Narenciye - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Yetiştiği yerler
  • 2 Özellikleri
  • 3 Bazı narenciye türleri
  • 4 Kullanıldığı yerler

Narenciye

  • Afrikaans
  • Aragonés
  • العربية
  • الدارجة
  • مصرى
  • Asturianu
  • Azərbaycanca
  • تۆرکجه
  • Башҡортса
  • Bikol Central
  • Беларуская (тарашкевіца)
  • Български
  • বাংলা
  • Brezhoneg
  • Bosanski
  • Català
  • Cebuano
  • Čeština
  • Чӑвашла
  • Cymraeg
  • Dansk
  • Dagbanli
  • Deutsch
  • Dolnoserbski
  • Ελληνικά
  • English
  • Esperanto
  • Español
  • Eesti
  • Euskara
  • فارسی
  • Suomi
  • Français
  • Nordfriisk
  • Gaeilge
  • Galego
  • עברית
  • हिन्दी
  • Fiji Hindi
  • Hrvatski
  • Hornjoserbsce
  • Magyar
  • Հայերեն
  • Bahasa Indonesia
  • Íslenska
  • İtaliano
  • 日本語
  • La .lojban.
  • Jawa
  • ქართული
  • Qaraqalpaqsha
  • Қазақша
  • 한국어
  • Kurdî
  • Kernowek
  • Latina
  • Lingála
  • Lietuvių
  • Latviešu
  • Malagasy
  • Māori
  • Minangkabau
  • മലയാളം
  • Bahasa Melayu
  • مازِرونی
  • Plattdüütsch
  • Li Niha
  • Nederlands
  • Norsk nynorsk
  • Norsk bokmål
  • Occitan
  • Ирон
  • Polski
  • پنجابی
  • Português
  • Română
  • Русский
  • Scots
  • Davvisámegiella
  • Srpskohrvatski / српскохрватски
  • Simple English
  • Slovenčina
  • Slovenščina
  • Shqip
  • Српски / srpski
  • Sunda
  • Svenska
  • தமிழ்
  • తెలుగు
  • ไทย
  • Tagalog
  • Українська
  • اردو
  • Oʻzbekcha / ўзбекча
  • Vèneto
  • Vepsän kel’
  • Tiếng Việt
  • West-Vlams
  • Winaray
  • 吴语
  • ייִדיש
  • 中文
  • 粵語
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Wikimedia Commons
  • Vikitür
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Turunçgil sayfasından yönlendirildi)
Narenciye
Yaşadığı dönem aralığı: 8-0 myö
Hemfilliyen-Günümüz 
PreЄ
Є
O
S
D
C
P
T
J
K
Pg
N
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem: Plantae
Şube: Tracheophyta
Sınıf: Magnoliopsida
Takım: Sapindales
Familya: Rutaceae
Alt oymak: Citrinae
Cins: Citrus
L.
Tür ve melezler
Ancestral species:

Citrus maxima – Pomelo
Citrus medica – Citron
Citrus reticulata – Mandarin orange
Citrus micrantha – a papeda
Citrus hystrix – Kaffir lime
Citrus cavaleriei - Ichang papeda
Citrus japonica - Kumquat


Important hybrids:
Citrus × aurantiifolia – Key lime
Citrus × aurantium – Bitter orange
Citrus × latifolia – Persian lime
Citrus × limon – Lemon
Citrus × limonia – Rangpur
Citrus × paradisi – Grapefruit
Citrus × sinensis – Sweet orange

Citrus × tangerina – Tangerine
Sinonimler
Eremocitrus

Microcitrus

metne bakınız

Narenciye ya da turunçgiller, turunç, portakal, mandalina, greyfurt ve limon gibi ekonomik değeri yüksek olan Citrus cinsi meyve ağacı türlerini de içine alan bir bitki topluluğudur.

Yetiştiği yerler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Vatanı Çin ve Hindistan olan, fakat bugün hemen hemen ılıman iklime sahip bütün memleketlerde kültür şekilleri yetiştirilmektedir. Türkiye'de Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin Orta Fırat Bölümü’nde, Akdeniz bölgesi ve Ege Bölgesinde tarımı yapılır.

Gaziantep’te Bir Narenciye Bahçesi
Adana’da Narenciye Tarlaları

Özellikleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Yaprak dökmeyen, uçucu yağ taşıyan küçük ağaçlardır. Yaprakları tam, yumurtamımsı, parlak ve derimsidir. Çanak ve taç yaprakları beş parçalıdır. Taç yaprakları etli, beyaz veya pembe renkli, hoş kokuludur.

