Ingmar Bergman

Ingmar Bergman
Ingmar Bergman
	1966 yılında Bergman
Doğum	14 Temmuz 1918; Uppsala, İsveç
Ölüm	30 Temmuz 2007 (89 yaşında); Fårö, İsveç
Diğer ad(lar)ı	Buntel Eriksson
Meslek	Yönetmen; senarist;
İmza

Ernst Ingmar Bergman (d. 14 Temmuz 1918, Uppsala - ö. 30 Temmuz 2007, Fårö), İsveçli oyun yazarı ve film yönetmeni.

Bir Protestan papazının oğlu olarak 1918'de İsveç Uppsala'da doğmuştur. 30 Temmuz 2007'de sabahın erken saatlerinde İsveç'te Fårö adasındaki evinde 89 yaşında ölmüştür.^[1] Bergman 2005 yılında Time dergisi tarafından dünyanın yaşayan en büyük yönetmeni olarak nitelendirilmiştir.^[2] Ingmar Bergman'ın en bilinen filmleri arasında Yedinci Mühür (1957), Yaban Çilekleri (1957), Aynanın İçinden (1961), Kış Işığı (1963), Sessizlik (1963), Persona (1966), Çığlıklar ve Fısıltılar (1972), Bir Evlilikten Manzaralar (1973), Güz Sonatı (1978) ve Fanny ve Alexander (1982) yer alır. 9 defa en iyi yönetmen Oscar'ına aday gösterilen Bergman'ın eserleri 1960, 1961 ve 1983 yıllarında Yabancı Dilde En İyi Film Akademi Ödülü'nün sahibi oldu.^[2]

Bergman 2003 yılında emekli oldu. 30 Temmuz 2007'de birçok filminin de çekimlerini yaptığı Fårö adasındaki evinde 89 yaşında öldü.

Filmlerinin değişmez ana oyuncuları Liv Ullmann, Max von Sydow, Gunnar Björnstrand, Bibi Andersson, Ingrid Thulin, Hariet Andersson, Erland Josephson, Anders Ek'dir.

İlk yılları

Bir Protestan rahibin çocuğu olarak Uppsala, İsveç'te dünyaya gelen Ernst Ingmar Bergman öğrenimine Stockholm'de başladı. Sert bir disiplinin egemen olduğu evinde kızkardeşiyle beraber eğlenmek için sahip oldukları tek oyuncak olan kuklayı oynatarak sanat eğilimi geliştirdikten sonra Stockholm Üniversitesi'nde edebiyat ve sanat tarihi okudu. Öğrenciliği sırasında üniversite tiyatrosunda çalışmaya başlayan Bergman, mezun olduktan sonra 1940'te Stockholm Kraliyet Tiyatrosu'nda yardımcı yönetmen oldu. Bu görevden sonra Helsinki'deki Helsingborg Belediye Tiyatrosu yöneticiliğini üstlenerek Hamlet'i sahneye koydu. Yönetmenlik yaptığı zaman yazdığı senaryo denemesi Kasper'in Ölümü (Kaspers Död) ilgi görmesi üzerine Svensk Filmindustri'de yardımcısı senarist olarak çalışmaya başladı.

Kariyeri

Aşkımızın Üstüne Yağmur Yağıyor (Det regnar på vår kärlek, 1946), Yüzü Olmayan Kadın (Kvinna utan ansikte, 1947), Hindistan'a Bir Gemi (Skepp till Indialand, 1947),^[3] Yaşamın tekdüzeliğinden kaynaklanan ve aşkın, tutkunun, inancın, hatta düşlerin bile değiştiremediği bir kötümserlik, yönetmenin sinemasının ana teması oldu.^[4] Böylece yönetmen, yer yer kendi yaşamından yansımalara da yer veren son derecede kişisel ama kapıları herkese açık öznel bir dünya yarattı.^[3] Max von Sydow, Gunnar Björnstrand, Bibi Andersson, Ingrid Thulin, Liv Ullmann gibi usta oyuncuların rol aldıkları bu filmler, cinsellik ve dinsel sorgulama gibi İsveç kültüründe önemli yeri olan konulara da değinirler.^[3]^[4]

Birgit Tengroth'un öykülerinden uyarlanan Törst (1949), uyumsuz bir evlilikten yola çıkarak korkusunu ve yalnızlığı, Liman Kenti (Hamnstad, 1948)^[4] evden kaçınca bir ıslahevine koyulan bir genç kızın bunalımını, Karanlıkta Müzik (Musik i mörker, 1948) aynaya ilk kez bakan bir kadının geçmişini anımsamasını, Yaz Oyunları (Sommarlek, 1951) İsveç yazlarının hüzününü,^[3] Kadınların Gizleri (Kvinnors väntan, 1952), Üçü geçmişten, biri günümüzden dört kadının kocalarını beklemelerini, Monika ile Yaz iki sevgilinin bir yaz boyunca yaşadıkları aşkın tükenişini ve Çıplak Gece (Gycklarnas afton, 1953) ise bir aşk öyküsünden yola çıkarak sirk dünyasını konu edinir.^[4] Bu filmleri izleyen Bir Aşk Dersi (En lektion i kärlek, 1953) terk edildikten sonra bir doktorun yeniden karısının gönlünü kazanmaya çalışmasını, Kadın Düşleri (Kvinnodröm, 1955) iki kadının düşlerini ve Cannes Film Festivali'nde Şiirsel Mizah Ödülü'nü kazanan Bir Yaz Gecesi Tebessümleri (Sommarnattens leende, 1955) dört kadınla dört erkeğin bir parti sırasında kadın sütü ve aygır spermi katılmış şarabın da etkisiyle bastırılmış duygularının ortaya çıkışını konu edinir.^[4]

