Baas Partisi (Suriye ağırlıklı hizip)
Arap Sosyalist Baas Partisi حزب البعث العربي الاشتراكي | |
|---|---|
 | |
| Yönetim kurulu | Merkez Komutanlık (2018-2024) |
| Genel Sekreter | Beşşar Esad (son) |
| Genel Sekreter Yardımcısı | İbrahim el-Hadid (son)[1][2] |
| Kuruluş tarihi | 25 Şubat 1966 |
| Yasaklanma tarihi | 29 Ocak 2025 (Suriye kolu) |
| Önceli | Baas Partisi (birleşik) |
| Merkez | Şam, Suriye |
| Gazete(ler) | Baas Mesajı[3] |
| İdeoloji | Neo-Baasçılık Esadcılık Arap milliyetçiliği Pan-Arabizm Arap sosyalizmi Sekülerizm Antisiyonizm Antiemperyalizm Sol milliyetçilik Tarihsel: Devrimci sosyalizm (1966-1970)[4] |
| Siyasi pozisyon | Aşırı sol[5] |
| Uluslararası üyelik | Direniş Ekseni |
| Resmî renkler | Siyah, kırmızı, beyaz ve yeşil (pan-Arap renkleri) |
| Slogan(lar) | "Birlik, Özgürlük, Sosyalizm"[6] |
| Parti bayrağı | |
 | |
| İnternet sitesi | |
| baath-party.org | |
| Şu madde dizisinin bir parçasıdır: |
| Baasçılık |
|---|
 |
Arap Sosyalist Baas Partisi (Arapça: حزب البعث العربي الاشتراكي, romanize: Ḥizb al-Ba‘th al-‘Arabī al-Ishtirākī; Baas, "diriliş" anlamına gelir) Suriye yanlısı Baas hareketi olarak da anılan, Arap dünyasında şubeleri olan neo-Baasçı bir siyasi partiydi. Parti 1970 yılından 2000 yılına kadar Suriye Cumhurbaşkanı ve Genel Sekreteri Hafız Esad tarafından yönetilmiştir. 26 Ekim 2018'e kadar liderlik Hafız Esad'ın oğlu Beşşar Esad (Suriye bölgesel örgütünün başkanı) ve Abdullah el-Ahmar (pan-Arap ulusal örgütünün başkanı) arasında paylaşılmıştır.
2017 yılında Ulusal ve Bölgesel Komutanlıkların yeniden birleştirilmesinin ardından Beşşar Esad Merkez Komutanlığı Genel Sekreteri olmuştur. Partinin Suriye kolu, Suriye liderliğindeki Baas Partisi içindeki en büyük örgüttür; 1966 darbesinden 8 Aralık 2024'te Esad rejiminin çöküşüne kadar Suriye'yi yönetmiştir. Suriye Bölgesel Şubesinin faaliyetleri 11 Aralık 2024 tarihinde süresiz olarak askıya alınmış ve varlıkları geçiş hükümetine devredilmiştir.[7]
Liderlik
[değiştir | kaynağı değiştir]Genel Sekreterlik
[değiştir | kaynağı değiştir]Hafız el-Esad, 1970'te partinin Suriye Bölge Komutanlığı sekreteri ve 1970'in sonlarında Ulusal Komutanlığın genel sekreteri oldu.[8][9] Hafız Esad, ölü olmasına rağmen, Ulusal Komutanlığın resmi genel sekreteriydi. Beşşar Esad, 2000 yılında babasının ölümünden sonra Suriye'deki partinin bölge sekreteri oldu.[10][11] Beşşar Esad 2017 yılında Ulusal Konsey Genel Sekreteri olarak seçilmiştir.[12]
- Nureddin el-Etasi (1 Mart 1966 - 18 Kasım 1970)
- Hafız Esad (12 Eylül 1971 - 10 Haziran 2000)
- Abdullah el-Ahmar (geçici olarak, 10 Haziran 2000 - 14 Mayıs 2017)
- Beşşar Esad (18 Mayıs 2017 - 8 Aralık 2024)
Genel Sekreter Yardımcısı
[değiştir | kaynağı değiştir]Abdullah el-Ahmar 1971 yılından 2018 yılına kadar Ulusal Komutanlık genel sekreter yardımcısı olarak görev yapmıştır.[11][13] Beşşar Esad 2017 yılında Ulusal Konsey Genel Sekreterliğine seçildi. Hilal Hilal 26 Ekim 2018 - 8 Mayıs 2024 Merkez Komutanlığı Genel Sekreter Yardımcılığı görevini yürütmüştür. 8 Mayıs 2024 tarihinde Dr. İbrahim el-Hadid, Merkez Komutanlığının yeni sekreter yardımcısı olarak seçilmiştir.[2]
- Hafız Esad (18 Kasım 1970 - 17 Kasım 1971)
- Abdullah el-Ahmar (17 Kasım 1971 - 26 Ekim 2018)
- Hilal Hilal (26 Ekim 2018 - 8 Mayıs 2024)
- İbrahim el-Hadid (8 Mayıs 2024 - 11 Aralık 2024)
Merkez Komutanlığı
[değiştir | kaynağı değiştir]2018 yılında Arap Sosyalist Baas Partisi Merkez Komutanlığı, Arap Sosyalist Baas Partisi Ulusal Komutanlığı ve Arap Sosyalist Baas Partisi Suriye Bölge Komutanlığının birleşmesiyle kurulmuştur.[12]
Ulusal Konsey
[değiştir | kaynağı değiştir]Arap Sosyalist Baas Partisinin 2017'deki 14. Konferansı'nda, kuruluşundan bu yana partinin önde gelen organı olan Ulusal Komutanlık lağvedildi ve yerine Ulusal Konsey kuruldu. Ulusal Konseyin Arap Sosyalist Baas Partisinin bölgesel şubelerinin bölgesel sekreterlerinden oluşmasına karar verildi.[12]
Ulusal Kongreler
[değiştir | kaynağı değiştir]Not: 1- 8. Ulusal Kongreler için, 1966 öncesi birleşik Baas Partisi tarafından düzenlenen ulusal kongrelere bakınız.
