Adam Riess - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Eğitim
  • 2 Çalışmaları
  • 3 Ayrıca bakınız
  • 4 Kaynakça

Adam Riess

  • العربية
  • مصرى
  • Azərbaycanca
  • تۆرکجه
  • Беларуская
  • Български
  • বাংলা
  • Català
  • Čeština
  • Dansk
  • Deutsch
  • English
  • Esperanto
  • Español
  • Eesti
  • Euskara
  • فارسی
  • Suomi
  • Français
  • Galego
  • 客家語 / Hak-kâ-ngî
  • עברית
  • हिन्दी
  • Hrvatski
  • Magyar
  • Հայերեն
  • Bahasa Indonesia
  • Ido
  • İtaliano
  • 日本語
  • ಕನ್ನಡ
  • 한국어
  • Kurdî
  • Latina
  • Latviešu
  • Македонски
  • Bahasa Melayu
  • مازِرونی
  • Plattdüütsch
  • Nederlands
  • Norsk nynorsk
  • Norsk bokmål
  • Polski
  • پنجابی
  • Português
  • Română
  • Русский
  • Simple English
  • Slovenčina
  • Српски / srpski
  • Svenska
  • Kiswahili
  • தமிழ்
  • Tagalog
  • Татарча / tatarça
  • Українська
  • اردو
  • Tiếng Việt
  • 吴语
  • Yorùbá
  • Vahcuengh
  • 中文
  • 閩南語 / Bân-lâm-gí
  • 粵語
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Wikimedia Commons
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Adam Guy Riess
Adam Riess, 2011
DoğumAdam Guy Riess
16 Aralık 1969 (56 yaşında)
Washington, DC, Amerika Birleşik Devletleri
MilliyetAmerika Birleşik Devletleri
VatandaşlıkAmerikan
ÖdüllerAstronomi Shaw Ödülü (2006)
Nobel Fizik Ödülü (2011)
Kariyeri
DalıFizik
Çalıştığı kurumlarJohns Hopkins Üniversitesi / Uzay Teleskop Bilim Enstitüsü

Adam Guy Riess (16 Aralık 1969 Washington, DC), Özellikle Süpernovalar üzerine yaptığı araştırmalar ile tanınan Amerikalı astrofizikçi. Riess 2006 yılında Shaw Ödülü ve 2011 yılında Nobel Fizik Ödülü sahibi olmuştur. Nobel Fizik Ödülünü Saul Perlmutter ve Brian Schmidt ile birlikte evrenin genişlemesinin hızlandığına dair kanıt arama çalışmaları nedeniyle almıştır.

Eğitim

[değiştir | kaynağı değiştir]

Riess, Amerikalı Yahudi olan bir ailenin üç çocuğundan birisi olarak dünyaya gelmiştir.[1] New Jersey'in Warren ilçesinde büyüdü ve bir klinikte psikolog olarak görev yaptı.[2] Adam Riess'in Gail Michele Saltz ve Holly Hagerman isimli iki kız kardeşi bulunmaktadır. Gail Michele Saltz bir psikiyatrist, Holly Hagerman ise bir sanatçıdır.

Riess, Lise eğitimi aldığı Watchung Hills Bölge Lisesi'nden 1988 yılında mezun oldu. 1992 yılında ise Massachusetts Teknoloji Enstitüsünden mezun oldu. Aynı zamanda Delta Phi Theta kardeşliği olarak bilinen kulübün de üyesidir. 1996 yılında Harvard Üniversitesinde yirmi Tip Ia süpernova'nın homojen olmayan düzensizliklerini düzelterek doğru mesafelerinin bulunması için yaptığı ölçümler ile ilgili tezini tamamladı. Riess'in tamamladığı tezi Robert Kirshner denetledi ve bu tezi ile 1999 yılında Astronomi'de olağandışı buluşlar için verilen Robert J. Trumpler Ödülü'nü kazandı.[3]

Perlmutter,Schmidt ve Riess 2006 yılında birlikte aldıkları Shaw Ödülü ödül töreninde. Üçlü 2011 yılında ise Nobel Fizik Ödülü'ne layık görülecekti.

