Gülnar
| Gülnar | |
|---|---|
 | |
 Gülnar ilçesinin Mersin'deki konumu | |
 İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Mersin |
| Coğrafi bölge | Akdeniz Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | İsmail Şanal[1] |
| • Belediye başkanı | Fatih Önge (MHP) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 1669 km² |
| Rakım | 950 m |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 25.865 |
| • Kır | - |
| • Şehir | 25.296 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| ISO 3166 kodu | TR-33 |
| Posta kodu | 33700 |
| İl alan kodu | 0324 |
| İl plaka kodu | 33 |
Gülnar, Mersin ilinin bir ilçesidir. Toros Dağlarının 950 m yüksekliğinde Taşeli Platosu'nda kurulmuştur. Akdeniz'e 32 km uzaklıktadır.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Gülnar'ın geçmişi Hititler'e kadar dayanmaktadır. Sonraları bölgeye Asurlular hakim olmuşlardır. Kısa süreliğine İran ve Mısırlılar'ın egemenliğinde kalan Gülnar, daha sonra Antik Romalılar'ın yönetimine girmiştir. Gülnar'ın bugünkü halkı, 1230 yılında Orta Asya Balkaş gölü kıyısındaki Gülnar'dan göç ederek bu çevreye yerleşen Türkmenlerdir. Anayurtlarından zorunlu olarak göç etmek zorunda kalan göçerlerin ataları, Gülnar Hatun önderliğinde büyük savaşlar ve uğraşlar vererek, Mersin (İçel) bölgesine gelerek yerleşirler. Göçerler, yerleştikleri bu yere, Orta Asya'dan geldikleri yörenin adı olan ve aynı zamanda kendilerine Orta Asya'dan gelmelerine önderlik ederek, ulusu için canını feda eden liderleri Gülnar Hatun'un ismini vererek şimdiki Gülnar kazasının yerleşimcileri ve kurucuları olmuşlardır.[kaynak belirtilmeli]
1461 yılında Gülnar, Silifke ve Mut ile birlikte Fatih Sultan Mehmet'in komutanlarından Gedik Ahmet Paşa tarafından Osmanlı yönetimine katılmıştır. 1900'lü yıllarda Adana valilik, Silifke mutasarrıflık, Gilindire (Aydıncık) ilçe, Zeyne (Sütlüce) bucak merkezi iken Gülnar, Yörüklerin alım satım yaptıkları (bir adı da Anaypazarı olan) bir köydür. Gilindire'den (Aydıncık'tan) yaz aylarında Gülnar yaylasına çıkan ilçe yöneticileri, Gülnar'ın ilçe olmasını istediler. 3 Haziran 1916 tarihinde yapılan bir törenle Gülnar, resmen ilçe olmuştur.[kaynak belirtilmeli]
Coğrafi yapı
[değiştir | kaynağı değiştir]Gülnar; doğuda Silifke, batıda Anamur ve Bozyazı, kuzeyde Mut, kuzeybatıda Karaman, güneyde Aydıncık ilçesi ile çevrilidir. Gülnar Akdeniz'e kıyısı olan bir ilçedir. Mersin'in güneybatısında Mersin merkeze 150 km uzaklıkta, Taşeli Platosu üzerinde yer alır.[kaynak belirtilmeli] İlçenin yüzölçümü 1.416 km²’dir.[2]
Yönetim
[değiştir | kaynağı değiştir]Eski belediye başkanları
[değiştir | kaynağı değiştir]| Seçim | İsim | Parti | |
|---|---|---|---|
| 1963 | Mehmet Zeybek | Cumhuriyet Halk Partisi | |
| 1968 | Uysal Turhan | Adalet Partisi | |
| 1973 | |||
| 1977 | |||
| 1984 | İsa Toka | Sosyal Demokrasi Partisi | |
| 1989 | Mehmet Güzel | Doğru Yol Partisi | |
| 1994 | Mehmet Işık | Anavatan Partisi | |
| 1999 | Mustafa Eyiceoğlu | Milliyetçi Hareket Partisi | |
| 2004 | Ahmet Günel | ||
| 2009 | |||
| 2014 | |||
| 2019 | Alparslan Ünüvar | ||
| 2024 | Fatih Önge | ||
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1927[3] | 19.455 | 640 | 18.815 |
| 1935[4] | 23.034 | 1.029 | 22.005 |
| 1940[5] | 23.538 | 1.280 | 22.258 |
| 1945[6] | 25.409 | 1.228 | 24.181 |