- 9. Ulusal Kongre (25-29 Eylül 1966)
- 9. Olağanüstü Ulusal Kongre (Eylül 1967)
- 10. Ulusal Parti Kongresi (Ekim 1968)
- 10. Olağanüstü Ulusal Kongre (Ekim-Kasım 1970)
- 11. Ulusal Kongre (Ağustos 1971)
- 12.Ulusal Kongre (Temmuz 1975)
- 13. Ulusal Kongre (27 Temmuz - 2 Ağustos 1980)
- 14. Ulusal Kongre (15-21 Mayıs 2017)[14]
Organizasyon
[değiştir | kaynağı değiştir]Partinin 1963'te Şam'da yapılan Ulusal Kongresi aşırı sol bir duruşu savundu; partiyi sosyalist devrimin ve sosyalist bir toplum inşa etmenin aracı olarak ilan etti. Ekonomik üretimin işçiler tarafından kontrol edilmesi ve tarım arazilerinin kolektifleştirilmesi gibi temel Marksist programlar benimsendi.[15] Parti, Eflak ve Bitar'ın bölünmeden önceki liderliklerine kadar uzanan bir politika olan Leninist çizgide örgütlenmiştir.[16] Partinin en yüksek organı parti kongresidir. Kongre bir genel sekreter ve bir Ulusal Komutanlık seçer. Ulusal Komutanlık altında partinin faaliyet gösterdiği her eyalet için bir Bölgesel Komutanlık bulunmaktaydı. Bölgeler şubelere, şubeler de bölümlere ayrılır. Bir şube iki ya da daha fazla bölümden oluşur. Bir bölüm üç ila yedi hücreden oluşmaktaydı.[17] Her hücrenin üç ila yedi üyesi vardı.[18]
Teorik olarak partinin Ulusal Komutanlığı tüm Arap ulusu için embriyonik bir hükûmettir. Bu organ, yarısı Suriyeli olmak üzere 21 üyeden oluşmaktaydı.[16] Pratikte ise Suriye Bölgesel Komutanlığı parti içindeki en güçlü kurumdu.[19] Suriye Bölgesel Komutanlığı Suriye'deki gerçek siyasi liderliktir; Ulusal Komutanlığın gücü gerçek olmaktan çok sembolik hale gelmiştir. Ulusal Komutanlık koltuğu, Suriyeli siyasetçilere aktif siyasi hayattan emekli olduklarında verilen onursal bir makam haline gelmişti.[18][20] Hafız Esad'ın Ulusal Komutanlık toplantılarına katılacak zamanı nadiren oluyordu. Bunun yerine Parti İşlerinden Sorumlu Başkan Yardımcısı Züheyir Maşarka ya da Abdülhalim Haddam'ı Ulusal Komutanlık toplantılarında kendisini temsil etmesi için görevlendirmişti.[20] Teorik olarak Ulusal Komutanlık, Arap dünyası genelinde tebliğ faaliyetlerinde bulunabilir, yeni bölgesel komutanlıkları kurabilir ve zayıf bölgesel komutanlıkları destekleyebilirdi ancak Suriyeli politika yapıcılar bu kapasiteyi kısıtlamışlardı.[18]
Bölgelere göre şubeler
[değiştir | kaynağı değiştir]
Irak
[değiştir | kaynağı değiştir]| Irak şubesi | |
|---|---|
| Bölgesel Sekreter | Mutib Şenan |
| Kuruluş | 1966 |
Parti Irak'ta bazen solcu Baas ya da Kutr el-Irak olarak da bilinmekteydi.[21][22] Partinin Irak'taki önde gelen üyeleri arasında Mahmud el-Şeyh Radhi, Fevzi Mutlak er-Ravi ve Dr. Mahmud Şamsa bulunmaktadır.[23] Parti Saddam Hüseyin yönetimine karşı çıkmış[24] ve onun tarafından hedef alınan ilk gruplardan biri olmuştur. Parti, hükûmetinin baskısı nedeniyle yüzlerce kadrosunu kaybetti.[25] Radhi 1970'li yıllarda Suriye'de bulunuyordu.[26]
Parti Saddam hükûmetini "faşist" olarak nitelendirdi.[21] İran-Irak Savaşı 1980'de patlak verdiğinde parti, Irak Komünist Partisi, Kürdistan Yurtseverler Birliği ve Kürt Sosyalist Partisi ile birlikte Irak Yurtsever ve Demokratik Cephesinin oluşumunda yer aldı. Cephe, Saddam'ı devirmeye yemin etti.[27] (Suriye, Irak-İran Savaşı'nda İran'ı desteklemişti).