Yaşam ve ölüm üzerine bir film olan ve kimi eleştirmenlerce yönetmenin Faust'u olarak da nitelendirilen Cannes Film Festivali'nde Jüri Özel Ödülü kazanan Yedinci Mühür (Det sjunde inseglet, 1956) bir Haçlı seferinden dönmekte olan bir şövalyeyi, canını almaya gelen Azrail ile karşılaştırır.^[5] Ölüm dansı, veba salgını, insanların çilesi gibi konulu resimlerden esinlenen film, vebanın kol gezdiği bir ortamda ölümle yasam, umutla umutsuzluk, yaratanla yaratılan ilişkilerine değinir.^[5] Berlin Film Festivali'nde Altın Ayı Ödülü kazanan Yaban Çilekleri (Smultronstället, 1957) kendisi için düzenlenen onur törenine gitmekte olan yaşlı bilim insanının geçmişiyle hesaplaşmasını, Cannes Film Festivali'nde En İyi Yönetmen ödülü kazanan Yaşamın Eşiğinde (Nära livet, 1958) üç kadının gebelik serüvenini, Venedik Film Festivali'nde Jüri Özel Ödülü^[6] kazanan Ansiktet (1958) bir hipnotizmacı ve büyücünün hikâyesini, Genç Bakire Pınarı (Jungfrukällan, 1959) bir kızın gönlünü çelmesi için Cehennem'den yeryüzüne gönderilen Don Juan'ın öyküsünü ve Şeytanın Gözü (Djävulens öga, 1960) dış dünya ile bağlantısız bir ortamda yaşamı konu edinir.^[5]

Üçlemenin insanın Tanrı ile ilişkilerini ele alan ilk filmi Aynanın İçinden (Såsom i en spegel, 1961) oldu.^[7] Film, akıl dengesi bozuk bir kadının (Harriet Andersson) ailesiyle birlikte yaz tatilini geçirdiği bir adada, Tanrı'yı bir örümcek biçiminde gördüğünü sanmasını aktarır.^[5] Adada yaşanan 24 saatlik bir süreyi ele alan bu filmi, bir rahibin bir pazar sabahı iki ayini birbirinden ayıran 90 dakika boyunca yaşadıklarını aktaran Kış Işığı (Nattvardsgästerna, 1963) izledi. Film, bir kasaba rahibinin, az önce konuştuğu bir balıkçının intihar etmesinin de etkisiyle inancının sarsılmasını konu edinir. Üçlemenin son filmi olan Sessizlik (Tystnaden, 1963 filmi) ise otuz yaşlarında, biri hastalıklı iki kızkardeş ile (Ingrid Thulin ile Gunnel Lindblom) birinin sekiz on yaşlarındaki oğlunun, neresi olduğunu bilmedikleri ve dilini konuşmadıkları bir ülkeye yaptıkları bir yolculuğu aktarır.^[8]

Bergman'ın ilk renkli filmi Bütün Bu Kadınlar Üstüne (För att inte tala om alla dessa kvinnor, 1964) yönetmenin yaşamından da izler içeren bir güldürüdür.^[9] Persona (1966) bir oyun sırasında dili tutulan bir kadın oyuncu ile bakıcısı arasındaki ilişkiyi ele alır.^[10] Kurtların Saati (Vargtimmen, 1968) geceleri sanrılar ve hayaletler gören ünlü bir ressamın bunalımını aktarır.^[11] Utanç (Skammen, 1968) savaş karşıtı-bir adaya sığınmak zorunda bıraktığı keman sanatçısı bir çift burada da savaşın utanç verici yönleriyle karşılaşırlar. Riten (1969) edebe aykırı bir oyun oynamakla suçlanan üç oyuncu, yargılama sırasında söz konusu oyunu oynarlar.^[12] Yargıç dayanamayıp ölür. En passion (1969) karşılıklı anlayışa dayanan bir sevgi bağı oluşturamayan bir kadınla bir erkeğin öyküsünü aktarır. Yönetmenin tek İngilizce filmi olan Temas (Beröringen, 1971) evli bir kadının kocası ve aşığı arasında seçim yapmada zorlanışını, Çığlıklar ve Fısıltılar (Viskningar och rop, 1973) ölümün eşiğinde bir kadın, kızkadeşleri ve bir bakıcının malikanedeki öyküsünü, Yüzyüze (Ansikte mot ansikte, 1976) ruh hastalıkları uzmanı ve evli bir kadının tatil sırasında karşılaştığı eşcinsel bir doktorla duygusal ilişkisini konu ve Yılan Yumurtası (Ormens ägg, 1977) Nazizmin iktidara geliş yıllarını konu edinir.^[12]

Gerçekten de filmin cani bilim insanı, Fritz Lang'ın kahramanı Dr. Mabuse'yi çağrıştırır.^[13] Ingrid Bergman'ın ilk kez Ingmar Bergman'ın bir filminde rol almasını sağlayan Güz Sonatı (Höstsonaten, 1978) bir ana-kız çatışmasını perdeye getirir.^[14] Yönetmenin yaşamından da izler taşıyan Fanny ve Alexander (Fanny och Alexander, 1983) 20. yüzyılın başında Uppsala'da tiyatrocu bir ailenin öyküsünü, biri kız, biri erkek iki çocuğun^[15] gözlemlerinden yola çıkarak anlatır. ^[16] Görüntülerinin güzelliği ve anlatımının ustalığıyla dikkati çeken bu üç saati aşkın uzunluktaki film, hata, pişmanlık, dinsel bağnazlık, cinsellik^[17] gibi yönetmenin önemsediği konulara değinir bir kez daha.^[16] Efter repetitionen (1984) Strindberg'in bir oyununu sahnelemekte olan yaşlı bir yönetmenin sanatı ile hesaplaşmasını konu edindi. Bir Palyaçonun Önünde (Larmar och gör sig till, 1997) ise tiyatro ile yasam arasındaki ilişkiyi, kara mizaha da yer veren bir anlayışla ele alan bir filmdir.^[14]

