Ekim 2024.
- ^ "Zeki Müren'in hayatı film oluyor! Kim canlandıracak?". Turktime.com. 10 Eylül 2023.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
|
Commons'ta dosyalar |
|
Vikisöz'de alıntılar |
- Discogs'ta Zeki Müren diskografisi
- SinemaTürk'te Zeki Müren
- Spotify'da Zeki Müren 2 Aralık 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Zeki Müren
- 1931 doğumlular
- Bursa ili doğumlu müzisyenler
- İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisinde öğrenim görenler
- 1950'lerin şarkıcıları
- 1960'ların şarkıcıları
- 1970'lerin şarkıcıları
- 1980'lerin şarkıcıları
- 1990'ların şarkıcıları
- Klasik Türk müziği bestecileri
- 20. yüzyılda Türk erkek oyuncular
- 20. yüzyıl Türk bestecileri
- Türk erkek şarkıcı-şarkı yazarları
- Türk erkek sinema oyuncuları
- Altın Kelebek Ödülü sahipleri
- Devlet sanatçıları
- Kral TV Video Müzik Ödülü sahipleri
- Radyo sanatçıları
- Grafson Plak sanatçıları
- İstanbul Plak sanatçıları
- Coşkun Plak sanatçıları
- Elenor Plak sanatçıları
- Emre Plak sanatçıları
- 1996'da ölenler
- İzmir ilinde kalp krizinden ölenler
- Emir Sultan Mezarlığı'na defnedilenler
- Yeşilçam oyuncuları
- 20. yüzyıl klasik Türk müziği sanatçıları
- Konak'ta ölenler