Meyveler sarı ve turuncu renkli, çok gözlü ve etlidir ve kış meyveleridir. Meyvelerin tadı ekşidir ve C vitamini açısından zengindirler. %3 yağ içerirler.

Bazı narenciye türleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu türlerin hepsi de Citrus (C.) cinsi bitkilerdir:

▪ Turunç (Citrus aurantium)
▪ Bergamot (C. aurantium var. bergamia)
▪ Limon (C. x limon)
▪ Mandalina (C. reticulata)
▪ Portakal (C. x sinensis)
▪ Lim (Citrus aurantifolia)
▪ Greyfurt (Citrus paradisi)
▪ Şadok (Pomelo) (Citrus maxima)
▪ Ağaç kavunu (Citrus medica)
▪ Kamkat (Citrus fortunella)

Bu tür ise bazılarınca Citrus cinsi içinde bazılarınca Citrus cinsi dışında ayrı bir cinsin (Poncirus cinsi) türü olarak görülmektedir.

▪Üç yaprak (Poncirus trifoliata)

Kullanıldığı yerler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu bitkilerin meyvelerinden gıda olarak faydalanıldığı gibi, meyve kabuklarından, yapraklarından veya çiçeklerden, parfümeride koku ve lezzet vermekte kullanılan uçucu yağlar da elde edilir. Citrus, deodorant ve göz kremleri karışımlarında da kullanılmaktadır.

