Feleti Teo
| Feleti Teo OBE | |
|---|---|
| |
| Tuvalu Başbakanı | |
| Görevde | |
| Makama geliş 26 Ocak 2024 | |
| Yerine geldiği | Kausea Natano |
| Milletvekili | |
| Görevde | |
| Makama geliş 26 Ocak 2024 | |
| Yerine geldiği | Samuelu Teo |
| Batı ve Orta Pasifik Balıkçılık Komisyonu (WCPFC) Direktörü | |
| Görev süresi Aralık 2014 - Aralık 2022 | |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 9 Ekim 1962 |
| Partisi | Bağımsız |
| Evlilik(ler) | Tausaga Teo |
| Bitirdiği okul | Canterbury Üniversitesi Avustralya Ulusal Üniversitesi |
| Mesleği | Avukat |
Feleti Penitala Teo (d. 9 Ekim 1962), Tuvalulu avukat ve siyasetçi. Teo, Okyanusya ülkesi Tuvalu'nun 14. Başbakanı olarak görev yapmaktadır. 2024 Tuvaluan genel seçimlerinde Tuvalu Parlamentosu'na seçildi. Bu sürecin öncesinde Batı ve Orta Pasifik Balıkçılık Komisyonu'nun (WCPFC) icra direktörüydü.[1][2]
Teo, parlamentoda herhangi bir muhalif adım olmadan seçilmesinin ardından 26 Şubat 2024'te başbakan olarak atandı.[3][4][5][6][7][8]
Büyük Britanya'dan bağımsızlığını takiben Tuvalu'nun ilk Genel Valisi (1978 – 1986) olarak atanan Sir Fiatau Penitala Teo'nun oğludur.[9]
Aralık 2014'te Apia, Samoa'daki WCPFC'nin 11. olağan oturumunda Batı ve Orta Pasifik Balıkçılık Komisyonu'nun (WCPFC) [10] genel müdürü olarak atandı ve Aralık 2022'ye kadar bu görevini sürdürdü. Pasifik Adaları Forumu'nun (2008) eski Genel Sekreter vekili idi.[11] Teo ayrıca Tuvalu Başsavcısı (1991–2000) ve Forum Balıkçılık Ajansı Genel Müdürü (2000–2006) olarak görev yaptı.[10][10]
Eğitim
[değiştir | kaynağı değiştir]Feleti Teo, Hukuk Lisans derecesini Yeni Zelanda'nın Christchurch kentindeki Canterbury Üniversitesi'nden ve Hukuk Yüksek Lisans derecesini Avustralya'nın Canberra kentindeki Avustralya Ulusal Üniversitesi'nden Kamu Hukuku alanında almıştır.[11] 1986'da Yeni Zelanda Yüksek Mahkemesi'ne avukat olarak kabul edilerek avukat olmaya hak kazanan ilk Tuvalulu oldu.[12]
Kariyer
[değiştir | kaynağı değiştir]Teo, 1991'den 2000'e kadar Tuvalu Başsavcısı ve Tuvalu Hukuk ve Adli Hizmetler Başkanı olarak görev yapan [11] Tuvaluluydu [12] Selefleri sırasıyla gurbetçi John Wilson, Neil Davidson, Beith Atkinson ve David Ballantyne'di (1978–1991).[13][14][15][16][17][18] Teo'nun görev süresi boyunca Cameron Dick, 1995'ten 1996'ya kadar Tuvalu Başsavcı Vekili olarak görev yaptı; Teo ise Canberra'daki Avustralya Ulusal Üniversitesi'nde lisansüstü eğitim aldı.[19][20] Iakoba Italeli, 2002 yılında Tuvalu Başsavcısı olarak Teo'nun yerini aldı.[21]
2000'den 2006'ya kadar Honiara, Solomon Adaları merkezli Pasifik Adaları Forumu Balıkçılık Ajansı'nın (FFA) Genel Müdürü olarak görev yaptı.[11] 2007-2013 yılları arasında merkezi Fiji'de bulunan Pasifik Adaları Forumu'nun (PIF) Genel Sekreter Yardımcısı olarak görev yaptı.[22] Bu dönemde, Pasifik Adaları Forumu'nun (2008) Genel Sekreteri Avustralyalı Greg Urwin'in hastalığı ve ardından ölümü nedeniyle Genel Sekreter vekili olarak görev yaptı.[11][23]
Teo, 2014 yılında WCPFC'ye atanana kadar düzenlediği yeni kurulan bölgesel organizasyon Pasifik Adaları Kalkınma Forumu'na (PIDF) geçici genel sekreter olarak atandı. Genel sekreterlik için diğer iki aday ise Cook Adaları Dışişleri Bakanı Wilkie Rasmussen ve Samoa eski başsavcısı ve Uluslararası Ceza Mahkemesi eski yargıcı Tuiloma Neroni Slade idi.[22] Sonuçta Slade, Niue'deki [24] Pasifik Adaları Forumu toplantısında bir sonraki genel sekreter olarak seçilirken Teo, Aralık 2014'te WCPFC Sekreteryası'nın icra direktörü olarak atandı.[25]
Teo, hükûmete yaptığı hizmetlerden dolayı 2013 Doğum Günü Onur Töreninde Britanya İmparatorluğu Nişanı (OBE) Memuru olarak atandı.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Tuvalu general election: Six newcomers in parliament". Radio New Zealand. 29 Ocak 2024. 29 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2024.
