Crispus

Tam adı
	Flavius Julius Crispus

Crispus
Crispus
Sezar
Hüküm süresi	317-326
Doğum	y. 300
Ölüm	326
Eş(ler)i	Helena
Tam adı
Tam adı
	Flavius Julius Crispus
Babası	I. Konstantin
Annesi	Minervina

Flavius Julius Crispus (yaklaşık 300-326), Roma imparatoru I. Konstantin'in en büyük oğluydu ve Mart 317'den 326'da babası tarafından idam edilene kadar ortak-imparator (Sezar) olarak görev yaptı. Augustus I. Constantius'un torunu olan Crispus, geleceğin augustusu II. Konstantinos'un üvey ağabeyiydi ve onunla birlikte, kuzeni II. Licinius ile birlikte Serdica'da sezar ilan edildi. Bu durum, Konstantin ile babasının rakibi Licinius arasındaki Cibalense Muharebesi'ni sona erdiren anlaşmanın bir parçasıydı. Crispus, 318 ile 323 yılları arasında Roma Galyası'ndaki Augusta Treverorum'da (Trier) hüküm sürdü ve 324 yılında I. Licinius'in donanmasını Hellespont Muharebesi'nde yenilgiye uğrattı. Bu zafer, Konstantin'in Hrisopolis Kara Muharebesi'ni kazanmasıyla birleşince, Licinius ve oğlunun tahttan çekilmesine yol açtı ve Konstantin'i tek augustus olarak bırakarak Konstantin Hanedanı'nı tüm imparatorluğun kontrolüne getirdi. Crispus'un annesi Minervina'nın Konstantin ile olan ilişkisinin yasal statüsü belirsizdir; Crispus, gayri meşru bir çocuk olabilir.

Crispus'un retorik hocası, Erken Hristiyanlık döneminin Geç Latin tarihçisi Lactantius'tu. İmparatorluk rütbesine yükseldikten sonra, aynı zamanda "princeps iuventutis" ("Gençliğin Prensi") unvanını da alan Crispus'un onuruna, Latin retorikçi Nazarius tarafından bir övgü yazısı (panegyric) kaleme alındı ve bu eser, Panegyrici Latini'de korunmuştur. Bu övgü yazısı, Crispus'un 319 yılında Franklara karşı kazandığı askeri zaferleri onurlandırıyordu. Crispus, 318, 321 ve 324 yıllarında olmak üzere üç kez Roma konsülü olarak görev yaptı.

Ammianus Marcellinus ve Aurelius Victor'un Latince tarih eserlerine göre, gerçek koşulları gizemli kalan bir davadan sonra Konstantin, Crispus'u 326 yılında Pola'da (Pula) idam ettirdi. Üvey annesi Fausta da ölüme mahkûm edildi ve Geç Yunan tarihçi Zosimus ile Bizanslı Yunan yazar Joannes Zonaras, Konstantin'in Crispus'u Fausta ile ensest ilişkiyle suçladığını yazdı. Crispus'un ölümünden sonra, adı damnatio memoriae'ye (hatıranın lanetlenmesi) tabi tutuldu.^[a]

Notlar

^ "Damnatio memoriae" (Latince "hatıralardan silinme"), Antik Roma'da bir kişinin ölümünden sonra onun anısını ve mirasını kasıtlı olarak silme veya yok etme uygulamasıdır. Bu ceza, genellikle devlete ihanet, suikast veya imparatora karşı komplo gibi ciddi suçlar işlediği düşünülen kişilere uygulanırdı. "Tabi tutuldu" ifadesi, bu kişinin "damnatio memoriae" cezasına maruz kaldığını, yani onun adının resmi kayıtlardan silindiğini, heykellerinin yıkıldığını, parası üzerindeki resimlerinin kazındığını ve genel olarak tarihten adının silinmeye çalışıldığını belirtir. Bu uygulama, kişinin hatırasını sonsuza kadar lekelemeyi ve gelecek nesillerin onu hatırlamasını engellemeyi amaçlardı.

Kaynakça

Dipnot

^ Jones, Martindale & Morris, s. 409.
^ Jones, Martindale & Morris, s. 233.

Genel

Guthrie, Patrick (1966). "The Execution of Crispus". Phoenix. 20 (4): 325-331. doi:10.2307/1087057.
Jones, A.H.M.; J.R. Martindale; J. Morris (1971). Prosopography of the Later Roman Empire. 1. Cambridge University Press. ISBN 0-521-07233-6.
Pohlsander, Hans A. (1984). "Crispus: Brilliant Career and Tragic End". Historia: Zeitschrift für Alte Geschichte. 33 (1): 79-106.
Pohlsander, Hans A. (1996). The Emperor Constantine. Routledge. ISBN 0-415-31938-2.
Torino, Alessio (2008). Bernardinus Stephonius S.J. Crispus-tragoedia. Rome: Accademia Nazionale dei Lincei.
Woods, David (1998). "On the Death of the Empress Fausta". Greece & Rome. 45 (1): 70-86. doi:10.1093/gr/45.1.70.

[3] "Damnatio memoriae" (Latince "hatıralardan silinme"), Antik Roma'da bir kişinin ölümünden sonra onun anısını ve mirasını kasıtlı olarak silme veya yok etme uygulamasıdır. Bu ceza, genellikle devlete ihanet, suikast veya imparatora karşı komplo gibi ciddi suçlar işlediği düşünülen kişilere uygulanırdı. "Tabi tutuldu" ifadesi, bu kişinin "damnatio memoriae" cezasına maruz kaldığını, yani onun adının resmi kayıtlardan silindiğini, heykellerinin yıkıldığını, parası üzerindeki resimlerinin kazındığını ve genel olarak tarihten adının silinmeye çalışıldığını belirtir. Bu uygulama, kişinin hatırasını sonsuza kadar lekelemeyi ve gelecek nesillerin onu hatırlamasını engellemeyi amaçlardı.