1980'lerde parti Irak İslam Yüksek Konseyi ile işbirliği yapmaya başladı.[25] Parti 1989 yılında Şam'da Iraklı muhalif grupların ilk genel konferansını düzenledi. Ayrıca 1991'de Beyrut'ta Iraklı muhalif grupların konferansına katıldı.[22] 1999 yılında Radhi, Birleşik Krallık'ta kalıyordu.[28] Parti, Irak Ulusal Güçler Koalisyonu'nu oluşturan üç ana gruptan (Irak Komünist Partisi ve İslami Davet Partisi ile birlikte) biriydi. Koalisyon, Saddam Hüseyin'in yanı sıra ABD'nin askeri müdahalesine de karşıydı.[29] Irak'ın 2003'teki işgali öncesinde parti, ABD'nin sürgündeki Iraklı muhaliflerin örgütlenmesine karışmasını açıkça kınadı.[30]
Saddam yönetiminin düşmesinin ardından, Baas'tan arındırma yasasının parti için de geçerli olup olmadığı konusunda kafa karışıklığı ortaya çıktı.[31] Radhi 2008 yılında partinin Irak içinde faaliyet göstermesine ve uzlaşma sürecine katılmasına izin verilmesini talep etti.[21] Buna karşılık Irak hükûmeti, Saddam döneminde muhalefet konferanslarına katılmış olması nedeniyle Kutr el-Irak'ı Saddam'ın Baasından farklı gördüklerini açıkladı.[31] Irak'taki bölgesel örgüt 2009 itibarıyla halen Suriye'de bulunmaktadır.[32]
Londra'da bulunan Radhi 2018 yılında Bağdat'ı ziyaret etmiş ve uzlaşma görüşmeleri sırasında Cumhurbaşkanı Fuad Masum ile bir araya gelmiştir.[33]
Ürdün
[değiştir | kaynağı değiştir]Arap Baas İlerici Partisi yasal olarak ilk kez 1993 yılında tescil edildi. Küçük bir şubedir ve bir WikiLeaks belgesine göre, "çok az sayıda taraftar" a sahiptir. Şube, küçük boyutuna rağmen, lideri Fuad Dabbur aracılığıyla Ürdün medyasında iyi bir iz elde edebilmektedir. Dabbur'un dış politika hakkındaki ateşli açıklamaları basında sık sık alıntılanmaktadır. Parti, Irak yanlısı Arap Sosyalist Baas Partisinden daha az bilinmektedir.[34] Suriye ağırlıklı Baas Partisinin Ürdün'deki parti koludur.[35] Fuad Dabbur, şubenin bölgesel sekreteridir.[36] Partinin 200'den az üyesi olduğuna inanılmaktadır.[37]
- Bölge sekreterleri
- Mahmud Maytih
- Fuad Dabbur
Lübnan
[değiştir | kaynağı değiştir]Lübnan şubesi, Baas Partisi'nin bölündüğü 1966'da kuruldu. Lübnan İç Savaşı sırasında partinin Esad Taburu adında silahlı bir milis birliği vardı.[38] Parti, konfesyonist devleti ortadan kaldırmak için Kamal Canbolat'ın İlerici Sosyalist Partisi ile güçlerini birleştirdi.[39] Ulusal Demokratik Hareket, partinin katıldığı Ulusal Demokratik Cephe tarafından değiştirildi.[40] Parti, Lübnan'da İsrail güçlerine karşı direniş örgütledi.[41] Temmuz 1987'de Birleşme ve Kurtuluş Cephesinin kurulmasında yer aldı.[42]
2009 parlamento seçimlerinde parti, 8 Mart İttifakının bir parçası olarak iki sandalye kazandı. Partinin milletvekilleri Asım Kanso ve Kasım Haşim'di.[43] Suriye Başbakanı Vail Nadir el-Halki, Suriye'nin Lübnan'ı işgal etmesine, komplo ve saldırılara rağmen Suriye yönetimini desteklediklerini ve Esad'a sadık kaldıklarını belirterek Lübnan Bölgesel Şube liderliğini övdü.[44] Parti, 2018'den bu yana Kalkınma ve Kurtuluş parlamento bloğunun bir parçası olan Emel Hareketi ile birlikte hareket etmektedir. 2023 itibarıyla partinin lideri Ali Hicazi'dir. 2022 parlamento seçimlerinde parti bir sandalye kazanmıştır.[45]
Moritanya
[değiştir | kaynağı değiştir]Moritanya'da 1981 yılında gizli bir Suriye kolu kurulmuştur.[46] Parti 20 Eylül 1994 tarihinde Arap milliyetçileri ve Moritanya'daki gizli bir Baas partisi derneğinin üyeleri tarafından kurulmuştur. Parti 19 Kasım ve 3 Aralık 2006 seçimlerinde bir sandalye kazanmıştır. Parti 2013 seçimlerinde koltuğunu kaybetmiştir. En son 2018 yılında yapılan seçimlerde parti oyların sadece %0,31'ini almıştır.[47]
2013 yılı itibarıyla parti Mahfuz Veled el-Azizi tarafından yönetilmektedir.[48] Parti, Suriye İç Savaşı boyunca Suriye hükûmetini güçlü bir şekilde desteklemiştir.[49]
Filistin
[değiştir | kaynağı değiştir]Filistinli Samir el-Attari 1970'lerde Ulusal Komutanlığın bir üyesiydi.[13] 1970 yılına kadar es-Saike, Cedid'in kontrolü altında kalmıştır.[50] 2011'de Suriye İç Savaşı'nın patlak vermesinin ardından es-Saike, Suriye Baas hükûmetini desteklemek için silahlandı ve Güney Şam Taarruzu (Nisan-Mayıs 2018) gibi çok sayıda askeri operasyona katıldı.[51]