- ^ Marinaccio, Jess (30 Ocak 2024). "Tuvalu's 2024 general election: a new political landscape". PolicyDevBlog. 30 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2024.
- ^ Needham, Kirsty (26 Şubat 2024). "Taiwan ally Tuvalu names Feleti Teo as new prime minister". Reuters. 26 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2024.
- ^ Agence France-Presse (26 Şubat 2024). "Tuvalu names Feleti Teo prime minister after pro-Taiwan leader Kausea Natano ousted". The Guardian. 26 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2024.
- ^ Australian Associated Press (26 Şubat 2024). "Feleti Teo named as new Tuvalu prime minister". The National Indigenous Times. 27 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2024.
- ^ Rod McGuirk and Tristan Lavalette (25 Şubat 2024). "Feleti Teo is named Tuvalu's new prime minister after elections that ousted Taiwan supporter". The Washington Post. Erişim tarihi: 26 Şubat 2024.
- ^ "Feleti Teo elected new Tuvalu PM unopposed". Radio New Zealand. 26 Şubat 2024. 26 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2024.
- ^ Faa, Marian; Dziedzic, Stephen (26 Şubat 2024). "Tuvalu's new prime minister to face decisions on key pact with Australia and recognition of Taiwan". ABC News (Australia). 26 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2024.
- ^ "Tuvalu Elects 12 Members of Parliament". East-West Center Center for Pacific Islands Studies/University of Hawai'i at Manoa/PACNEWS. 27 Mart 1998. 6 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2015.
- ^ a b c Pareti, Samisoni (3 Aralık 2014). "Tuvalu 'son' secures top WCPFC job". Island Business. 7 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2015.
- ^ a b c d e "Tuvalu's Feleti Te'o Is Forum's New Deputy Secretary General". Pacific Magazine. 3 Mayıs 2008. Erişim tarihi: 14 Eylül 2008.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ a b "Senior Regional Bureaucrat honoured by the Queen | THE JET | Fiji's First Community Newspaper". thejetnewspaper.com (İngilizce). 2 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2018.
- ^ Jill and Fred Hunter (28 Kasım 2006). "Obituary: Anita Wilson". The Guardian (İngilizce). 11 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2018.
- ^ McIntyre, W. David (24 Kasım 2016). Winding up the British Empire in the Pacific Islands (İngilizce). Oxford University Press. ISBN 9780192513618. 14 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2018.
- ^ Australia journal of political science (İngilizce). 1992. 5 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2018.
- ^ "Announcements (15 Commonwealth Law Bulletin 1989)". heinonline.org. 1989. 28 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2018.
- ^ Melanesian Law Journal (İngilizce). Papua and New Guinea University law Faculty. 1991. 27 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2018.
- ^ Whitaker, Joseph (1 Aralık 1991). Whitaker's Almanac 1992 124 (İngilizce). J. Whitaker. ISBN 9780850212204. 27 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2018.
- ^ "Hon Cameron Dick". Queensland Parliament (İngilizce). 5 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2018.
- ^ "Queensland's new Attorney General practised law in Tuvalu | Pacific Beat". radioaustralia.net.au (İngilizce). 3 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2018.
- ^ "Tuvalu confident of Commonwealth nomination". pina.com.fj. 27 Nisan 2022. 26 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2024.
- ^ a b "Three in Running For Forum Secretary General". Pacific Magazine. 6 Ağustos 2008. Erişim tarihi: 14 Eylül 2008.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "Executive Heads of The Secretariat". Pacific Islands Forum Secretariat. 28 Haziran 2017. 7 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2017.
- ^ "Pacific Islands Forum chooses new Secretary General". Radio New Zealand International. 21 Ağustos 2008. 22 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2008.
- ^ "WCPFC improves observer safety". 27 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2017.
