Etilen - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Bitkisel hormon olarak etilen
  • 2 Kaynakça

Etilen

  • Afrikaans
  • العربية
  • Asturianu
  • Azərbaycanca
  • تۆرکجه
  • Беларуская
  • Беларуская (тарашкевіца)
  • Български
  • বাংলা
  • Bosanski
  • Català
  • Čeština
  • Cymraeg
  • Dansk
  • Deutsch
  • Ελληνικά
  • English
  • Esperanto
  • Español
  • Eesti
  • Euskara
  • فارسی
  • Suomi
  • Français
  • Gaeilge
  • Galego
  • ગુજરાતી
  • עברית
  • हिन्दी
  • Hrvatski
  • Kreyòl ayisyen
  • Magyar
  • Հայերեն
  • Bahasa Indonesia
  • İtaliano
  • 日本語
  • Қазақша
  • ಕನ್ನಡ
  • 한국어
  • Кыргызча
  • Latina
  • ລາວ
  • Lietuvių
  • Latviešu
  • Македонски
  • മലയാളം
  • Bahasa Melayu
  • Nederlands
  • Norsk nynorsk
  • Norsk bokmål
  • Occitan
  • Polski
  • پنجابی
  • Português
  • Română
  • Русский
  • Scots
  • Srpskohrvatski / српскохрватски
  • Simple English
  • Slovenčina
  • Slovenščina
  • Српски / srpski
  • Svenska
  • தமிழ்
  • ไทย
  • Tagalog
  • Татарча / tatarça
  • Українська
  • Oʻzbekcha / ўзбекча
  • Tiếng Việt
  • Winaray
  • 吴语
  • 中文
  • 閩南語 / Bân-lâm-gí
  • 粵語
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Bekleyen değişiklikler
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Bekleyen değişiklikler
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Wikimedia Commons
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Kontrol Edilmiş
Vikipedi, özgür ansiklopedi

Sayfa sürüm durumu

Bu, bu sayfanın kontrol edilmiş bir sürümüdür

Bu kararlı sürümüdür; 30 Nisan 2025 tarihinde kontrol edildi. 1 bekleyen değişiklik inceleme bekliyor.

DoğrulukGörüldü

Etilen
Adlandırmalar
IUPAC adı
Eten
Tercih edilen IUPAC adı
Eten[1]
Diğer adlar
R-1150
Tanımlayıcılar
CAS numarası
  • 74-85-1 
3D model (JSmol)
  • Etkileşimli görüntü
Beilstein Referansı
1730731
ChEBI
  • CHEBI:18153 
ChEMBL
  • ChEMBL117822 
ChemSpider
  • 6085 
ECHA InfoCard 100.000.742 Bunu Vikiveri'de düzenleyin
EC Numarası
  • 200-815-3
Gmelin Referansı
214
KEGG
  • C06547 
PubChem CID
  • 6325
RTECS numarası
  • KU5340000
UNII
  • 91GW059KN7 
UN numarası 1962 1038
CompTox Bilgi Panosu (EPA)
  • DTXSID1026378 Bunu Vikiveri'de düzenleyin
InChI
  • InChI=1S/C2H4/c1-2/h1-2H2 
    Key: VGGSQFUCUMXWEO-UHFFFAOYSA-N 
  • InChI=1/C2H4/c1-2/h1-2H2
    Key: VGGSQFUCUMXWEO-UHFFFAOYAE
SMILES
  • C=C
Özellikler
Kimyasal formül C2H4
Molekül kütlesi 28,05 g mol−1
Görünüm renksiz gaz
Yoğunluk 15 °C'de 1,178 kg/m3, gaz[2]
Erime noktası -169,2 °C (-272,6 °F; 104,0 K)
Kaynama noktası -103,7 °C (-154,7 °F; 169,5 K)
Çözünürlük (su içinde) 0,131 mg/mL (25 °C); 2,9 mg/L[3]
Çözünürlük (etanol içinde) 4,22 mg/L[3]
Çözünürlük (dietil eter içinde) iyi[3]
Asitlik (pKa) 44
Konjuge asit Etenyum
Manyetik alınganlık (χ)
-15,30·10−6 cm3/mol
Akmazlık 10,28 μPa·s[4]
Yapı
Moleküler geometri
D2h
Dipol momenti sıfır
Termokimya
Standart molar entropi (S⦵298)
219,32 J·K−1·mol−1
Standart formasyon entalpisi (ΔfH⦵298)
+52,47 kJ/mol
Tehlikeler
GHS etiketleme sistemi:
Piktogramlar GHS02: AlevlenirGHS07: Zararlı
İşaret sözcüğü Danger
Tehlike ifadeleri H220, H336
Önlem ifadeleri P210, P261, P271, P304+P340, P312, P377, P381, P403, P403+P233, P405, P501
NFPA 704
(yangın karosu)
NFPA 704 four-colored diamondSağlık 2: Yoğun veya sürekli ancak kronik olmayan maruziyet geçici iş göremezliğe veya olası kalıcı hasara neden olabilir. Örnek: KloroformYanıcılık 4: Normal atmosferik basınç ve sıcaklıkta hızla veya tamamen buharlaşır veya havada hızla dağılır ve kolayca yanar. Alevlenme noktası 23 °C'nin altındadır (73 °F). Örnek: PropanKararsızlık 2: Yüksek sıcaklık ve basınçlarda şiddetli kimyasal değişime uğrar, su ile şiddetli reaksiyon gösterir veya su ile patlayıcı karışımlar oluşturabilir. Örnek: Beyaz fosforÖzel tehlikeler (beyaz): kod yok
2
4
2
Parlama noktası -136 °C (-213 °F; 137 K)
Kendiliğinden tutuşma
sıcaklığı
542,8[5] °C (1.009,0 °F; 815,9 K)
Güvenlik bilgi formu (SDS) ICSC 0475
Benzeyen bileşikler
Benzeyen bileşikler
Etan
Asetilen
Propen
Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa).
Bilgi kutusu kaynakları

