Petronius Maximus

Petronius Maximus
Sikke üzerinde Petronius Maximus
Batı Roma imparatoru
Hüküm süresi	17 Mart - 31 Mayıs 455
Önce gelen	III. Valentinianus
Sonra gelen	Avitus
Doğum	396 civarı
Ölüm	22 Nisan/31 Mayıs 455
Eş(ler)i	Licinia Eudoxia
Çocuk(lar)ı	Flavius Palladus, Genç Galla Placidia ve Eudoxia
Tam adı Flavius Anicius Petronius Maximus
Hanedan	Theodosius Hanedanı

Flavius Anicius Petronius Maximus (396 civarı - 22 Nisan 455), 17 Mart 455 ve 31 Mayıs 455 tarihleri arasında kısa bir süre için Dominus Noster Flavius Anicius Petronius Maximus Augustus adıyla Batı Roma tahta çıkmış olan Romalı aristokrat.

Petronius, Senatoryal sınıftandır. Bilinen ilk görevi 411 yılında üstlendiği praetor luktur ve ardından 415 civarında tribunus et notarius olarak hizmet etmesi ona Roma İmparatorluk bürokrasine girme şansı vermiş ve 416 ve 419 yılları arasında Comes sacrarum largitionum, 419 ve 433 yılları arasında da Urban prefect olarak görev yapmıştır. 433 yılında Konsül, 439'da İtalya eyaleti Praefectus praetorio'i ve 443 yılında ise ikinci defa Konsül seçilmiştir. 445 yılında kendisine verilen Patrici statüsü ile birlikte, ertesi yıl Batı Roma İmparatorluğu orduları başkomutanlığına seçilen Aëtius'un üçüncü Konsüllüğüne kadar Romalı olmayan birisine verilen en yüksek payelere ulaşmıştır.

Şurası açıktır ki, Maximus ve Aëtius arasında var olan düşmanlık, Batı Roma İmparatorluğunun yavaş yavaş yıkılmasına neden olan olayları tetiklemiştir. Antakyalı İoannis'un anlattıklarına göre Maximus ve Harem ağası Heraclius, İmparator III. Valentinianus'u Aëtius'u bizzat kendi elleriyle öldürmeye ikna etmişlerdir. Tarihçi İoannis, tüm bunlara ilaveten Valentinian'ın Optila ve Thranstila'nın elinden olan ölümü için (16 Mart 455) her ikisini de Maximus'un kışkırttığını iddia eder.

Valentinian'ın ölümünün ardından, Maximus'un tahta çıkabilmesi için kalan son rakibi, İmparatoriçe Licinia Eudoxia tarafından da desteklenen, Aëtius ve geleceğin imparatoru Majorian'ın koruması Maximianus'un oğlu Domninus'tu. Maximus, sarayın kontrolünü ele geçirerek bu rakipten kurtulmayı başardı ve Eudoxia'yı kendisiyle evlenmek zorundan bıraktı.

Maximus, hemen Avitus'u askerlerin baş komutanı olarak atadı ve Vizigotlar'ın desteğini sağlamak için onu Toulouse'a gönderdi. Ancak Avitus görev yerine ulaştığında Maximus ölmüştü ve görev anlamsız bir hale gelmişti. Maximus'un tacı elinde tuttuğu iki ay içinde Vandalların kralı Genserik'in İtalya'ya geldiği söylentisi Roma'da oturanlar arasında paniğe neden oldu. Bu kargaşa sırasında Maximus, bir serseri ya da "Ursus" adından Romalı bir asker tarafından taşlanarak öldürüldü.

Maximus'un ölümünden üç gün sonra 22 Nisan'da, Genserik ordusuyla birlikte Roma'ya girdi. Vandallar şehri yağmaladılar ve sakinlerini köle ya da tutsak olarak esir aldılar. Papa I. Leo'nun yalvarmaları üzerine, kundaklama, cinayet, işkence ve şehrin tahrip edilmesini de içeren aşırı davranışlarına son verdiler.

