Mehmet Bedel
| Mehmet Bedel | |
|---|---|
| Doğum | 5 Ocak 1964 Burdur, Türkiye |
| Uyruk | Türkiye |
| Alanı | Sipsi yapımı ve icracılığı |
| Ödüller | |
Mehmet Bedel (d. 5 Ocak 1964,[1] Aziziye, Burdur) Türk sipsi ustası ve icracısıdır.
Dilsiz kaval ve sipsi yapımı konusunda ülkenin bu alandaki bilinen lutiyelerindendir. Batı Anadolu’da, "Teke yöresi" olarak adlandırılan, Denizli, Isparta, Burdur, Muğla, Afyon ve Antalya illerinde yoğun olarak kullanılan sipsinin yapımı ve icracılığı alanında Türkiye'nin Yaşayan İnsan Hazinesi ünvanına layık görülmüştür.
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]1964 yılında Burdur’un Aziziye köyünde doğdu. Babası Ali Bedel, zurna ve bağlama yapmakta idi. İlk, orta ve lise öğrenimini Burdur'da tamamladı; Anadolu Üniversitesi'nde İşletme Bölümü'nde ön lisans yaptı.[1]
Sipsi çalmasını dinleyerek kendi kendine öğrendi.[1] Sipsinin yanı sıra kaval, kabak kemane, cura, saz yaptı. Bu çalgıları aynı zamanda icra eden sanatçı, 1985'ten itibaren Konya İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü'nde beş yıl, Burdur Müze Müdürlüğü’nde 30 yıl halk oyunları, halk müziği ve Türk dünyası halk müzikleri icra eden topluluklarda görev yaptı. 2020 yılında emekliye ayrıldı.[2]
TRT sanatçıları için sipsi kaval yapması sonucu ülke çapında tanınırlığı arttı. Türkiye dışında Almanya, Hollanda, Fransa başta olmak üzere Avrupa ülkelerine ürettiği kaval, sipsi, kabak kemane ve cura gönderdi. Geleneksel bilgi birikimini iki oğluna ve çıraklarına aktardı. Yurt içinde ve yurt dışında çok sayıda şenlik ve festivale katıldı. Çeşitli çalgılardan oluşan bir koleksiyon meydana getirdi ve evinin bir kısmını müzeye dönüştürdü.
2017 yılında UNESCO Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi kapsamında UNESCO Bilim Kurulu tarafından verilen Yaşayan İnsan Hazinesi unvanına layık görüldü.[3] 2020 yılında yapılan törenle ödülünü aldı.
Ödülleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- 2017 Yaşayan İnsan Hazinesi Ödülü
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c Yıldız, Deniz (2017). "Teke yöresi halk çalgılarından "Sipsi"nin yapısal ve icra özelliklerinin incelenmesi". Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü yüksek lisans tezi.
- ^ "Burdur'un 'Yaşayan Hazinesi Mehmet Bedel, Sipsi Yapımı Ve Sanatçılığında Meziyetlerini Gelecek Nesillere Aktarıyor". Çağdaş Burdur. 1 Şubat 2024. Erişim tarihi: 17 Şubat 2025.
- ^ "Mehmet Bedel". Yaşayan Miras ve Kültürel Etkinlikler Genel Müdürlüğü. 9 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- Ek okuma
- Sipsi ve Sipsi Yapımcısı Mehmet Bedel, Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Cilt 11/2 Kış 2016, s. 653-664. DOI: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.9331
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Burdur'un Yaşayan Hazinesi Mehmet Bedel, Çağdaş Burdur Youtube kanalı, 1 Şubat 2024
- Yaşayan Hazineler 19. Bölüm: Sipsi ustası (Mehmet Bedel), Diyanet TV, 7 Kasım 2023
