I. Orontes

I. Orontes (Eski Farsça: *Arvanta-; MÖ 344'te öldü), MÖ 5. yüzyılın sonu ve MÖ 4. yüzyılın ilk yarısında Ahameniş İmparatorluğu subayı ve Tarihî Ermenistan satrabıydı. MÖ 362/1'den MÖ 360/359'a kadar Anadolu da Ahamenişlere karşı başarısızlıkla sonuçlanan Büyük Satraplar İsyanı'na liderlik etmesiyle dikkat çeker.

Yüksek rütbeli bir Baktriyalı soylu olan Artasyrus'un oğluydu. Anne tarafından soyunu, Krallar Kralı Büyük Darius'un (MÖ 522-486) altı yoldaşından biri olan Pers zengini Hydarnes'e dayandıran Orontes, kayıtlarda ilk kez MÖ 401 yılında Tarihi Ermenistan satrapı olarak yer aldı. Cunaxa Muharebesi'ne katıldı. Aynı yıl, II. Artaxerxes'in (MÖ 404-358) kızı Rhodogune ile evlendi.

MÖ 380'lerde, Orontes, satrap Tiribazus ile birlikte Kıbrıs'taki Salamis kralı I. Evagoras'a (h. MÖ 411 - MÖ 374) karşı bir sefere liderlik etmekle görevlendirildi. Sefer, Evagoras'ın barış teklif etmesiyle başlangıçta başarılı oldu. Ancak, Tiribazus ile arasındaki müzakereler başarısızlıkla sonuçlanınca, OrontesTiribazus'u savaşı kasıtlı olarak uzatmak ve bağımsızlık ilan etmeyi planlamakla suçladı. Bu durum, Tiribazus'un görevden alınmasına ve hapsedilmesine yol açtı ve sonunda Pers kuvvetlerini zayıflatan bir dizi olaya yol açtı ve Orontes, MÖ 380'de Evagoras ile barış yapmak zorunda kaldı. II. Artahşasta savaşın sonucunu tatmin edici bulmadı ve sonuç olarak Orontes gözden düştü.

Orontes daha sonra MÖ 362/1'de Misya valisi ve Küçük Asya'nın isyan eden satraplarının lideri olarak yeniden ortaya çıkar. İsyan kısa ömürlü oldu çünkü Orontes müttefiklerine ihanet edip II. Artakserkses'e itaat etti. Orontes'in böylesine kritik bir anda bunu yapmasınin sebebi olarak büyük bir ödül alacağını düşündüğü rivayet edilir. Asker ve paraya sahip olduğu için, diğer birçok isyancı satrap da onu takip etti. MÖ 360/359'da isyan sona erdi. Orontes, büyük olasılıkla kraldan aldığı ödüllerden duyduğu hayal kırıklığı nedeniyle MÖ 354/353'te ikinci kez isyan etti. Bergama şehrini ele geçirdi, ancak sonunda II. Artakserkses'in oğlu ve halefi III. Artakserkses (MÖ 358-338) ile uzlaşarak şehri ona geri verdi. Orontes daha sonra MÖ 344'te öldü.

Orontes, Ahameniş ve Helenistik dönemlerde Tarihi Ermenistan, Sophene ve Kommagene'de kurulan Orontes Hanedanı'nın atası olarak kabul edilir. Ermenistan'ın satrapı olan ve MÖ 331 yılında Gaugamela Muharebesi'nde (Mithrenes ile birlikte) Ermeni birliğine liderlik eden II. Orontes, Orontes'in ya oğlu ya da torunuydu.

