II. Manuil

II. Manuil Paleologos
Μανουήλ Β΄ Παλαιολόγος
II. Manuil Paleologos; Μανουήλ Β΄ Παλαιολόγος
	İmparator II. Manuil
Bizans imparatoru
Hüküm süresi	1391-1425
Taç giymesi	1391
Önce gelen	V. İoannis
Sonra gelen	VIII. İoannis
Doğum	27 Haziran 1350
Ölüm	21 Temmuz 1425 (75 yaşında); Konstantinopolis
Eş(ler)i	Helena Dragaš
Çocuk(lar)ı	Konstantinos Paleologos; VIII. İoannis; II. Theodoros Paleologos, Mora Despotu; Andronikos Paleologos, Selanik Despotu; Mikhail Paleologos; XI. Konstantinos; Dimitrios Paleologos, Mora Despotu; Thomas Paleologos, Mora Despotu; İsabella Paleologina (evlilik dışı)
Hanedan	Paleologos Hanedanı
Babası	V. İoannis
Annesi	Eleni Kantakuzini

II. Manuil Paleologos (Yunan: Μανουήλ Β΄ Παλαιολόγος Manouēl II Palaiologos, 27 Haziran 1350 - 21 Temmuz 1425), 1391 ile 1425 yılları arasındaki Bizans imparatoruydu.

Yaşam öyküsü

II. Manuil, İmparator V. İoannis (1341–1376, 1379–1390, 1390–1391) ve karısı Eleni Kantakuzini'un ikinci oğluydu. Anne tarafından, İmparator VI. İoannis (1347–1376) ve karısı İrini Asanina'nın torunu idi.

Ortak imparator

Babası tarafından despot unvanı verilen (ileride II. Manuil olarak anılacak) Manuil 1365'te ve 1370'te Batı Avrupa'ya seyahat edip Bizans İmparatorluğu'na yardım bulmaya çalışmıştır. 1369'dan itibaren Selanik'te vali görevini yapmıştır. Kendinin büyük kardeşi olan IV. Andronikos'in başarısız kalan imparatorluk unvanını gaspetme girişiminden sonra 1373'te babası tarafından Manuil'in ortak imparator ve taht varisi olarak ilan edilmesine yol açmıştır. 1376-1379 arasında ve tekrar 1399'da Manuil Venedik Cumhuriyeti'nin yardımı ile onu şahsen savaşta mağlup edip tahttan indirmiştir. V. İoannis'in imparator olarak tahtını geri almasına rağmen, Manuil Osmanlı Sultanı Yıldırım Bayezid'in Bursa'da bulunan sarayına misafir-rehine olarak gidip kalması gerekmiştir. Bu Osmanlı hükümdarının yanında Manuil Anadolu'da Bizans'in elinde son kalan ve dört tarafı hep Osmanlı toprağı ile çevrili yerleşke olan Alaşehir'in (Filadelfiya) kuşatılıp Osmanlı egemenliği altına alınması için yapılan askeri sefere iştirak ettirilmiştir.

Kıdemli imparator

Şubat 1391'de babasının ölme haberini alan Manuil Bursa Osmanlı sarayından kaçmış; Konstantinopolis'e gidip II. Manuil unvanı ile imparator olmuş ve imparatorlukta hak iddia eden yeğeni VII. İoannis'in başkente gelip imparator olmasını önlemiştir. II. Manuil'in VII. İoannis ile ilişkileri yıllar geçtikçe iyileşmiştir. Buna karşılık Osmanlılarla ilişkiler kötüleşmeye devam etmiş; 1394 ile 1402 dönemlerinde Sultan I. Bayezid, Konstantinopolis'i karadan kuşatıp kara ablukası uygulamıştır.