- Es-Saike liderleri
- Züheyir Muhsin (1971-1979; aynı zamanda Ulusal Komutanlığın bir üyesiydi)[52]
- İsam el-Kadı (1979-2006)
- Ferhan Ebu el-Hayca (2007-2018)
- Muhammed Keys (2018-günümüz)
- Bölge sekreterleri
- Ferhan Ebu el-Hayca (? -?)[53]
Sudan
[değiştir | kaynağı değiştir]1980'lerde partiye Arap Sosyalist Baas Partisi - Sudan Örgütü adı verildi (Irak yanlısı Arap Sosyalist Baas Partisi - Sudan Bölgesi olarak adlandırılan partiden farklıdır). Parti 1986 seçimlerine İlerici Ulusal Cephe'nin bir parçası olarak katıldı.[54]
Parti, üçüncü bölgesel kongresini 5-6 Şubat 2009'da Hartum'da gerçekleştirdi. Kongrede 23 üyeli bir Merkez Komitesi, 11 üyeli bir Bölge Komutanlığı ve bir bölge sekreteri (El-Ticani Mustafa Yasin) seçildi. Kongrede, partinin milli cephe oluşturmak adına Ulusal Kongre Partisi ile işbirliği arayışında olduğu belirtildi.[55][56] Parti, Güney Sudan'ın bağımsızlığına şiddetle karşı çıktı.[56]
2010 yılında Arap Sosyalist Hareketi Genel Sekreteri Ahmed el-Ahmed'in Sudan bölgesel liderliğinin bir üyesi olduğu bildirildi.[57]
- Bölge sekreterleri
- El-Ticani Mustafa Yasin[58]
Suriye
[değiştir | kaynağı değiştir]Parti sloganı olan "Birlik, Özgürlük, Sosyalizm" Suriye Arap Cumhuriyeti Anayasası'nda yer almaktadır.[20] Anayasanın sekizinci maddesine göre "Baas Partisi toplumda ve devlette önde gelen taraftır. Halk kitlelerinin kaynaklarını birleştirme ve onları Arap ulusunun hedeflerinin hizmetine sunmaya çalışan Ulusal İlerici Cepheye önderlik etmektedir."[10] Anayasa 1973'te kabul edildi.[59] Suriye Arap Cumhuriyeti anayasasına göre cumhurbaşkanı adayını partinin Bölge Komutanlığı aday gösterir.[8][60] Anayasa açıkça cumhurbaşkanının partinin lideri olması gerektiğini söylemiyor, ancak Ulusal İlerici Cephe (UİC) tüzüğü Suriye Arap Cumhuriyeti başkanı ve parti sekreterinin aynı zamanda UİC'nin başkanı olduğunu belirtiyor.[8]
Parti, 1963'ten beri Suriye parlamentosuna hakimdir.[10] Parti Ulusal İlerici Cepheye liderlik etmekte ve bu anayasa uyarınca yapılan tüm seçimlerde Cephe için ayrılan 167 parlamento sandalyesinin çoğunluğunu elde etmiştir.[60] 2003 parlamento seçimlerinde parti 135 sandalyeyi elde etti.[10] 2000'lerin ortalarında, Suriye'deki parti üyeliğinin 800.000 olduğu tahmin ediliyordu. Suriye'deki kilit parti yayın organları El-Baas ve Et-Tevra'dır.[10] Partinin entelektüellere ve varlıklı elitlere odaklanması nedeniyle, kentli işçiler ve kırsal kesimdeki çiftçiler gibi ekonomik olarak daha zayıf kesimlerin desteğini kazanamadı. Sonuç olarak, destek tabanı büyük ölçüde Şam'ın varlıklı tüccar sınıfları ve Kuzey-Batı sahilindeki Alevi aşiretlerle sınırlı kaldı.[61]
Suriye Bölge Komutanlığı 21 üyeye sahiptir.[18] 1987 itibarıyla Suriye Bölge Komutanlığı, Suriye Arap Cumhuriyeti'nin üç başkan yardımcısı, başbakan, savunma bakanı, Silahlı Kuvvetler Genelkurmay başkanı, Parlamento başkanı, Halep ve Hama parti sekreterleri, sendikalar, ekonomi ve yüksek öğrenimden sorumlu parti bürolarının başkanlarınden oluşuyor.[18]
Yedinci Suriye bölgesel parti kongresi Ocak 1980'de yapıldı. Kongre, Bölge Komutanlığı ile yerel şubeler arasında aracılık organı olarak görev yapacak yeni bir Merkez Komite kurdu. Merkez Komitesinin 75 üyesi vardı. Sekizinci bölge kongresi, Merkez Komitesini 95 üyeye genişletme kararı aldı. Merkez Komitesi, daha önce bölge kongre delegeleri tarafından yapılan Bölge Komutanlığını seçmekle görevlendirildi. Merkez Komitesi, kongre oturumda olmadığı zamanlarda bölgesel kongreyi temsil eder.[18]
Partinin Suriye'de 19 şubesi var: 13 vilayetin her birinde bir: Şam'da bir, Halep'te bir ve dört üniversitenin her birinde bir.[18] Çoğu durumda, bir vilayetin valisi, polis şefi, belediye başkanı ve diğer yerel yetkililer Şube Komutanlığını oluşturur, ancak Şube Komutanlığı sekreteri ve diğer yürütme pozisyonları partinin tamamıyla doldurulur.[18]
Suriye bölgesel parti kongresi dört yılda bir düzenleniyor. Kesin bir şekilde planlanmış bir mesele olsa da, bölgesel kongre güncel olaylar hakkında gerçek tartışmalar için bir mekan olmuştur. Yolsuzluğa ve ekonomik durgunluğa yönelik eleştiriler 1985 bölgesel kongresinde samimi de olsa dile getirildi. Bu kongreye 771 şube delegesi katıldı.[62]