Bergman'ın İsveç'i Terk Etmesi

30 Ocak 1976'da Stockholm'deki Kraliyet Dramatik Tiyatroda August Strindberg'in Ölüm Dansı'nı prova ederken iki sivil polis tarafından tutuklandı ve gelir vergisi kaçırmakla suçlandı. Olayın Bergman üzerindeki etkisi yıkıcıydı. Yaşadığı travma sonucu sinir krizi geçirdi ve derin bir depresyon geçirip hastaneye kaldırıldı.

Soruşturma, Bergman'ın İsveç şirketi Cinematograf ile esas olarak yabancı oyunculara maaş ödemek için kullanılan İsviçre yan kuruluşu Persona arasında 1970 yılında 500.000 İsveç kronu (SEK) bir işlem üzerine odaklandı. Bergman, İsveç Merkez Bankası tarafından bilgilendirildikten sonra 1974 yılında Persona'yı feshetti ve daha sonra bu şirketten aldığı geliri beyan etti. 23 Mart 1976'da, özel savcı Anders Nordenadler, iddia edilen suçun hukuki dayanağı olmadığını söyledi. Nordenadler suçlamanın "başkasına ait olduğunu düşünerek kendi arabasını çalan bir kişiye karşı suç duyurusunda bulunmak" olduğunu söyleyerek, Bergman aleyhindeki suçlamaları düşürdü.^[18] İsveç İç Gelir İdaresi Başkanı Genel Müdürü Gösta Ekman, soruşturmanın önemli hukuki materyaller ile ilgilendiğini ve Bergman'a diğer herhangi bir şüpheli gibi muamele edildiğini söyleyerek başarısız soruşturmayı savundu. Ekman soruşturmanın Bergman'ın hiçbir yanlış yapmadığını gösterdiği için Bergman'ın artık "daha güçlü" bir kişi olduğunu umduğunu belirterek Bergman'ın İsveç'i terk etmesinden duyduğu üzüntüyü dile getirdi.^[19]

Suçlamalar düşse de Bergman bir daha asla yönetmenliğe dönmeyeceğinden korkarak teselliyi kaybetti. İsveç başbakanı Olof Palme ve ülkenin diğer tanınmış isimlerin ve film endüstrisinin liderlerinin ricalarına rağmen Bergman bir daha asla İsveç'te çalışmayacağını söyledi. Bergman Fårö adasındaki stüdyosunu kapattı ve önceden duyurmuş olduğu iki film projesini askıya alıp Almanya'nın Münih kentinde kendi kendine sürgüne gitti. İsveç Film Enstitüsü müdürü Harry Schein, Bergman'ın ülkeyi terk etmesinin ülkeye getirdiği hasarı on milyon SEK ve yüzlerce kayıp iş olarak hesapladı.^[20]