Çalışmaları

[değiştir | kaynağı değiştir]

1999 yılında Uzay Teleskop Bilim Enstitüsü'ne geçmeden bir süre önce Miller Araştırmacıları üyesi oldu. 2005 yılında hâlen görev yaptığı Johns Hopkins Üniversitesi'nde göreve başladı.

Riess, Yüksek-z Süpernova Arama Ekibi'nde Brian Schmidt liderliğinde 1998 yılında başladıkları Tip Ia süpernovaların izlendiği ortak çalışmada evrenin genişleme hızının arttığına dair kanıtları raporladı. Bu sonuç neredeyse aynı anda Süpernova Kozmoloji Projesinde çalışan Saul Perlmutter tarafından keşfedildi.[4] İki rakip takım bundan sonra hızlanan evren teorisi ve doğasını anlamak için yeni bir araştırma başlattı. Bu çalışmaları ile 2011 yılı Nobel Fizik Ödülünü paylaştılar.[4][5]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Kozmolojik sabit
  • Karanlık enerji

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ *nytimes.com. "Adam Riess ve Nancy Schondorf düğünü". 27 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2012.  (İngilizce) (5 Mart 2012).
  2. ^ *jhu.edu. "Büyük Takibin Arka planı". 28 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2012.  (İngilizce) (5 Mart 2012).
  3. ^ Panek, Richard (2011). The 4% Universe: Dark Matter, Dark Energy, and the Race to Discover the Rest of Reality (İngilizce). Boston: Houghton Mifflin Harcourt. s. 174. 978-0-618-98224-8. 
  4. ^ a b *bbc.co.uk. "Nobel fizik ödülü evrenin hızlandırılmasının bulunmasına". 8 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2012.  (İngilizce) (5 Mart 2012).
  5. ^ *nobelprize.org. "Nobel fizik ödülü basın açıklaması". 12 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2012.  (İngilizce) (5 Mart 2012).
  • g
  • t
  • d
Shaw Astronomi Ödülü sahipleri
  • Jim Peebles (2004)
  • Geoffrey Marcy / Michel Mayor (2005)
  • Saul Perlmutter / Adam Riess / Brian Schmidt (2006)
  • Peter Goldreich (2007)
  • Reinhard Genzel (2008)
  • Frank Shu (2009)
  • Charles Bennett / Lyman Page / David Spergel (2010)
  • Enrico Costa / Gerald Fishman (2011)
  • David Jewitt / Jane Luu (2012)
  • Steven Balbus /John Hawley (2013)
  • Daniel Eisenstein / Shaun Cole / John Peacock (2014)
  • William Borucki (2015)
  • Ronald Drever / Kip Thorne / Rainer Weiss (2016)
  • Simon White (2017)
  • Jean-Loup Puget (2018)
  • Edward C. Stone (2019)
  • g
  • t
  • d
Nobel Fizik Ödülü sahipleri
1901-1925
  • Wilhelm Röntgen (1901)
  • Hendrik Lorentz / Pieter Zeeman (1902)
  • Henri Becquerel / Pierre Curie / Marie Curie (1903)
  • John William Strutt (1904)
  • Philipp Lenard (1905)
  • J. J. Thomson (1906)
  • Albert Michelson (1907)
  • Gabriel Lippmann (1908)
  • Guglielmo Marconi / Ferdinand Braun (1909)
  • Johannes Diderik van der Waals (1910)
  • Wilhelm Wien (1911)
  • Gustaf Dalén (1912)
  • Heike Kamerlingh Onnes (1913)
  • Max von Laue (1914)
  • Lawrence Bragg / William Bragg (1915)
  • Charles Barkla (1917)
  • Max Planck (1918)
  • Johannes Stark (1919)
  • Charles Édouard Guillaume (1920)
  • Albert Einstein (1921)
  • Niels Bohr (1922)
  • Robert A. Millikan (1923)
  • Manne Siegbahn (1924)
  • James Franck / Gustav Hertz (1925)