  • g
  • t
  • d
Narenciye
Gerçek tür
  • Avustralya ve Papua yabani limonları grubu
  • Citrus medica
  • Ichang papeda
  • Kaffir limonu
  • Kumkuat grubu
  • Mandalina
  • Mangshanyegan
  • Dağ limonu
  • Pomelo
  • Ryukyu mandarini
Başlıca melezler
  • Greyfurt
  • Misket limonu
  • Limon
  • Portakal (tatlı portakal)
Gerçek ve melez
kültürler
  • Alemow
  • Amanatsu
  • Assam limonu
  • Bergamot portakalı
  • Bizzarria
  • Acı portakal
  • Kan limonu
  • Kan portakalı
  • Byeonggyul
  • Biasong
  • Cam sành
  • Cara Cara göbek portakalı
  • Citrange
  • Citrumelo
  • Citrus taiwanica
  • Clementine
  • Coorg portakalı
  • Daidai
  • Dekopon
  • Encore
  • Fairchild mandalinası
  • Florentine ağaç kavunu
  • Yasak meyve
  • Zencefilli limon
  • Haruka
  • Hassaku
  • Hebesu
  • Heen naran
  • Hyuganatsu
  • İmparatorluk limonu
  • Hint yabani portakalı
  • İyokan
  • Jabara
  • Yafa portakalı
  • Jamaika tangelosu
  • Kabad
  • Kabosu
  • Kaji Nemu
  • Kakadu limonu
  • Kalpi
  • Kanpei
  • Kawachi bankan
  • Anahtarlı limon
  • Khasi papada
  • Kinkoji unshiu
  • Kinnow
  • Kishu mikan
  • Kiyomi
  • Kobayashi mikan
  • Koji
  • Komikan
  • Laraha
  • Limonata meyvesi
  • Limón de Pica
  • Lumia
  • Mandelo
  • Mandora
  • Melanezya papadası
  • Melogold
  • Meyer limonu
  • Micrantha
  • Midknight Valencia Portakalı
  • Murcott
  • Mersin yapraklı portakal ağacı
  • Nagpur portakalı
  • Nasnaran
  • Yeni Zelanda greyfurtu
  • Ōgonkan
  • Orangelo/Chironja
  • Oroblanco
  • Filistin tatlı limonu
  • Fars limonu
  • Pixie mandalinası
  • Pompia
  • Ponderosa limonu
  • Ponkan
  • Rangpur
  • Reikou
  • Rhobs el Arsa
  • Kaba limon
  • Samuyao
  • Sanbokan
  • Satsuma mandalina
  • Setoka
  • Shangjuan
  • Shonan Altın
  • Smith Kırmızı Valencia
  • Sudachi
  • Suruga yuko
  • Tatlı limon
  • Tatlı limetta
  • Tangelo
  • Mandalina
  • Tangor
  • Tsunonozomi
  • Valencia portakalı
  • Alacalı pembe limon
  • Volkamer limonu
  • Kanatlı limon
  • Xa Đoài portakal
  • Yūkō
  • Yuzu
Citron
  • Balady citron
  • Korsika citron
  • Diamante citron
  • Parmaklı citron/Buddha's hand
  • Yunan citron
  • Fas citron
  • Yemen citron
Mandalina portakalları
  • Kleopatra mandalina
  • Shīkwāsā
  • Nanfengmiju
  • Tachibana
  • Söğüt yaprağı portakalı
Papedalar
  • Celebes papada
  • Dağ "ağaç kavunu"
  • Ichang papeda
Pomelos
  • Banpeiyu
  • Dangyuja
Kamkat
Kamkat türleri
  • Hong Kong kamkat
  • Meiwa kamkat
  • Oval kamkat
  • Yuvarlak kamkat
  • Jiangsu kamkat
  • Malaya kamkat
Kamkat melezleri
(× Citrofortunella)
  • Calamansi
  • Citrangequat
  • Kireç
  • Mandarinquot
  • Procimequat
  • Sunquat
  • Yuzuquat
Avustralya
ve Papua
yabani
kireç grubu
Eromocitrus
(eski cinsler)
  • Çöl limonu
Microcitrus
(eski cinsler)
  • Yeni Gine yabani limonu
  • Avustralya yuvarlak limonu
  • Russell Nehri limonu
  • Maiden's yabani limonu
  • Mount White limonu
  • Avustralya parmak limonu
  • Brown Nehri parmak limonu
Clymenia
(eski cinsler)
  • Clymenia platypoda
  • Clymenia polyandra
Oxanthera
(eski cinsler)
  • Turuncu çiçekli oxanthera
  • Büyük yapraklı oxanthera
  • Dalgalı yapraklı oxanthera
  • Oxanthera brevipes
İlgili cinsler
(belki
doğru olarak Citrus)
  • Poncirus/[Poncirus trifoliata
İçecekler
  • Calamansi suyu
  • Chūhai
  • Kurutulmuş limon çayı (noomi basra)
  • Greyfurt suyu
  • Limon likörü
    • Cedratine
    • Curaçao
    • Limoncello
  • Limonata
    • Nane limonatası
    • İsviçre limonatası
  • Limon şurubu
  • Portakal suyu
  • Üçlü saniye
  • Yuja-hwachae
  • Yuja çayı
Ürünler
  • Kalsiyum sitrat
  • Sitrik asit
  • Chenpi
  • Kurutulmuş limon
  • Limonen
  • Limonen
  • Reçel
  • Neroli
  • Oleo saccharum
  • Portakal çiçeği suyu
  • Portakal yağı
    • Portakal yağı lastikleri
  • Orangeat
  • Turşu limonu
    • Chanh muối
  • Korunmuş limon
  • Succade
  • Zest
    • Twist
Hastalıklar
  • Siyah nokta
  • Kanser
  • CTV/Tristeza
  • Exocortis
  • Yeşillenme
  • Mal secco
  • Phytophthora
    • citricola
Citrus botanistler
  • Clara H. Hasse
  • Robert Willard Hodgson
  • Lena B. Smithers Hughes
  • David Mabberley
  • Clément Rodier
  • Robert Soost
  • Walter Tennyson Swingle
  • Chōzaburō Tanaka
  • Ikuro Takahashi
  • Johann Christoph Volkamer
  • Herbert John Webber
Narenciye üretimi
  • Narenciye anaç
  • Çin'de kumkuat üretimi