Filmografi

Ingmar Bergman'ın Filmleri
Film	Orijinal Adı	Yönetmen	Senarist	Çıkış Tarihi	Notlar
Hets		Evet	12 Ekim 1944	Yönetmen: Alf Sjöberg
Kris		Evet	Evet	25 Şubat 1946	Leck Fischer'ın Moderhjertet uyarlama
Aşkımızın Üstüne Yağmur Yağıyor	Det regnar på vår kärlek	Evet	Evet	9 Kasım 1946	Oskar Braaten'in Bra mennesker adlı oyunundan uyarlama
Hindistan'a Bir Gemi	Skepp till Indialand	Evet	Evet	1947	Martin Söderhjelm'in Skepp till Indialand adlı oyunundan uyarlama
Karanlıkta Müzik	Musik i mörker	Evet		17 Ocak 1948
Liman Kenti	Hamnstad	Evet	Evet	11 Ekim 1948
Törst		Evet		17 Ekim 1949
Yaz Oyunları	Sommarlek	Evet	Evet	1 Ekim 1951
Kadınların Gizleri	Kvinnors väntan	Evet	Evet	3 Kasım 1952
Monika ile Yaz	Sommaren med Monika	Evet	Evet	9 Şubat 1953
Çıplak Gece	Gycklarnas afton	Evet	Evet	14 Eylül 1953
Bir Aşk Dersi	En lektion i kärlek	Evet	Evet	4 Ekim 1954
Kadın Düşleri	Kvinnodröm	Evet	Evet	22 Ağustos 1955
Bir Yaz Gecesi Tebessümleri	Sommarnattens leende	Evet	Evet	26 Aralık 1955
Yedinci Mühür	Det sjunde inseglet	Evet	Evet	16 Şubat 1957	Cannes Film Festivali Jüri Ödülü kazandı.
Yaban Çilekleri	Smultronstället	Evet	Evet	26 Aralık 1957	En İyi Yabancı Film Altın Küresi kazandı. Berlin Film Festivali'nde Altın Ayı kazandı.
Yaşamın Eşiğinde	Nära livet	Evet		31 Mart 1958	Cannes Film Festivali En İyi Yönetmen ödülünü kazandı.
Ansiktet		Evet	Evet	26 Aralık 1958
Genç Bakire Pınarı	Jungfrukällan	Evet		31 Mart 1960	En İyi Yabancı Film Oscarı kazandı. En İyi Yabancı Film Altın Küresi kazandı.
Şeytanın Gözü	Djävulens öga	Evet	Evet	17 Ekim 1960
Aynanın İçinden	Såsom i en spegel	Evet	Evet	16 Ekim 1961	En İyi Yabancı Film Oscarı kazandı.
Kış Işığı	Nattvardsgästerna	Evet	Evet	11 Şubat 1963
Sessizlik	Tystnaden	Evet	Evet	23 Eylül 1963
Bütün Bu Kadınlar Üstüne	För att inte tala om alla dessa kvinnor	Evet	Evet	15 Haziran 1964
Persona	Persona	Evet	Evet	18 Ekim 1966
Kurtların Saati	Vargtimmen	Evet	Evet	19 Şubat 1968
Utanç	Skammen	Evet	Evet	29 Eylül 1968
Riten	Riten	Evet	Evet	25 Mart 1969
En passion		Evet	Evet	19 Kasım 1969
Temas	Beröringen	Evet	Evet	6 Haziran 1971
Çığlıklar ve Fısıltılar	Viskningar och rop	Evet	Evet	21 Aralık 1972
Bir Evlilikten Manzaralar	Scener ur ett äktenskap	Evet	Evet	11 Nisan 1973	En İyi Yabancı Film Altın Küresi kazandı.
Sihirli Flüt	Trollflöjten	Evet	Evet	1 Ocak 1975
Yüzyüze	Ansikte mot ansikte	Evet	Evet	5 Nisan 1976	En İyi Yabancı Film Altın Küresi kazandı.
Yılan Yumurtası	Ormens ägg	Evet	Evet	28 Ekim 1977
Güz Sonatı	Höstsonaten	Evet	Evet	8 Ekim 1978	En İyi Yabancı Film Altın Küresi kazandı.
Fanny ve Alexander	Fanny och Alexander	Evet	Evet	17 Aralık 1982	En İyi Yabancı Film Oscarı kazandı. En İyi Yabancı Film Altın Küresi kazandı. En İyi Yabancı Film César Ödülü kazandı. FIPRESCI Ödülünü kazandı.
Efter repetitionen		Evet	Evet	9 Nisan 1984
Bir Palyaçonun Önünde	Larmar och gör sig till	Evet	Evet	1 Kasım 1997

1. Dönem

II. Dünya Savaşı sonrasında İsveç'te yükselen bir intihar oranı ve dinsel geleneklere bağlılığın sarsılması söz konusudur. Bergman'ın ilk dönem filmleri de bu umutsuzluktan etkilenir. Filmlerin adları bile bunu kanıtlamaktadır.

Genel olarak kişiler varoluş sıkıntılarına gömülmekte, umutsuz bir yalnızlığın içinde debelenmekte ve kimi zaman da intihar girişimlerinde bulunmaktadırlar. Bu karanlık eğilimin doruk noktası, Zindan adlı filmdir.

1946 - Kris (Bunalım): Melodramatik bir tiyatro oyununun gerçekçi uyarlaması.
1946 - Det regnar pa var Körlek (Aşkımızın Üstüne Yağmur Yağıyordu)
1947 - Skeep till Indialand (Hindistan’a Giden Gemi ya da Kaybolan Kızlar Limanı)
1947 - Musik I mörker (Cehennemi Karanlıkta Müzik)
1948 - Hamnstad (Liman Kenti)
1949 - Fangelse (Zindan)
1949 - Törst (Susuzluk)

2. Dönem

Bu dönem, bu marazi eğilimden kopuşu ifade eder. Birbirini izleyen yenileme ve zenginleştirmelerden oluşan bir dönem başlar. Aşk, sevgi, ayrılık genel temalardır. Kadınlara yönelik eğilim bu dönem filmlerinde ağır basar. Kadınlara açıkça ayrıcalık tanınır; iyi roller verilir, galip gelmeleri sağlanır. Erkekler ise küçümsenir, alaya alınır, aşağılanır.

1950 - Till gladje (Neşeye Doğru)
1950 - Sant hander inte hër (Burada Yapılmayan Türden Bir Şey) 1951 - Sommarlek (Yaz Oyunları)
1952 - Kvinners väntan (Kadınların Bekleyişi)
1953 - Sommaren med Monika (Monika ya da Monika’yla Bir Yaz)
1953 - Gycklarnas afton (Gezgincilerin Gecesi): Bergman'ın deyişiyle bir ‘kurtuluş’ olan bu film, iç kapayıcılığı ile dönemin diğer filmlerinden ayrılır.
1954 - En Lektion I Kärlet (Bir Aşk Dersi)
1955 - Kvinnodröm (Kadın Düşleri) 1955 - Sommarnattes Leende (Bir Yaz Gecesi Gülümsemeleri)

3. Dönem

İlk planlarından itibaren kameranın objektifinin gökyüzüne doğru çevrildiği Yedinci Mühür ile birlikte Bergman'ın Dikey Sineması başlar. (Bu kavram, metafizik simgelerden çok günlük gerçeklere ilgi duyan İsveçli genç sinemacıların Bergman'ın sinemasını küçümsemek için taktıkları addır. Lefevre, bu adı kullanarak bir dönemi adlandırıyor). Yaban Çilekleri’nden itibaren bu metafizik soruşturma varoluşsal bir hal alır ve dönemin daha sonraki filmlerinde giderek metafizik niteliğinden bütünüyle uzaklaşır. Son filmi iyiden iyiye ‘eğlendirici’ bir tarza saplanır.