1926-1950
  • Jean Perrin (1926)
  • Arthur Compton / Charles Wilson (1927)
  • Owen Richardson (1928)
  • Louis de Broglie (1929)
  • C. V. Raman (1930)
  • Werner Heisenberg (1932)
  • Erwin Schrödinger / Paul Dirac (1933)
  • James Chadwick (1935)
  • Victor Hess / Carl Anderson (1936)
  • Clinton Davisson / George Thomson (1937)
  • Enrico Fermi (1938)
  • Ernest Lawrence (1939)
  • Otto Stern (1943)
  • Isidor Isaac Rabi (1944)
  • Wolfgang Pauli (1945)
  • Percy Bridgman (1946)
  • Edward Appleton (1947)
  • Patrick Blackett (1948)
  • Hideki Yukava (1949)
  • C. F. Powell (1950)
1951-1975
  • John Cockcroft / Ernest Walton (1951)
  • Felix Bloch / Edward Purcell (1952)
  • Frits Zernike (1953)
  • Max Born / Walther Bothe (1954)
  • Willis Lamb / Polykarp Kusch (1955)
  • William Shockley / John Bardeen / Walter Brattain (1956)
  • Chen Ning Yang / Tsung-Dao Lee (1957)
  • Pavel Çerenkov / İlya Frank / İgor Tamm (1958)
  • Emilio Segrè / Owen Chamberlain (1959)
  • Donald A. Glaser (1960)
  • Robert Hofstadter / Rudolf Mössbauer (1961)
  • Lev Landau (1962)
  • Eugene Wigner / Maria Goeppert-Mayer / Hans Jensen (1963)
  • Charles Townes / Nikolay Basov / Aleksandr Prohorov (1964)
  • Shin'ichirō Tomonaga / Julian Schwinger / Richard Feynman (1965)
  • Alfred Kastler (1966)
  • Hans Bethe (1967)
  • Luis Alvarez (1968)
  • Murray Gell-Mann (1969)
  • Hannes Alfvén / Louis Néel (1970)
  • Dennis Gabor (1971)
  • John Bardeen / Leon Cooper / Robert Schrieffer (1972)
  • Leo Esaki / Ivar Giaever / Brian Josephson (1973)
  • Martin Ryle / Antony Hewish (1974)
  • Aage Niels Bohr / Ben R. Mottelson / James Rainwater (1975)
1976-2000
  • Burton Richter / Samuel C. C. Ting (1976)
  • Philip Anderson / Nevill Mott / John Van Vleck (1977)
  • Pyotr Kapitsa / Arno Penzias / Robert Wilson (1978)
  • Sheldon Glashow / Muhammed Abdüsselam / Steven Weinberg (1979)
  • James Cronin / Val Fitch (1980)
  • Nicolaas Bloembergen / Arthur Schawlow / Kai Siegbahn (1981)
  • Kenneth Wilson (1982)
  • Subrahmanyan Chandrasekhar / William Fowler (1983)
  • Carlo Rubbia / Simon van der Meer (1984)
  • Klaus von Klitzing (1985)
  • Ernst Ruska / Gerd Binnig / Heinrich Rohrer (1986)
  • Georg Bednorz / Alex Müller (1987)
  • Leon Lederman / Melvin Schwartz / Jack Steinberger (1988)
  • Norman Ramsey / Hans Dehmelt / Wolfgang Paul (1989)
  • Jerome Friedman / Henry Kendall / Richard Taylor (1990)
  • Pierre-Gilles de Gennes (1991)
  • Georges Charpak (1992)
  • Russell Hulse / Joseph Taylor (1993)
  • Bertram Brockhouse / Clifford Shull (1994)
  • Martin Perl / Frederick Reines (1995)
  • David Lee / Douglas Osheroff / Robert Richardson (1996)
  • Steven Chu / Claude Cohen-Tannoudji / William Phillips (1997)
  • Robert Laughlin / Horst Störmer / Daniel Tsui (1998)
  • Gerard 't Hooft / Martinus Veltman (1999)
  • Jores Alfyorov / Herbert Kroemer / Jack Kilby (2000)
2001-günümüz
  • Eric Cornell / Wolfgang Ketterle / Carl Wieman (2001)
  • Raymond Davis / Masatoshi Koshiba / Riccardo Giacconi (2002)
  • Aleksey Abrikosov / Vitali Ginzburg / Anthony Leggett (2003)