| 1950[7] | 28.730 | 2.807 | 25.923 |
| 1955[8] | 29.732 | 3.100 | 26.632 |
| 1960[9] | 32.692 | 3.920 | 28.772 |
| 1965[10] | 36.373 | 4.983 | 31.390 |
| 1970[11] | 36.570 | 5.072 | 31.498 |
| 1975[12] | 41.945 | 6.344 | 35.601 |
| 1980[13] | 42.668 | 6.837 | 35.831 |
| 1985[14] | 44.897 | 7.511 | 37.386 |
| 1990[15][a] | 33.714 | 7.550 | 26.164 |
| 2000[16] | 38.292 | 10.503 | 27.789 |
| 2007[17] | 33.785 | 11.021 | 22.764 |
| 2008[18] | 30.304 | 8.826 | 21.478 |
| 2009[19] | 30.441 | 8.357 | 22.084 |
| 2010[20] | 28.551 | 8.078 | 20.473 |
| 2011[21] | 27.450 | 7.841 | 19.609 |
| 2012[22] | 26.433 | 7.504 | 18.929 |
| 2013[23] | 26.451 | 26.451 | veri yok |
| 2014[24] | 26.029 | 26.029 | veri yok |
| 2015[25] | 25.452 | 25.452 | veri yok |
| 2016[25] | 25.300 | 25.300 | veri yok |
| 2017[25] | 24.848 | 24.848 | veri yok |
| 2018[25] | 25.865 | 25.865 | veri yok |
| 2019[25] | 25.420 | 25.420 | veri yok |
| 2020[25] | 25.296 | 25.296 | veri yok |
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Eğitim ve sağlık
[değiştir | kaynağı değiştir]Okuryazar oranı %97'dir. İlçe merkezinde Mersin Üniversitesi'ne bağlı meslek yüksek okulu, genel lise, Anadolu lisesi, imam hatip lisesi, çok programlı lise ve ticaret lisesi, pratik kız sanat okulu; Sütlüce kasabasında 1 çok programlı lise, 3 ilköğretim okulu; diğer köy ve kasabalarda ise toplam 25 ilköğretim okulu bulunmaktadır. Bu okullarda toplam 1454 öğrenci ve 271 öğretmen ile eğitim ve öğretim hizmetleri verilmektedir.
İlçe merkezinde 1 devlet hastanesi, 1 sağlık ocağı ve ona bağlı 8 sağlık evi ile; köy ve kasabalarda, 8 sağlık ocağı ve 4 sağlık evi ile bulunmaktadır.
Ekonomi
[değiştir | kaynağı değiştir]Yüzölçümü 166.900 hektar olan ilçede, tarım alanı 35.110 hektardır. Orman ve fundalık alan 84.809 hektar, çayır ve mera alanı 130 hektar, tarım dışı arazi 46.851 hektardır. Tarıma elverişli olan arazide tarla tarımı, bağcılık, meyvecilik ve sebzecilik yapılmaktadır. Dağlık bölgelerde tahıllardan buğday ve nohut ekilir; bağcılık da önemli bir geçim kaynağıdır. Son yıllarda elma, armut ve şeftali de yetiştirilmektedir. Sulak alanlarda turfanda sebzecilik ve seracılık yapılmaktadır. Gülnar halkı geçimini çoğunlukla tarımdan sağlar. Köylerde "ıstar" ve "çulhalık" denilen dokuma tezgâhlarında, yöreye özgü halı, kilim, çul, çuval, heybe, bez gibi çeşitli dokumalar imal edilir (dokunur).
Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Kaymakam İsmail ŞANAL". 13 Ağustos 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2025.
- ^ "HGM | Harita Genel Müdürlüğü - Ulusal Haritacılık Kurumu". www.harita.gov.tr. Erişim tarihi: 2025-12-12.
- ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021.
- ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "Vilâyetler, kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus ve Yüzey ölçü" (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016.
- ^ . "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Gülnar Nüfusu - Mersin". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Mersin Gülnar Nüfusu". nufusune.com.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Gülnar Belediyesi 19 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Gülnar Kaymakamlığı 21 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
| Otorite kontrolü |
|
|---|