1957 - Det Sjunde inseglet (Yedinci Mühür)
1957 - Smultronstället (Yaban Çilekleri) Yaşlı bir profesörün yaşamının son günleri Proustvari geri dönüşlerle anlatılır. Yaşlı profesör, hayata son kez, kederlenmeden bakmaktadır sanki.Yaşama iyinin ve kötünün ötesinde, büyük bir sadelikle bakan yaşlı adam ölürken dingindir ve çocukluğunun tatlı gülümsemelerini yaşamaktadır.
1958 - Nära livet (Yaşamın Eşiğinde)
1958 - Ansiktet (Yüz)
1960 - Jungfrukällen (Genç Kız Pınarı)
1960 - Djävulens Öga (Şeytanın Gözü): İkinci sınıf, eğlendirici bir film.

4. Dönem

Bu dönem, Tanrının Sessizliği üçlüsünden ibarettir. Ayrıca bu filmlerde yönetmen, tanrı sorununa son bir kez döner. Hatta Kış Işığı filminde, tanrının ölümünü ilan eder.^[21]

1961 - Säsom i en spegel (Aynadaki Gibi)
1963 - Nattvärdsgâterna (Kış Işığı) Bergman bu filmde adeta Dostoyevski'nin "Tanrı yoksa onu icat etmek gerekir" sözünün sinemasal anlatımını gerçekleştirmeye çalışır. Dostoyevski'nin birçok romanındaki sorunsal olan tanrının ölümünün doğurduğu ağır ahlaki sorunlar, bir rahibin yaşamında trajediye dönüşür. Eğer bir rahip bile inançsız hale gelmişse sıradan insan ne yapacaktır?
1963 - Tystnaden (Sessizlik)

Dinlenme: Ara Dönem

1964 - För att inte tala om alla dessa kvinnor (Bütün O Kadınlar ya da Bütün O Kadınlardan Söz Etmeden): İkinci sınıf, eğlendirici bir film. İlk ‘renkli’ kaba güldürüsü.
1967 - Daniel (Daniel): Oğlu Daniel için yaptığı, bir ‘ilan-ı aşk’ niteliğinde, başka bir özellik taşımayan 'ara dönem' filmi.

5. Dönem

Yakın planların hayranlık verici biçimde kullanıldığı yeni bir üçleme ortaya çıkar. Bu filmlerle birlikte Bergman'ın ‘parçalama tekniklerini’ daha fazla kullandığı görülür. Persona'da seyirciye projeksiyon aletinin varlığı anımsatılır. Filmin başlangıcı, küçülen sayıların sıra ile ‘BAŞLA’ kelimesini izleyişini gösterir. Projektörün gürültüsü ses bandının müziğini bastırırken, kamera, cihazın kimi bölümlerinin ayrıntılarını verir. Filmin can alıcı yerinde Bergman filmin kaydığı ve koptuğu izlenimini yaratır. Aynı işlem filmin sonunda da tekrarlanır ve SON yazısı belirmez. Kurtların Saati filminde, filmin adı hiç beklenmedik bir anda görüntüye geliverir. Ayin’de film dokuz parçaya ayrılmıştır. Bir Tutku’nun oyuncuları, görüşme sorularına cevap vermek ve yorumladıkları kişiler hakkındaki kişisel görüşlerini belirtmek üzere oyunun akışını anında keserler. Çığlıklar ve Fısıltılar’da ve Fanny ve Alexander’da usdışının sınırlarına girilir; seyirci rahatsız edilir. Güz Sonatı’nın papazı seyircilere dolaysız yoldan seslenir. Kuklaların Yaşamından’ın dosyasının aynı sayıdaki bölüme denk düşen piyesleri, hiçbir kronoloji kaygısı olmaksızın sunulur. Öte yandan son filmlerinde Bergman, ‘bilinçsiz güdülenmelere bağlı sorunlara’ giderek daha fazla eğilecektir.

1966 - Persona (Persona)
1968 - Vargtimmen (Kurtların Saati)
1968 - Skammen (Utanç) Savaşın sonucu sadece ölen sayısız insanla sınırlı değildir. Kalanlar da yaşadıkları ağır deneyimlerin sonucu olarak bir tür yaşayan ölüye dönüşürler. Tanık olmak, tanık olarak yaşamını sürdürmeye çalışmak. Bu, aynı zamanda "bilmemek" üzerine bir film. Savaş sırasında bir radyosu bile olmayan, dolayısıyla da savaşın seyriyle ilgili pek bilgisi olmayan Eva ile Jan'ın bir şişe şarap bulduklarında yaşadıkları büyük keyif, savaşla ilgili bilgileri arttıkça ve savaş artık iyicene yaşamlarına girdikçe büyük bir utançla da karşıkarşıya kalmaya başlayacaklardır.