Parti, Suriye silahlı kuvvetleri içerisinde paralel bir yapıya sahiptir. Askeri sektör Bölge Komutanlığında temsil edildiği ve bölgesel kongrelere delegeler gönderdiği için askeri ve sivil sektörler yalnızca bölgesel düzeyde buluşmaktadır. Askeri sektör, tabur düzeyinde faaliyet gösteren şubelere ayrılmıştır. Bir askeri parti şubesinin başkanına tevcihi ("rehber") denir.[18]
Partinin 1980'de kurulmuş bir Teftiş ve Kontrol Komitesi vardır.[62] Parti Güvenlik Yasası, parti içindeki "sapmaları" ve partiye yönelik saldırıları suç sayarak 1979'da kabul edildi.[62]
Partinin kitle örgütlerindeki çalışmaları koordine etmek için üç bürosu vardır: Halk Örgütleri Bürosu (Halk Ordusu milislerini, Devrimci Gençlik Birliği, Öğrenci Birliği ve Suriyeli Kadınlar Genel Birliğini koordine eden); İşçi Bürosu (Genel Sendikalar Federasyonunu koordine eden) ve Köylü Bürosu (Köylüler Federasyonunu koordine eder).[63] Çocuklar, ilkokullu erkek ve kız çocukları için bir organizasyon olan Öncülere katılır. Öncüler, silahlı kuvvetler tarafından işletilen paramiliter yaz kamplarına katılır. 1970'lerin ortasında parti, köylülerin Köylüler Federasyonuna taşınması için kitlesel bir kampanya yürüttü.[64]
Partinin, Yüksek Siyaset Enstitüsü (Şam Üniversitesinin yüksek lisans okulu) dahil olmak üzere kendi siyasi eğitim sistemi vardır.[64]
Abdülhalim Haddam, 2005 ortalarında Ulusal Komuta ve Merkez Komite üyeliğinden istifa etti.[65]
Tunus
[değiştir | kaynağı değiştir]Tunus'ta Şam merkezli Baas Partisine bağlı resmi bir yapı bulunmamaktadır. Tunus'taki Baasçıların çoğu Baas Hareketinin ya da daha solcu ve radikal Arap ve Demokratik Öncü Partisinin üyeleri olarak Iraklı fraksiyonu desteklemektedirler. Sadece Muhammed Salah Hermassi (Şam merkezli Ulusal Komutanın bir üyesi) liderliğindeki az sayıda militan tarihsel olarak Şam ile bağlantılıdır.[66]
Yemen
[değiştir | kaynağı değiştir]Halkın Öncü Partisi, Baas Partisinin Yemen'deki koluydu.[67] Parti 1950'lerin sonunda kurulmuştur.[68] Baas Partisi Suriye ve Irak'taki gruplar arasında bölündüğünde, Yemen kolu ezici bir çoğunlukla Suriye liderliğindeki Baas Partisinin yanında yer aldı.[68][69][70] Partinin Yemen'deki bölge sekreter yardımcısı Muhammed ez-Zübeyri idi.[71] Parti 1993 parlamento seçimlerine katıldı ve yedi sandalye kazandı. 1997 ve 2003 parlamento seçimlerinde parti iki sandalye kazandı. Parti 2003 yılında ulusal oyların %0,66'sını almıştır. Parti 1999 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Ali Abdullah Salih'i destekledi.[72]
Abdullah el-Ahmar, 2006 yılında 4. Yemen Baas Bölgesel Kongresi'nde bir merkez parti delegasyonunu yönetti.[73]
Aralık 2008'de, parti ve Ulusal Arap Sosyalist Baas Partisi, siyasi faaliyetlerini koordine etmeyi kabul etti.[32]
Kasım 2010'da, Yemen'deki partinin en önemli liderlerinden biri olan Ali Ahmed Nasır ed-Dahab öldü. 1993'ten beri Bölge Komutanlığı sekreter yardımcısı ve Parlamento üyesiydi.[74][75]
Mart 2013'te, bölgenin Kadınlar bölümü başkanı Linda Muhammed, Yemen yönetiminin Beşşar Esad ve Suriye Baasına verdiği sürekli desteği protesto etmek için partiden ayrıldı.[71]
- Bölge sekreterleri
- Bilinmiyor
- Mahmud Abdülvahab Abdulhamid (? -?)[76]
- Muhammed ez-Zübeyir (? - günümüz)
- Bölge sekreter yardımcısı
- Ali Ahmed Nasır el-Dahab (1993 - 30 Kasım 2010)[77]
- Ahmed Haydar (? -?)[58]
- Muhammed ez-Zübeyir (?-?)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "السيرة الذاتية للرفاق أعضاء القيادة المركزية لحزب البعث العربي الاشتراكي07-05-2024". 8 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2024.
- ^ a b "هنأ بوتين بتنصيبه رئيساً لروسيا الاتحادية لولاية جديدة … الرئيس الأسد للقيادة المركزية: الحوار أحد أهم آليات تعزيز حضور «البع" [He congratulated Putin on his inauguration as President of the Russian Federation for a new term... President al-Assad of the Central Command: Dialogue is one of the most important mechanisms for strengthening the presence of the “Baath Party.”]. Al Watan Newspaper. 9 Mayıs 2024. 9 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2024.
