Eksaptasyon
Eksaptasyon, bir özelliğin farklı bir fonksiyon kazanacak şekilde evrimleşmesidir. Örneklerine anatomide ve davranışta yaygın olarak rastlanır.
Kuş tüyleri klasik bir örnektir. Tüyler başta vücut sıcaklığının düzenlenmesi için evrimleşmiş olabilir ancak sonraları uçuşa adapte oldu. İlk kez uçuş için yararlı hale geldiğinde bu, eksaptif bir kullanım teşkil etti. O zamandan bu yana kuşların aerodinamik yapısını gelişterecek şekilde doğal seçilim tarafından şekillendirilen tüyler, mevcut durumlarıyla uçuş için olabilecek en uygun hale getirildi. Eksaptasyon örneklerinin bir çoğunda benzer bir örüntüye rastlanır: bir kez başka bir iş için işe yarar hale geldiğinde daha iyi hale gelene kadar evrilmek.
"Eksaptasyon" terimi, Stephen Jay Gould ve Elisabeth Vrba tarafından, teleolojik bir anlam taşıdığını düşündükleri "ön-adaptasyon"un yerine geçmek üzere önerildi (yani yanlış bir şekilde, adaptasyonun veya genel olarak evrimin bazı hedeflerin peşinde hareket ettiğini ima etmesi).[1]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Gould, Stephen Jay; Vrba, Elisabeth S. (1982). "Exaptation — a missing term in the science of form" (PDF). Paleobiology. 8 (1). ss. 4-15. Bibcode:1982Pbio....8....4G. doi:10.1017/S0094837300004310. JSTOR 2400563.