Ödülleri

Ingmar Bergman'ın Filmleri
Yıl	Kategori	Aday Gösterilen Film	Sonuç
1959	En İyi Özgün Senaryo	Yaban Çilekleri	Aday gösterildi
1960	En İyi Yabancı Film Oscarı	Genç Bakire Pınarı	Kazandı
1961	En İyi Yabancı Film Oscarı	Aynanın İçinden	Kazandı
1962	En İyi Özgün Senaryo	Aynanın İçinden	Aday gösterildi
1973	En İyi Film	Çığlıklar ve Fısıltılar	Aday gösterildi
	En İyi Yönetmen		Aday gösterildi
	En İyi Özgün Senaryo		Aday gösterildi
1976	En İyi Yönetmen	Yüzyüze	Aday gösterildi
1978	En İyi Özgün Senaryo	Güz Sonatı	Aday gösterildi
1983	En İyi Yabancı Film Oscarı	Fanny ve Alexander	Kazandı
	En İyi Yönetmen		Aday gösterildi
	En İyi Özgün Senaryo		Aday gösterildi

Kaynakça

^ "İsveçli yönetmen Bergman öldü". 5 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2007.
^ ^a ^b "İsveçli yönetmen Ingmar Bergman öldü". 31 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2007.
^ ^a ^b ^c ^d ^e Nyberg 2005, s. 109.
^ ^a ^b ^c ^d ^e Qvist & von Bagh 2000, s. 41.
^ ^a ^b ^c ^d Steene 2005.
^ Steene 2005, s. 144.
^ Steene 2005, s. 188.
^ Hubner 2007.
^ Hubner 2007, s. 83.
^ Macnab 2009, s. 96.
^ Macnab 2009, s. 97.
^ ^a ^b Macnab 2009.
^ Hubner 2007, s. 113.
^ ^a ^b O'Sullivan 2014.
^ Nyberg 2005.
^ ^a ^b Zavarzadeh 1991.
^ Nyberg 2005, s. 19.
^ Åtal mot Bergman läggs ned [Bergman'a karşı olan suçlamalar düştü]. Rapport (İsveççe). Sveriges Television. 23 Mart 1976. 21 Kasım 2011 tarihinde kaynağından (News report) arşivlendi.
^ Generaldirektör om Bergmans flykt [İç Gelir İdaresi Başkanı Bergman'ın ülkeyi terk etmesi üzerine]. Rapport (İsveççe). Sveriges Television. 22 Nisan 1976. 4 Eylül 2011 tarihinde kaynağından (News report) arşivlendi.
^ Harry Schein om Bergmans flykt [Harry Schein Bergman'ın ülkeyi terk etmesi üzerine]. Rapport (İsveççe). Sveriges Television. 22 Nisan 1976. 20 Kasım 2011 tarihinde kaynağından (News report) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2021.
^ İstanbul Film Festivali, 37. "Kış Işığı". İKSV. 12 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2018.

Dış bağlantılar

IMDb'de Ingmar Bergman
Resmî site

[1] "İsveçli yönetmen Bergman öldü". 5 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2007.

[nbc3-2] "İsveçli yönetmen Ingmar Bergman öldü". 31 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2007.

[FOOTNOTENyberg2005109-3] Nyberg 2005, s. 109.

[FOOTNOTEQvistvon_Bagh200041-4] Qvist & von Bagh 2000, s. 41.

[FOOTNOTESteene2005-5] Steene 2005.

[FOOTNOTESteene2005144-6] Steene 2005, s. 144.

[FOOTNOTESteene2005188-7] Steene 2005, s. 188.

[FOOTNOTEHubner2007-8] Hubner 2007.

[FOOTNOTEHubner200783-9] Hubner 2007, s. 83.

[FOOTNOTEMacnab200996-10] Macnab 2009, s. 96.

[FOOTNOTEMacnab200997-11] Macnab 2009, s. 97.

[FOOTNOTEMacnab2009-12] Macnab 2009.

[FOOTNOTEHubner2007113-13] Hubner 2007, s. 113.

[FOOTNOTEO'Sullivan2014-14] O'Sullivan 2014.

[FOOTNOTENyberg2005-15] Nyberg 2005.

[FOOTNOTEZavarzadeh1991-16] Zavarzadeh 1991.

[FOOTNOTENyberg200519-17] Nyberg 2005, s. 19.

[18] Åtal mot Bergman läggs ned [Bergman'a karşı olan suçlamalar düştü]. Rapport (İsveççe). Sveriges Television. 23 Mart 1976. 21 Kasım 2011 tarihinde kaynağından (News report) arşivlendi.

[19] Generaldirektör om Bergmans flykt [İç Gelir İdaresi Başkanı Bergman'ın ülkeyi terk etmesi üzerine]. Rapport (İsveççe). Sveriges Television. 22 Nisan 1976. 4 Eylül 2011 tarihinde kaynağından (News report) arşivlendi.

[20] Harry Schein om Bergmans flykt [Harry Schein Bergman'ın ülkeyi terk etmesi üzerine]. Rapport (İsveççe). Sveriges Television. 22 Nisan 1976. 20 Kasım 2011 tarihinde kaynağından (News report) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2021.

[İKSV_Film_2018-21] İstanbul Film Festivali, 37. "Kış Işığı". İKSV. 12 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2018.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

g t d Ingmar Bergman'ın filmleri
1940'lar	Hets (1944) Kris (1946) Aşkımızın Üstüne Yağmur Yağıyor (1946) Hindistan'a Giden Gemi (1947) Karanlıkta Müzik (1948) Liman Kenti (1948) Törst (1949)
1950'ler	Yaz Oyunları (1951) Kadınların Gizleri (1952) Monika ile Yaz (1953) Çıplak Geceler (1953) Bir Aşk Dersi (1954) Kadın Düşleri (1955) Bir Yaz Gecesi Tebessümleri (1955) Yedinci Mühür (1957) Yaban Çilekleri (1957) Ansiktet (1958) Yaşamın Eşiğinde (1958)
1960'lar	Genç Kız Pınarı (1960) Şeytanın Gözü (1960) Aynanın İçinden (1961) Kış Işığı (1963) Sessizlik (1963) Bütün Bu Kadınlar Üstüne (1964) Persona (1966) Kurtların Saati (1968) Utanç (1968) Riten (1969) En passion (1969)
1970'ler	Temas (1971) Çığlıklar ve Fısıltılar (1972) Bir Evlilikten Manzaralar (1973) Sihirli Flüt (1975) Yüzyüze (1976) Yılan Yumurtası (1977) Güz Sonatı (1978)
1980'ler	Fanny ve Alexander (1982) Efter repetitionen (1984)
1990'lar	Bir Palyaçonun Önünde (1997)