- ^ Arab Socialist Ba'ath Party. "Baath Message". 14 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2012.
- ^ Walt, Stephen (1987). "3:From the Baghdad Pact to the Six Day War". The Origins of Alliances. Cornell University Press. ss. 87-88. ISBN 978-0-8014-9418-5.
yet another coup d'etat in Syria in February 1966 ousted the old guard of the Ba'th Party... and gave a radical faction (subsequently dubbed the neo-Ba'th) undisputed power. Abandoning the traditional goal of Arab unity, the new leaders proclaimed a radical socialist platform at home and a commitment to violent revolutionary activity abroad..
- ^ Multiple sources:
- Cavoški, Jovan (2022). Non-Aligned Movement Summits: A History. Birleşik Krallık: Bloomsburry. s. 101. ISBN 978-1-3500-3209-5.
Syria, headed by the radical leftist Baath Party overtly challenged Nasser's leadership credentials by highlighting his diminished revolutionary spirit.
- I. Dawisha, Adeed (1980). "3: External and Internal Setting". Syria and the Lebanese Crisis. London, UK: Macmillan Press Ltd. s. 45. ISBN 978-1-349-05373-5.
The change has been particularly marked under Asad. He has created a fairly popular Presidential regime: radical left, the most advanced socialist regime in the Arab world, it is progressively widening the frame to include more peasants and labourers.
- The Israel Economist. 26-27. University of Minnesota: Kollek & Son, Limited. 1970. s. 61.
The ideology propounded by the Ba'ath changed completely. The accent on Arab nationalism was discarded as was moderate socialism. Their place was taken by Syrian nationalism and extreme left-wing ideas verging on communism.
- Abadi, Jacob (2004). Israel's Quest for Recognition and Acceptance in Asia: Garrison State Diplomacy. London, UK: Frank Class Publishers. s. 22. ISBN 0-7146-5576-7.
radical left-wing Ba'ath party in Syria.
- S. Abu Jaber, Kamel (1966). The Arab Ba'th Socialist Party: History, Ideology and Organization. Syracuse, New York, USA: Syracuse University Press. ss. xii-xiii, 33-47, 75-97. LCCN 66-25181.
The leadership now in control of Syria does not represent the gamut of the Ba'th party. It is composed mainly of extreme leftists vesting almost exclusive authority in the military wing of the party.
- Hopwood, Derek (2013). Syria 1945-1986: Politics and Society. Routledge. ss. 45-46, 73-75, 90. doi:10.4324/9781315818955. ISBN 9781317818427.
The period 1963 to 1970 when Asad finally succeeded was marked ideologically by uncertainty and even turbulence. It was a period of transition from the old nationalist politicians to the radical socialist Baathis.. struggle between ‘moderates’ and radicals was centred on the dispute whether to impose a radical left wing government and a social revolution on Syria or to follow a more moderate Arab unionist course which would possibly appease opponents of the Baath. The radicals largely held the upper hand and worked to strengthen the control of the party over the state.
- Phillips, Christopher (2020). The Battle for Syria: International Rivalry in the New Middle East. London, UK: Yale University Press. s. 11. ISBN 978-0-300-21717-9. 21 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2023.
In 1963.. the socialist Ba’ath Party, seized power. The radical left wing of the party then launched an internal coup in 1966, initiating accelerated land reform
- Mikhaĭlovich Vasilʹev, Alekseĭ (1993). Russian Policy in the Middle East: From Messianism to Pragmatism. University of Michigan, USA: Ithaca Press. ss. 63, 76. ISBN 978-0863721687. 22 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2023.
Syrian Baathist version of Arab nationalism and socialism offered plenty of points of contact with Soviet policy.. when the left-wing Baathist faction led by Nureddin Atasi came to power, accelerated Syria’s rapprochement with the Soviet Union.. for the USSR Syria remained an uneasy ally whose actions were beyond control, often unpredictable and the cause of complications. The ultra-leftist slogans originating from Damascus (such as a “people’s war”) were not received enthusiastically in Moscow. Mustafa Tlas, the new Syrian chief of staff, was a theoretician of guerrilla warfare and had even translated works by Che Guevara who was not particularly popular among the Soviet leaders."
- Climent, James (2015). World Terrorism: An Encyclopedia of Political Violence from Ancient Times to the Post-9/11 Era (2.2yer=New York bas.). Routledge. s. 383. ISBN 978-0-7656-8284-0. 6 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2023.
influence of different views, came from the more radical left-wing nationalist groups. These groups included.. Syria's Ba'ath party which seized power in Damascus in 1963
- Cavoški, Jovan (2022). Non-Aligned Movement Summits: A History. Birleşik Krallık: Bloomsburry. s. 101. ISBN 978-1-3500-3209-5.
- ^ Perthes, Volker (1997). The Political Economy of Syria Under Asad. I.B. Tauris. p. 156. 1-86064-192-X.
- ^ "Assad's Baath party suspends work indefinitely in Syria". France 24 (İngilizce). 11 Aralık 2024. 13 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2024.
- ^ a b c Perthes, Volker (1997). The Political Economy of Syria Under Asad. I.B. Tauris. s. 140. ISBN 1-86064-192-X.
- ^ Perthes, Volker (1974). The Current digest of the Soviet Press. 26. American Association for the Advancement of Slavic Studies. s. 4–5.
- ^ a b c d e Tucker, Spencer; Roberts, Priscillia Mary (2008). The Encyclopedia of the Arab-Israeli Conflict: A Political, Social, and Military History. ABC-CLIO. ss. 183-184. ISBN 978-1-85109-841-5.