Osmanlı kuşatmasının beşinci yılında yeğenin taht naibi olarak bırakan II. Manuil (40 kişilik bir maiyeti ile) Osmanlı İmparatorluğu'na karşı Bizans'a askerî yardım sağlamak için uzun süre ile çok değişik Avrupa devletlerine gitmek üzere bir seyahate çıkmıştır. Bu seyahatinde II. Manuil Aralık 1400 ile Ocak 1401'de İngiltere Krallığı'na kadar gelmiş ve İngiliz Kralı IV. Henry tarafından ağırlanıp devlet idarecileri ile görüşmeler yapmıştır. II. Manuil'in görüşmeler yaptığı diğer Avrupa hükümdarları arasında Fransız Kralı VI. Charles, Kutsal Roma İmparatoru, Danimarka Kraliçesi I. Margaret ve Aragon Kralı da bulunmuştur. Bu hükümdarlar genellikle efektif yardım sağlamamışlardır. Ancak Konstantinopolis'i Osmanlılardan savunmak üzere Fransa Kralı IV. Şarl önce Mareşal Boucicaut idaresinde Aigeus-Mortes yöresinden 1.200 askeri 6 gemiyle Konstantinopolis'e göndermiş ve sonradan da Seignor Jean De Chateaumordand komutasında 300 asker daha yollamıştır.

Bu arada Osmanlılar aleyhine Macaristan Kralı Sigismund komutasında olan ve Avrupa'nın birçok yerlerinden gelip toplanan büyük bir Haçlı ordusu 25 Eylül, 1396da Niğbolu Savaşı'nda ezici bir yenilgiye uğratılmıştır. II. Manuil bu Niğbolu Haçlı Seferi için Bizans donanmasının büyük bir kısmı olan 10 gemilik bir filoyu Tuna'ya göndermiştir.

Fakat 1402de Osmanlı kuvvetleri Ankara Savaşı'nda doğudan gelen Timur'a mağlup düşmüşler ve Osmanlı devleti içinde Sultanlık için I. Beyazid'in oğulları arasında bir mücadele dönemi. Fetret Devri, başlamıştır. I. Beyazid'in oğulları durumlarını güçlendirmek için Bizans yardımı istemişler ve taht naibi olan VII. İoannis bundan faydalanarak Marmara Denizi'nin Avrupa kıyılarını ve Selanik'i tekrar Bizans İmparatorluğu'na katmayı başarmıştır. II. Manuil 1403de Avrupa'dan döndüğü zaman VII. İoannis Konstantinopolis'in kontrolünü tekrar ona devretmiş ve yeniden Bizans'a geçen Selanik'in özerk idareci olarak atanarak ile ödüllendirilmiştir.

Bu devirde Bizans İmparatorluğu üzerine olan baskılar azalıp biraz siyasal ferahlık sağlanmıştır. II. Manuil bu dönemde Mora Despotluğu'nun savunmasını pekleştirmeye önem vermiştir. Hatta Bizans İmparatorluğu'nun elinde kalan bu parçayı Haçlıların Mora'daki Latin İmparatorluğu kalıntılarını tekrar eline geçirerek, genişletmeyi bile başarmıştır. II. Manuil Mora yarımadasını Osmanlıların bir hücumundan korumak üzere Korint Kıstağı'nda klasik çağlardan beri bulunan 6 millik duvarı, Heksimillon surları'nı, şahsi kontrolü altında yeniden yaptırmıştır. 1414'te ise piyade ve süvarilerden kurulu bir askerî gücü 4 kadırga ve diğer küçük gemilerden oluşan bir filo ile Taşoz adasına gönderip bu adanın Bizans elinden çıkmasını önlemiştir.

II. Manuil Osmanlı Fetret Devri'nden galip çıkan I. Mehmet Çelebi (1402–1421) ile devamlı dostane ilişkilerde bulunmuştur. Fakat Bizans sarayında bulunan ve veliaht ortak imparatoru da ihtiva eden Osmanlı aleyhtarı kiliğin devamlı baskısı ile II. Murat (1421–1451) tahta geçtiği zaman I. Bayezid'in Bizans'a kaçmış olan ve Bizans tarafından bir tazminat karşılığında hapiste tutulan Düzmece Mustafa'ya yardım etmekten kaçınamamıştır. Düzmece Mustafa'yı büyük zorluklarla elimine eden II. Murad 1422'de Konstantinopolis'i tekrar karadan kuşatmaya geçmiştir.