g t d En İyi Uluslararası Film Akademi Ödülü kazananlar
1947–1955 (Onur)	1947: Boyacı ve Kaldırım Çocukları – Vittorio De Sica 1948: Monsieur Vincent – Maurice Cloche 1949: Bisiklet Hırsızları – Vittorio De Sica 1950: Malapaga Duvarları – René Clément 1951: Raşomon – Akira Kurosava 1952: Yasak Oyunlar – René Clément 1954: Cehennemin Kapısı – Teinosuke Kinugasa 1955: Miyamoto Musashi – Hiroshi Inagaki
1956–1959	1956: Sonsuz Sokaklar – Federico Fellini 1957: Cabiria'nın Geceleri – Federico Fellini 1958: Amcam – Jacques Tati 1959: Siyah Orfe – Marcel Camus
1960'lar	1960: Genç Kız Pınarı – Ingmar Bergman 1961: Aynanın İçinden – Ingmar Bergman 1962: Les Dimanches de Ville-d'Avray – Serge Bourguignon 1963: 8½ – Federico Fellini 1964: Dün, Bugün, Yarın – Vittorio De Sica 1965: Ana Caddedeki Dükkân – Ján Kadár & Elmar Klos 1966: Bir Kadın ve Bir Erkek – Claude Lelouch 1967: Sıkı Kontrol Edilen Trenler – Jiří Menzel 1968: Savaş ve Barış – Sergey Bondarçuk 1969: Z – Costa-Gavras
1970'ler	1970: Şüphe Edilmeyecek Bir Vatandaşın Soruşturulması – Elio Petri 1971: Finzi Continilerin Bahçesi – Vittorio De Sica 1972: Burjuvazinin Gizli Çekiciliği – Luis Buñuel 1973: Amerikan Gecesi – François Truffaut 1974: Amarcord – Federico Fellini 1975: Dersu Uzala – Akira Kurosava 1976: Rengin Siyahı ve Beyazı – Jean-Jacques Annaud 1977: Onca Yoksulluk Varken – Moşe Mizrahi 1978: Mendillerinizi Hazırlayın – Bertrand Blier 1979: Teneke Trampet – Volker Schlöndorff
1980'ler	1980: Aşk Gözyaşlarına İnanmıyor – Vladimir Menshov 1981: Mefisto – István Szabó 1982: Başa Dönmek – José Luis Garci 1983: Fanny ve Alexander – Ingmar Bergman 1984: Tehlikeli Filmler – Richard Dembo 1985: Resmi Tarih – Luis Puenzo 1986: Hücum – Fons Rademakers 1987: Babette'in Şöleni – Gabriel Axel 1988: Fatih Pelle – Bille August 1989: Cennet Sineması – Giuseppe Tornatore
1990'lar	1990: Umuda Yolculuk – Xavier Koller 1991: Mediterraneo – Gabriele Salvatores 1992: Indochine – Régis Wargnier 1993: Güzellik Çağı – Fernando Trueba 1994: Güneş Yanığı – Nikita Mikhalkov 1995: Antonia'nın Yazgısı – Marleen Gorris 1996: Kolya – Jan Svěrák 1997: Karakter – Mike van Diem 1998: Hayat Güzeldir – Roberto Benigni 1999: Annem Hakkında Her Şey – Pedro Almodóvar
2000'ler	2000: Kaplan ve Ejderha – Ang Lee 2001: Tarafsız Bölge – Danis Tanović 2002: Afrika'nın Hiçbir Yerinde – Caroline Link 2003: Barbarların İstilâsı – Denys Arcand 2004: İçimdeki Deniz – Alejandro Amenábar 2005: Tsotsi – Gavin Hood 2006: Başkalarının Hayatı – Florian Henckel von Donnersmarck 2007: Kalpazanlar – Stefan Ruzowitzky 2008: Son Veda – Yōjirō Takita 2009: Gözlerindeki Sır – Juan J. Campanella
2010'lar	2010: Daha İyi Bir Dünyada – Susanne Bier 2011: Bir Ayrılık – Asgar Ferhadi 2012: Aşk – Michael Haneke 2013: Muhteşem Güzellik – Paolo Sorrentino 2014: Ida – Paweł Pawlikowski 2015: Saul'un Oğlu – László Nemes 2016: Satıcı - Asgar Ferhadi 2017: Muhteşem Kadın – Sebastián Lelio 2018: Roma – Alfonso Cuarón 2019: Parazit - Bong Joon-ho 2020: Körkütük – Thomas Vinterberg 2021: Drive My Car (film) – Ryūsuke Hamaguchi 2022: Batı Cephesinde Yeni Bir Şey Yok – Edward Berger 2023: The Zone of Interest – Jonathan Glazer 2024: Hâlâ Buradayım – Walter Salles

