Rosen Jelyazkov
| Rosen Jelyazkov Росен Желязков | |
|---|---|
| |
| Resmî portre, 2023 | |
| Bulgaristan başbakanı | |
| Görevde | |
| Makama geliş 16 Ocak 2025 | |
| Başkan | Rumen Radev |
| Yardımcı | Listeyi gör |
| Yerine geldiği | Dimitır Glavçev[a] |
| Bulgaristan Ulusal Meclisi Başkanı | |
| Görev süresi 19 Nisan 2023 - 25 Nisan 2024 | |
| Yerine geldiği | Vecdi Raşidov |
| Yerine gelen | Raya Nazaryan |
| Bulgaristan Ulusal Meclisi üyesi | |
| Görev süresi 21 Temmuz 2021 - 16 Ocak 2025 | |
| Seçim bölgesi | 1. Blagoevgrad |
| Ulaştırma, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Bakanı | |
| Görev süresi 20 Eylül 2018 - 12 Mayıs 2021 | |
| Başbakan | Boyko Borisov |
| Yerine geldiği | İvaylo Moskovski |
| Yerine gelen | Georgi Todorov |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | Rosen Dimitrov Jelyazkov 5 Nisan 1968 Sofya, Bulgaristan HC |
| Partisi | GERB |
| Çocuk(lar) | 2 |
| Bitirdiği okul | Sofya Üniversitesi |
| Mesleği |
|
Rosen Jelyazkov (Bulgarca: Росен Желязков, d. 5 Nisan 1968), Bulgar siyasetçi ve Bulgaristan başbakanı.[4] GERB üyesi olan Jelyazkov, daha önce 2018-2021 yılları arasında Ulaştırma Bakanlığı, 2021-2025 yılları arasında Ulusal Meclis üyeliği ve 2023-2024 yılları arasında Ulusal Meclis Başkanlığı görevlerini üstlenmiştir.
Erken dönem yaşamı, eğitimi ve kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Jelyazkov 5 Nisan 1968 tarihinde Sofya'da doğdu. Sofya Üniversitesi'nden Hukuk alanında yüksek lisans derecesi aldı.
Kariyerine 1994 yılında Sofya Belediyesi'nin Karapınar bölgesinde hukuk danışmanı olarak başlamış ve burada üst düzey hukuk pozisyonlarının yanı sıra yerel yönetimde de görevler üstlenmiştir.[5]
1995 yılında Sofya Avukatlar Birliği'ne medeni hukuk ve ticaret hukuku alanında uzmanlaşmış bir avukat olarak kabul edilmiştir.[5][6]
Siyasi kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Belediye yönetimi
[değiştir | kaynağı değiştir]Jelyazkov, 1998-1999 yılları arasında Sofya Belediyesi'nin Lozenets ilçesinde “Hukuk ve Denetim”den sorumlu belediye başkan yardımcısı olarak atanarak siyasi kariyerine başlamıştır.[5][6][7][8]
2003 yılında Stefan Sofiyanski tarafından Sofya Belediyesi sekreterliğine atanmış ve 2005 yılında Boyko Borisov'un seçilmesinin ardından bu göreve yeniden getirilmiştir.[9] 2009 yılında Borisov tarafından Bakanlar Kurulu Sekreteri olarak atanmıştır.[9]
Devlet yönetimi
[değiştir | kaynağı değiştir]Jelyazkov 2009-2013 yılları arasında Bakanlar Kurulu Sekreteri olarak görev yaptığı dönemde, ilk olarak Boyko Borisov döneminde görev almış ve daha sonra Geçici Başbakan Marin Raykov tarafından yeniden atanmıştır.[5][6][7][8] Jelyazkov, kabine sekreterliğinin yanı sıra 2011-2013 yılları arasında Kamu Yönetimi Enstitüsü'nün yönetim kurulu başkanlığını yapmış ve Avrupa Kamu Yönetimi Enstitüsü'nde (EIPA) Bulgaristan'ı temsil etmiştir.[10]
