Mlaşeti
Mlaşeti (Gürcüce: მლაშეთი), tarihî Samtshe bölgesinin Türkiye'de kalan kesiminde, günümüzde Ardahan ilinin Posof ilçesine bağlı Uluçam (Varhana) köyünün yakınında ortadan kalkmış bir köydür.[1]
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Gürcüce bir yer adı olan Mlaşeti (მლაშეთი), tuzlu su veya acı su anlamındaki “mlaşe” (მლაშე) kelimesinden türemiştir ve tuzlu yer anlamına gelir.[2] Tuzlu su içerdiği için Türkçe tuz gölü olarak adlandırılan göl türüne de Gürcücede “mlaşe tba” (მლაშე ტბა) denir.
Mlaşeti köyünün bulunduğu tarihî Samtshe bölgesi, bir kısmı hariç bugün de Gürcistan sınırları içindedir. Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü 1578 yılında tamamen ele geçirmiştir.
Mlaşeti köyü, 1595 tarihli Osmanlı mufassal defterinde Mlaşet (ملاشیت) olarak geçer. Bu sırada bu yerleşim Gürcistan Vilayeti içinde, Poshov livasının Güney nahiyesine bağlıydı. Söz konusu defterde Mlaşeti köyünün Varhana (Uluçam) köyünün yakınında olduğu belirtilmiştir. Bu sırada köy boş olarak kaydedilmiş, bununla birlikte 4.000 akçe vergi öngörülmüştür.[1][3]
Mlşaeti köyü, Çıldır Eyaleti'nin 1694-1732 dönemini kapsayan Osmanlı cebe defterinde aynı adla kaydedilmiş olup aynı idarî konuma sahipti. Hicri 1141 (1728/1729) tarihinde köy İdris adına birine tahsis edilmişti ve 4.000 akçe vergi belirlenmişti.[4]
Osmanlı mufassal defterini yayımlayan Gürcü Türkolog Sergi Cikia, Mlaşeti köyünün Rusça kaynaklarda Mulaşet (Мулашеть) şeklinde geçtiğini yazmıştır.[1] Ancak bu yerleşim 1886 tarihli Rus nüfus sayımında Poshov kazasında bir köy olarak yer almamıştır.[5] Mlaşeti ve Mulaşet'in bu tarihten önce köy olmaktan çıktığı anlaşılmaktadır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი: გამოკვლევა: წიგნი III), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1947-1958, 3 cilt, III. Cilt (1958), s. 453". 15 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2025.
- ^ "მლაშე" - A Comprehensive Georgian-English Dictionary, Londra, 2006, 2 cilt 7 Temmuz 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 0-9535878-3-5
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი : თარგმანი : წიგნი II), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; II. cilt (1941), s. 311". 17 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2025.
- ^ "Defter-i Caba-i Eyalet-i Çıldır 1694-1732 (ჩილდირის ვილაიეთის ჯაბა დავთარი : 1694-1732 წწ.), (Yayıma hazırlayan) Tsisana Abuladze, Tiflis, 1979, 198, 254". 30 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2025.
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, "Kars oblastı" - 348-402". 29 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2025.