[FOOTNOTEJonesMartindaleMorris409-1] Jones, Martindale & Morris, s. 409.

[FOOTNOTEJonesMartindaleMorris233-2] Jones, Martindale & Morris, s. 233.

[1]

[2]

[a]

g t d Roma ve Bizans imparatorları
Principatus MÖ 27-MS 235	Augustus Tiberius Caligula Claudius Neron Galba Otho Vitellius Vespasianus Titus Domitianus Nerva Trajan Hadrianus Antoninus Pius Marcus Aurelius ile Lucius Verus Commodus Pertinax Didius Julianus (Pescennius Niger) (Clodius Albinus) Septimius Severus Caracalla Geta Macrinus ile Diadumenianus Elagabalus Alexander Severus
Kriz 235-284	I. Maximinus I. Gordianus ile II. Gordianus Pupienus ile Balbinus III. Gordianus Philippus Decius ile Herennius Etruscus Hostilianus Trebonianus Gallus ile Volusianus Aemilianus Valerianus Gallienus ile Saloninus ve II. Valerianus II. Claudius Quintillus Aurelianus Tacitus Florianus Probus Carus Carinus ile Numerianus Galyalı imparatorlar: Postumus (Laelianus) Marius Victorinus (II. Domitianus) I. Tetricus ile II. Tetricus
Dominatus 284-395	Diocletianus Diocletianus (Doğu) ile Maximianus (Batı) Diocletianus (Doğu) ile Maximianus (Batı) ile Galerius (Doğu) ve I. Constantius (Batı) Galerius (Doğu) ile I. Constantius (Batı) ve II. Severus (Batı) ile II. Maximinus (Doğu) Galerius (Doğu) ile II. Severus (Batı) ve I. Konstantin (Batı) ile II. Maximinus (Doğu) Galerius (Doğu) ile Maxentius (Batı) ve I. Konstantin (Batı) ile II. Maximinus (Doğu) Galerius (Doğu) ile Licinius (Batı) ve I. Konstantin (Batı) ile II. Maximinus (Doğu) Maxentius Licinius (Batı) ile II. Maximinus (Doğu) ve I. Konstantin (augustus) ile Valerius Valens Licinius (Doğu) ile I. Konstantin (Batı) ve Licinius, II. Constantinus ile Crispus (Martinianus) I. Konstantin ile Crispus II. Constantinus I. Konstans Magnentius ile Decentius II. Constantius ile Vetranio Julianus Jovianus I. Valentinianus Valens Gratianus II. Valentinianus Magnus Maximus ile Flavius Victor I. Theodosius (Eugenius)
Batı Roma 395-476	Honorius III. Constantius ile II. Constans III. Constantius Ravenna'daki gaspçı olarak Joannes III. Valentinianus Petronius Maximus ile Palladius Avitus Majorianus sonrası Libius Severus sonrası Anthemius sonrası Olybrius Glycerius Julius Nepos (de jure) Romulus Augustus (gaspçı)
Bizans 395-1204	Arcadius II. Theodosius Pulcheria Marcianus I. Leo II. Leo Zeno Basiliscus ile Marcus Zeno I. Anastasius I. Justinus I. Justinianus II. Justinus II. Tiberius Mauricius ile Theodosius Phocas Herakleios* III. Konstantinos Heraklonas II. Konstans IV. Konstantinos ile Herakleios ile Tiberios ile II. Justinianos II. Justinianos Leontios III. Tiberios II. Justinianos ile Tiberios Filippikos II. Anastasios III. Theodosios III. Leon V. Konstantinos Artabasdos IV. Leon VI. Konstantinos İrini I. Nikiforos Stavrakios I. Mihail ile Theofilaktos V. Leon ile Konstantinos II. Mihail Theofilos III. Mihail I. Basileios VI. Leon Aleksandros VII. Konstantinos I. Romanos ile Hristoforos ile Stefanos ile Konstantinos II. Romanos II. Nikiforos I. İoannis II. Basileios VIII. Konstantinos Zoi ile III. Romanos Zoi ile IV. Mihail V. Mihail IX. Konstantinos Theodora VI. Mihail I. İsaakios X. Konstantinos Romen Diyojen VII. Mihail ile Andronikos ile Konstantios ile Konstantinos III. Nikiforos I. Aleksios II. İoannis ile Aleksios I. Manuil II. Aleksios I. Andronikos II. İsaakios III. Aleksios IV. Aleksios Senato tarafından seçilen gaspçı Nikolaos V. Aleksios
İznik 1204-1261	Konstantinos I. Theodoros III. İoannis II. Theodoros IV. İoannis
Bizans 1261-1453	VIII. Mihail II. Andronikos ile IX. Mihail III. Andronikos V. İoannis VI. İoannis ile V. İoannis ile Matheos V. İoannis IV. Andronikos VII. İoannis V. Andronikos II. Manuil VIII. İoannis XI. Konstantinos
Eğik yazılanlar gaspçı ya da ortak imparatordur. *Herakleios döneminden itibaren Grekçe resmî dil olmuş, bu tarihten itibaren imparatorların Latince yerine Grekçe adları yazılmıştır.