Etilen (eten), alken sınıfından renksiz bir gaz. Doymamış hidrokarbon olup, karbonlar arasında, çift bağ vardır. Formülü C2H4, kaynama noktası -103,7 °C, erime noktası -169,2 °C ve yoğunluğu 1.178 kg/m3 olan yanıcı bir gazdır. Etilen, suda orta derecede çözünür. Fakat alkol, eter, aseton ve benzende çok çözünür. Etilenin reaksiyon verme kabiliyeti oldukça yüksektir. Halojenlerle, sülfürik asit ve diğer çift bağ ile reaksiyon verebilen maddelerle hemen reaksiyon verdiği gibi polimer polietileni meydana getirir. % 3 ile % 34 oranında etilen ihtiva eden hava karışımı patlayıcıdır. Toksik etkisi azdır, fakat çok yüksek dozu şuursuzluk (bilinç kaybı) meydana getirir.

Etilenin kullanım alanları diyagramı

Etilen üretiminin takriben %30,4'ü etil alkol, %25'i etilen oksit, %10'u stiren, %10'u etil klorür ve %15'i polietilen elde edilmesinde kullanılır. Etilenin başka maksatlar için kullanılan kısmı çok azdır. Etilen üretiminin büyük bir kısmı petrol ürünü gazların kraking fırınlarındaki pirolizi ile elde edilir.

Bitkisel hormon olarak etilen

[değiştir | kaynağı değiştir]

Olgunlaşmakta olan meyvelerin dokularında, kök ödüllerinde, yaşlanan yapraklarda ve çiçeklerde bulunan bitkisel hormondur. Gaz hâlinde bulunan tek hormondur.[6]

  • Meyve olgunlaşmasını sağlar.
  • Nişastanın şekere dönüşmesini sağlar.
  • Yaprak dökümünü etkiler.
  • Tohum çimlenmesi ve tomurcuklanmada etkilidir.
  • Sadece salgılandığı bölgede etkili değildir gaz hâlinde olduğu için çevre bitkiler üzerinde de etkisi vardır.