  • Dünyanın Limon Başkenti
  • Meksika'da limon üretimi
  • Brezilya'da portakal üretimi
İlgili konular
  • Narenciye Endüstrisi
  • Narenciye taksonomisi
  • Soğuğa dayanıklı narenciye
  • Hesperidium
  • Japon narenciyesi
  • Narenciye meyveleri listesi
  • Ana Portakal Ağacı
  • Turunçgil Çiftliği
  • California Üniversitesi Narenciye Deney İstasyonu
  • California Üniversitesi, Riverside Narenciye Çeşitleri Koleksiyonu
  • g
  • t
  • d
Meyve ve sebzeler
Meyve türleri
  • Achene
  • Bakka
    • Hesperidium
    • Pepo
  • Kapsül
  • Buğdaysı meyve
  • Drupa
  • Dutgiller
  • Narenciye
  • Folikül
  • Bakliyat
  • Loment
  • Kuru yemiş
  • Pome
  • Samara
  • Schizocarp
  • Silique
  • Syconium
Meyve kategorileri
  • Yalancı meyve
  • Basit meyve
  • Bileşik meyve
  • Toplu meyve
  • Çoklu meyve
  • Dehiscent meyve
İşlev
  • Diyaspor
  • Drift meyve
Sebze türleri
  • Yeşillik
  • Turpgiller
  • Kök sebze
  • Çok yıllık sebze
  • Kabakgiller
  • Cucurbita
  • Biber sebzeleri
  • Barbunya
  • Dondurulmuş sebzeler
Meyve ve
Sebze ürünleri
  • Meyve yemekleri
  • Meyve konservesi
  • Kurutulmuş meyve
  • Meyve suyu
  • Meyve buketi
  • Meyve salatası
  • Şekerlenmiş meyve
  • Meyve salatası
  • Komposto
  • Kompot
  • Hoşaf
  • Turşu
  • Sebze yemekleri
  • Sebze çorbası
  • Sebze ezmesi
  • Sebze buketi
  • Sebze salatası
  • Sebze suyu
  • Smoothie
İlgili
  • Tarım
  • Ekincilik
  • Organik
  • Meyve ağacı
  • Meyve nektarı
  • Sebze bahçesi
  • Bostan
  • Manav
  • Yeşil pazar
  • Çiftçi pazarı
  • g
  • t
  • d
Barmen
Meslekler
  • Barback
  • Barmen
  • Bira garsonu
  • Kokteyl garsonu
  • Sommelier
  • Bar fedaisi
Alkollü içecekler
  • Bira
  • Elma şarabı
  • Likör
  • Şarap
Alkolsüz karıştırıcılar
  • Bitter
  • Meyve suyu
  • Nar şurubu
  • Alkolsüz içecek
  • Şurup
  • Domates suyu
Ekipman
  • Absent ekipmanı
  • Alkollü içkiler ölçüsü
  • Bar kaşığı
  • Bira pompası
  • Bira musluğu
  • Bira kulesi
  • İçecek altlığı
  • Blender
  • Chinois
  • Kokteyl çalkalayıcı
  • Kokteyl süzgeci
  • Tirbuşon
  • Drinkware
  • Cam şekillendirici
  • Buz küpü
  • Jigger
  • Meyve sıkacağı
  • Margarita makinesi
  • Kavgalama kaşığı
  • Hindistan cevizi rendesi
  • Dişli
  • Karıştırma çubuğu
  • Çırpacak
  • Zester
Kokteyl garnitürü
  • Çubuk Şeker
  • Kereviz
  • Narenciye dilimi
  • Kokteyl soğanı
  • Maraschino kirazı
  • Zeytin
  • Turşu
  • Tuz
  • Twist
  • Kokteyl çubuğu
  • Kokteyl şemsiyesi
  • Pipet
İlgili
  • Body shot
  • Bottle keep
  • Sek (alkol)
  • Flair bartending
  • Gay night
  • Happy hour
  • Ladies' night
  • Last call
  • Six o'clock swill
  • Straight up
  • Well drink
İlgili
  • Barmenlik okulu
  • Kokteyl
  • İçme tesisi
    • dizin
    • Bar
    • Meyhane
    • Taverna
    • Tiki bar
  • Uluslararası Barmenler Derneği
  • Barmenlik terminolojisi
Takson belirleyicileri
  • Vikiveri: Q81513
  • APDB: 189500
  • APNI: 69970
  • BioLib: 62166
  • BOLD: 179688
  • EoL: 39954035
  • EPPO: 1CIDG
  • FNA: 107164
  • FoAO2: Citrus
  • FoC: 107164
  • GBIF: 3190155
  • GRIN: 2640
  • iNaturalist: 54297
  • IPNI: 35646-1
  • IRMNG: 1322637
  • ITIS: 28882
  • NBN: NHMSYS0000457359
  • NCBI: 2706
  • NZOR: 0b7ae159-a1ec-4660-9315-b5a2de34ee6b
  • PLANTS: CITRU2
  • POWO: urn:lsid:ipni.org:names:30022289-2
  • Tropicos: 40009461
  • WFO: wfo-4000008411
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • GND: 4139287-5
  • LCCN: sh85026225
  • NARA: 10645807
  • NDL: 00564896
  • NKC: ph205436
  • NLI: 987007283820205171
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Narenciye&oldid=36061132" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • Citrus
  • Carl Linnaeus tarafından adlandırılmış taksonlar
  • Kokteyl garnitürü
  • Bahçe bitkileri
  • Yiyecek listeleri
  • Bitki listeleri
  • Peyzaj ağaçları
Gizli kategoriler:
  • 20'den fazla ID'ye sahip taksonçubukları
  • GND tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • LCCN tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NARA tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NDL tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NKC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NLI tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • Sayfa en son 16.54, 24 Eylül 2025 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Narenciye
Konu ekle