- ^ a b "Arab Socialist Ba'ath Party". Arab Socialist Ba'ath Party. 16 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2011.
- ^ a b c "انعقاد المؤتمر القومي الرابع عشر لحزب البعث.. الهلال: قرارات المؤتمر تساعد في الانتقال إلى عمل قومي مميز- فيديو". Syrian Arab News Agency. 14 Mayıs 2017. Erişim tarihi: 12 Kasım 2023.
- ^ a b Brechner, Michael (1978). Studies in Crisis Behavior. Transaction Publishers. s. 257. ISBN 0-87855-292-8.
- ^ Samer Dahi (11 Mayıs 2017). "بعد 37 عاماً يعقد مؤتمره القومي الـ14.. تعديلات على «النظام الداخلي» و«المنطلقات النظرية» وحل للقيادة القومية … «البعث» يعلن «مجلسه الاستشاري القومي» الأسبوع المقبل.. وينتخب الرئيس الأسد أميناً عاماً الخمي". Al-Watan Newspaper. Erişim tarihi: 11 Kasım 2023.
- ^ Dawisha, A. I. (1978). "Syria under Asad, 1970–78: The Centres of Power". Government and Opposition. Cambridge University Press. 13 (3): 341-354. doi:10.1111/j.1477-7053.1978.tb00552.x. 5 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi23 Ekim 2023 – Cambridge core vasıtasıyla.
- ^ a b Collelo, Thomas (1988). Syria: A Country Study. Federal Research Division, Library of Congress. s. 214. 14 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ Choueiri, Youssef M. (2000). Arab nationalism: a History: Nation and State in the Arab World. Wiley-Blackwell. s. 234. ISBN 0-631-21729-0.
- ^ a b c d e f g h i Collelo, Thomas (1988). Syria: A Country Study. Research Division, Library of Congress. s. 215. 14 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ Yildiz, Kerim (2005). The Kurds in Syria: The Forgotten People. Pluto Press. s. 46. ISBN 0-7453-2499-1.
- ^ a b c Perthes, Volker (1997). The Political Economy of Syria Under Asad. I.B. Tauris. s. 156. ISBN 1-86064-192-X.
- ^ a b c "اخبار العراق كما اوردتها الصحافة العربية والعالمية". web.archive.org. 6 Nisan 2012. 6 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2023.
- ^ a b "وجهات نظر | لا تفرطوا بـ"قيادة قطر العراق"..! | Al Ittihad Newspaper - جريدة الاتحاد". web.archive.org. 6 Nisan 2012. 6 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2023.
- ^ U.S. Labor Against War. Who's Who in the Iraqi Opposition 10 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ "البعث السوري العراقي: نحن الذين اوصلنا رجال الحكم الحاليين الى السلطة". Aljewar.org. 25 Ocak 2012. 2 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2012.
- ^ a b Asharq al-Awsat. عبد المهدي: اللقاء بحزب البعث ـ تنظيم العراق لم ينقطع.. ولا مشكلة لنا مع القوميين 1 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Al-Ittihad. في الذكرى الثالثة والثلاثين لميلاد الأتحاد عبدالرزاق فيلي 25 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ McDowall, David (2000). A Modern History of the Kurds. I.B.Tauris. s. 346. ISBN 1-85043-416-6.
- ^ Iraqi Patriotic Alliance. قداسة الحبر الأعظم يوحنا بولص الثاني المحترم 25 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Salucci, Illario (2005). A People's History of Iraq: the Iraqi Communist Party, Workers' movements and the Left, 1924–2004. Haymarket Books. s. 102. ISBN 1-931859-14-0.
- ^ Nahrain. مقاطعو مؤتمر لندن للمعارضة العراقية لماذا يقاطعون؟ 21 Şubat 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ a b "حقيقة الجدل العراقي حول الانفتاح على (حزب البعث) السابق - مركز النور". Alnoor.se. 30 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2012.
- ^ a b "Archived copy". 13 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2011.
- ^ Limited, Elaph Publishing (22 Mart 2018). "مسؤول بعث العراق "السوري" بمباحثات مصالحة في بغداد". Elaph - إيلاف (Arapça). 7 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2023.
- ^ Staff writer (2002). Jordan in Transition. Palgrave Macmillan. s. 120. ISBN 978-0-312-29538-7.
- ^ "Archived copy" (PDF). 11 Ekim 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2013.
- ^ "Dabour ... Halting normalization with the Zionist enemy is a Pan-Arab necessity". Ba'ath Message. Arap Sosyalist Baas Partisi - Suriye Bölgesi. 25 April 2010. s. 11. 1 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 July 2013.
- ^ "Jordan's Political Parties: Islamists, Leftists, Nationalists And Centrists". Cablegate. 20 Mayıs 2003. 1 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 July 2013.
- ^ Federal Research Division (2004). Syria: A Country Study. Kessinger Publishing. s. 282. ISBN 978-1-4191-5022-7.
- ^ O'Ballance, Edgar (1998). Civil War in Lebanon, 1975–92. Palgrave Macmillan. s. 62. ISBN 0-312-21593-2.
- ^ O'Ballance, Edgar (1998). Civil War in Lebanon, 1975–92. Palgrave Macmillan. s. 149. ISBN 0-312-21593-2.
- ^ Hirst, David (2010). Beware of Small States: Lebanon, Battleground of the Middle East. Nation Books. s. 219. ISBN 978-1-56858-422-5.