Çocukluğu ve gençliği

Petronius Maximus, 396 yılı civarından doğmuştur ancak doğum yeri bilinmemektedir.

İki kez (belki de üç) İtalya eyaleti Praefectus praetorio'i, iki kez Roma Urban prefect'i ve iki kez Konsül olarak görev yapmıştır. 445 yılında hizmetlerine karşılık patrici sınıfına dahil edilmiştir. Bu aşamadan sonra oldukça varsıl birisi olmuş ve Roma'da bir forum inşa ettirmiştir.

III. Valentinianus 455'te ölümüyle birlikte Batı İmparatorluğunda tahtın varisi kalmamıştı. Doğu Roma imparatoru Marcianus'a danışılmamıştı ancak onun seçimi büyük ihtimalle ordu komutanı Majorian olacaktı (sonradan gerçekten de imparator oldu). Bir diğer aday ise Aëtius'un destekçisi Maximianus'tu.

Saltanatı

Her hâlükârda, aslında Petronius Maximus seçilmiş biriydi. Yönetim konusunda mükemmel bir kariyere sahipti ve sahip olduğu muazzam serveti kendisi için yapılacak iyilikleri satın almaya harcadığına inanılıyordu ve bu nedenle aslında tam olarak tahtı satın almıştı.

İmparatorluk makamına oturunca, Maximus hemen III. Valentinianus'un dul karısı Licinia Eudoxia ile evlendi. Aslında eski kocasının ölümüyle ilişkisi olduğunu düşündüğü Maximus ile gönülsüzce evlenmişti. Gerçekten de Maximus, III. Valentinianus öldürülmesini büyük bir iyilik olarak kabul etmiştir.

Licinia Eudoxia, umutsuzca Vandal kralı Genserik'ten yardım beklemişti. Licinia Eudoxia, zaten Vandal sarayı ile kızı Eudocia ve Genserik'in oğlu Hunerik'in ile (Petronius Maximus tarafından iptal edilmeden önce) nişanlı olması nedeniyle ilişki halindeydi.

Ölümü

Mayıs'la birlikte Genserik'in İtalya'ya doğru yelken açtığı haberleri Roma'ya ulaştı. Haberler yayılınca tüm şehir halkı panik halinde yerlerini terk etmeye başladı. İmparatorun kendisi de şehri savunmak yerine Senatoyu da kendisine eşlik etme konusunda uyararak kaçma planları yapmaya başladı.

Ortaya çıkan panik nedeniyle Petronius Maximus tamamen devre dışı kaldı ve kendini muhafızlarının ve çevresindekilerin korumasına bıraktı. 31 Mayıs 455'te Şehir dışındaki bir yolda ilerlerken, öfkeli bir serserinin saldırısına uğradı ve taşlanarak öldürüldü. Vücudu parçalandı ve Tiber nehri'ne atıldı. Saltanatı sadece 71 gün sürmüştür.

İlk evliliğinden doğan ve 17 Mart ve 31 Mayıs arası Sezar olan, üvey kızkardeşi Eudoxia ile evlenen oğlu Flavius Palladus da (sonradan Flavius Palladus Caesar) kısa bir süre sonra idam edildi.

2 Haziran 455'te Roma şehri Genserik tarafından ele geçirildi ve iki hafta boyunca yağmalandı. Geri çekilirken beraberinde birçok yağma malzemesiyle birlikte İmparatoriçe Licinia Eudoxia ve kızları Genç Galla Placidia ve Eudoxia'da vardı. (Eudocia, 456 yılında Hunerik ile evlendi.)

Dış bağlantılar

• Ralph W. Mathisen, "Petronius Maximus" 24 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., De Imperatoribus Romanis adlı eserde ilgili madde, (İngilizce).

Resmî unvanlar
Önce gelen: III. Valentinianus	Batı Roma imparatoru 455	Sonra gelen: Avitus