Anisette
Anisette veya Anis, çoğu Akdeniz ülkesinde tüketilen anason aromalı bir likördür.[2] Renksizdir ve şeker içerdiği için sek anason aromalı içkilerden (örneğin pelin otu) daha tatlıdır. En geleneksel anason stili, anasonun damıtılması yoluyla üretilendir[3] ve etikette damıtılmış kelimesinin bulunmasıyla basit maserasyonla üretilenlerden farklıdır.
Likör, güçlü aroması nedeniyle sıklıkla suyla karıştırılır veya buz küplerinin üzerine dökülür.[4]
Etimoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]Anisette veya kısaca Anis kelimesi anasonun Latince adı olan "Pimpinella anisum"[5] kelimesinden gelmektedir.
Varyasyonlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Pastis, benzer şekilde hazırlanan ve bazen anasonla karıştırılan benzer tada sahip bir likördür. Hem anason hem de meyan kökü özlerinin bir kombinasyonunu kullanır. Sambuca, esasen minimum (350g/L) yüksek şeker içeriği gerektiren İtalyan kökenli bir anisette'tir.
Coğrafi yayılım
[değiştir | kaynağı değiştir]Akdeniz
[değiştir | kaynağı değiştir]
Akdeniz Havzası'nda anason bazlı veya meyan bazlı içkiler şunlardır:
- İspanya: Anís del Mono ("maymunun anisetti'si") 1870'ten beri üretilmektedir. Bir parşömen ve bir şişe tutan bir maymunun yer aldığı etiket, Ramon Casas i Carbó tarafından tasarlanmıştır.[6] Malcolm Lowry'nin Yanardağın Altında (Under the Volcano) adlı eserinde tercih edilen anisette'dir.[7] Ernest Hemingway'in Güneş de Doğar (The Sun Also Rises)[8] adlı romanında ve "Hills Like White Elephants" adlı kısa öyküsünde karakterler Anís del Toro - "Bull's Anasette" içer ve tartışırlar. Başka bir tür olan Aguardiente de Ojén, yurtdışında ün kazanmış ve özellikle Mardi Gras şenlikleri sırasında Louisiana, New Orleans'ta popülerdir.[9][10]
- Fransa: Marie Brizard tarafından 1755'ten beri üretilen Anisette[1] (likördür) ve Paul Ricard tarafından 1932'den beri üretilen Pastis.(Likör değil, anason aromalı damıtılmış içkidir.)
- Yunanistan: Uzo[4] (Likör değil, anason aromalı damıtılmış içkidir.)
- Malta: Anason ve otlarla yapılan Anisetta (Żambur).[11]
- İtalya: Sambuca[4] (likördür)
- Portekiz: Licor Aniz Escarchado (kristalize)[12]
- Türkiye, Azerbaycan, Ermenistan ve Arnavutluk: Rakı[4] (Likör değil, anason aromalı damıtılmış içkidir.)
- Lübnan, Suriye, Filistin, İsrail, Ürdün ve Mısır: Arak[4] (Likör değil, anason aromalı damıtılmış içkidir.)
- Cezayir: Anisette Cristal[4]
Latin Amerika
[değiştir | kaynağı değiştir]Dünyanın diğer bölgelerinden gelen anason aromalı alkoller arasında Kolombiya ve Meksika'dan gelen Aguardiente de yer almaktadır.[13]
Filipinler
[değiştir | kaynağı değiştir]Anason likörü, genellikle damıtılmış şeker kamışı şerbetinden yapılan anason aromalı bir likör olan yerel anisado'ya dönüşen İspanyollar tarafından Filipinler'e de tanıtıldı. Şekerli Filipin anisado'sunun dikkat çekici bir çeşidi, anisado Mallorca veya kısaca Mallorca olarak bilinir. Bunlar genellikle Filipin mutfağında malzeme olarak kullanılır.[14][15]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "History of Marie Brizard" (PDF). 12 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ "Definition of ANISETTE". www.merriam-webster.com (İngilizce). 24 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2025.
- ^ Blue, Anthony Dias (Kasım 2005). The Complete Book of Spirits: A Guide to Their History, Production, and Enjoyment (İngilizce). HarperCollins Publishers. ISBN 978-0-06-082313-9.
- ^ a b c d e f g "Le Pastis, elixir provençal" (Fransızca). 24 Temmuz 2017. 12 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2025.
- ^ "Pimpinella anisum [Anice vera]". web.archive.org. 21 Haziran 2017. 21 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2025.
- ^ Eaude, Michael (8 Ocak 2008). Catalonia: A Cultural History (İngilizce). Oxford University Press. ISBN 978-0-19-988688-3.
- ^ Lowry, Malcolm (6 Kasım 2012). Under the Volcano (İngilizce). Open Road Media. ISBN 978-1-4532-8629-6.
- ^ Hemingway, Ernest (17 Ekim 2006). The Sun Also Rises (İngilizce). Simon and Schuster. s. 162. ISBN 978-0-7432-9733-2.
- ^ "La Finca Giralda inaugura en 2014 la comercialización de su aguardiente de Ojén con una pequeña producción presentada en una edición limitada de 3.000 botellas de 700ml. Cada botella da cuenta de un hito único en la recuperación del aguardiente de Ojén. - 5426". web.archive.org. 29 Kasım 2014. 29 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2025.
- ^ "New Orleans Nostalgia, "Banana Republics and Ojen Cocktails", Ned Hémard, 2007" (PDF).
- ^ Bernardy, A. A. (1940). "Forme e Colori della Tradizione Maltese". Lares (in Italian). 11 (4/5): 245–292. JSTOR 26238461 15 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
- ^ "Xarão - Aniz". Xarão (İngilizce). Erişim tarihi: 2 Nisan 2025.
- ^ Franz, Carl; Havens, Lorena (11 Aralık 2012). The People's Guide to Mexico (İngilizce). Avalon Publishing. s. 96. ISBN 978-1-61238-049-0.
- ^ W. D. Smith (1912). The Philippine Journal Of Science Section A Vol-viii(1912).
- ^ Aranas, Jennifer (21 Nisan 2015). Tropical Island Cooking: Traditional Recipes, Contemporary Flavors (İngilizce). Tuttle Publishing. ISBN 978-1-4629-1689-4.