- ^ O'Ballance, Edgar (1998). Civil War in Lebanon, 1975–92. Palgrave Macmillan. s. 179. ISBN 0-312-21593-2.
- ^ "March14 – March 8 MPs". NOW Lebanon. 11 Mart 2009. 25 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2011.
- ^ "Syrian PM praises Lebanon's Baath Party | News, Lebanon News". The Daily Star. 26 Temmuz 2013. 22 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2013.
- ^ "Factbox: What is the make-up of Lebanon's new parliament?". Reuters (İngilizce). 17 Mayıs 2022. 23 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2023.
- ^ "An Overview of Ba'athist tendencies in Mauritania" (PDF). The Moor Next Door. November 2010. 2 Şubat 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2013.
- ^ "La Mauritanie dissout 76 partis politiques" [Mauritania dissolves 76 political parties]. Radio France Internationale (Fransızca). 7 Mart 2019. 3 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2022.
- ^ "Archived copy" (PDF). 23 Eylül 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2013.
- ^ "Archived copy" (PDF). 23 Eylül 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2013.
- ^ Federal Research Division (2004). Syria: A Country Study. Kessinger Publishing. ss. 61-62. ISBN 978-1-4191-5022-7.
- ^ Aymenn Jawad Al-Tamimi (27 Nisan 2018). "The South Damascus Campaign: Interview with Quwat al-Sa'iqa". 5 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2018.
- ^ "Archived copy" (PDF). 11 Ekim 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2013.
- ^ "Archived copy" (PDF). 11 Ekim 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2013.
- ^ Lain, Donald Ray (1989). Dictionary of the African Left: Parties, Movements and Groups. Dartmouth. ss. 58-60. ISBN 1-85521-014-2.
- ^ "Archived copy". 8 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2011.
- ^ a b "حزب البعث العربي الاشتراكي". 8 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2011.
- ^ "Archived copy" (PDF). 11 Ekim 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2013.
- ^ a b "Archived copy" (PDF). 11 Ekim 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2013.
- ^ Lane, Jan-Erik (2004). Constitutions and Political Theory. Manchester University Press. s. 122. ISBN 978-0-7190-4648-3.
- ^ a b The World and Its Peoples. Marshall Cavendish. 2006. s. 256. ISBN 0-7614-7571-0.
- ^ F. Devlin, John (1976). "16: Military Ascendancy in Syria". The Baath Party: A History From its Origins to 1966. Stanford University, California: Hoover Institution Press. ss. 281-307. ISBN 978-0817965617.
- ^ a b c Federal Research Division (2004). Syria: A Country Study. Kessinger Publishing. s. 216. ISBN 978-1-4191-5022-7.
- ^ Dishon (1973). Middle East Record 1968. John Wiley and Sons. s. 720. ISBN 0-470-21611-5.
- ^ a b Federal Research Division (2004). Syria: A Country Study. Kessinger Publishing. s. 217. ISBN 978-1-4191-5022-7.
- ^ Moubayed, Sami M. (2006). Steel & Silk: Men and Women Who Shaped Syria 1900–2000. Cune Press. s. 272. ISBN 1-885942-40-0.
- ^ http://observatoiretunisien.org/upload/file/Boubakri(1).pdf[ölü/kırık bağlantı]
- ^ Katz, Mark N. (1986). Russia & Arabia: Soviet Foreign Policy Toward the Arabian Peninsula (İngilizce). Johns Hopkins University Press. s. 73. ISBN 978-0-8018-2897-3. 7 Ekim 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2024.
- ^ a b Brehony, Noel (24 Mart 2011). Yemen Divided: The Story of a Failed State in South Arabia (İngilizce). Bloomsbury Publishing. ISBN 978-0-85773-167-8. 7 Ekim 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2024.
- ^ Schmitz, Charles; Burrowes, Robert D. (25 Ekim 2017). Historical Dictionary of Yemen (İngilizce). Rowman & Littlefield. ss. 73-74. ISBN 978-1-5381-0233-6. 7 Ekim 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2024.
- ^ Halliday, Fred (4 Nisan 2002). Revolution and Foreign Policy: The Case of South Yemen, 1967-1987 (İngilizce). Cambridge University Press. s. 121. ISBN 978-0-521-89164-6.
- ^ a b "Lawyer Linda Mohammed Resigns From Ba'ath Party In Yemen". nationalyemen.com. 3 Mart 2013. 4 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2013.
- ^ "معلومات أساسية عن الأحزاب". yemen-nic.info. 11 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2023.
- ^ Almotamar Net. "Delegation of Syrian Baath Party arrives in Sana'a". Almotamar.net. 19 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2013.
- ^ "حزب البعث العربي الاشتراكي". 27 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2011.
- ^ "| صحافة نت". Sahafah.net. 13 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2013.
- ^ "Archived copy" (PDF). 11 Ekim 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2013.
- ^ "Archived copy" (PDF). 11 Ekim 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2013.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Baas Partisi'nin Suriye kanadı 22 Aralık 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Irak'taki sosyalist partiler
- 1966'da kurulan siyasi partiler
- Tek parti rejimlerinde iktidar olmuş siyasi partiler
- Orta Doğu tarihi
- Baasçı partiler
- Baas Partisi
- Suriye'de Arap milliyetçiliği
- Sol milliyetçi partiler
- Suriye'deki sosyalist partiler
- 1966'da Suriye'de kurulan oluşumlar
- 2025'te Suriye'de feshedilmiş oluşumlar
- 2025'te kapatılan siyasi partiler
- Suriye'deki eski siyasi partiler
- Suriye'deki milliyetçi partiler