Raykov'un başbakanlığı sırasında kabine sekreteri olan Jelyazkov'un adı 2013 Bulgaristan parlamento seçimleriyle ilgili “Kostinbrod olayı”nda kamoyunda geniş yankı buldu. Başta BSP olmak üzere bir dizi siyasi parti, Kostinbrod'da yaklaşık 350.000 oy pusulasının, geçici kabinenin izniyle yasadışı olarak basıldığını iddia etti.[11] Olayla ilgili soruşturma kapsamında Jelyazkov, oy pusulalarının doğru basılmasını denetleme görevini ihmal ettiği iddiasıyla savcılık tarafından suçlandı.[12] 2014 yılında, Sofya Şehir Mahkemesi, Jelyazkov'un suç işlediğine dair hiçbir kanıt bulamadığını belirterek masum olduğuna karar verdi.[13]
Jelyazkov, 2014-2016 yılları arasında Başbakan Boyko Borisov'a kamu yönetimi ve e-Devlet alanları için danışmanlık görevini üstlenmiştir.[5][6][7][14] Bu dönemde, Bulgaristan'da e-devletin uygulanmasına ilişkin mevzuatın geliştirilmesine yardımcı oldu ve Bulgaristan'ı Açık Hükûmet Ortaklığı zirvesinde temsil etti.[10]
Jelyazkov, Nisan 2016'da GERB tarafından Rekabetçiliğin Korunması Komisyonu Başkanlığına aday gösterilmiş, ancak Boyko Borisov'un GERB'in süreçten çekilmesi için aldığı karar sonrasında adaylığını geri çekmiştir.[15]
30 Eylül 2016 tarihinde yeni oluşturulan Bulgaristan e-Devlet Kurumunun Başkanlığına atanmıştır.[5][6][16] Jelyazkov, bu görevinde devlet hizmetlerinin dijitalleştirilmesini ve devlet tarafından verilen belgeler için çevrimiçi çözümlerin uygulanmasını denetleme rollerini üstlenmiştir.[17][18]
Ekim 2017'de posta, radyo ve e-imza devlet hizmetlerini denetlemekten sorumlu Mesaj Düzenleme Komisyonu'nun başına getirilmiştir.[19]
Ulaştırma Bakanlığı
[değiştir | kaynağı değiştir]Ulaştırma Bakanı İvaylo Moskovski'nin İsvodiye kasabası yakınlarında meydana gelen bir trafik kazası sonrasında istifa etmesinin ardından,[20] 20 Eylül 2018 tarihinde Ulusal Meclis tarafından Ulaştırma, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Bakanı olarak seçilmiştir.[5][6]
Seçilmesinden kısa bir süre sonra Jelyazkov, faaliyetlerini Ulusal Meclis ile yakından koordine etme sözü verdi ve Moskovski tarafından başlatılan programları devam ettirmeyi amaçladığını söyledi.[21]
Jelyazkov, Bakan olarak ilk faaliyetlerinden biri olarak, havaalanının önceki imtiyaz sahiplerinin çekilmesinin ardından Filibe Havalimanı'nın işletme ruhsatını iptal etme kararı aldı.[22] Bu kararının yanı sıra, Sofya Havalimanı'nın ruhsatına ilişkin son tarihi de uzatmıştır.[23]
Kasım 2018'de Jelyazkov, önceki yönetim tarafından fonların kötü yönetildiğine dair bir dizi iddianın ardından Bulgaristan Devlet Demiryolları'nın yönetiminde değişikliğe gidildiğini duyurdu.[24]
Devletlerarası lojistik ağların statüsünü düzenlemeyi amaçlayan AB “hareketlilik paketi”nde yapılacak yeni değişikliklerin uygulanmasına ilişkin müzakereler sırasında Jelyazkov, Bulgar taşımacılık sektöründe işçilerin rollerinin zayıflatılması için önerilen değişikliklere karşı çıktı ve işçilerin düzenlediği protestoları destekledi.[25] Ocak 2019'da Jelyazkov, Bulgaristan'ın AB kurumları ile müzakereler sırasında Bulgar tır şoförlerinin statüsü konusunda bazı tavizler elde etmeyi başardığını, ancak bu tavizlerin tır şoförleri sendikası tarafından tatmin edici bulunmadığını açıkladı.[26]