Hayatının son yıllarında II. Manuil resmi imparatorluk görevlerinin çoğunu oğlu, varis ve ortak imparator unvanı olan VIII. İoannis'e devretmiştir. 1424de II. Murad'ın baskısından kurtulmak üzere Bizans ile Osmanlılar arasında yeni bir barış anlaşması imzalanmış ve bu anlaşma ile Bizans tekrar Osmanlılara yıllık tazminat ödeyen bir vasal devlet haline dönüşmüştür.

II. Manuil 21 Temmuz, 1425'te ölmüştür.

II. Manuil'in çeşitli konularda yazılmış kitapları elimize geçmiştir. Bunlar arasında değişik kişilere yazdığı mektuplar, bir Azizlerin hayatı hakkında kitap, teoloji ve retorik konularını işleyen incelemeler ve mersiye şeklinde kardeşi Mora Despotu I. Theodoros Paleologos'un hayatını anlatan bir biyografi de bulunmaktadır.

Papa XVI. Benedictus'un İslam tartışması

12 Eylül, 2006'da verdiği bir konferansta Alman asıllı Papa Benedict XVI II. Manuil'in yazmış olduğu bir kitaptan güya bir İranlı İslam alimiyle (Türk kaynaklarına göre Hacı Bayram Veli ile) 1391'de Ankara'da yaptığı

“	Bana Muhammed'in hangi yenilikler getirdiğini gösterin, orada hep şeytani ve insanlık dışı şeyler bulacaksınız. Örneğin dini kılıç zoruyla yayması gibi.	„

konuşmayı İslamiyet aleyhtarı bir açıklama olarak kullanmıştır.

Ailesi

II. Manuil Paleologos Kumanova'da Sırp prensi olan Konstantin Dragas'in kızı olan Helena Dragaš ile evlenmiştir. İsimleri bilinen çocukları şunlardır:

VIII. İoannis: Bizans imparatoru 1425-1448
II. Theodoros Paleologos: Mora Despotu
Andronikos Paleologos: Selanik Despotu
XI. Konstantinos: Bizans imparatoru 1448-1453
Dimitrios Paleologos: Mora Despotu
Thomas Paleologos: Mora Despotu

Evlilik dışı doğan kızı İsabella Cenevizli İlario Doria ile evlenmiştir.

Dışsal kaynaklar

[1] 17 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Roma İmparatorları Ansiklopedisi maddesi.
[2] 13 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Oğlu Yoannis'e hitap eden bir hükümdarın erdemliği hakkında bir yazı.
[3] 1 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Aynı zamanda yaşayan Bizanslı tarihçi Georgios Frantzis'in tarihinden II. Manuil hakkında yazdıkları parçalar.
[4]3 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. II. Manuil'in portreleri.

Dipnotlar

Dış kaynaklar

Gregory, Timothy E. (2008). Bizans Tarihi. çev. Esra Ermert. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. ISBN 978-975-08-1507-2.
Norwich, John Julius (1999). Byzantium: The Decline and Fall (İngilizce). Londra: Penguin. ISBN 0-14-011447-5.
Alexander Kazhdan, (Ed.) (1991). The Oxford Dictionary of Byzantium (İngilizce). Oxford ve New York: Oxford University Press. ISBN 0-19-504652-8.
Athanasios Angelou, Manuel Palaiologos, Dialogue with the Empress - Mother on Marriage. Introduction, Text and Translation, Vienna, Academie der Wissenschaft, Vienna 1991.

Resmî unvanlar
Önce gelen: V. İoannis	Bizans imparatoru 1391-1425	Sonra gelen: VIII. İoannis