g t d Cannes Film Festivali En İyi Yönetmen Ödülü
1946-1959	René Clément (1946) René Clément (1949) Luis Buñuel (1951) Christian-Jaque (1952) Jules Dassin / Sergei Vasilyev (1955) Sergey Yutkeviç (1956) Robert Bresson (1957) Ingmar Bergman (1958) François Truffaut (1959)
1960-1979	Yuliya Solntseva (1961) Liviu Ciulei (1965) Sergey Yutkeviç (1966) Ferenc Kósa (1967) Glauber Rocha / Vojtěch Jasný (1969) John Boorman (1970) Miklós Jancsó (1972) Michel Brault / Costa-Gavras (1975) Ettore Scola (1976) Nagisa Ōshima (1978) Terrence Malick (1979)
1980-1999	Werner Herzog (1982) Robert Bresson / Andrey Tarkovski (1983) Bertrand Tavernier (1984) André Téchiné (1985) Martin Scorsese (1986) Wim Wenders (1987) Fernando Solanas (1988) Emir Kusturica (1989) Pavel Lungin (1990) Joel Coen (1991) Robert Altman (1992) Mike Leigh (1993) Nanni Moretti (1994) Mathieu Kassovitz (1995) Joel Coen (1996) Wong Kar-wai (1997) John Boorman (1998) Pedro Almodóvar (1999)
2000-günümüz	Edward Yang (2000) Joel Coen / David Lynch (2001) Im Kwon-taek / Paul Thomas Anderson (2002) Gus Van Sant (2003) Tony Gatlif (2004) Michael Haneke (2005) Alejandro González Iñárritu (2006) Julian Schnabel (2007) Nuri Bilge Ceylan (2008) Brillante Mendoza (2009) Mathieu Amalric (2010) Nicolas Winding Refn (2011) Carlos Reygadas (2012) Amat Escalante (2013) Bennett Miller (2014) Hou Hsiao-hsien (2015) Olivier Assayas / Cristian Mungiu (2016) Sofia Coppola (2017) Paweł Pawlikowski (2018) Jean-Pierre ve Luc Dardenne (2019) Leos Carax (2021) Park Chan-wook (2022) Tran Anh Hung (2023) Miguel Gomes (2024) Kleber Mendonça Filho (2025)

g t d En İyi Yönetmen National Board of Review Ödülü sahipleri
1945–1975	Jean Renoir (1945) William Wyler (1946) Elia Kazan (1947) Roberto Rossellini (1948) Vittorio De Sica (1949) John Huston (1950) Akira Kurosava (1951) David Lean (1952) George Stevens (1953) Renato Castellani (1954) William Wyler (1955) John Huston (1956) David Lean (1957) John Ford (1958) Fred Zinnemann (1959) Jack Cardiff (1960) Jack Clayton (1961) David Lean (1962) Tony Richardson (1963) Desmond Davis (1964) John Schlesinger (1965) Fred Zinnemann (1966) Richard Brooks (1967) Franco Zeffirelli (1968) Alfred Hitchcock (1969) François Truffaut (1970) Ken Russell (1971) Bob Fosse (1972) Ingmar Bergman (1973) Francis Ford Coppola (1974) Robert Altman (1975)
1976–2000	Stanley Kubrick (1975) Alan J. Pakula (1976) Luis Buñuel (1977) Ingmar Bergman (1978) John Schlesinger (1979) Robert Redford (1980) Warren Beatty (1981) Sidney Lumet (1982) James L. Brooks (1983) David Lean (1984) Akira Kurosava (1985) Woody Allen (1986) Steven Spielberg (1987) Alan Parker (1988) Kenneth Branagh (1989) Kevin Costner (1990) Jonathan Demme (1991) James Ivory (1992) Martin Scorsese (1993) Quentin Tarantino (1994) Ang Lee (1995) Joel Coen (1996) Curtis Hanson (1997) Shekhar Kapur (1998) Anthony Minghella (1999) Steven Soderbergh (2000)
2001–günümüz	Todd Field (2001) Phillip Noyce (2002) Edward Zwick (2003) Michael Mann (2004) Ang Lee (2005) Martin Scorsese (2006) Tim Burton (2007) David Fincher (2008) Clint Eastwood (2009) David Fincher (2010) Martin Scorsese (2011) Kathryn Bigelow (2012) Spike Jonze (2013) Clint Eastwood (2014) Ridley Scott (2015) Barry Jenkins (2016) Greta Gerwig (2017) Bradley Cooper (2018) Quentin Tarantino (2019) Spike Lee (2020) Paul Thomas Anderson (2021) Steven Spielberg (2022) Martin Scorsese (2023) Jon M. Chu (2024)

g t d Irving G. Thalberg Anı Ödülü
1938-1970	Darryl F. Zanuck (1938) Hal B. Wallis (1939) David O. Selznick (1940) Walt Disney (1942) Sidney Franklin (1943) Hal B. Wallis (1944) Darryl F. Zanuck (1945) Samuel Goldwyn (1947) Jerry Wald (1949) Darryl F. Zanuck (1951) Arthur Freed (1952) Cecil B. DeMille (1953) George Stevens (1954) Buddy Adler (1957) Jack L. Warner (1959) Stanley Kramer (1962) Sam Spiegel (1964) William Wyler (1966) Robert Wise (1967) Alfred Hitchcock (1968)
1971-2000	Ingmar Bergman (1971) Lawrence Weingarten (1974) Mervyn LeRoy (1976) Pandro S. Berman (1977) Walter Mirisch (1978) Ray Stark (1980) Albert R. Broccoli (1982) Steven Spielberg (1986) Billy Wilder (1988) David Brown ve Richard D. Zanuck (1991) George Lucas (1992) Clint Eastwood (1995) Saul Zaentz (1997) Norman Jewison (1999) Warren Beatty (2000)
2001-günümüz	Dino De Laurentiis (2001) John Calley (2009) Francis Ford Coppola (2010) Kathleen Kennedy ve Frank Marshall (2018) Barbara Broccoli ve Michael G. Wilson (2024)