Jelyazkov'un karşılaştığı bir diğer suçlama ise Bulgar Sosyalist Partisi'nin Sofya Havalimanı'nın imtiyaz sözleşmesinin özel bir firmaya usulsüz iltimas gösterilmesi nedeniyle Avrupa hukuk uygulamalarına aykırı olduğu yönündeki iddialarıdır.[27] Jelyazkov, iddiaları reddederek sözleşmenin sadece devletin haklarını kısıtladığını, diğer özel şirketlerin haklarını kısıtlamadığını vurgulamıştır. Nihayetinde, BSP'nin engellemelerine rağmen Sofya'daki havalimanının işletmesi Haziran 2019'da “Sof Connect” şirketine verilmiştir.[28] Sof Connect'in seçilmesi, Ulaştırma Bakanlığı'nın rekabete aykırı uygulamaları iddiasıyla, süreçteki diğer bazı katılımcılar tarafından yasal olarak sorgulanmıştır.[29] 22 Temmuz 2020 tarihinde, havalimanı ruhsat sözleşmesi Jelyazkov tarafından imzalanmıştır.[30]
Şubat 2019'da Bulgaristan Otobüs Şoförleri Sendikası, devlet sübvansiyonlarının sektöre dağıtımına ilişkin belirsiz düzenlemeler nedeniyle ulusal bir grev yapma tehdidinde bulunmuştur.[31] Buna karşılık, otobüs şoförlerinin çalışma koşullarının iyileştirilmesi ve devlet fonlarının dağıtımının iyileştirilmesi için bir dizi önlem açıklanmıştır.[31]
BTV'ye verdiği röportajda Jelyazkov, yaygın yolsuzluğun “Otomobil idaresi” birimlerinde önemli bir sorun olmaya devam ettiğini kabul etti ve bunun “yapısal” nedenlerini ele alma sözü verdi.[32] Araç tescilleri üzerindeki bürokratik yükü azaltmak amacıyla, araç sahiplerinin araçlarının teknik kontrolünün yalnızca otomobil idaresi tarafından değil, özel şirketler tarafından da yapılmasına olanak tanıyan bir yasa teklifi sunmuştur.[33] Yasa teklifi, BSP ve bazı medya kuruluşları tarafından suç faaliyetlerine olanak sağladığı iddiasıyla eleştirilmiştir.
Bakan olarak görev yaptığı dönemde Bulgaristan'da 5G telekomünikasyon altyapısının inşasını denetlemiştir.[34]
2020 yılında Ulaştırma Bakanlığı, Filibe Havalimanı'nın 35 yıllık bir süre için ruhsatına ilişkin süreci yeniden başlatmaya karar verdi.[35]
Jelyazkov, Eğitim Bakanlığı ile koordinasyon halinde, teorik gereklilikleri azaltırken pratik gereklilikleri artırmak da dahil olmak üzere ehliyet sınavı gerekliliklerinde bir reform gerçekleştirmeye çalışmıştır.[36] Reform, yasanın getirdiği idari yüklerin ve uygulama saatlerinin artmasının mali sorunlara ve aşırı çalışmaya yol açacağını iddia eden sürücü kursları tarafından eleştirilmiştir.[37] Yasayı savunan Jelyazkov, yasanın inceleme sürecinin pek çok unsurunu dijitalleştireceğini, böylece yolsuzluğu azaltacağını ve sektörü resmîleştireceğini iddia etti.[38] Daha sonrasında, planlanan reformlar hayata geçirilememiştir.[39]
COVID-19'un ekonomik etkileriyle mücadele çabalarının bir parçası olarak, ulaştırma sektöründe yeni ücret planlarının uygulanmasına izin vermiştir.[40]
Jelyazkov'un Ulaştırma Bakanlığı görevi Mayıs 2021'de Üçüncü Borisov Hükûmeti'nin istifasının ardından sona erdi.