  • David Gross / David Politzer / Frank Wilczek (2004)
  • Roy Glauber / John Hall / Theodor W. Hänsch (2005)
  • John Mather / George Smoot (2006)
  • Albert Fert / Peter Grünberg (2007)
  • Yoichiro Nambu / Makoto Kobayashi / Toshihide Maskawa (2008)
  • Charles Kao / Willard Boyle / George Smith (2009)
  • Andre Geim / Konstantin Novoselov (2010)
  • Saul Perlmutter / Adam Riess / Brian Schmidt (2011)
  • David Wineland / Serge Haroche (2012)
  • François Englert / Peter Higgs (2013)
  • Isamu Akasaki / Hiroshi Amano / Shuji Nakamura (2014)
  • Takaaki Kajita / Arthur B. McDonald (2015)
  • David Thouless / Duncan Haldane / Michael Kosterlitz (2016)
  • Rainer Weiss / Barry Barish / Kip Thorne (2017)
  • Arthur Ashkin / Gérard Mourou / Donna Strickland (2018)
  • Jim Peebles / Michel Mayor / Didier Queloz (2019)
  • Roger Penrose / Reinhard Genzel / Andrea Ghez (2020)
  • Giorgio Parisi / Klaus Hasselmann / Syukuro Manabe (2021)
  • Alain Aspect / John Clauser / Anton Zeilinger (2022)
  • Pierre Agostini / Ferenc Krausz / Anne L'Huillier (2023)
  • John Hopfield / Geoffrey Hinton (2024)
  • John Clarke / Michel Devoret / John M. Martinis (2025)
  • g
  • t
  • d
2011 Nobel Ödülü sahipleri
Kimya
  • Dan Şehtman (İsrail)
Edebiyat
  • Tomas Tranströmer (İsveç)
Barış
  • Ellen Johnson Sirleaf (Liberya)
  • Leymah Gbowee (Liberya)
  • Tevekkül Karman (Yemen)
Fizik
  • Saul Perlmutter (ABD)
  • Adam Riess (ABD)
  • Brian Schmidt (Avustralya/ABD)
Fizyoloji veya Tıp
  • Bruce Beutler (ABD)
  • Jules A. Hoffmann (Fransa)
  • Ralph M. Steinman (Kanada/ABD)
Ekonomi
  • Christopher A. Sims (ABD)
  • Thomas J. Sargent (ABD)
Nobel Ödülü sahipleri
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • GND: 1105600254
  • LCCN: no2022051780
  • MusicBrainz: f58f8d5a-280e-48cc-8082-a4872d531313
  • MGP: 74903
  • ORCID: 0000-0002-6124-1196
  • VIAF: 315708568
  • WorldCat (LCCN): no2022-051780
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Adam_Riess&oldid=36099658" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • 1969 doğumlular
  • Washington, DC doğumlular
  • Yahudi asıllı Amerikalılar
  • Harvard Üniversitesinde öğrenim görenler
  • Nobel Fizik Ödülü sahipleri
  • Yahudi bilim insanları
  • Yaşayan insanlar
  • Amerikalı Nobel Ödülü sahipleri
  • Albert Einstein Madalyası sahipleri
  • Amerikalı astrofizikçiler
  • Yahudi fizikçiler
  • 21. yüzyıl Amerikalı astronomları
  • Amerikan Astronomi Topluluğu üyeleri
  • Alman asıllı Amerikalılar
Gizli kategoriler:
  • Bilgi alt kutulu maddeler
  • GND tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • LCCN tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • MusicBrainz tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • MGP tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • ORCID tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • VIAF tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • WorldCat-LCCN tanımlayıcısı içeren Vikipedi maddeleri
  • Sayfa en son 18.04, 1 Ekim 2025 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Adam Riess
Konu ekle