g t d Roma ve Bizans imparatorları
Principatus MÖ 27-MS 235	Augustus Tiberius Caligula Claudius Neron Galba Otho Vitellius Vespasianus Titus Domitianus Nerva Trajan Hadrianus Antoninus Pius Marcus Aurelius ile Lucius Verus Commodus Pertinax Didius Julianus (Pescennius Niger) (Clodius Albinus) Septimius Severus Caracalla Geta Macrinus ile Diadumenianus Elagabalus Alexander Severus
Kriz 235-284	I. Maximinus I. Gordianus ile II. Gordianus Pupienus ile Balbinus III. Gordianus Philippus Decius ile Herennius Etruscus Hostilianus Trebonianus Gallus ile Volusianus Aemilianus Valerianus Gallienus ile Saloninus ve II. Valerianus II. Claudius Quintillus Aurelianus Tacitus Florianus Probus Carus Carinus ile Numerianus Galyalı imparatorlar: Postumus (Laelianus) Marius Victorinus (II. Domitianus) I. Tetricus ile II. Tetricus
Dominatus 284-395	Diocletianus Diocletianus (Doğu) ile Maximianus (Batı) Diocletianus (Doğu) ile Maximianus (Batı) ile Galerius (Doğu) ve I. Constantius (Batı) Galerius (Doğu) ile I. Constantius (Batı) ve II. Severus (Batı) ile II. Maximinus (Doğu) Galerius (Doğu) ile II. Severus (Batı) ve I. Konstantin (Batı) ile II. Maximinus (Doğu) Galerius (Doğu) ile Maxentius (Batı) ve I. Konstantin (Batı) ile II. Maximinus (Doğu) Galerius (Doğu) ile Licinius (Batı) ve I. Konstantin (Batı) ile II. Maximinus (Doğu) Maxentius Licinius (Batı) ile II. Maximinus (Doğu) ve I. Konstantin (augustus) ile Valerius Valens Licinius (Doğu) ile I. Konstantin (Batı) ve Licinius, II. Constantinus ile Crispus (Martinianus) I. Konstantin ile Crispus II. Constantinus I. Konstans Magnentius ile Decentius II. Constantius ile Vetranio Julianus Jovianus I. Valentinianus Valens Gratianus II. Valentinianus Magnus Maximus ile Flavius Victor I. Theodosius (Eugenius)
Batı Roma 395-476	Honorius III. Constantius ile II. Constans III. Constantius Ravenna'daki gaspçı olarak Joannes III. Valentinianus Petronius Maximus ile Palladius Avitus Majorianus sonrası Libius Severus sonrası Anthemius sonrası Olybrius Glycerius Julius Nepos (de jure) Romulus Augustus (gaspçı)
Bizans 395-1204	Arcadius II. Theodosius Pulcheria Marcianus I. Leo II. Leo Zeno Basiliscus ile Marcus Zeno I. Anastasius I. Justinus I. Justinianus II. Justinus II. Tiberius Mauricius ile Theodosius Phocas Herakleios* III. Konstantinos Heraklonas II. Konstans IV. Konstantinos ile Herakleios ile Tiberios ile II. Justinianos II. Justinianos Leontios III. Tiberios II. Justinianos ile Tiberios Filippikos II. Anastasios III. Theodosios III. Leon V. Konstantinos Artabasdos IV. Leon VI. Konstantinos İrini I. Nikiforos Stavrakios I. Mihail ile Theofilaktos V. Leon ile Konstantinos II. Mihail Theofilos III. Mihail I. Basileios VI. Leon Aleksandros VII. Konstantinos I. Romanos ile Hristoforos ile Stefanos ile Konstantinos II. Romanos II. Nikiforos I. İoannis II. Basileios VIII. Konstantinos Zoi ile III. Romanos Zoi ile IV. Mihail V. Mihail IX. Konstantinos Theodora VI. Mihail I. İsaakios X. Konstantinos Romen Diyojen VII. Mihail ile Andronikos ile Konstantios ile Konstantinos III. Nikiforos I. Aleksios II. İoannis ile Aleksios I. Manuil II. Aleksios I. Andronikos II. İsaakios III. Aleksios IV. Aleksios Senato tarafından seçilen gaspçı Nikolaos V. Aleksios
İznik 1204-1261	Konstantinos I. Theodoros III. İoannis II. Theodoros IV. İoannis
Bizans 1261-1453	VIII. Mihail II. Andronikos ile IX. Mihail III. Andronikos V. İoannis VI. İoannis ile V. İoannis ile Matheos V. İoannis IV. Andronikos VII. İoannis V. Andronikos II. Manuil VIII. İoannis XI. Konstantinos
Eğik yazılanlar gaspçı ya da ortak imparatordur. *Herakleios döneminden itibaren Grekçe resmî dil olmuş, bu tarihten itibaren imparatorların Latince yerine Grekçe adları yazılmıştır.