Parlamento faaliyetleri & Meclis Başkanlığı
[değiştir | kaynağı değiştir]GERB üyesi olan Jelyazkov, 45., 46., 47., 48. ve 49. Dönem Ulusal Meclis üyesi olarak görev yapmıştır.[7] 19 Nisan 2023 tarihinde GERB ve Ulusal Meclisteki ikinci büyük grup olan PP-DB arasında varılan anlaşmanın ardından Rosen Jelyazkov 136 oyla Meclis Başkanı seçilmiştir.[6][7][41]
25 Nisan 2024 tarihinde Jelyazkov, 129 lehte oyla Ulusal Meclis Başkanlığı görevinden alınmıştır.[42]
1 Temmuz'da Jelyazkov, Haziran 2024 Bulgaristan parlamento seçimlerinin ardından Cumhurbaşkanı Rumen Radev tarafından hükûmeti kurmak için görevlendirildi.[43] Ancak Ulusal Meclis 3 Temmuz'da 138 oyla hükûmete güvenoyu vermedi.[44]
Bulgaristan başbakanlığı
[değiştir | kaynağı değiştir]Ulusal Meclis, 16 Ocak 2025 tarihinde Jelyazkov'un Başbakan olarak kurduğu azınlık hükûmetine güvenoyu vermiştir.[45]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Parliament.bg". www.parliament.bg. 12 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2025.
- ^ "Bulgaria's caretaker PM-designate Glavchev presents nominees for interim government". 5 Nisan 2024. 10 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2025.
- ^ "Caretaker Prime Minister Dimitar Glavchev". 6 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2025.
- ^ Ihvan Radoykov. "Bulgaristan'da Başbakan Jelyazkov'un koalisyon hükümeti parlamentodan güvenoyu aldı". Anadolu Ajansı. Erişim tarihi: 18 Ocak 2025.
- ^ a b c d e f g Atanasova, Maria (19 Nisan 2023). "Росен Желязков: Запален по моторите и рок музиката: Кой е новият председател на Народното събрание?". Fakti.bg (Bulgarca). 19 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2023.
- ^ a b c d e f g "Кой е Росен Желязков?". dariknews.bg (Bulgarca). 17 Eylül 2018. Erişim tarihi: 3 Ekim 2023.
- ^ a b c d e "Росен Желязков". Еconomic.bg (Bulgarca). 19 Nisan 2023. Erişim tarihi: 4 Ekim 2023.
- ^ a b "Кой е Росен Желязков, договорен за шеф на парламента? frognews.bg". frognews.bg (Bulgarca). Erişim tarihi: 4 Ekim 2023.
- ^ a b "Човек от общината ще командва чиновниците в МС". 24Chasa.bg (Bulgarca). Erişim tarihi: 16 Ocak 2025.
- ^ a b "Кой е Росен Желязков - номиниран за министър-председател (Биография)". Dariknews.bg (Bulgarca). Erişim tarihi: 16 Ocak 2025.
- ^ "Премиерът чака "със затаен дъх" прокуратурата да обясни за бюлетините". Mediapool.bg (Bulgarca). Erişim tarihi: 16 Ocak 2025.
- ^ "Бившият главен секретар на МС вече е обвиняем за скандала с бюлетините". Mediapool.bg (Bulgarca). Erişim tarihi: 16 Ocak 2025.
- ^ "Балонът "Костинброд" се спука в съда". Mediapool.bg (Bulgarca). 20 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2025.
- ^ "Кой е Росен Желязков, когото ГЕРБ издигат за шеф на НС". www.24chasa.bg (İngilizce). 4 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2023.
- ^ "Изборът на ново ръководство на КЗК се връща на старта". www.mediapool.bg (İngilizce). 9 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2025.
- ^ "Кой е Росен Желязков? Един от най-приближените на Борисов става транспортен министър". Epicenter (Bulgarca). 17 Eylül 2019. 18 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2023.
- ^ "До края на годината се очаква свързване на регистрите за 12 вида услуги". Mediapool.bg (Bulgarca). 17 Eylül 2017. Erişim tarihi: 16 Ocak 2025.