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Ethylene". 8 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2023. 
  2. ^ Alman İş Güvenliği ve Sağlığı Enstitüsü'nün GESTIS Madde Veritabanındaki Ethylene kaydı, accessed on 25 Ekim 2007.
  3. ^ a b c Neiland, O. Ya. (1990) Органическая химия: Учебник для хим. спец. вузов. Moscow. Vysshaya Shkola. p. 128.
  4. ^ Kestin J, Khalifa HE, Wakeham WA (1977). "The viscosity of five gaseous hydrocarbons". The Journal of Chemical Physics. 66 (3): 1132-1134. Bibcode:1977JChPh..66.1132K. doi:10.1063/1.434048. 
  5. ^ ETHYLENE | CAMEO Chemicals | NOAA 2 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Cameochemicals.noaa.gov. Retrieved on 2016-04-24.
  6. ^ Wang KL, Li H, Ecker JR (2002). "Ethylene biosynthesis and signaling networks". The Plant Cell. 14 (Suppl): S131-151. doi:10.1105/tpc.001768. PMC 151252 Özgürce erişilebilir. PMID 12045274. 
  • g
  • t
  • d
Bitkisel hormonlar
Absisik asit - Etilen - Giberellinler - Oksinler - Sitokininler
Brassinosteroidler - Jasmonateler - Poliamin - Salisilik asit
  • g
  • t
  • d
Hidrokarbonlar
Doymuş
alifatik
hidrokarbonlar
Alkanlar
CnH2n + 2
Doğrusal alkanlar
  • Metan
  • Etan
  • Propan
  • Bütan
  • Pentan
  • Hekzan
  • Heptan
  • Oktan
  • Nonan
  • Dekan
Dallanmış alkanlar
  • İzobütan
  • İzopentan
  • 3-Metilpentan
  • Neopentan
  • İzohekzan
  • İzoheptan
  • İzooktan
  • İzononan
  • İzodekan
Sikloalkanlar
  • Siklopropan
  • Siklobütan
  • Siklopentan
  • Siklohekzan
  • Sikloheptan
  • Siklooktan
  • Siklononan
  • Siklodekan
Alkilsikloalkanlar
  • Metilsiklopropan
  • Metilsiklobütan
  • Metilsiklopentan
  • Metilsiklohekzan
  • İzopropilsiklohekzan
Bisikloalkanlar
  • Housan (bisiklo[2.1.0]pentan)
  • Norbornan (bisiklo[2.2.1]heptan)
  • Dekalin (bisiklo[4.4.0]dekan)
Polisikloalkanlar
  • Adamantan
  • Diamondoit
  • Perhidrofenantren
  • Steran
  • Küban
  • Prizman
  • Dodekahedran
  • Basketan
  • Churchan
  • Pagodan
  • Tvistan
Diğer
  • Spiroalkanlar
Doymamış
alifatik
hidrokarbonlar
Alkenler
CnH2n
Doğrusal alkenler
  • Eten
  • Propilen
  • Büten
  • Penten
  • Hekzen
  • Hepten
  • Okten
  • Nonen
  • Deken
Dallanmış alkenler
  • İzobuten
  • İzopenten
  • İzohekzen
  • İzohepten
  • İzookten
  • İzononen
  • İzodeken
Alkinler
CnH2n − 2
Doğrusal alkinler
  • Etin
  • Propin
  • Bütin
  • Pentin
  • Hexyn
  • Heptin
  • Oktin
  • Nonin
  • Dekin
Dallanmış alkinler
  • İzopentin
  • İzohekzin
  • İzoheptin
  • İzooktin
  • İzononin
  • İzodekin
Sikloalkenler
  • Siklopropen
  • Siklobüten
  • Siklopenten
  • Siklohekzen
  • Siklohepten
  • Siklookten
  • Siklononen
  • Siklodeken
Alkilsikloalkenler
  • Metilsiklopropen
  • Metilsiklobüten
  • Metilsiklopenten
  • Metilsiklohekzen
  • İzopropilsiklohekzen
Bisikloalkenler
  • Norbornen
Sikloalkinler
  • Siklopropin
  • Siklobütin
  • Siklopentin
  • Siklohekzin
  • Sikloheptin
  • Sikloktin
  • Siklononin
  • Siklodekin
Dienler
  • Propadien
  • Bütadien
  • Pentadien
  • Hekzadien
  • Heptadien
  • Oktadien
  • Nonadien
  • Dekadien
Diğer
  • Alkatrien
  • Alkadayn
  • Kümülen
  • Siklooktatetraen
  • Siklododekatrien
  • Enin
Aromatik
hidrokarbonlar
PAHlar
Asenler
  • Naftalin
  • Antrasin
  • Tetrasin
  • Pentasin
  • Hekzasin
  • Heptasin
Diğer
  • Azulen
  • Floren
  • Helisenler
  • Sirkülenler
  • Bütalen
  • Fenantren
  • Krisen
  • Piren
  • Koranülen
  • Kekulen
Alkilbenzenler
  • Toluen
C2-Benzenler
Ksilenler
  • o-Ksilen
  • m-Ksilen
  • p-Ksilen
Diğer
  • Etilbenzen
C3-Benzenler
Trimetilbenzenler
  • Mesitilen
  • Psedokümen
  • Hemelliten
Diğer
  • Kümen
  • n-Propilbenzen
  • 4-Etiltoluen
C4-Benzenler
Simenler
  • o-Simen
  • m-Simen
  • p-Simen
Tetraetilbenzenler
  • Duren
  • Prehniten
  • İzoduren
Diğer
  • n-Bütilbenzen
  • sec-Bütilbenzen
  • tert-Bütilbenzen
  • İzobütilbenzen
Diğer
  • Heksametilbenzen
  • 2-Fenilheksan
  • 1,3,5-Trietilbenzen
  • 1,3,5-Trietilbenzen
Vinilbenzenler
  • Stiren
  • Divinilbenzen
  • 4-Viniltoluen
Diğer
  • Benzen
  • Siklopropeniliden
Diğerleri
  • Annülenler
  • Annülinler
  • Alisiklik bileşikler
  • Vazelin
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • BNE: XX534539
  • BNF: cb12062004j (data)
  • GND: 4140264-9
  • LCCN: sh85045433
  • NDL: 00562060
  • NKC: ph669540
  • NLI: 987007557798205171
  • SUDOC: 028875109
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Etilen&oldid=35288236" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • Alkenler
  • Gazlar
  • Bitkisel hormonlar
  • Monomerler
  • Hidrokarbonlar
  • Genel anestezikler
  • Endüstriyel gazlar
Gizli kategoriler:
  • Webarşiv şablonu wayback bağlantıları
  • Vikiveri'den ECHA InfoCard kimliği
  • BNE tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • BNF tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • GND tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • LCCN tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NDL tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NKC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NLI tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • SUDOC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • Sayfa en son 16.03, 30 Nisan 2025 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Etilen
Konu ekle