Ayrıca bakınız

• Ermenistan kralları listesi

Kaynakça

Özel

Genel

• Boyce, Mary; Grenet, Frantz (1991). Beck, Roger (Ed.). A History of Zoroastrianism, Zoroastrianism under Macedonian and Roman Rule. Leiden: Brill. ISBN 978-9004293915. 
• Briant, Pierre (2002). From Cyrus to Alexander: A History of the Persian Empire. Eisenbrauns. ISBN 978-1575060316. 
• Brijder, Herman (2014). Nemrud Dağı: Recent Archaeological Research and Conservation Activities in the Tomb Sanctuary on Mount Nemrud. Walter de Gruyter. ISBN 978-1-61451-713-9. 
• Brosius, Maria (2020). A History of Ancient Persia: The Achaemenid Empire. Wiley-Blackwell. ISBN 978-1-444-35092-0. 
• Chahin, M. (2001). The Kingdom of Armenia: A History. Psychology Press. ISBN 978-0700714520. 
• Clark, Jessica H.; Turner, Brian (2018). Brill's Companion to Military Defeat in Ancient Mediterranean Society. Brill. ISBN 978-9004298583. 
• Dandamaev, Muhammad A. (1989). A Political History of the Achaemenid Empire. Brill. ISBN 978-9004091726. 
• Facella, Margherita (2021). "Orontids". Yarshater, Ehsan (Ed.). Encyclopædia Iranica, Online Edition (İngilizce). Encyclopædia Iranica Foundation. 
• Gershevitch, Ilya, (Ed.) (1985). The Cambridge History of Iran, Volume 2: The Median and Achaemenian periods. Cambridge University Press. ISBN 978-0521200912. 
• Jacobs, Bruno; Rollinger, Robert (2021). A Companion to the Achaemenid Persian Empire. John Wiley & Sons. ISBN 978-1119174288. 
• Marek, Christian (2016). In the Land of a Thousand Gods: A History of Asia Minor in the Ancient World. Princeton University Press. ISBN 978-0691159799. 
• Osborne, Michael J. (1973). "Orontes". Historia: Zeitschrift für Alte Geschichte. 22 (4). ss. 515-551. ISSN 0018-2311. JSTOR 4435366. 
• Osborne, Michael J. (1971). "Athens and Orontes". Annual of the British School at Athens. Cilt 66. ss. 297-321. doi:10.1017/S0068245400019213. ISSN 2045-2403. JSTOR 30103238. 
• Russell, James R. (1987). Zoroastrianism in Armenia. Harvard University, Department of Near Eastern Languages and Civilizations and National Association for Armenian Studies and Research. ISBN 978-0674968509. 
• Ruzicka, Stephen (2012). Trouble in the West: Egypt and the Persian Empire, 525–332 BC. Oxford University Press. ss. 1-311. ISBN 9780199766628. 
• Schmitt, Rüdiger (1986). "Armenia and Iran i. Armina, Achaemenid province". Yarshater, Ehsan (Ed.). Encyclopædia Iranica, Volume II/4: Architecture IV–Armenia and Iran IV (İngilizce). Londra ve New York: Routledge & Kegan Paul. ss. 417–418. ISBN 978-0-71009-104-8. 
• Schmitt, Rüdiger (2002). "Orontes". Yarshater, Ehsan (Ed.). Encyclopædia Iranica, Online Edition (İngilizce). Encyclopædia Iranica Foundation. 
• Schmitt, Rüdiger (2004). "Hydarnes". Yarshater, Ehsan (Ed.). Encyclopædia Iranica, Volume XII/6: Human migration II–Illuminationism (İngilizce). Londra ve New York: Routledge & Kegan Paul. ss. 588–590. ISBN 978-0-933273-80-1. 
• Shayegan, M. Rahim (2016). "The Arsacids and Commagene". Curtis, Vesta Sarkhosh; Pendleton, Elizabeth J.; Alram, Michael; Daryaee, Touraj (Ed.). The Parthian and Early Sasanian Empires: Adaptation and Expansion. Oxbow Books. ISBN 978-1-78570-208-2. 
• Stylianou, P.J. (1998). "Commentary". A Historical Commentary on Diodorus Siculus, Book 15. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-815239-2. 
• Troxell, Hyla A. (1981). "Orontes, Satrap of Mysia". Schweizerische Numismatische Rundschau. Cilt 60. ss. 27-41. ISSN 0035-4163.