- ^ "Дигитализация на европейските администрации до 2022 г". Mediapool.bg (Bulgarca). 6 Ekim 2017. Erişim tarihi: 16 Ocak 2025.
- ^ "Комисията за регулиране на съобщенията е с нов шеф". Mediapool.bg (Bulgarca). 20 Ekim 2017. 19 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2025.
- ^ "Борисов пак стигна до Росен Желязков – този път за транспортен министър". Mediapool.bg (Bulgarca). 17 Eylül 2018. 21 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2025.
- ^ "Новите министри продължават управленския курс". Mediapool.bg (Bulgarca). 25 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2025.
- ^ "Концесията на летище "Пловдив" е прекратена". Mediapool.bg (Bulgarca). 25 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2025.
- ^ "Удължен е срокът за оферти за концесията на летище София". Mediapool.bg (Bulgarca). 16 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2025.
- ^ "Вихрушка от скандали и оставки в ръководството на БДЖ". Mediapool.bg (Bulgarca). 16 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2025.
- ^ "Български превозвачи готвят протест в Брюксел на 10 януари". Mediapool.bg (Bulgarca). Erişim tarihi: 16 Ocak 2025.
- ^ "Транспортният министър е оптимист за евроотстъпки пред превозвачите ни". Mediapool.bg (Bulgarca). 16 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2025.
- ^ "Желязков отказва да спре концесията за летище София, отрича нарушения". Mediapool.bg (Bulgarca). 16 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2025.
- ^ "Операторът на летище Мюнхен поема и софийското". Mediapool.bg (Bulgarca). 16 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2025.
- ^ "Две жалби стопират концесията на Летище София". Mediapool.bg (Bulgarca). 16 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2025.
- ^ "Концесията за летище "София" подписана на четири очи". Mediapool.bg (Bulgarca). 16 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2025.
- ^ a b "Държавата не знае как разпределя 112 млн. лв. между автобусните превозвачи". Mediapool.bg (Bulgarca). 16 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2025.
- ^ "Росен Желязков: На всички е ясно, че корупция в "Автомобилна администрация" има". Mediapool.bg (Bulgarca). 16 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2025.
- ^ "Транспортният министър: Всеки ще може сам да си ремонтира колата". Mediapool.bg (Bulgarca). 16 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2025.
- ^ "Освобождават се честоти за изграждането на 5G мрежи". Mediapool.bg (Bulgarca). 16 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2025.
- ^ "Нов опит за концесия на летище Пловдив". Mediapool.bg (Bulgarca). 16 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2025.
- ^ "Отбой за повечето часове кормуване след протест на автошколите". Mediapool.bg (Bulgarca). 18 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2025.
- ^ "Протест на автошколи заради налаган им корупционен модел на обучение". Mediapool.bg (Bulgarca). 27 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2025.
- ^ "Автошколите минават на електронно обслужване". Mediapool.bg (Bulgarca). 31 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2025.
- ^ "Инструкторите се отказаха от протест след отстъпки на транспортния министър". Mediapool.bg (Bulgarca). 28 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2025.
- ^ "Мярката 80/20 ще важи и за транспорт, и за туризъм, почва от 1 юли (Обновено)". 24Chasa.bg (Bulgarca). Erişim tarihi: 16 Ocak 2025.
- ^ "BTA :: New Bulgarian Parliament Elects Its Leader". www.bta.bg. 15 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2025.
- ^ Отстраниха Росен Желязков от председателското място в НС - Новините на NOVA (25.04.2024) (İngilizce). Erişim tarihi: 26 Nisan 2024 – www.youtube.com vasıtasıyla.
- ^ "Bulgaria's GERB tasked with forming minority government". Al Jazeera. 1 Temmuz 2024. 1 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2024.
- ^ "Bulgarian Parliament rejects new government proposed by leader of main party". Associated Press. 3 Temmuz 2024. 26 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2024.
- ^ "Избраха кабинета „Желязков". България има ново редовно правителство". 16 Ocak 2025. 16 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2025.
